بی اختیاری ادراری مشکل شایع دوران یائسگی در بانوان

به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، در گذشته دیدگاه و نگرشی بسیار منفی درباره یائسگی زنان وجود داشت از جمله اینکه یائسگی را مترادف با ازکارافتادگی، ناتوانی، بیماری، آغاز پیری و افسردگی های درازمدت می دانستند، در حالی که امروزه با توجه به خدمات بهداشتی و درمانی گوناگون و شناخت تغییرات زیستی زنان، این گونه تفکرات و برداشت ها به کلی مردود هستند چرا که بسیاری از زنان در این دوره سعی می کنند فارغ از مشکلات و درگیری های قبلی، به دنبال کسب فرصت های جدیدی برای رسیدن به هدف ها و انگیزه های خود باشند.

به طور کلی می توان گفت یائسگی بخش طبیعی و اجتناب ناپذیر زندگی زنان است و برای هر زنی رخ خواهد داد.

تنها با آگاهی از ویژگی های خاص این دوران است که می توان با منطقی ترین شیوه ها با مسائل و مشکلات این دوره به مقابله برخاست.

بیشتر خانم ها قادر هستند این تغییرات را به آسانی و بدون ابتلا به بحران خاصی طی کنند.

شروع یائسگی در زنان، به دلیل بهبود وضعیت تغذیه، زندگی سالم تر و پیشرفت های علم پزشکی چند سالی به تعویق افتاده است و آثار آن حدوداً بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سال و طی سه مرحله ظاهر می شود؛ دوره شروع که توام با نامرتبی و کاهش پریودهای ماهیانه است، دوره میانی که آغازگر بیماری های خاص زنان و رسیدگی های تغذیه ای پزشکی (مثل گرگرفتگی، تپش قلب و تغییر خلق و خو) است و دوره پایانی که همراه با قطع کامل پریود های ماهیانه به مدت یک سال است.

از آنجا که یائسگی یک روند تدریجی است که از ۴۰ تا ۴۵ سالگی آغاز می شود، بهتر است که خانم ها حتما از این سن به بعد مورد غربالگری قرار گیرند.

نیاز به این غربالگری در سنین کمتر نیز وجود دارد، اما در سنین بالای ۴۰ سال باید با فاصله کوتاه تری انجام شود. اگر در خانواده سابقه یائسگی زودرس یا احیانا سرطان وجود داشته باشد، این تعریف تغییر می کند و لازم است فرد هر چه زودتر مسئله را با پزشک خود در میان بگذارد. در مجموع، از زمان شروع علائم یائسگی تا یائسگی قطعی، بین ۵ تا ۱۰ سال طول می کشد.

البته عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، آلودگی صوتی، استرس های محیطی، نوع تغذیه به خصوص فقر تغذیه ای، و سبک زندگی در بروز یائسگی زودرس دخیل هستند؛ پس برای پیشگیری از عوارض این پدیده باید تا حد ممکن از عوامل فوق دوری کرد.

قلب، مغز و استخوان ها بیشتر در معرض یائسگی  

یک متخصص زنان و زایمان در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: یائسگی یا منوپوز(Menopause)، به معنی توقف کامل قاعدگی یا پریودها است و در واقع مرحله ای از زندگی زنان است که طی آن چرخه عملکرد تخمدان ها به پایان می رسد و هورمون های استروژن و پروژسترون که توسط تخمدان ها ترشح می شود، به شدت کاهش می یابد.

دکتر زهرا صابری می افزاید: یائسگی مرحله ای از زندگی است که همه زنان آن را در میانسالی تجربه می کنند، این دوران زن را به لحاظ فیزیولوژیکی و روانی دچار بحران های عمیقی می کند اما اگر او با علم روز همراه شود و سوار بر مرکب دانش پا به این عرصه بگذارد، به طور قطع علاوه بر حفظ سلامت جسمانی، قادر به حفظ سلامت روان خود نیز خواهد بود.

وی با بیان اینکه سن متوسط یائسگی ۵۱ سالگی است و نشان می دهد بانوان یک سوم عمر خود را در این دوران سپری می کنند که باعث تغییر سبک زندگی آنها خواهد شد، اظهار می کند: در دوره ای که زنان به زمان یائسگی نزدیک می شوند، شاهد نامنظمی در سیکل ماهیانه خود می شوند و البته این علایم باعث نگرانی فرد می شود.

متخصص زنان و زایمان تاکید می کند: وقتی می گوییم فرد به دوران یائسگی رسیده است که یکسال با عدم قاعدگی مواجه شده باشد، از ۴۵ سالگی این علایم در فرد به وجود می آید.

وی به عوارض ناشی از یائسگی در زنان اشاره و تصریح می کند: مشکلات در روابط زناشویی، ایجاد مشکل در سیستم ادراری، عوارض مغزی به صورت اضطراب، افسردگی و اختلالات شناختی، کمبود استروژن،   بیماری های قلبی و عروقی به صورت افزایش ریسک سکته قلبی و تغییر خلق و خو که در امور روزانه تاثیر خود را نشان می دهد از عوارض یائسگی به شمار می رود.

دکتر صابری ادامه می دهد: در واقع قلب، مغز و استخوان ها بیشتر در معرض یائسگی خواهند بود.

وی با اشاره به اینکه کاهش هورمون استروژن سبب پوکی استخوان می شود، اضافه می کند: از آنجا که برای ساخت و ساز وجود هورمون، کلسیم و ویتامین D لازم است و بستر استخوانی را استروژن تامین می کند، در صورت کاهش هورمون استروژن، بافت استخوانی تحلیل می رود و استخوان شروع به پوک شدن و درد شدید می کند و در نهایت ممکن است با کوچک ترین ضربه ای بشکند.
متخصص زنان و زایمان می افزاید: از طرف دیگر، با توجه به کمبود ویتامین D در برخی کشورها از جمله کشور ما، امکان بروز پوکی استخوان در زنانی که کمتر نور خورشید دریافت می کنند افزایش می یابد، افزایش سن نیز از دیگر علل پوکی استخوان به شمار می رود.
وی تصریح می کند:کاهش تولید استروژن سبب می شود که در سنین بالاتر حرکت عضلات و مفاصل با درد همراه شود و این درد تسکین پیدا نکند، برای مقابله با این کاهش هورمون، علاوه بر مصرف داروها و مواد معدنی مورد نیاز بدن، ورزش نیز توصیه می شود. ورزش سبب افزایش ترشح آندورفین در بدن می شود که نوعی مورفین طبیعی است و کاهش درد را در بدن به همراه دارد.

دکتر صابری با بیان اینکه پوکی استخوان وقتی اتفاق می افتد که فرد چندین سال از دوران یائسگی را پشت سر گذاشته باشد، به بانوان توصیه کرد در این دوران سبک زندگی خود را تغییر دهند تا از این مشکلات در امان باشند.

وی یادآور می شود: برای تأمین ویتامینD  بدن سویا منبع غنی خوبی است و به جایگزینی ویتامین Dکمک می کند.

 متخصص زنان و زایمان انجام ورزش به خصوص پیاده روی به مدت ۲۰ دقیقه در روز را بسیار مهم می داند و بر مصرف لبنیات، بادام زمینی وکلم بروکلی بسیار تاکید می کند.

بانوان در دوران یائسگی ۲ برابر مردان دچار عوارض پیری می شوند

دکتر صابری معتقد است زنان یائسه از نظر روحی بسیار آسیب پذیرتر هستند و برخی از آنها ممکن است در خواب اختلال پیدا کنند، این در حالی است که بی خوابی عامل استرس و افسردگی روزانه انها می شود.

وی بی اختیاری ادرار را مشکل شایع دوران یائسگی خوانده و تصریح می کند: در خانم های جوان تر به خصوص خانم هایی که زایمان را تجربه کرده اند، این اتفاق مشاهده می شود؛ با این تفاوت که بی اختیاری ادرار در جوانی ناشی از استرس یا برداشتن جسم سنگین اتفاق می افتد اما در دوران یائسگی به خاطر قطع هورمون استروژن که باعث پیری سیستم تناسلی می شود و  کاهش حجم گنجایش مثانه اتفاق می افتد.

متخصص زنان و زایمان با اشاره به راههای درمان، تاکید می کند: ورزش و تقویت عضلات لگن  و انجام ورزش های خاصی که به تقویت مثانه کمک کند، برای رفع بی اختیاری کارساز است.

وی اظهار می کند: بانوان در دوران یائسگی دو برابر مردان دچار عوارض پیری می شوند، از این رو مراقبت های بهداشتی در دوران یائسگی بسیار مهم است.

دکتر صابری ادامه می دهد: با توجه به اینکه در این دوران به خاطر افزایش سن، بانوان در معرض پیدایش سرطان هستند اقدامات پیشگیرانه ای در رابطه با تشخیص زودرس سرطان توصیه می شود، ضمن اینکه انجام پاپ اسمیر، ماموگرافی سالانه و آزمایش تراکم استخوان بسیار مهم و لازم است.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا برای گذر از بحران یائسگی تنها اقدام فرهنگی کافی است یا اینکه زنان نیازمند مراقبت های پزشکی هم هستند؟، اظهار می کند: برای ایجاد این نگرش در زنان ابتدا نیازمند فرهنگ سازی هستیم، اینکه زنان آگاه شوند که یائسگی دوران شکوفایی شان است و برای حفظ سلامت خود و نیز ایفای نقش در خانواده و جامعه، لازم است برای ورود به آن آمادگی هایی کسب کنند، نیازمند اطلاع رسانی در این حوزه به آنان است.

متخصص زنان و زایمان ادامه می دهد: پس از تغییر نگرش نسبت به پدیده یائسگی، به بانوان توصیه می کنیم که برای غربالگری های لازم، حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند، این غربالگری برای اطمینان از سلامت و احیانا پیشگیری از بیماری هایی انجام می گیرد که اگر دیر تشخیص داده شوند، قابل درمان نخواهند بود.

وی غربالگری ها را شامل: بررسی سلامت دستگاه تولید مثل (رحم و تخمدان ها)، پستان، کبد، دستگاه گوارش، قلب، استخوان ها و دیگر اعضای حیاتی بدن خواند که در تامین سلامت جسم و روان نقش دارند و با توجه به اینکه می تواند منجر به زمین گیر شدن فرد شود، یکی از مسائل مهم زندگی زنان به شمار می رود.

شاید عده ای بر این باور باشند که یائسگی تنها مختص زنان است، در حالی که به یائسگی مردان «آندوپوز» گفته می شود.

در حقیقت همان علائمی که در زنان به علت کاهش استروژن ایجاد می شود در مردان نیز با کاهش هورمون تستوسترون پدید می آید.