خبرگزاری ایمنا- گروه سیاسی- بشیر اسماعیلی* این عبارت که «در غرب بحران معنا وجود دارد » برای ما که از تداوم شعار زدگی و تبلیغات دولتی رنج می بریم مفهوم و عمق خود را از دست داده است . از دیدگاه غیر غربی ، این گونه خط مشی های فکری را برای توجیه شکاف توسعه ای میان غرب و شرق ابداع کرده اند . اما جدا از اینکه واقعا حقایق در اثر استفاده نا به جا و تکرار بیش از حد لوث می شوند ، مساله معنا و فقدان آن در جامعه جهانی امری است که بهره ای از حقیقت را در خود داراست. مدرنیسم از سپیده دم پیدایش خود ، با اعتماد به نفس کاذب و تکیه بیش از حد بر ماده ، متافیزیک و معنا را در رده امور خرافی قرار داد . استیلای پوزیتویسم و ظهور دانشمندان تکامل گرا ، اساسا مفاهیم غایت و نهایت را از زندگی بشری منفک کرد .
در عین حال دولت های رفاه در ممالک توسعه یافته، تلاش خود را معطوف به مهیا کردن زمینه های مناسب جهت کسب درآمد و حداقل استاندارد های زندگی برای شهروندان خودشان قرار داده اند. در این میان اما آنچه غایب است ، پدیده معناست. این سوال هولناک برای یک شهروند طبقه متوسط غربی همواره قابل طرح است که: خب ! آخرش که چی؟ آمار بالای خودکشی در سوئیس به عنوان نمونه توسعه یافتگی عصر مدرن ، شاید پیامد همین بی پاسخ ماندن پرسش هستی باشد. حادثه لاس وگاس به طور نمادینی مبین این بحران فراگیر معنا در جامعه مدرن است . لاس وگاس ، شهری است که در آن هیچ چیز ظاهرا کسل کننده نیست . از قمار خانه های مجلل گرفته تا بارها و رستوران های شبانه روزی و تفریحات تمام نشدنی ، این شهر را به تحقق رویای « بهشت زمینی» بشر نزدیک کرده است .
گزارشات اخیر که همچنان در حال تکمیل است نشان میدهداستیون پَداک، عامل این حادثه فردی بازنشسته بوده که برای قماربازی اغلب به هتل‌ها سرمی‌زده است. او در سان وله در کالیفرنیا بزرگ شده ودر سال‌های اخیر در مسکیت نوادا در ۸۰ مایلی شمال شرقی لاس وگاس زندگی می‌کرده است. جالب اینجاست که پس از حمله ، داعش مسئولیت آن را برعهده گرفت و ادعا کرد که «سرباز داعش» در چندماه گذشته به دین اسلام گرویده و به عضویت این گروه درآمده است. با اینحال پلیس فدرال آمریکا این ادعا را رد و اعلام کرد که هیچگونه ارتباطی میان وی و سازمان‌های تروریستی شناخته شده نیافته است. مقامات دولتی استیون پداک را فردی معرفی میکنند که هیچگونه سوءسابقه کیفری نداشته و اسلحه‌های خود را به صورت قانونی خریده است.
حتی اگر ادعای داعش درباره این مرد عاصی حقیقت داشت ، باز هم یک هدف و انگیزه متوجه کشتار لاس وگاس می بود . اما پداک ، کاملا بی دلیل و مثل بازی کردن پلی استیشن! مردم خیابان را به رگبار می بندد . او که نزدیک به پانزده بار خشاب اسلحه خود را عوض میکند ، ظاهرا از قتل خودش احساس لذت وافری هم می برده است . پداک نمونه ای از انسان به بن رسیده در جامعه پوچ عصر مدرن است . حتی اگر نظر علم گرایان مبنی بر مادی بودن همه رفتار بشری را بپذیریم ،انسان نوعی نیاز بیولوژیک به هدف و معنا دارد . چنانچه «ویکتور فرانکل» مبدع لوگو ترابی و نویسنده کتاب انسان در جستجوی معنا ، به لزوم معنا برای انسان حتی در مکتب روانشناسی اگزیستانسیالیستی خودش تاکید میکند. به هر روی زنگ هشدار برای جامعه آمریکا پس از حوادث لاس وگاس به صدا در آمده است. جامعه ای خسته و در بن بست های عاطفی که می کوشد سبک زندگی آمریکایی را به عنوان معیار بازنمایی کند؛ اما بعضی اوقات ماهیت حقیقی امر اینچنین بر جهانیان آشکار می گردد.
- دکترای روابط بین الملل و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد شهرضا
نظر شما