به گزارش خبرنگار ایمنا و براساس مقاله‌ای از علی اسعدی کارشناس‌ارشد شهرسازی، مرمت کاری آئینی مستمر است که نمی‌توان آن را در یک زمان مشخص به صورت مقطعی آن هم از طریق تأمین مسکن اعمال کرد. مرمت به دو صورت امکان‌پذیر است، تعمیر و نگهداری. تعمیر دربرگیرنده مجموعه دخالت‌هایی است که جملگی آن‌ها سعی در بهبود وضعیت کالبدی فضای شهری دارد.
تعمیر گاهی به صورت مقطعی و زمانی به شکل مداوم در اثر انجام می‌شود اما نگهداری، نگرشی فراتر از تعمیر به اثر دارد. نگهداری به‌روزبودن اثر را در نظر می‌گیرد و دربرگیرنده مجموعه دخالت‌هایی است که سعی در بهبود وضعیت فضای شهری (فعالیت+کالبد) و معاصرسازی آن دارد؛ با این تعریف مرمت شهری به معنای دخالت آگاهانه در فضای شهری برای جلوگیری از فرسایش و معاصرسازی آن است.
معاصرسازی فرایندی است که به خلق فضای شهری جدید با حفظ ویژگی‌های اصلی فضایی (کالبدی و فعالیتی) منجر می‌شود؛ در این اقدام، فضای شهری جدیدی حادث می‌شود که ضمن حفظ شباهت‌هایی اساسی با فضای شهری قدیم، تفاوت‌های ماهوی و معنایی را با فضای قدیم به نمایش می‌گذارد.
مرمت شهری را می‌توان به سه طریق عمده به انجام رساند که هر یک از آن‌ها دربرگیرنده مجموعه اقداماتی است. نخستین اقدام نوسازی است، نوسازی زمانی انجام می‌شود که فضای شهری، مجموعه یا بنا از کارکردی مناسب و معاصر برخوردار باشد، اما فرسودگی نسبی کالبدی فضایی موجب کاهش بازدهی و کارایی آن شده است. نوسازی مجموعه اقداماتی را شامل می‌شود که در عین حفاظت بنا، مجموعه یا فضای شهری کهن، سازمان فضایی مربوط را معاصرسازی کرده و امکان بازدهی بهینه آن را فراهم می‌کند.
نوسازی دو هدف دارد؛ حفاظت و معاصرسازی و فراهم آوردن بازدهی بهینه در فضا که دارای سه اصل ارتقای کیفیت بصری و زیبایی‌شناختی وضع موجود و هماهنگی و سازگاری است. زمان اقدام برای پروژه‌های نوسازی میان مدت است و شامل تجدید حیات (Revitalization)، انطباق و به‌روزکردن (Adaptation)، تبدیل، دگرگونی (Conversion)، حفاظت (Conservation)، نوشدن (Renewal)، احیا (Restoration) و تعمیر (Repair) است.
روش دیگر مرمت شهری بازسازی است، بازسازی به معنای از نو ساختن است و زمانی انجام می‌شود که در بنا، مجموعه یا فضای شهری، فرسودگی به صورت کامل ایجاد شده باشد. فرسودگی کامل معمولاً بر اثر فرسودگی (نسبی یا کامل) فعالیت و کالبد توأمان انجام می‌شود. این امر معمولاً برای ایجاد حیات جدید در سازمان فضایی فرسوده (بنا، مجموعه، بافت) به کار می‌رود. امروزه منظور از بازسازی ایجاد فضای شهری معاصر یا سازمان فضایی جدید و موزونی است که بتواند گفت‌وگوی خلاق بین گذشته و آینده را نشان دهد.
فرایند بازسازی شامل تخریب، پاکسازی، آواربرداری و دوباره‌سازی است. بهسازی شامل سلسله اقداماتی است که به منظور بهبود کالبد انجام می‌شود که در نتیجه فرسایش فعالیت تحقق یافته است و در کوتاه‌مدت انجام می‌شود؛ درواقع بهسازی زمانی انجام می‌شود که فرسودگی نسبی فضا از لحاظ عملکردی حادث شده باشد. بهسازی شامل بازیافت (Recuperation)، مراقبت، جلوگیری و ضمانت (Preservation)، حمایت (Protection)، استحکام بخشی (Consolidation)، توانبخشی (Rehabilitation) و بهبود، سازماندهی و بازآبادانی (Improvement) است.
بهسازی فرایندی است که طی آن می‌توان به بهبود وضعیت فضا، مجموعه و بنای نه چندان مطلوب موجود پرداخت و با تغییر عملکرد و معاصرسازی، سازمان فضایی مطلوبی را ایجاد کرد. بهبود، سازماندهی و بازآبادانی (توانمندسازی) دیگر روش مرمت شهری است. این واژه به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که موجب تقویت جنبه‌های مثبت و تضعیف جنبه‌های منفی فضا، مجموعه و بنا می‌شود. این اقدام با تاکید و با استفاده از امکانات بالقوه و بالفعل موجود در فضا، مجموعه یا بنا، سعی در کاهش محدودیت‌ها و کاستی‌ها دارد.
این اقدام می‌تواند مسائل اجتماعی، اقتصادی، مالی، فنی، اداری، اجرایی، کالبدی و فضایی را دربرگیرد، از نظر لغوی به معنای عمل یا فرآیند بهتر شدن است که با هدف بازبینی و کنترل کاهش مسائل اجتماعی، اقتصادی و کالبدی انجام می‌شود و در بازه زمانی اقدام بلندمدت قرار می‌گیرد.
نظر شما