به گزارش ایمنا یوری گاگارین روس در سال ۱۹۶۱ در حالی اولین سفر فضایی تاریخی را رقم زد که فقط ۲۷ سال سن داشت.
بیوگرافی یوری گاگارین
یوری الکسی‌یویچ گاگارین، در تاریخ ۹ مارس ۱۹۳۴ میلادی (۱۸ اسفند ۱۳۱۲ خورشیدی) در روستای کلوشینو در نزدیکی شهر گژاتسک واقع در استان اسمولنسک در کشور روسیه (اتحاد شوروی) چشم به جهان گشود. پدرش الکسی ایوانویچ گاگارین (۱۹۷۳-۱۹۰۲)، و مادرش آنا تیموفیونا ماتویوا گاگارینا (۱۹۸۴-۱۹۰۳) هر دو در یک مزرعه تعاونی به کار اشتغال داشتند و خانواده گاگارین روی یک زمین مشترک، کشاورزی می‌کردند.
مادر او کتاب‌خوانی قهار و پدرش درودگری حرفه‌ای بود. این زوج ۴ فرزند داشتند که یوری سومین آنها بود. در هنگام جنگ جهانی دوم، خانواده گاگارین مانند بسیاری از خانواده‌های روسی با مشکلات فراوانی مواجه بودند. خواهر و برادر بزرگ‌تر یوری در سال ۱۹۴۳ برای کار اجباری به آلمان فرستاده شدند و تا پایان جنگ نتوانستند خانواده‌شان را ببینند.
یوری روز یکم سپتامبر ۱۹۴۱ به دبستان رفت، اما در ۱۲ اکتبر همان سال روستای آنها توسط نیروهای آلمان نازی اشغال و مدارس به مدت دو سال تعطیل شد.
وی در سال ۱۹۴۹ پس از اتمام تحصیلات ابتدایی در یک مدرسه شبانه فنی آهنگری در بخش ریخته‌گری به کارآموزی مشغول شد و در ۱۹۵۱ برای ادامه تحصیل در هنرستان فنی قبول شد.
او هم‌زمان با تحصیل به عضویت باشگاه هوایی ساراتف درآمد تا پرواز با هواپیمای سبک را فراگیرد. یوری با رتبه درخشان از هنرستان فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۹۵۵ هم نخستین پرواز انفرادی خود را انجام داد.
یوری گاگارین پس از پایان تحصیلات به دانشکده نیروی هوایی اورنبورگ رفت، مدت کوتاهی پس از پرتاب اولین ماهواره جهان و در سال ۱۹۵۷ پس از دریافت مدرک خلبانی هواپیمای میگ -۱۵ فارغ‌التحصیل شد.
همسر یوری گاگارین
یوری گاگارین در دانشکده که با همسر آینده‌اش النتینا گوریچوا آشنا شد.
پس از فارغ‌التحصیلی، یوری و والنتینا باهم پیوند زناشویی بستند.
انتخاب یوری گاگارین برای سفر فضایی
سال ۱۹۶۰، سازمان فضایی شوروی، پس از مرحله اول گزینش، ۲۰ نفر از جمله گاگارین را برای پست فضانوردی برگزید، تنها چند روز پیش از پرواز فضایی، یوری گاگارین به عنوان نامزد اصلی پرواز گزینش شد؛ در مورد دلایل انتخاب گاگارین حدس و گمان‌های گوناگونی وجود دارد؛ برخی معتقدند که پیشینه کارگری خانواده او، نام خانوادگی، قد (۱۵۷ سانتیمتر) یا حتی محل تولد او باعث شد که حزب کمونیست شوروی او را انتخاب کند، اما شخصیت گرم و اجتماعی و رسانه پسند او از دلایل مهم گزینشش بوده‌است.
پرواز یوری گاگارین به فضا
صبح روز چهارشنبه ۱۲ آوریل ۱۹۶۱ میلادی (۲۳ فروردین ۱۳۴۰ خورشیدی) یوری گاگارین از پایگاه فضایی بایکونور سوار بر موشک فضاپیمای وستوک۱ اولین انسانی شد که به فضا سفر کرد.
وستوک ۱ طوری برنامه‌ریزی شده بود که یا به‌صورت خودکار و یا توسط مرکز کنترل مستقر روی زمین هدایت شود، چون مشخص نبود بدن انسان در فضا چه واکنشی نشان می‌دهد. یک ساعت پس از پرتاب سفینه، وقتی مشخص شد که مأموریت به خوبی پیش می‌رود، خبرگزاری رسمی شوروی خبری را که تا آن لحظه کاملاً سری بود اعلام کرد: اتحاد جماهیر شوروی یک انسان به فضا فرستاد.
متخصصان در مرکز کنترل پرواز، بوسیله سه کانال رادیویی و یک کانال تلویزیونی با یوری گاگارین در مدار زمین ارتباط داشتند. نخستین جمله‌هایی که گاگارین به زمین مخابره کرد این بود: پرواز به خوبی ادامه دارد، دید خوبی دارم، من زمین را می‌بینم، خیلی زیبا است.
فضاپیمای وستوک -۱ پس از طی بخش بزرگی از مسیر پرواز بر فراز قاره آفریقا رسید و سیستم ناوبری بطور خودکار ترمزهای سوخت مایع را به‌کار انداختند. قرار بر این بود که حدود ۱۰ تا ۱۲ ثانیه پس از اتمام کار موتور ترمز، بخش سرویس‌دهی فضاپیما از کپسول فضایی گاگارین جدا و مرحله بازگشت به زمین آغاز گردد. اما به علت گیر کردن کابل‌های اتصال دهنده این دو بخش، بخش سرویس‌دهی در حالت نیمه‌متصل به کپسول حامل گاگارین باقی ماند. کپسول گاگارین در این لحظه در حال ورود به جو زمین بود و این مشکل باعث شد که حول محور خود دچار دوران شدید و غیرقابل کنترل شود.
این حالت حدود ده دقیقه ادامه داشت تا اینکه کابل‌ها در اثر حرارت شدید ناشی از ورود به جو زمین سوختند و بالاخره کپسول گاکارین در ساعت ۱۰:۳۵ دقیقه آزاد شد.
این پرواز در کل ۱۰۸ دقیقه طول کشید. یوری گاگارین نزدیک روستایی در ناحیه ساراتوف (در روسیه کنونی) در سمت راست ساحل رود ولگا فرود آمد، این نقطه از منطقه پیش‌بینی شده برای فرود فاصله زیادی داشت و کسی برای استقبال از او حاضر نبود. همسر جنگلبان محلی و نوه ۶ ساله‌اش اولین کسانی بودند که گاگارین را پس از فرود دیدند.
یوری گاگارین ماجرا را این گونه تعریف می‌کند: “آنها وقتی مرا با لباس و کلاه فضایی و چتر نجاتم دیدند، ترسیدند و عقب رفتند. من به آنها گفتم نگران نباشید من هم مثل شما شهروند شوروی هستم، همین الان از فضا برگشتم و دنبال تلفن می‌گردم که به مسکو زنگ بزنم.
یوری گاگارین درگذشت
یوری گاگارین هفت سال پس از سفر فضایی، در یک سانحه هوایی در روز ۲۷ مارس سال ۱۹۶۸، طی یک پرواز تمرینی با هواپیمای میگ ۱۵ دچار سانحه شد و سقوط کرد و هردو سرنشین آن کشته شدند.
علت مرگ یوری گاگارین
در آن زمان با توجه به رویارویی سرسختانه شوروی و آمریکا در سطح جهانی، دو کشور به پیروزی‌ها و موفقیت‌های بزرگ بویژه در حوزه فضایی نیاز داشتند و سفر نخستین فرد به فضا، موفقیت بزرگی برای مسکو محسوب می‌شد. به همین دلیل یوری گاگارین به فرد محبوب رهبر شوروی و ملت این کشور تبدیل شد و نیکیتا خروشچف رهبر وقت شوروی به وی افتخار می‌کرد و در همه جا از یوری به عنوان قهرمان بزرگ ملی استقبال می‌شد.
شهرت و محبوبیت وی در دوره حکومت لئونید برژنف رهبر وقت شوروی سابق، و فوت نابهنگام این قهرمان ملی، منشأ شایعات زیادی شد.
روزنامه مترو چاپ مسکو امروز در مقاله‌ای در مورد مرگ گاگارین نوشت: یکی از فرضیات موجود این بود که وی به دستور لئونید برژنف به دلیل جرم نامشخص یا عدم وفاداری به حزب، به قتل رسیده است.
در این مقاله آمده است: فرضیه دیگر این بود که گاگارین و ولادیمیر سرگین مربی خلبان که در پرواز آموزشی همراه وی بود، به دلیل قرار داشتن در حالت غیر عادی دچار سانحه شدند، آلکساندر گلوشکو مورخ روس این فرضیه را رد و خاطرنشان کرد که در خون هیچیک از آنان آثاری از مواد یا الکل یافت نشد.
در گزارش کمیسیون تحقیقات مرگ گاگارین که در سال ۱۹۶۸ منتشر شد چند احتمال مطرح شد که ارتفاع پایین پرواز و برخورد جنگنده با پرنده از آن جمله بود، در همین حال شبکه دوم تلویزیون دولتی روسیه چند سال بعد اعلام کرد که هواپیمای یوری گاگارین بر اثر فرمان نادرست از مرکز ناوبری هوایی سقوط کرد.
رسانه روسی خاطرنشان کرد که علت دیگر سقوط جنگنده میگ -۱۵ او.تی. ای، پرواز یک فروند هواپیمای سوخ و-۱۵ در نزدیکی آن بود که باعث حرکت شدید هواپیمای حامل گاگارین شد.
آلکسی لئونوف فضانورد روس که در کمیسیون تحقیقات مرگ گاگارین در سال ۱۹۶۸ عضویت داشت معتقد است که هواپیمای سوخ و-۱۵ در فاصله ۱۰ تا ۱۵ متری در درون ابرها به هواپیمای گاگارین نزدیک شد، آن را منحرف کرد و وی را به درون یک مسیر شدیداً مارپیچ عمیق با سرعت ۷۵۰ کیلومتر در ساعت فرستاد، بر اثر این حادثه هواپیمای جنگنده میگ -۱۵ او.تی. ای، کنترل خود را از دست داد و سقوط کرد.
البته اینها همه فرضیه هستند و گزارش رسمی در مورد علت مرگ گاگارین با وجود گذشت بیش از ۵۰ سال هنوز منتشر نشده است.
نظر شما