به گزارش خبرنگار ایمنا، از مهمترین دغذغه‌های مدیریت شهری کنترل ترافیک و کاهش ترددهای غیر ضرور است و در این زمینه اقدامات مختلفی با رویکردهای متفاوت مدنظر قرار گرفته است. ساخت پارکینگ در مراکز و نقاط پر جمعیت شهر به عنوان راه‌حلی برای کاهش بار ترافیکی در نظر می‌شود، اما این نقاط معمولاً پر تراکم هستند و بافت این نواحی از شهر نیز بعضاً دارای ارزش تاریخی است لذا یافتن مکانی برای ساخت پارکینگ مدیریت شهری و برنامه ریزان را با چالش‌هایی مواجه می‌کند. در گفت‌وگو با «حسن سجادزاده»، دکترای طراحی شهری، این موضوع را بررسی کردیم. مشروح گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
پارکینگ‌ها در کدام بخش از شهر باید جانمایی شوند؟
مکان یابی پارکینگ‌ها یکی از مباحث بسیار مهم در رویکردهای انسانی به فضاهای شهری و مسائل ترافیکی است. قانون مشخص و ثابتی برای مکان یابی پارکینگ‌ها در بافت‌های مختلف شهری وجود ندارد زیرا هرگونه بافت ویژگی‌های خاص خودش را دارد، لذا مولفه‌هایی نظیر سطح اشغال، تراکم یا جانمایی باید در هرکدام از بافت‌های شهری از جمله بافت فرسوده، بافت جدید یا بافت حاشیه‌ای، به طور مجزا مورد بررسی قرار بگیرد. عرض معابر، نوع معابر و شریان‌های شهر نیز در جانمایی متناسب پارکینگ‌های شهری دخیل است اما به طور کلی می‌توان گفت جانمایی نامناسب پارکینگ‌ها امروزه یک چالش شهری تبدیل شده است. جانمایی پارکینگ‌ها در لبه‌های خیابان و در جداره اصلی شهر باید حتماً مورد توجه باشد در حالی که این مسئله معمولاً در طراحی مکان محل پارک نادیده گرفته می‌شود.
چرا این جانمایی به درستی انجام نمی‌شود؟
شهرداری‌ها و سازمان‌های مختلف دخیل در جانمایی پارکینگ‌های شهری به دنبال زمین ارزان می‌گردند لذا در پاره‌ای موارد پارکینگ‌های طبقاتی در دل محلات مسکونی ساخته می‌شود که در نهایت منجر به مهاجرت افراد محله خواهد شد زیرا این محلات حالت غریب گز و امن بودن خودش را از دست می‌دهد و دیگر آن آرامش قبلی را ندارد لذا پارکینگ‌ها باید در لبه و نه در بطن بافت ساخته شود. مشکل این است که الگوی منسجمی در حوزه حمل و نقل عمومی در شهرهای ما وجود ندارد و نیاز است سند حمل و نقل عمومی برای هر شهر تنظیم شود.
کدام مولفه‌ها بر جانمایی پارکینگ در بافت‌های تاریخی مؤثر است؟
بافت‌های تاریخی و ارزشمند شهر به نحوی طراحی شده که توسعه دهنده پیاده مداری است اما به منظور بازآفرینی بافت و احداث پارکینگ در محدوده این بافت‌ها می‌توان از تکنولوژی‌های جدید مثل پارکینگ‌های پرتابل در لبه‌های شهری استفاده کرد زیرا این نوع از پارکینگ‌ها کم حجم‌تر است و فضای چندانی را اشغال نمی‌کند اما باید ملاحظاتی نظیر تراکم، نوع مصالح و سیستم و الگوی پارکینگ نیز مورد توجه باشد. متأسفانه امروزه اندازه و مقیاس خودروها در کشور ما چندان متناسب با این بافت‌ها نیست در حالی که در کشورهای توسعه یافته اگر خودرویی از اندازه مشخصی بزرگ‌تر باشد، اجازه ورود به داخل بافت را نخواهد داشت. پارکینگ‌ها باید حتماً در لبه ساخته شود و برحسب ماهیت بافت، نوع و مکان قرارگیری آنها مورد توجه قرار بگیرد.
از نظر شما ساخت پارکینگ، خط بطلانی بر پیاده سازی رویکرد شهر انسان محور است؟
با توجه به اینکه شهر موجودی زنده بوده و نظامی پویا دارد، نمی‌توان در این خصوص جواب قطعی داد اما باید توجه داشت کدام رویکرد در اولویت است؛ می‌توان به سمت کاهش حضور خودروها در شهرها رفت یا شهر را به جولانگاهی برای خودروها تبدیل کرد. اگر غلبه نظام شهرسازی بر الگوی انسان محور باشد، باید مدیریت شهری سعی کند با تدابیر و اندیشه‌های مختلف نظیر حمل و نقل سبز، حمل و نقل عمومی، شهر سبز و رویکردهایی از این دست، حضور و غلبه خودرو را به حداقل برسانیم. در چنین رویکردی بافت‌های تاریخی و بافت‌های طبیعی ارزش دو چندان دارد اما امروزه ایجاد موازنه میان خودرو و انسان در فضاهای شهری به چالشی تبدیل شده که گریبان شهرهای ما را گرفته است. مشکل این است که الگو، سازمان و نظام منسجمی در حوزه حمل و نقل عمومی در شهرهای ما وجود ندارد و طرح جامع حمل و نقل انسان محور هنوز هنوز هم در اولویت نظام شهرسازی ما قرار نیست؛ هر شهری را مورد بررسی قرار بدهیم، متوجه می‌شویم سند راهبردی حمل و نقل تدوین شده مورد استفاده قرار نگرفته است. ساخت پارکینگ‌ها و رویکردهای مختلف نسبت به آن همگی در جلسات کارشناسی و بدون مطالعات دقیق انجام می‌شود و تنها کیفیت دسترسی و حرکت خودرو مدنظر است، بدون اینکه پیامدهای اقتصادی و اجتماعی جانمایی این کاربری شهری مورد توجه قرار بگیرد. زمانی که این پارکینگ‌ها بدون انجام مطالعات دقیق ساخته می‌شود، مدیریت شهری پی خواهد برد که تا چه اندازه ساخت آنها تبعاتی از منظر اجتماعی و اقتصادی داشته است. بنابراین ضروری است سند حمل و نقل عمومی شهری برای هر شهر تنظیم شود.
نظر شما