به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، اگرچه شهرها از زمان انقلاب نوسنگی در ۱۲ هزار سال پیش مراکز فرهنگ، ایده‌ها و صنعت بوده‌اند اما تمدن جهانی شهرمحور به شکل امروزی تنها چند صد سال قدمت دارد. در سال ۱۸۰۰، تنها ۶ درصد از انسان‌ها شهرنشین بودند و تا سال ۱۹۷۰، دو شهر نیویورک و توکیو با جمعیت بیش از ۱۰ میلیون نفر به عنوان کلان‌شهر شناخته می‌شدند. پس از آن شهرنشینی به سرعت افزایش یافت تا جایی که در حال حاضر حدود ۳۴ کلان‌شهر در سراسر جهان معرفی شده است. شهرها که فقط دو درصد از سطح زمین را اشغال می‌کنند، بیش از نیمی از جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند و انتظار می‌رود که در ۳۰ سال آینده میزبان ۶۸ درصد جمعیت باشند.
امروزه شهرهای سراسر جهان از طریق برنامه‌ریزی شهری هوشمند که تردد مردم را بر خودروها اولویت می‌دهد، در حال تلاش برای بهبود کیفیت زندگی ساکنان و همچنین مقابله با انتشار کربن هستند. برای مثال، «شهرهای ۱۵ دقیقه‌ای» و «محله‌های کامل» دو رویکرد طراحی شهری هستند که بر اساس یک اصل اساسی عمل می‌کنند؛ آنها ساکنان را قادر می‌سازند تا به تمام نیازهای اساسی خود با پای پیاده یا دوچرخه دسترسی داشته باشند. این کار زمان‌های اوج ترافیک را کاهش می‌دهد، فضا را به نفع مسیرهای پیاده‌روی و پارک‌ها آزاد می‌کند و کیفیت هوا را بهبود می‌بخشد و به‌طورکلی باعث افزایش همه عواملی می‌شود که رفاه و سلامت جسمی افراد را ارتقا می‌دهند. تعطیلی‌ها و قرنطینه‌های دوران همه‌گیری کووید -۱۹ در این طرح‌های نوآورانه تأثیر بسزایی داشت. درحالی‌که شهرهایی مانند نیویورک، پاریس و کپنهاگ به دلیل برنامه‌های مردم‌محور خود مشهور هستند، شهرهای دیگر نیز در حال اجرای اقدامات قابل‌توجهی برای ایجاد راهی پایدارتر برای تردد ساکنان هستند که در ادامه به چند نمونه اشاره می‌شود.
بوگوتا، کلمبیا
شهر بوگوتا با جمعیت ۱۱ میلیون نفر، انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از حمل‌ونقل را از دو راه دوچرخه‌سواری و افزایش اتوبوس کاهش می‌دهد. TransMilenio شبکه‌ای چشمگیر از مسیرهای اتوبوس ترانزیت سریع است که در سال ۲۰۰۰ افتتاح شد و ظرف ۱۰ سال، انتشار گازهای گلخانه‌ای این شهر را تا حدود ۴۰ درصد کاهش داد. در حال حاضر ۱۵۰۰ اتوبوس در این شبکه فعالیت دارند و روزانه حدود ۱.۵ میلیون مسافر را جابه‌جا می‌کنند. این شهر همچنین به دلیل طرح سیکلوویای خود که تبدیل منظم جاده‌ها به معابر دوچرخه‌سواری بدون ماشین در صبح‌های یکشنبه است بسیار معروف شده است و دارای بالاترین نرخ سفرهای بین‌شهری با دوچرخه در میان شهرهای آمریکای لاتین است. با این حال، حمل‌ونقل همچنان مسئول نیمی از انتشار گازهای گلخانه‌ای در بوگوتا است.
مونترال، کانادا
منطقه مونترال با جمعیت شهری بالغ بر ۴.۱ میلیون نفر دارای حدود سه هزار کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری است. مسئولان پس از ماه‌ها قرنطینه کووید -۱۹ و باز شدن شهر، تعدادی از خیابان‌های اصلی شهر جمعاً به طول ۳۲۷ کیلومتر را به روی خودروها و سایر وسایل نقلیه موتوری بستند. برای تشویق شهروندان به سفرهای فعال، مسیرهای دوچرخه موجود مانند شبکه دوچرخه اکسپرس را به پارک‌های شهر و شریان‌های تجاری اصلی متصل کردند. مونترال برای کاهش بیشتر گازهای گلخانه‌ای و ازدحام در مرکز تجاری شهر، سرمایه‌گذاری‌های بسیاری در خدمات تحویل دوچرخه و وسایل نقلیه الکتریکی و همچنین فضاهای سبز جدید انجام داده است. برای مثال، Grand Parc de l’Ouest که قرار است در سال ۲۰۳۰ افتتاح شود، بزرگترین پارک شهری در کانادا با وسعت سه هزار هکتار خواهد بود.
بارسلونا، اسپانیا
بارسلونا با داشتن بالاترین تراکم ترافیک در اروپا، با فشار فزاینده‌ای برای مهار آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانه‌ای مواجه است. در حال حاضر این شهر با گسترش طرح تحرک شهری ۲۰۱۳ که شامل بهبود مسیرهای اتوبوس و ایجاد و افزایش مسیرهای دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی بود، منطقه کم‌آلاینده بارسلونا را ایجاد کرده است که ورود وسایل نقلیه با آلایندگی بالا به آن ممنوع است. طراحی شهری سوپربلوکی این شهر یکی از خلاقانه‌ترین پروژه‌های شهر است که در این طرح هر سوپربلوک منطقه‌ای متشکل از ۹ منطقه شهری است و مسیرهای ترافیکی آن پیرامون سوپربلوک طراحی شده، محدودیت‌های سرعت پایین‌تر از ۱۰ کیلومتر در ساعت اعمال شده است و پارکینگ‌های کنار خیابان به قسمت‌های زیرزمینی منتقل شده‌اند. معابر مناسب عابران پیاده و فضای سبز وسیعی در این سوپر بلوک‌ها ایجاد شده است که مردم را به استفاده از دوچرخه و پیاده‌روی برای انجام کارهای روزانه تشویق می‌کند. این مناطق در کاهش آلودگی صوتی، انتشار گازهای گلخانه‌ای و ترافیک بسیار موفق هستند و در عین حال فعالیت اقتصادی را میان مشاغل محلی تقویت کرده‌اند، به همین دلیل بارسلونا چشم‌انداز خود را ایجاد ۲۱ سوپربلوک تا سال ۲۰۳۰ اعلام کرده است.
تایپه، تایوان
تایپه به عنوان «پادشاهی دوچرخه» تایوان شناخته می‌شود که دلیل آن نه‌تنها وجود سازندگان برتر دوچرخه، بلکه زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری و مردم‌محور این شهر است. طرح کلان یارانه دولتی برای اشتراک دوچرخه، در دسترس بودن گسترده دوچرخه‌های کرایه‌ای، کنفرانس‌های دوچرخه‌سواری سالانه و خطوط دوچرخه‌سواری مشخص‌شده در خیابان‌های اصلی با مناظری زیبا به بهترین وجه به شهر کمک کرده است تا به جمع شهرهای دوستدار دوچرخه مانند هامبورگ و مونترال بپیوندد.
اوکلند، نیوزیلند
اوکلند با برنامه اقدام کم‌کربن خود در سال ۲۰۱۴ که مسیری را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از طریق سبز کردن زیرساخت‌ها، تغییر روش سفرهای شهری و کاهش مصرف انرژی تعیین کرد، قاطعیت خود را برای تبدیل شدن به قابل‌زندگی‌ترین شهر در جهان اعلام کرد و همچنان به انطباق با چالش‌های نوظهور ادامه می‌دهد. به‌عنوان مثال، شورای شهر اوکلند میلیاردها دلار برای کارآمدی سیستم‌های شهری و سازگاری با شرایط آب‌وهوایی سرمایه‌گذاری کرده است و در نظر دارد تا سال ۲۰۴۰ یک ناوگان اتوبوس حمل‌ونقل عمومی کاملاً الکتریکی و بدون آلایندگی در سراسر شهر مستقر کند.
هوی‌آن، ویتنام
شهر تاریخی هوی‌آن که در سال ۱۹۹۹ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد، طرح «دوچرخه هوی‌آن» را برای افزایش استفاده از دوچرخه در بین ساکنان و گردشگران توسعه و مسیرها و زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری را بهبود بخشیده است. یک مشارکت عمومی‌خصوصی برای اجرای برنامه اشتراک دوچرخه کم‌هزینه در شهر راه‌اندازی شده است و مناطق بدون خودرو را در تلاش برای تشویق پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری ایجاد کرده است. از سال ۲۰۱۸ تردد وسایل نقلیه در بسیاری از بخش‌های مرکزی شهر ممنوع شده است و با افزودن حدود ۱۲۰ وسیله نقلیه الکتریکی به سیستم حمل‌ونقل گردشگری، خیابان‌ها را به نفع عابران پیاده پس گرفته است.
Tshwane، آفریقای جنوبی
شهر گسترده Tshwane با جمعیت شهری حدود ۲.۶ میلیون نفر برای بهبود زندگی شهری و دسترسی برای همه ساکنانش، پیاده‌روی را به شکل محبوب تردد تبدیل کرده است که ۲۹ درصد از تمام سفرها را تشکیل می‌دهد. طرح‌های اجرایی این شهر شامل خیابان‌های بدون خودرو، جشنواره‌های دوچرخه‌سواری تا محل کار، پروژه‌های اشتراک دوچرخه‌های استاندارد و برقی و ارائه دوچرخه رایگان به افراد محروم است که دسترسی به دوچرخه را بهبود و فرهنگ دوچرخه‌سواری را تقویت کرده است.
نظر شما