به گزارش خبرنگار ایمنا، شرکت‌های دانش‌بنیان نقش مهمی در رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در هر نقطه‌ای از جهان ایفا می‌کنند؛ به‌گونه‌ای‌که از آن‌ها به‌عنوان «موتور محرکه اقتصاد» در هر کشور یاد می‌شود؛ بنابراین دلیل تلاش‌های بسیاری برای میزان موفقیت این شرکت‌ها و توسعه آن‌ها انجام می‌شود که یکی از مهم‌ترین فعالیت‌ها، ایجاد مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری است.
توسعه دانش‌بنیان سبب ایجاد رضایت‌مندی و انگیزه در میان نخبگان و فارغ‌التحصیلان می‌شود که محصولاتش با تولیدات متکی بر سرمایه و واردات تفاوت ویژه‌ای دارد. از ویژگی‌های حوزه دانش‌بنیان، تولید محصولات متکی بر دانش و کاهش آلودگی منابع زیست‌محیطی، همچنین مصرف آب و انرژی است. برای شناخت و بررسی صنعت دانش‌بنیان و بررسی جایگاه شرکت‌های فناوری در ایران با «جعفر قیصری» رئیس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
تولید دانش‌بنیان چه تفاوتی با تولیدات دیگر دارد؟
سال ۱۴۰۱ توسط مقام معظم رهبری سال «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی» نام‌گذاری شد که طلوعی جدید برای حوزه علم و فناوری، تجاری‌سازی آن، پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان کشور است. طی سال‌های گذشته کارخانه‌ها در کشور راه‌اندازی شده است؛ اما تولید دانش‌بنیان با تولیدات عادی متفاوت است. تولید دانش‌بنیان متکی بر علم‌وفناوری، دانش شرکت‌های فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان همچنین توسعه فناوری و زائده فکر، تلاش و کوشش جوانان نخبه کشور است.
تولیدات دانش‌بنیان بر پایه فناوری و تکنولوژی است و تفاوت بسیاری با تولیدات سنتی دارد. تولیدات دانش‌بنیان محصول شرکت‌های فناور و نخبگان است که سطح بالایی از فناوری را داشته است؛ چنین شرکت‌هایی ارزش افزوده و ثروت خود را از علم و دانش کسب می‌کنند؛ البته سرمایه‌گذاری برای توسعه تولیدات دانش‌بنیان ضروری است، اما رقابت بین مغز، ایده و نخبگان شکل می‌گیرد.
تبادل فناوری و دانش چه زمانی رخ می‌دهد؟
باید بیش از پیش به تولیدات متکی بر دانش توجه کنیم، اما قطعاً پیشروی به سمت تولیدات داخلی به معنای بومی‌سازی تمام محصولات و فناوری‌ها نیست؛ بلکه باید انتقال و تبادل فناوری و دانش در بین نخبگان و صاحبان اندیشه صورت گیرد. در این راه باید توجه کنیم که برای تبادل فناوری و دانش با کشورهای صاحب قدرت و تکنولوژی هم‌تراز شویم، زیرا هیچ کشور توسعه‌یافته‌ای که صاحب فناوری است دانش خود را در اختیار کشور دیگری قرار نمی‌دهد مگر اینکه کشور مد نظر سطحی مطلوب از فناوری و دانش داشته باشد.
راه موفقیت صنعت ایران چیست؟
فناوری محوری یا تکنولوژی محوری باید در دست شرکت‌های فناور و تولیدکننده دانش بنیان قرار گیرد؛ البته باید توجه کنیم که لازم نیست همه چیز را در دست داشته‌باشیم، اما باید نکته و دانش اصلی را در اختیار داشته‌باشیم. راه موفقیت صنعتی ایران حرکت به سمت تولیدات دانش بنیان، افزایش ظرفیت اشتغال دانش بنیان و تجاری‌سازی فناوری است. حرکت به سمت تولید دانش‌بنیان و توسعه این صنعت تنها در صورتی امکان‌پذیر است که تمام مسئولان، مدیران و دست‌اندرکاران به وظایف خود به درستی عمل کنند و در این مسیر علاوه بر انجام درست و کامل وظایف به توسعه دانش‌بنیان کمک کنند. تولید دانش بنیان با شعار دادن امکان‌پذیر نیست بلکه این مسیر با تلاش، کوشش، صبر و فعالیت جدی به دور از شعار زدگی و سخنرانی امکان‌پذیر است.
راه نجات شهرهایی که با مسئله آلودگی و کم‌آبی مواجه هستند، چیست؟
اکنون که سال ۱۴۰۱ توسط مقام معظم رهبری به عنوان سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین متکی بر دانش نام‌گذاری شده است، همه مسئولان و تصمیم‌گیران کلان به ویژه در شهرهای بزرگ که با مسئله محیط‌زیستی، آلودگی و کم‌آبی مواجه هستند، باید بدانند حرکت به سمت تولید دانش‌بنیان راه نجات و موفقیت آن‌ها است.
تولید دانش‌بنیان به تولید و افزایش ثروت ملی منجر خواهد شد و برای نخبگان اشتغال ایجاد خواهد کرد و حل مسائل و چالش‌های محیط‌زیستی را در پی‌خواهد داشت. کشورهای بزرگ دنیا در این زمینه تجربه‌های موفقی داشته‌اند و کشور ایران نیز باید به سمت تولید متکی بر دانش و فناوری بومی، حرکت کند.
تولیدات کارخانه‌ای و صنعتی چه ویژگی‌هایی دارد؟
طی یک قرن گذشته کارخانه‌های بزرگی از جمله فولاد، خودرو و پالایشگاه‌ها در کشور ایران تأسیس شد که در کنار آن‌ها صنایع مختلفی از جمله نساجی به صورت کامل از کشورهای صاحب تکنولوژی وارد کشور شده و وظیفه تولید و اشتغال‌زایی را بر عهده گرفت. عمدتاً ارزش افزوده تولید کارخانه‌های داخلی متکی بر سرمایه و مواد اولیه است از این رو محصولاتی که در کارخانه‌های داخلی تولید می‌شود قابل رقابت با رقبای خارجی نیست و با اتکای تعرفه‌ها و ایجاد یک فضای مصنوعی محصولات در داخل کشور به فروش می‌رسد.
سخن آخر...
یکی از نقاط قوت در شروع سال ۱۴۰۱ پیشرفت و توسعه چشمگیر در حوزه علم و فناوری بود. این دستاورد و پیروزی بسیار بزرگ برای مردم ایران نتیجه سال‌ها تلاش و کوشش فناوران، نخبگان و جوانان سرزمین و حمایت‌های مسئولان به ویژه مقام معظم رهبری است که با تلاش در سال‌های متعدد به ثمر رسیده و تولیدات دانش‌بنیان و فناوری متکی بر علم و دانش بومی به جایگاه خوبی در کشور رسیده است و باید در این حوزه بر تلاش و کوشش بیفزاییم تا به قله مورد نظر رهبر معظم انقلاب دست پیدا کنیم.
نظر شما