امام حسن عسگری(ع) در ادعیه و مناجات مثال زدنی بود

امام حسن عسگری(ع) نیز به عنوان یازدهمین پیشوای شیعیان از دعا به عنوان ابزاری جهت پیشبرد اهداف اجتماعی و معنوی مسلمین بهره‌مند گشته‌اند.
موضوعاتی همچون تسبیح و ستایش و حمد خداوند متعال، حمد خدا بخاطر دیدن فرزندش، صلوات بر پیامبر و یکایک جانشینانش، دعای برای درخواست حاجت، دعا برای حاجت‌طلبی از آستان پروردگار، دعا برای قضای حوائج پس از نماز، دعا برای طلب روزی و طول عمر، دعا در احتجاب و پناهندگی به حرز الهی، دعا در احتجاب و پناه جویی به خدا، دعا برای حرز و ایمنی، دعا در پرهیز از وسوسه‌های شیاطین، دعای مظلوم علیه ظالم، استعاذه از شرّ دشمنان، تعویذ برای انواع دردهای جسمانی و بسیاری دیگر، مشمول دعای امام حسن عسگری (ع) قرار گرفته است که این مسئله نشان از اهمیت جایگاه دعا در تفکر دینی ما شیعیان دارد.
به بهانه فرارسیدن سالروز ولادت باسعادت امام حسن عسگری(ع)، و با هدف بررسی جایگاه دعا از منظر این امام بزرگوار، با حجت الاسلام جعفریان، از کارشناسان مذهبی اصفهان به گفتگو نشستیم.
وی در ابتدا با ارائه مقدمه‌ای درباره نقش دعا در ساختار رشد و پرورش معنویت در انسان عنوان کرد: دعا در ساده‌ترین معنای خود یعنی انسان در برابر موجودی که او را برتر و قدرتمند تر از خود می‌داند دست نیاز و احتیاج دراز کند و از او بخواهد تا برای رفع مسئله و مشکلش اقدام کند. یعنی در این حالت انسان بر ضعف خود و بر این مسئله که قادر به حل و ایجاد بسیاری از امور در زندگی نیست اذعان می‌کند و خودش را در برابر خداوند تسلیم می‌نماید.
وی ادامه داد: چنین حالتی وقتی در وجود انسان شکل بگیرد منجر به رشد معنوی او می‌شود و تقرب به خداوند برایش حاصل می‌شود، چراکه یکی از مهم‌ترین راه‌های تقرب به خداوند این است که ما بدانیم موجوداتی ضعیف هستیم و هرچه از قدرت و توان در اختیار داریم هم خداوند به ما اعطا کرده است و از خود چیزی نداریم.
این کارشناس مذهبی در ادامه از نقش و جایگاه قابل توجهی که " دعا " در اندیشه پیامبران و امامام معصوم(ع) داشته سخن گفت و تاکید کرد: با مشاهده رویکردی که این بزرگواران به عنوان برترین انسان‌های تاریخ بشریت نسبت به امر دعا داشته‌اند به خوبی متوجه می‌شویم که ایشان از دعا به عنوان یک ابزار بسیار جدی در جهت انسان‌سازی استفاده می‌کردند و در مراتب پایین‌تر نیز آن را ابزاری جهت رساندن پیام دین به گوش مردم در سرتاسر جهان قرار می‌دادند تا بتوانند قدری از فشار دستگاه‌های حاکم و ظلم و جور کاسته و با مردم سخن بگویند.
حجت الاسلام جعفریان آداب سخن گفتن با خداوند را از دیگر اهداف پرداختن به دعا از سوی ائمه عنوان کرد و گفت: سخن گفتن با خداوند آدابی دارد که در تمامی ادعیه‌ای که از سوی پیامبر(ص) و همچنین ائمه(ع) بیان شده، به آن اشاره شده است. مثلا صحیفه سجادیه به عنوان مهم‌ترین منبع جهت آموزش نحوه دعا کردن و سخن گفتن با خداوند از حضرت امام سجاد (ع) به یادگار مانده است.
وی سپس با اشاره به سیره امام حسن عسگری(ع) تصریح کرد: امام حسن عسکری (ع) یکی از این مربیّان الهی بود که همواره با رفتار و گفتار خود نکته‌های پندآموز و نغز به پیروان راستین خویش، و حتی دشمنان اهل بیت (ع) ، می‌آموخت. ایشان سرچشمه ایمان و جلوه‌ای از نور الهی بود. در سیمای تابناکش نور عشق و ایمان خانه داشت و در راز و نیاز شبانه‌اش با پروردگار خلوص و پاکی موج می‌زد. پیشوای یازدهم ما به عبادت، تهجد، و نماز شب بسیار اهمیت می‌داد، به‌طوری که هیچ‌گاه آن را ترک نمی‌کرد. همین که پاسی از شب می‌گذشت از خواب بر می‌خاست، وضو می‌گرفت، و به رازونیاز با پروردگار متعال می‌پرداخت.
وی افزود: از امام حسن عسگری(ع) روایات و ادعیه بسیاری برجای مانده است. ۵۱ دعای کوتاه از ایشان موجود است که در جلد ششم از مجموعه شش جلدی ادعیه ائمه معصومین(ع) با عنوان " الصّحیفة العسکریّة، الجامعة الادعیة الحادی عشر من الائمّة، الامام الحسن بن علیّ العسکری " به چاپ رسیده است.
وی با اشاره به برخی از مضامین ادعیه امام حسن عسگری(ع) اظهار داشت: برخی از مضامین ادعیه ایشان شامل موضوعاتی همچون تسبیح، ستایش و حمد خداوند، صلوات بر پیامبر و یکایک جانشینانش، حاجت طلبی از درگاه پروردگار، روزی و طول عمر، احتجاب و پناهندگی به حرز الهی، پرهیز از وسوسه‌های شیطان و تعویذ برای درمان انواع بیماری‌ها می‌باشد.