به گزارش خبرنگار ایمنا، محبوبه زارع، ۲۰ ساله بود که اولین کتابش به‌نام «یک پلک تحیر» در حوزه ادبیات آئینی منتشر شد. وی بیش از ٤٠ اثر در حوزه‌ی ادبیات دینی و انقلابی نوشته است که از جمله آنها می‌توان به: «نشانی خانه باران»، «دریا، طوفان، تلاطم»، «پنجره‌های در به در»، «پادرمیانی» و «فصل فیروزه» اشاره کرد. رمان «آیات مَس» یکی از آثار این نویسنده است که در سال ۱۳۹۹ به همت نشر صاد منتشر شد. این کتاب قصه عشق ماجراجویانه اهورا و شمیسا دو جوان زرتشتی است، روایت خواب شمیسا و نوری که کم‌کم از چشمانش دور می‌شود و قصه تاختن اسب‌ها از حجاز تا کوفه برای پیدا کردن تصویری از حضرت محمد (ص). اما در پس خواب‌های شمیسا چه رازی‌ست؟ این کتاب در ۱۲۸ صفحه و دو نسخه‌ی الکترونیکی و کاغذی منتشر شده است.
خبرنگار ایمنا، به بهانه تاسوعای حسینی با نویسنده این کتاب گفت و گویی داشته است که در ادامه می‌خوانید:
«آیات مَس» چطور شکل گرفت؟
ایام محرم چند سال پیش بود که به فکر افتادم حضرت علی اکبر (ع) را به عنوان نماد جوان کربلا و شبیه‌ترین فرد به پیامبر (ص) سوژه داستانی قرار دهم. بعد از مدتی تأمل به این نتیجه رسیدم که بررسی تاریخی و تولید اثری یک بعدی از تاریخ حیات ایشان، کاری نیست که مرا و شاید حتی مخاطب امروزی را اقناع کند. از این رو مدتی با این شخصیت زندگی شاعرانه‌ای داشتم تا اینکه تصمیم گرفتم سبک تلفیقی تاریخی / تخیلی را به کار برم که حاصل آن آیات مَس شد.
داستان دینی «آیات مَس» به جوانان گره خورده است. چرا در نظر داشتید قصه معرفت‌شناسانه کتاب را به حضور جوانان گره بزنید؟
بدیهی است وقتی میلاد حضرت علی اکبر (ع) در کشوری شیعی چون ایران، به عنوان روز جوان مطرح می‌شود، نیاز به تبیین معارف این شخصیت بزرگ دوچندان می‌شود. واقعیت این است که معارف شخصیت‌های کربلا آن‌طور که باید به نسل جوان ما اعم از دختر و پسر منتقل نشده است و همچنان در حد کلیشه‌ها باقی مانده است. برای همین تلاش من این بود که در ضمن داستانی عاشقانه که برای جوان امروزی جاذبه داشته باشد، به حقیقت وجود حضرت علی اکبر (ع) بپردازم.
به‌نظرتان جوانان با محتوا و مفهوم این اثر ارتباط برقرار می‌کنند؟ بازخوردی از آنها داشتید؟
قبل از چاپ دوستانی که این اثر را می‌خواندند، نظرهای دلگرم‌کننده و مثبتی به همراه برخی پیشنهادات داشتند که سعی کردم آنها را در نظر بگیرم. اما بعد از چاپ به دلیل مشغله زیاد تحصیلی فرصتی برای پیگیری بازخوردها نداشتم.
در داستان پیوند دو دین دیده می‌شود؛ زرتشتیان و مسلمانان. علت روایت این پیوند چه بود؟
علت آن فراگیری معارف عاشورایی در خارج از مرزهای اسلامی است. من می‌خواستم جوان ایرانی بتواند خود را در واقعه عاشورا دنبال کند. از سویی ایران آن دوران با آئین زرتشت گره خورده بود که نماد بزرگ آن سلمان فارسی بوده است. از این رو شخصیت‌های داستان من در این اتمسفر می‌توانستند امکان جولان بیشتری برای همزادپنداری رقم بزنند. البته این باور و حس من بود و هنوز نمی‌دانم آنچه در ذهن داشتم اتفاق افتاده است یا نه. واقعیت این است که در شرایط فعلی هم امکان پیگیری این جواب را ندارم. اما امیدوارم به زودی با بازخوردهای خوانندگان کتاب، به جواب این سوال برسم.
یک اثر دینی به‌ویژه اگر از نوع ادبیات باشد لازم است که بر اساس مستندات باشد تا نقدی بر جنبه‌ی تاریخی آن وارد نشود. شما برای نوشتن یک اثر داستانی چقدر در زمینه دین، مذهب و تاریخ پژوهش داشته‌اید و دارید؟
من به دلیل سابقه نگارش ۲۰ ساله و اینکه ابتدا نویسندگی را در زمینه ادبیات آئینی شروع کردم با این مضامین گره‌خوردگی عمیقی دارم. اما برای وقایع تاریخی این داستان نیز بی‌نیاز از تحقیقات و حتی تجربه زیستی با غیر مسلمانان نبوده‌ام و این راه را به عشق «آیات مَس»، طی کرده‌ام. هرچند هنوز هم امکان تحقیقات عمیق‌تر وجود دارد.
جوانان امروز نسلی هستند که کمتر می‌توانند با داستان‌هایی که صرفاً وقایع تاریخی یا دینی را روایت می‌کنند ارتباط بگیرند. آنها به‌دنبال قصه‌های نو هستند، دغدغه‌های نسل امروز در دلِ داستان‌های روزگار گذشته. «آیات مَس» را این‌گونه می‌بینید؟ قصه‌ای با دغدغه‌ای جدید، اما در روزگار گذشته؟
همان‌طور که گفتم من دقیقاً با درک این نیاز، تصمیم به خلق اثر تلفیقی در باب شخصیت حضرت علی اکبر (ع) گرفتم. همان طور که در داستان می‌بینید خیلی کم از این حضرت مستقیم‌گویی شده است و غلبه داستان با وقایع عاشقانه آن است. من تلاش کردم که این دغدغه مخاطب را در نظر بگیرم و به همین دلیل چنین داستانی با این سبک نوشته شده است.
نوشتن داستان دینی چه سختی‌هایی دارد؟ کسی که بخواهد اولین اثر دینی خود را بنویسد از کجا باید شروع کند؟ برای نویسندگان علاقمند به این حوزه چه توصیه‌ای دارید؟
نوشتن داستان دینی علاوه بر تسلط بر پژوهش‌های مربوط به سوژه داستان، نیازمند عنصر تطبیق بر ذائقه و باور مخاطب امروز است. کسی که می‌خواهد اثر دینی بنویسد، بعد از مطالعات و پژوهش‌های لازم، نیاز دارد که مطالعه عمیقی نسبت به مخاطب‌شناسی داشته باشد. امروز سرعت وقایع به شدت بالا رفته است و افکار نیز به همان نسبت تغییر داشته اند. این مشکل بزرگی را در مسیر تبلیغ معارف دینی ایجاد می‌کند. اما مهم‌تر از مخاطب‌شناسی و اصل اولیه به نظر من، تعالی روح خود نویسنده است. نویسنده نمی‌تواند چیزی را تبلیغ کند که خودش به معارف آن گره نخورده باشد. در واقع نمی‌شود مروج اهل بیت (ع) در آثار آئینی بود و در همان حال از آموزه‌های ایشان عدول کرد، پایبندی نویسنده به معارف ولایی، روح جاری در اثر است.
شما برای گروه سنی نوجوان هم داستان نوشته‌اید. برای روایت قصه‌ای دینی-مذهبی برای نوجوانان و بزرگسالان چه معیارهایی را باید لحاظ کرد که قابل درک برای این دو گروه سنی باشد؟
مهمترین معیار، شناخت ذائقه، درک و باور مخاطب است که شامل همه رده‌های سنی می‌شود. اما در خصوص نوجوانان با توجه به فقر تبیین صحیح برخی معارف در سیستم‌های آموزشی دنیای امروز، به نظر می‌رسد تلاشی دوچندان برای جذب و پاسخگویی به نیاز آنان لازم است. برای بزرگسالان هم نظر به اقتضائات دنیای مدرن و خصوصاً موج شبهاتی که علیه باورهای دینی در شبکه‌های مجازی جهانی وجود دارد، عقل‌گرایی و تبیین وقایع با زبان و منطق روز و تطبیق وقایع مطابق با درک و باور معاصر ضروری به نظر می‌رسد.
ماه محرم بهترین وقت برای مطالعه کتاب «آیات مَس» است. جمله‌ای به خوانندگان این کتاب هدیه بدهید.
تنها جمله من این است که امام حسین (ع) و معارف عاشورا، تنها سفینه‌ای است که در این طوفان پریشانی‌های زندگی مدرن، ما را به ساحل مَس حقیقت می‌رساند.
نظر شما