به گزارش خبرنگار ایمنا، موضوع برنامه ریزی فرهنگی در کشورما مسئله ای مهم اما مغفول است، برای همین باید زیرساخت های نرم افزاری مورد نیاز برای اقدامات فرهنگی اجتماعی تهیه شود. اولین نیاز برای برنامه ریزی فرهنگی وجود اطلاعات پایه است، البته با توجه به ساختار فرهنگی شهر اصفهان که در هر منطقه و حتی محله متفاوت است، بهتر است که این اطلاعات از ریزترین بخش ها یعنی محلات تهیه شوند تا برنامه های فرهنگی با کمترین اختلاف با فرهنگ هر محله انجام شود.
در این راستا دبیرخانه رصد خانه فرهنگی و معاونت فرهنگی شهرداری اصفهان در اقدامی نسبت به تهیه «شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان» اهتمام کرده اند و عصر امروز (سه شنبه) جلسه معرفی شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان در سالن همایش کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برگزار شد.
رابطه فرهنگ و شهر باید مشخص شود
در این جلسه احمد مهرشاد، سرپرست گروه مشاوران علمی پروژه شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان اظهار کرد: برای عملکرد بهتر برنامه های فرهنگی شهری باید ابتدا رابطه مسائل فرهنگی و شهری احصا شود، به عنوان مثال باید رابطه فرهنگ و شهرسازی، ترافیک و مسائل دیگر شهری مشخص شود.
وی افزود: روابط انسانی در جای جای شهر ما حاکم است و بر این اساس نمی توان فرهنگ را مقوله ای جدا از حوزه های مختلف شهری دانست.
مهرشاد با اشاره به ادبیات توسعه شهری گفت: توسعه در ادبیات غربی دامنه ای وسیع دارد که پس از انقلاب صنعتی ظهور و بروز بیشتری یافت، در ایران هم بعد از انقلاب این واژه جایگاه مهمی پیدا کرد اما صرف توسعه مد نظر بود.
توسعه صرف یا توسعه پایدار؟
این مدرس دانشگاه ابراز کرد: توسعه صرف، تنها به نابودی شهر، جامعه و سرزمین ها منجر می شود و باید در جهت توسعه پایدار که هم به توسعه اقتصادی و هم جنبه های انسانی و زیست محیطی توجه دارد، گام برداشت.
مهرشاد با بیان اینکه در جامعه فعلی ما فرهنگ های مختلفی تشکیل شده است که به آن «بریکولاژ» می گویند گفت: در گذشته می توانستیم بگوییم فرهنگ دینی یا فرهنگی ایرانی در حالی که امروز فرهنگ ها چندین بخش شده اند.
وی تصریح کرد: این مهم به این معناست که هویت ها در حال ریز شدن هستند و باید برای همه آنها اطلاعات و برنامه های خاصی داشت.
لزوم تهیه شناسنامه فرهنگی محلات
سرپرست گروه مشاوران علمی پروژه شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان اظهارکرد: در این راستا به لزوم بررسی ابعاد فرهنگی شهر با جزییات محلات باید رسید که این کار خوشبختانه در قالب شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان تهیه و تدوین شده است و سازمان های دولتی، خصوصی و مردم نهاد و حتی مردم عادی می توانند از این شناسنامه استفاده کنند.
مهرشاد اذعان کرد: نمی توان انتظار داشت که همه افراد محلات در شهر از یک فکر و ایده برخوردار باشند، اما با تهیه این شناسنامه، برنامه های فرهنگی در شهر می تواند واحد باشد تا به نتیجه ای همگرا برسیم.
رابطه شهرسازی و مسائل فرهنگی اجتماعی
وی با بیان اینکه در حاشیه نشینی نوعی از شهرسازی مطرح می شود که خانه ها با وضعیتی خاص کنار هم پدید آمده اند اظهار کرد: حاشیه نشینی مشکلات فرهنگی خاصی را هم در ادامه با خود به همراه دارد که ناشی از نوع خاص معماری، شهرسازی و محیط پیرامونی افراد است، بنابراین این موضوع بی ارتباط با فرهنگ نمی تواند باشد.
این مدرس دانشگاه ابراز کرد: عبور یک بزرگراه از یک محله شهری می تواند نیمه محله را غنی و نیمه دیگر محل را همانطور فقیر نگه دارد و بر مناسبات اجتماعی محل تاثیر گذار باشد.
شادمهر اضافه کرد: ساختن ورزشگاه، فرهنگسرا، فضای سبز، مسجد، نامگذاری خیابان و غیره همگی بر اوضاع فرهنگی اجتماعی مردم یک محله می تواند موثر باشد.
جلوگیری از فروچاله های فرهنگی اجتماعی
وی با اشاره به روش تحلیلی آینده پژوهشی «عِلیِّ لایه بندی شده» ادامه داد: این روش مبتنی بر طراحی ایده است و می گوید آیا با تاسیس بزرگراه مشکل ترافیک حل می شود؟ حتی برای رفع بحران آب به این موضوع مقطعی نگاه شد و در نتیجه شاهد فروچاله های زمین در بخش های مختلف کشور بودیم.
مهرشاد تصریح کرد: مسائل فرهنگی هم همین طور است و اگر مقطعی دیده شود، شاید در آینده شاهد چاله های زیادی در کشور باشیم.
سرپرست گروه مشاوران علمی پروژه شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان با اشاره به مزیت این شناسنامه بیان کرد: یکی از مهم ترین ویژگی های این اثر، حرکت از کل به جزء است و مفاد این سند را می توان در سطح محلی، منطقه ای و شهری اجرایی کرد.
پشتوانه شناسنامه
مهرشاد شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان را دارای ۱۶ مجلد که تا کنون ۴ فاز آن اجرایی شده و ۳ فاز دیگر از آن باقی مانده است، دانست.
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه نمونه این کار در تهران هم انجام شده است اضافه کرد: چنین سندی در لندن و سیدنی هم تهیه شده اما شناسنامه اصفهان از ویژگی های خاص خود برخوردار است.
وی شناسنامه فرهنگی اجتماعی محلات شهر اصفهان را دارای ۴ فاز اجرایی شامل تحلیل داده های کلی، داده های در اختیار نهادهای فرهنگی دیگر، مطالعات پهناگر با کمک مراکز فرهنگی محلی و ژرفانگری با کمک سازمانهای فرهنگی محلی دانست که این اطلاعات با آمارنامه شهر اصفهان مطابقت دارد.
ویژگی های شناسنامه
گفتنی است این شناسنامه با هدف غنی سازی اطلاعات خام فرهنگی اجتماعی که برای سازمان های فرهنگی مختلف دولتی و خصوصی لازم است تهیه شده است و تا به امروز در اختیار سازمان های نظیر بهزیستی، استانداری، فرمانداری، سازمان های فرهنگی شهرداری و معاونت های فرهنگی شهرداری های مناطق، سپاه و بسیج، نیروی انتظامی، دادگستری و سایر سازمانها قرار گرفته است و از آن استفاده می کنند.
در این شناسنامه ویژگی های جمعیتی، سبک زندگی، شاخص های اقتصادی، مصرف سرانه رسانه، مسائل تفریحی، دینداری و سایر شاخصه های اجتماعی و فرهنگی دیده شده است.
نظر شما