به گزارش خبرنگار ایمنا، شورای اسلامی شهرها به عنوان یکی از نهادهای مدیریت شهری کشور نقش پررنگی در اداره شهرها و شکل‌گیری آن، نقطه عطفی در مدیریت مشارکتی است؛ دوره ششم شورای اسلامی شهر اصفهان از نیمه مردادماه ۱۴۰۰ فعالیت خود را آغاز کرد و با توجه به اینکه اعضای شورا خود را موظف به حضور در میان مردم می‌دانستند، کمیته‌های نظارتی را بلافاصله پس از رسمیت تشکیل دادند که به صورت دوره‌ای و با تقسیم‌بندی مناطق شمال، جنوب، شرق و غرب اصفهان مشکلات مردم و طرح‌های عمرانی مناطق را تحت نظر می‌گیرند.
اولویت نخست کمیته‌های نظارتی، متشکل از تعدادی از اعضای شورای اسلامی شهر که هر یکشنبه در مناطق پانزده‌گانه شهرداری اصفهان تشکیل می‌شود، اجرای قوانین است و اعضا ابتدا طبق قوانین موضوع را پیگیری می‌کنند و در مواقعی که شهرداری درست عمل کرده است این موضوع به شهروندان نیز اعلام می‌شود؛ بخش دیگری از فعالیت‌های کمیته‌های نظارتی، تشخیص ضرورت‌های مساعدت و تعامل بیشتر شهرداری با شهروندان است؛ گاهی برای ایجاد این تعامل تذکراتی ارائه می‌شود تا به نقطه مناسبی به نفع شهروندان برسیم.
اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان در کمیته‌های نظارتی حضور می‌یابند تا علاوه بر ارتباط آسان‌تر شهروندان با اعضای شورا، نمایندگان مردم در پارلمان شهری از جاری و ساری بودن قوانین مصوب و رعایت حقوق شهروندان در مناطق پانزده‌گانه شهرداری اطمینان حاصل کنند، همچنین در اصفهان تلاش شده است با چند عنصر شفافیت، پاسخگویی، نقش به مردم و فناوری‌محوری، به‌روزترین و فعالانه‌ترین مدل نظارت را که منجر به کارایی شود، مستقر کنیم که به نظر می‌رسد با فعال شدن میز هوشمند و شفاف نظارت شورا و دخالت دادن سوت‌زنی ناظران مردمی در نقطه مطلوبی قرار داریم.
آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با احمد شریعتی، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان درباره نقش نظارتی شوراها، استفاده از ظرفیت شهروندان و جلب مشارکت آنها، بررسی تحقق مدیریت واحد شهری و برون‌داد اجرای طرح شفافیت است.
استمرار رویکرد محله‌محوری برای استفاده از ظرفیت‌های مردمی
ایمنا: شوراها چقدر توانستند در به میدان آوردن ظرفیت‌های شهروندان برای اداره شهرها مؤثر باشند و موفق عمل کنند؟
شریعتی: با توجه به اینکه مردم در موضوع انتخابات شوراها و نمایندگان خود مستقیم دخیل هستند و یکی از موضوعاتی که افتخار جمهوری اسلامی است، دخالت مردم در سرنوشت خود از طریق انتخاب نمایندگان مجلس و اعضای شوراهای اسلامی شهرها و روستاها است، اگر اعضای منتخب بتوانند پس از انتخابات ارتباط خود را با مردم حفظ کنند، می‌توان از ظرفیت‌های شهروندان برای رفع مشکلات و تسهیل در ارائه خدمات بهتر استفاده کرد.
بنده در چهارمین دوره شورای اسلامی شهر اصفهان بر اساس همین دیدگاه، پیشنهاد «شورایاری‌ها» را مطرح کردم تا شهروندانی که اعضای شورا را انتخاب کردند فراموش نشوند، زیرا آنها با توجه به اینکه در جریان ریزترین مشکلات و امور روزمره خود هستند، می‌توانند طرح‌هایی برای رفع مشکلات و توسعه شهر ارائه دهند.
اگر شورایاری‌های محلی یا مشاوران محلی بتوانند دوشادوش نمایندگان خود در شورای اسلامی شهر در محله‌های مختلف کمک کننده باشند، اتفاقات خوشایندی رقم خواهد خورد که نمونه آن در برخی کلان‌شهرها با عنوان هسته‌های اجتماعی محلات یا مشاوران محلی محلات اجرا شده و نتایج خوبی به همراه داشته است.
پیشنهاد شورایاری‌ها در دوره چهارم مدیریت شهری اصفهان به نتیجه نرسید، در صورتی که اگر در هر منطقه شهرداری، از دل محله‌ها افرادی از بین مردم انتخاب شوند و رابط بین شهروندان و اعضای شورای اسلامی شهر باشند، ظرفیت‌های مردمی شناسایی می‌شود و بسیاری از فعالیت‌هایی که شاید با بودجه و اعتبارات انجام نشود، با ظرفیت‌های مردمی انجام خواهد شد. به‌عنوان مثال در موضوع گلوگاه‌ها و آزادسازی آن، گاهی تخصیص اعتبارات کارساز نیست، اما مشارکت و همراهی شهروندان راهگشا می‌شود.
در دوره ششم مدیریت شهری رویکرد محله‌محوری مطرح شد تا ارائه خدمت به محلات، مشخص شده باشد و بتوانیم از دل محلات از ظرفیت‌های مردمی استفاده کنیم؛ در این راستا کارهایی انجام شده است، اما هنوز نتوانسته‌ایم به خوبی از ظرفیت‌های مردم در شهرداری و شورا استفاده کنیم.
معتقد هستم زمانی موفق خواهیم بود که از دل محلات از طریق فعالان مختلف اجتماعی و معتمدان محلی، مشکلات را شناسایی و رفع کنیم که امیدواریم با رویکرد محله محوری بتوانیم از ظرفیت‌های خوب شهروندان اصفهانی استفاده کنیم.
نظارت شورا بر شهر؛ از تشکیل کمیته‌های نظارتی تا حضور اعضای ناظر در شرکت‌ها
ایمنا: نقش نظارتی شوراها بر عملکرد شهرداری‌ها چه میزان ارتقا پیدا کرده است؟
شریعتی: اساس کار شوراها، نظارت بر عملکرد شهرداری است؛ نخستین موضوع انتخاب شهردار، سپس نظارت بر عملکرد شهردار و سازمان‌های مربوطه شهرداری و تصویب بودجه سالیانه است.
نظارت بر عملکرد سازمان‌های شهرداری، با حضور نمایندگانی که از شورا در شوراهای سازمان‌های مختلف حضور دارند نیز انجام می‌شود؛ در حال حاضر شورای ششم اصفهان هفت کمیسیون دارد که بر سازمان‌های مختلف شهرداری نظارت دارند، به‌عنوان مثال کمیسیون بهداشت، سلامت و خدمات شهری، نظارت بر حوزه خدمات شهری، مدیریت پسماند، فضای سبز و آتش‌نشانی را انجام می‌دهد و به‌طور مرتب شاخص‌ها، برنامه‌ها و پروژه‌ها نظارت می‌شود.
در دوره ششم مدیریت شهری اصفهان کمیته‌های نظارتی فعال شده است و با تقسیم‌بندی مناطق، اعضای شورا در قالب گروه‌های سه‌نفره مشکلات شهروندان را بررسی می‌کنند تا حقی از آنها اجحاف نشود، همچنین نتایج نظارت بر پروژه‌های شاخص مناطق پانزده‌گانه در جلسات تلفیق شورا دنبال می‌شود.
هر کدام از کمیته‌های نظارتی، یک دبیر مستقر در شورای اسلامی شهر دارد که به‌طور مستقیم درخواست‌های شهروندان را دریافت می‌کند تا در جلسات حضوری که روزهای یکشنبه از ساعت ۱۵ تا ۱۸ در مناطق برگزار می‌شود، رسیدگی لازم انجام شود.
اعضایی که به‌عنوان ناظر بر عملکرد سازمان‌ها فعالیت می‌کنند، در شوراهای تصمیم‌گیری سازمان‌ها شرکت می‌کنند و مواردی که باید تصمیم‌گیری شود را به اتفاق اعضای شورای سازمان نظارت و به امور رسیدگی می‌کنند؛ در مجموع می‌توان گفت که اعضای شورای ششم شهر اصفهان نقش نظارتی خود را به خوبی ایفا کرده‌اند.
مدیریت واحد شهری باید در جایگاه واقعی خود قرار گیرد
ایمنا: شوراها توانستند چه تحولی در مدیریت واحد شهری ایجاد کنند؟
شریعتی: اصل ۱۰۰ قانون اساسی وظیفه نمایندگان مردم در شوراهای اسلامی شهرها را مشخص کرده است که باید بر عملکرد سازمان‌ها، نهادها و اداراتی که امور شهروندان یک منطقه یا بخش یا شهر را دنبال می‌کند، نظارت داشته باشند.
هنوز به تعریف واقعی از مدیریت واحد شهری و وضعیتی که باید مشمول تمام وظایف شوراها باشد، در سطح کشور دست نیافته‌ایم اما در این دوره مشکلات و خواسته‌های مردم که مطرح یا در حین نظارت‌ها مشاهده می‌شود، در کمیسیون‌های شورا دنبال می‌شود.
نسبت به دوره‌های قبلی، نظارت و مدیریت واحد شهری در دوره ششم به خوبی دنبال می‌شود؛ به‌عنوان مثال در موضوع درمان ارتباط خوبی با دانشگاه علوم پزشکی و مراکز ارائه خدمات درمانی برقرار شده است و با آموزش و پرورش و شرکت آبفای اصفهان همکاری و ارتباط خوبی وجود دارد.
مدیریت واحد شهری به خوبی در حال انجام است اما هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است که اگر مدیریت واحد شهری در جایگاه واقعی خود قرار گیرد، بسیاری از مشکلات شهروندان رفع خواهد شد.
سامانه سوت‌زنی به ارتقای سلامت اداری کمک کرد
ایمنا: مدیریت شهری ششم اصفهان شعار «شفافیت» را سر داد؛ در این راستا چه اقدامات عملیاتی انجام داده است؟
شریعتی: معتقد هستم که فعالیت‌های شهرداری باید مانند اتاق شیشه‌ای مشخص و شفاف باشد؛ ارائه خدمات، اهداف و وظایف و عملکرد این اتاق باید آنچنان شفاف باشد که اگر کوچک‌ترین اتفاق یا مشکلی پیش آمد، مردم بتوانند مطالبه‌گر باشند؛ در این راستا «طرح شفافیت و ارتقای سلامت اداری» در دوره ششم مطرح و نهایی شد تا کوچک‌ترین مشکلی درباره حل مسائل شهروندان و ارائه خدمت به آنها به وجود نیاید.
کارکنان شهرداری اصفهان افرادی متعهد و دست‌پاکی هستند اما امکان دارد بیرون از سازمان افرادی باشند که درآمد آنها از طریق دلالی و سو استفاده باشد، لذا طرح شفافیت برای نخستین‌بار بین کلانشهرهای کشور در اصفهان دنبال شد و سامانه سوت‌زنی به‌منظور ارائه خدمات شایسته به شهروندان و ارتقای سلامت اداری راه‌اندازی و باعث شد شهروندان مطالبه‌گر باشند و بر عملکرد مدیریت شهری نظارت کنند.
سامانه سوت‌زنی پلی برای ارتباط کسانی است که می‌توانند فسادی را در بخش دولتی، عمومی، یا خصوصی افشا کنند، بر این اساس، اگر شهروندی در مراجعه به بخش‌های مختلف شهرداری با تخلفی مواجه شد می‌تواند از طریق سامانه سوت‌زنی موضوع را به مراجع ذی‌ربط اطلاع دهد.
شهروندان می‌توانند از طریق شماره تلفن ۳۸۹۰ یا با مراجعه به درگاه الکترونیکی شهرداری اصفهان به آدرس Isfahan.ir به سامانه سوت‌زنی وارد شوند و موضوع را منعکس کنند که در این صورت، بلافاصله دستگاه‌های نظارتی ورود خواهند کرد و نتیجه بررسی، پیگیری و به شهروند نیز گزارش می‌شود.
یکی از کمیسیون‌های هفت گانه شورای ششم اصفهان، پایش و نظارت بر مصوبات است که کار آن نظارت بر عملکرد شهرداری و سازمان‌های مربوطه است؛ این کمیسیون گزارش‌هایی که از طریق سوت‌زنی اعلام می‌شود را بررسی می‌کند و نتیجه مشخص می‌شود.
با این اقدام در سالم‌سازی و ارتقای سلامت اداری اقدامات خوبی انجام شده است؛ البته شهروندان باید بیشتر در امور نظارت، مشورت و اجرا دخیل شوند، مطالبه‌گر باشند تا بتوانیم مشکلات را رفع کنیم.
نظر شما