سایه روشن حذف نام بزرگان ادبیات کودک از خیابان‌های تهران

درحالی که نام جبار باغچه‌بان، مهدی آذریزدی، صمد بهرنگی و هوشنگ مرادی کرمانی از معابر شهر تهران پایین کشیده شد، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران گفته است این نامگذاری‌ها دوباره در کمیسیون مربوطه بررسی می‌شود.

به گزارش خبرنگار ایمنا، ۳۰ خرداد امسال شورای اسلامی شهر نام‌گذاری و تغییر نام ۲۹ معبر را مصوب کرد. در این نام‌گذاری ها نام چهار چهره ادبی بزرگ کشور هم به چشم می‌خورد. کوچه یکم در خیابان حجاب به نام استاد صمد بهرنگی با حفظ شماره‌گذاری، کوچه سوم در خیابان حجاب به نام مهدی آذر یزدی، کوچه پنجم مجاور خیابان حجاب به نام هوشنگ مرادی کرمانی، و کوچه هفتم در خیابان حجاب به نام استاد جبار باغچه‌بان نام‌گذاری شد.

بعد از این مصوبه، هوشنگ مردادی کرمانی در واکنش به این اقدام به رسانه‌ها گفت: کار بسیار خوبی کرده‌اند ولو این‌که عده‌ای مخالف باشند. همه این افراد حاصل سختی، رنج، تلاش و کوشش هستند. آن‌ها بار فرهنگی جامعه را پیش برده‌اند. اگر نگوییم بیشتر از سربازی که جانش را در راه وطن گذاشته که مردم راحت باشند، به همان اندازه قابل احترام و دوست‌داشتنی هستند. این افراد شهید فرهنگی هستند.

اما این نام‌گذاری مورد انتقاد برخی از رسانه‌ها هم قرار گرفت و روزنامه کیهان در مطلبی نوشت: شورای اسلامی شهر تهران همچنان درگیر بازی اسم فامیل است. این دوره از شورا که در انتخابات ۲۸ خرداد از سوی مردم تهران «نه» شنیدند و نامزدهای متمایل به جبهه انقلاب رأی بالاتری از یاران شورای فعلی کسب کردند، گویی قصد گرفتن انتقام از مردم را دارند.

نویسنده کیهان یادآوری کرده بود: در جلسه روز یکشنبه شورای شهر، تنها دو روز بعد از سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری، نام یک نویسنده مبلغ اندیشه‌های مارکسیستی را برای کوچه‌ای در تهران انتخاب کردند. هر چند که آثار «صمد بهرنگی» به دلیل فضای آزاد بعد از پیروزی انقلاب امکان انتشار یافت اما جای سوال است که چرا اعضای شورای شهر نام وی را که از نویسندگان محبوب گروهک‌های مارکسیستی بود برای یک معبر انتخاب کردند. همین رفتارها باعث سرخوردگی مردم از جریان حاکم بر شورای شهر تهران شد و در دوره اخیر انتخابات، این گروه از مردم جواب منفی گرفتند.

کمی بعد، فرمانداری تهران هم به این نام‌گذاری اعتراض کرد. در میان ۲۹ نامی که شورا مصوب کرده، فرمانداری تنها به چهار نام‌گذاری اعتراض کرده است و نام‌گذاری معبری در تهران به نام‌های جبار باغچه‌بان، مهدی آذریزدی، صمد بهرنگی و هوشنگ مرادی کرمانی را غیرقانونی دانسته بود.

محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای اسلامی شهر تهران، نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و در تذکری خواست هیأت تطبیق برای شورای اسلامی شهر در انجام وظایف قانونی ناشی از اختیارات مصرح در قانون مانع‌تراشی نکند.

انجمن نویسندگان کودک و نوجوان هم با انتشار بیانیه‌ای نسبت به این ماجرا واکنش نشان داد و نوشت: انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، نه فقط نظر سلیقه‌ای هیئت تطبیق فرمانداری تهران را غیرقابل قبول می‌داند، بلکه بر این باور است که چنین اعمال سلیقه‌های غیرفرهنگی، پاسخی درخور از مردم و به‌ویژه نسل جدید خواهد گرفت. تن‌دادن جامعه به این قبیل تصمیم‌های زیان‌بار، به شهر و مردم و هویت جمعی و منافع ملی آسیب می‌زند.

هوشنگ مرادی کرمانی هم که در ابتدا از این نام‌گذاری استقبال کرده بود در پی این اتفاق گفت: دیدید ما چهارتا را رد کردند و کسی هم صدایش درنیامد. اگر از نسل ما، ما چهار نفر را کنار بگذارید، چه می‌ماند؟ بقیه‌اش کو؟ ما هرکدام سبک و موقعیتی برای خود داریم که متفاوت از هم است. با توجه به اینکه شورای اسلامی شهر بر این مسئله تأکید داشت، نمی‌دانم با چه مصلحتی قبول نکردند.

به گفته او، بهرنگی جز اولین کسانی بود که راجع‌به بچه‌های روستایی و بچه‌های فرودست و آسیب‌پذیر جامعه داستان نوشت و دیگران از او یاد گرفتند و به دنبال او رفتند. پس از این اعتراض‌ها و پاسخ شورای اسلامی شهر تهران به فرمانداری، این نام‌گذاری‌ها انجام شد اما بعد از گذشت چند ماه دوباره تابلوی این معابر به شماره‌های گذشته بازگشت.

حذف این نام‌ها با هیچ معیاری پذیرفته نیست

محمدجواد حق‌شناس، رئیس فرهنگی و اجتماعی و کمیسیون نام‌گذاری شورای اسلامی شهر تهران در واکنش به این اتفاق به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: شورای اسلامی شهر تهران باید این موضوع را رسیدگی و پیگیری کند و نباید در برابر این بی قانونی سکوت کرد. اجرای مصوبات شورای شهر تهران لازم‌الاجرا است.

او با اشاره به اینکه نام‌گذاری معابری به نام جبار باغچه‌بان، مهدی آذریزدی، صمد بهرنگی و هوشنگ مرادی کرمانی از سوی افراد و نهادهای فرهنگی مانند دفتر شعر جوان پیشنهاد شد می گوید: بنا به خویشاوندی و ارتباطی که بین این بزرگان و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان وجود داشت، چهار خیابان روبه‌روی این محل که صاحب عناوین: اول، سوم، پنجم و هفتم بود، به نام آن‌ها نامگذاری شد.

وی با اشاره به اینکه ادبیات کودک و نوجوان گره خورده با نام بزرگانی چون جبار باغچه‌بان، مهدی آذریزدی، صمد بهرنگی و هوشنگ مرادی کرمانی است، خاطر نشان می‌کند: ۱۸ تیرماه را به مناسبت درگذشت مهدی آذریزدی «روز ملی ادبیات کودک و نوجوان» نام نهاده‌اند؛ نویسنده‌ای که عنوان «پرتیراژترین نویسنده کودک و نوجوان» را به خود اختصاص داده است و چند نسل با کتاب «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» او خاطره‌ها دارند. او همچنین به «پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران» شهرت دارد.

حق‌شناس با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری می‌گوید: ایشان نیز گفته‌اند: "من خودم را از جهت رسیدگی به فرزندانم، بخشی مدیون آقای آذریزدی و کتاب "قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» این مرد می‌دانم… در سطح شعاع ارتباطات فامیلی و دوستانه، هر جا دستم رسید و فرزندی داشتند که مناسب بود با این قضیه، این کتاب ایشان را معرفی کردم. آذر یزدی در کتاب «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب»، داستان‌های کهن را به زبان کودکانه، بازنویسی کرده است."

به گفته حق‌شناس جبار باغچه‌بان از راهگشایان و پیشگامان ادبیات کودک در ایران، بنیان‌گذار نخستین کودکستان و نخستین مدرسه ناشنوایان ایران در تبریز و اولین مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران است. آثار باغچه‌بان از شورای جهانی کتاب کودک، عنوان بهترین کتاب‌های کودک را به دست آورده‌اند. صمد بهرنگی نیز معلم، داستان‌نویس کودکان و نوجوانان، مترجم و محقق فولکلور آذربایجانی که نیازی به معرفی ندارد و همه ایرانیان او را با کتاب مشهورش «ماهی سیاه کوچولو» می‌شناسند. این کتاب و چند کتاب دیگرش ازجمله «اولدوز و کلاغ‌ها»، «یک هلو هزار هلو» و «افسانه‌های آذربایجان» باعث شهرت او شده‌اند و به زبان‌های دیگر نیز راه یافته‌اند.

او در ادامه با بیان اینکه آثار هوشنگ مرادی کرمانی به ۱۵ زبان دنیا ترجمه شده است می‌گوید: عمده شهرت او به‌خاطر نگارش «قصه‌های مجید» است. این داستان و بسیاری دیگر از کتاب‌های او به فیلم تبدیل شده‌اند. آثار هیچ‌کدام از داستان‌نویسان ایرانی، به‌اندازه مرادی کرمانی به زبان‌های دیگر در جهان ترجمه نشده است. جوایز ملی و بین‌المللی مرادی کرمانی برای آثارش بیش از هر داستان‌نویس دیگر ایرانی است. کاندیدای چند دوره از جایزه جهانی هانس کریستین اندرسن که به نوبل ادبیات کودک و نوجوان مشهور است، ازجمله دستاوردهای اوست. «بچه‌های قالیباف‌خانه»، «خمره»، «شما که غریبه نیستید»، «چکمه»، «مربای شیرین»، «مهمان مامان»، «نه تر و نه خشک»، «پلوخورش» و «ته خیار» تعداد محدودی از داستان‌های اوست که جوایز زیادی را برای استاد مرادی کرمانی و ادبیات ایران به ارمغان آورده‌اند.

حق‌شناس تاکید می‌کند: حذف این نام‌ها با هیچ معیاری پذیرفته نیست و شورای اسلامی شهر تهران باید این موضوع را پیگیری کند و سیاست سکوت در پیش نگیرد.

حال به نظر می‌آید مدیران شهری به همان نامه اعتراض فرمانداری در چهارم تیرماه استناد کرده‌اند. نامه‌ای که در آن به دلیل پیگیری حقوق عامه، این چهار بند از مصوبه غیر قانونی دانسته شده بود.

توجه ویژه‌ای به شخصیت‌های حوزه ادب و فرهنگ داریم

علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران هم در توضیح حذف این نام‌گذاری‌ها با تاکید بر توجه شورای شهر ششم به بزرگان ادبیات، به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: این نام‌گذاری‌ها مصوبه شورای شهر تهران را دارد اما فرمانداری به بندهایی از این مصوبه اعتراض و بر اساس مستندات قانونی چهار بند از آن را برخلاف قانون عنوان کرده است.

وی ادامه می‌دهد: مصوبه برای اجرا به شهرداری منطقه ابلاغ می‌شود اما شهرداری منطقه به اشتباه مصوبه شورا را ملاک عمل قرار داده است بدون آنکه توجه شود که چهار بند از آن به دلیل غیرقانونی تشخیص دادن فرمانداری از مصوبه حذف شده است که پس از متوجه شدن این مغایرت و اشتباه آن را اصلاح کردند.

نادعلی می‌گوید: این نام‌گذاری‌ها دوباره در کمیسیون نام‌گذاری شورای اسلامی شهر تهران مورد بررسی قرار می‌گیرد و شورای شهر توجه ویژه به شخصیت‌های حوزه ادب و فرهنگ دارد.

کد خبر 539360

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.