به گزارش خبرنگار ایمنا، استقلال سالمند یکی از مهمترین عوامل مؤثر در کارآمدی، سلامت روح و جسم آنها است، بنابراین هم خود سالمند و هم اطرافیان او باید در حفظ این امر مهم عمل کنند. انجام دادن فعالیت‌های روزمره در دوران سالمندی به صورت مستقل برای سالمندان بسیار لذت بخش خواهد بود، برخورداری از حس احترام و عزت نفس برای سالمندان از اهمیت به سزایی برخوردار است.
سالمندان در حالی که در منزل زندگی می‌کنند باید حداکثر تلاش خود را جهت حفظ استقلال در انجام فعالیت‌های روزمره زندگی به کار گیرند. دستیابی به سالمندی موفق یا سالمندی سالم با حفظ حداکثر سطح استقلال و توانایی انجام امور روزمره زندگی به دست خواهد آمد و موجی افزایش سطح کیفیت زندگی در سالمند خواهد شد.
از طرفی مراقبین سالمند در منزل نیز باید به سالمند کمک کنند تا بتواند در محیطی امن به فعالیت‌های روزانه خود بپردازد، در بین بسیاری از سالمندان و اطرافیان باور غلطی وجود دارد مبنی بر اینکه برای حفظ احترام سالمند باید مراقبین امور مربوط به سالمند را کاملاً به عهده بگیرند.
در حالی که باید به این نکته توجه کرد مراقبین نباید به جای سالمند امور مربوط به او را انجام دهند بلکه باید با حمایت و مهارت‌های خود در حفظ حداکثر استقلال سالمند کمک کنند.
چهار مضمون برای عدم وابستگی سالمندان
در ارتباط با استقلال و عدم وابستگی سالمند، چهار مضمون خود مدیریتی، سربار نبودن و توانمندی جسمی، استقلال مالی و زندگی مستقل وجود دارد:
مضمون خود مدیریتی: در برگیرنده زیرمضمون های احساس هویت مستقل کردن، تصمیم گیری و خود رأی بودن و داشتن اختیار بوده است.
مضمون سربار نبودن و توانمندی جسمی: شامل زیرمضمون های توانایی خود مراقبتی، انجام عملکرد مستقل و احساس مفید بودن درخانواده و اجتماع بوده است.
مضمون استقلال مالی: شامل زیرمضمون های تجربه گرانی، ترس از وابستگی مالی به دیگران، احساس امنیت مالی و ارتباط وضعیت مالی با سلامتی بوده است.
مضمون زندگی مستقل: شامل زیرمضمون های زندگی جدا از فرزندان، تنفر از زندگی در خانه سالمندان، احترام ناشی از زندگی مستقل و تلاش خانواده برای حفظ زندگی مستقل سالمند بوده است.
اهمیت خود مراقبتی در دوران سالمندی
تحقیقات حاکی از آن است که بیش از ۸۰ درصد سالمندان در انجام فعالیت‌های روزمره خود کاملاً مستقل هستند، تقریباً پانزده درصد از افراد سالمند در انجام امور شخصی نیازمند کمک هستند و فقط پنج درصد افراد سالمند جهت انجام امور مربوط به خود نیازمند حضور دیگران هستند. نکته قابل توجه حین انجام امور به وسیله سالمندان این است که تا جایی که امکان دارد باید امور به وسیله خود فرد سالمند صورت پذیرد، البته تا جایی که به فرد آسیبی وارد نشود.
ورزش استقلال سالمندان را افزایش می‌دهد
بررسی‌های انجام شده نشان داده است که انجام منظم ورزش‌هایی با شدت متوسط می‌تواند استقلال افراد سالمند را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده است افرادی که ورزش می‌کردند توانایی‌های بیشتری در زندگی دوران سالمندی نسبت به افراد بی‌تحرک داشته‌اند.
همچنین سالمندانی که ورزش می‌کنند کم‌تر و دیرتر به بیماری مبتلا شده و در صورت ابتلاء سریع‌تر بهبود پیدا می‌کنند، محققان معتقدند تجویز ورزش حتی بیش از تجویز دارو برای افراد سالمند اهمیت دارد، کلینیک‌های درمانی باید به افراد سالمند برنامه ورزش منظم بدهند تا آنها زندگی بدون فعالیتی نداشته باشند.
حس مفید بودن را در سالمند تقویت کنید
معمولاً سالمندان با وجود ضعف و ناتوانی جسمانی و یا آسیب پذیری در برابر بیماری‌ها همواره در تلاش هستند که به خود و دیگران این مهم را ثابت کنند که هنوز مانند گذشته سالم هستند و می‌توانند فرد مؤثری باشند.
علت‌های اهمیت استقلال در دوران سالمندی
دلایل بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد چرا سالمندان باید مستقل باشند، برخی از این دلایل عبارتند از:
احساس فردیت داشتن:
توانایی تصمیم گیری در احساسات فرد تأثیر بسیاری دارد و به فرد احساس مفید و مؤثر بودن در زندگی می‌دهد. به همین دلیل در صورتی که سالمندان نتوانند مستقلاً تصمیم گیری کنند و تصمیمات خود را اجرایی کنند احساس ناتوانی و سرخوردگی خواهند کرد.
سالمندان در طول زندگی تصمیم‌ها و باورهای خاص خود را داشته و در جامعه و خانواده ایفای نقش می‌کردند، به همین دلیل در صورتی که قادر به تصمیم گیری در دوران سالمندی نباشند دچار احساساتی مانند افسردگی و عصبانیت می‌شود که برای سالمند و مراقبین او دردسر ساز خواهد بود و گاهاً منجر به بروز رفتارهای مخرب در سالمند نیز می‌شود، تصمیم گیری های جرئی مانند انتخاب نوع لباس و غذا نیز می‌تواند بر روحیه سالمند مؤثر واقع شود.
حفظ قدرت و تعادل:
توانایی انجام فعالیت‌های روزانه به صورت مستقل توسط سالمند و یا با کمک مراقبین سالمند در منزل می‌تواند مانع از دست رفتن توده عضلانی و تعادل سالمند شود و با انگیزه بخشیدن به سالمند منجر به افزایش سطح سلامتی سالمند می‌شود.
حفظ قدرت تعادل و توده عضلانی در سالمندان به دلیل جلوگیری از سقوط در سالمند به عنوان مهمترین عامل ناتوانی در سالمندان بسیار قابل توجه است و باید با استفاده از روش‌های تمرینی مناسب قدرت عضلانی را در سالمندان حفظ و ارتقا دهند.
احساس هدفمند بودن:
از دست دادن استقلال در سالمند می‌تواند منجر به انزوای اجتماعی سالمند شود و با تأثیر منفی بر سلامت روان سالمند باعث ایجاد ناامیدی و افسردگی در او می‌شود. استقلال در سالمندان باعث ایجاد حس هدفمندی می‌شود و فرصت‌هایی برای کمک به خانواده دوستان و اطرافیان فراهم می‌کند که از طریق آن سالمندان احساس مفید بودن را به دست می‌آورند، همچنین شانس مواجه با چالش‌های مختلف را به سالمند می‌دهد که با رو به رو شدن با این چالش‌ها احساس موفقیت داشته باشند.
بهبود قدرت حافظه
از جمله تأثیرات استقلال سالمند در انجام فعالیت‌های روزانه افزایش قدرت حافظه است. از بین رفتن حافظه به تدریج با افزایش سن اتفاق می‌افتد، اما استقلال و فعالیت‌های جسمانی باعث تقویت حافظه می‌شود. انجام فعالیت‌های روزانه هر چند اندک نیز منجر به تقویت حافظه می‌شود.
مراقب و پرستار سالمند و همچنین اعضای خانواده سالمند نقش به سزایی در حفظ استقلال سالمند دارند، وظیفه مراقبین سالمند این است که با توجه به درخواست سالمند به او کمک کنند و توانایی همراهی سالمند را برای مدت طولانی داشته باشند. مراقبین باید با کمک و حمایت خود و همچنین با استفاده از تجهیزات و مناسب سازی محیط زندگی سالمند، شرایط بهتری برای سالمند با سطح توانمندی مختلف ایجاد کنند و از انجام دادن تمامی امور سالمند و تشویق کردن سالمند به استراحت و عدم انجام فعالیت جلوگیری کنند.
نظر شما