به گزارش خبرنگار ایمنا، ساعاتی پیش از شروع نشست دورهای شورای حکام، رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به منظور دیدار با رئیس تازه نفس سازمان انرژی اتمی ایران عازم تهران شد.
طی ماههای گذشته در رسانههای غربی اخباری در خصوص تصویب قطعنامه علیه جمهوری اسلامی در جلسه شورای حکام منتشر شد؛ پس از آن علیرغم اینکه فشارهای زیادی جهت ممانعت از سفر مدیر کل آژانس به ایران منتشر شد، اما تیم مذاکره کننده هستهای ایران در وین تمام تلاش خود را جهت انجام سفر گروسی به تهران به کار گرفت.
گروسی پس از دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی در سخنانی از «سازنده بودن نتایج مذاکرات ایران و آژانس» خبر داد و گفت که «این مذاکرات برای ادامه عملیات تجهیزات فنی آژانس که بسیار مهم است و این یک گارانتی مهم برای آژانس و جهان است و ما میتوانیم در این چارچوب به ایران کمک کنیم که توافقات مثبت بعدی را داشته باشیم. این شامل همکاری سازنده ما میشود برای پیشبرد برنامه صلحآمیز هستهای ایران.»
مجلس شورای اسلامی سال گذشته طی طرحی دو فوریتی، عملاً ختم همکاریهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را اعلام کرد، اما بعد از آن با حضور گروسی در تهران و دیدار با علی اکبر صالحی، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی، قرار شد ایران محتوای دوربینهای امنیتی سایتهای هستهای را نگه دارد، اما این ویدئوها را در اختیار آژانس قرار ندهد. این توافقی غیر رسمی بین ایران و آژانس بود که تا ۲۴ ژوئن اعتبار داشت، اما بعد از این تاریخ توافقی به طور رسمی صورت نگرفت و بر همین اساس نگرانی کشورهای عربی و به ویژه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص تأسیسات هستهای ایران افزایش یافت.
طی سفر یک شنبه شب -۲۱ شهریورماه- گروسی به ایران، توافقی میان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی تنظیم شد که به منظور تفاهم فنی موقت، فضا را برای تداوم مذاکرات فنی و سیاسی با ایران در وین حفظ میکند.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی پس از این دیدار در جمع خبرنگاران گفت که «قرار شد تیم فنی آژانس بعد از توافق به ایران بیایند تا بتوانند اقداماتی را که باید برای دوربینها به لحاظ فنی انجام بدهند را انجام و کارتهای حافظه طبق روالی که طبق پادمان بوده و در ایران نگهداری و پلمب میشود همان جا کارتهای قدیمی را پلمب کنند و کارتهای جدید حافظه را در دوربینها نصب کنند که این روال جاری و طبیعی در سیستم نظارتی آژانس است.»
بر اساس بیانیه مشترکی که توسط محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی و رافائل گروسی امضا شد، بازرسان آژانس میتوانند تجهیزات نظارتی را که شامل دوربینها میشود سرویس و کارتهای ذخیرهسازی خود را با کارتهای جدید جایگزین کنند، اما همانطور که در فوریه گذشته در توافقی فوری انجام شد، محتویات کارتهای ذخیرهسازی مهر و موم شده و تنها زمانی در اختیار آژانس قرار میگیرد که ایران و ایالات متحده بر سر احیای توافقنامه ۲۰۱۵ موسوم به برجام توافق کنند.
تفاهم ایران و آژانس در حقیقت تمدید تفاهمی است که میان گروسی و صالحی در اسفندماه و پس از مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی حاصل شد. حال باید دید کشورهای عضو شورای حکام چه تصمیمی را در خصوص برنامه هسته کشورمان اتخاذ خواهند کرد و آینده روابط ایران و آژانس و همینطور کشورهای غربی به کدام سو حرکت خواهد کرد؟
گروسی همچنان از برنامهای هسته ایران نگران است
قاسم محبعلی، دیپلمات سابق وزارت خارجه دراینباره به خبرنگار ایمنا میگوید: همکاریهایی که بین آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ایران بود، پس از خروج آمریکا از برجام دچار چالشهایی شد و با تصویب طرح مجلس برای محدود سازی دسترسی و بازدید آژانس از تأسیسات هستهای، نگرانیها در خصوص چندین سایت هستهای ایران افزایش یافت.
به گفته وی، طی رایزنیهای انجام شده توسط تیم مذاکره کنند ایران در وین، نهایتاً قرار شد مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران سفر کند و طی سفری که گروسی به تهران داشت، اظهارات مثبتی را در خصوص برنامه هستهای ایران بیان کرد.
به عقیده این دیپلمات سابق وزارت خارجه، سخنان گروسی در نشست شورای حکام با اظهاراتش در تهران متفاوت بود؛ زیرا وی برخلاف اظهارات مثبتش در تهران، همچنان در خصوص تأسیسات هسته ایران ابراز نگرانی کرد؛ بر همین اساس به نظر میرسد شرایط نسبت خوش بینیهای روزهای گذشته، متفاوت شده است.
محبعلی خاطرنشان میکند: در صورتی که تهران بپذیرد نظارت بر برنامه هستهای بر اساس برجام صورت گیرد و نگرانیهای آژانس در خصوص تأسیسات هستهای کاهش یابد، قطعاً این جو متشنج امروز علیه ایران و احتمال صدور قطعنامه شورای حکام کاهش مییابد.
سفر گروسی به تهران از صدور قطعنامه علیه ایران جلوگیری میکند
علیرضا محرابی، کارشناس روابط بینالملل نیز ایمنا میگوید: سفرهای مسئولان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران و بازدید از تأسیسات هستهای میتواند جهت ایجاد تفاهمی سازمانی و همکاری مؤثر بین ایران با آژانس راهگشا باشد.
به گفته وی، سفر گروسی به تهران باعث شد التهابات و تنشهایی را که برخی از کشورهای منطقهای ایجاد کرده بودند، کاهش یابد و تأسیسات صلحآمیز هستهای ایران در چهارچوب قوانین بینالمللی گسترش یابد.
به عقیدهی این کارشناس روابط بینالملل، متأسفانه در سالهای گذشته اعمال نفوذ آمریکا در تصمیمات آژانس بینالمللی انرژی هستهای مشکلاتی را برای ایران ایجاد کرد، اما قطعاً این سفر میتواند از اعمال فشار کشورهای استکباری علیه ایران بکاهد.
محرابی خاطرنشان میکند: پس از خروج ایران از برخی تعهدات برجام، آژانس فشارهای زیادی از طرف کشورهای اروپایی متحمل شد که میتوانست این تبدیل به تنظیم قطعنامههایی علیه تهران شود، اما سخنان روز گذشته گروسی قطعاً در جلوگیری از صدور قطعنامه علیه ایران مؤثر خواهد بود.
نظر شما