به گزارش خبرنگار ایمنا، زندگی ماشینی که سالهاست گریبان‌گیر شهرهای ایران شده رمقی برای چرخیدن چرخ‌های دوچرخه‌ها نگذاشته است ارابه‌های آهنی توانسته به خوبی جای خود را در بین مردم باز کند؛ با گسترش شهرنشینی چنان دوچرخه‌ها مورد بی توجهی قرار گرفتند که فراموش شده روزگاری برای خود جایگاهی ویژه داشته است.
رشد روز افزون جمعیت شهری و به تبع آن افزایش عبور و مرور و رفت و آمدهای ساکنان شهر با وسایل نقلیه موتوری در سطح برون و درون شهری، مشکلات بسیاری را در سیستم حمل و نقل ایجاد کرده است. بر این اساس برای کاهش معضلات ترافیک، حمل و نقل و آلودگی هوا برنامه‌ها و طرح‌های متنوعی اجرا می‌شود. یکی از برنامه‌هایی که با اجرای عملی و صحیح آن می‌توان تا حد قابل توجهی آرامش را به سیستم حمل و نقل و عبور و مرور شهری باز گرداند توسعه حمل و نقل انسان‌گرا است.
برخورداری از یک زندگی سالم و مولد و با کیفیت، حقی است همگانی که مسئولیت و تولیت آن بر عهده‌ی مسئولان ذی‌ربط بوده و برای تحقق این امر، فراهم سازی امکانات و تسهیلات مناسب برای تأمین سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی انسان از جمله حقوق طبیعی و نیازهای اساسی هر انسانی به شمار می‌رود.
امروزه در تمامی شهرها و کلانشهرها این معضل وجود دارد ضمن اینکه مدیران شهری در این زمینه نیز راهکارهایی اندیشیده‌اند اما کاربردی نبوده است؛ در شهرکرد نیز همچون شهرهای دیگر با وجود داشتن پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های مختلف در این راه، اما ضعیف عمل شده چراکه تحقق این مهم نیازمند داشتن برنامه دقیق و جامع است تا به بهترین شکل زیرساخت‌ها فراهم و این فرهنگ در بین مردم نهادینه شود. در همین خصوص با «فروغ کریمی‌دهکردی» مدرس گروه شهرسازی دانشگاه پیام‌نور شهرکرد گفت و گوی انجام داده‌ایم که در ادامه ماحصل آن را می‌خوانید:
از چه زمان وسایل نقلیه موتوری وارد زندگی شهرنشینی شد؟
بعد از انقلاب صنعتی با ورود ماشین‌ها به شهرها و گسترش معابر درون شهری و برون شهری و جاده‌ها، انسان و طبیعت که یکی از معیارهای اساسی شهرها بودند، کمرنگ‌تر شدند و شهرها بیشتر متناسب با وسایل نقلیه موتوری انطباق یافتند این در حالی است که در گذشته برای طراحی مسیرها و فضاها به انسان‌ها به عنوان استفاده کنندگان اصلی این معابر اهمیت ویژه‌ای داده می‌شد. با رشد شتابان شهرها و افزایش جمعیت شهری به تبع میزان تردد در شهرها با وسایل نقلیه موتوری افزایش پیدا کرده و این افزایش ترافیک موتوری معضلاتی همچون ترافیک، آلودگی صوتی، آلودگی هوا و … را به همراه داشته است. یکی از راه‌های کاهش حجم این معضلات، توسعه حمل و نقل انسان‌گرا مانند پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری است.
تاریخچه دوچرخه در ایران به چه زمانی برمی‌گردد؟
تاریخچه ورود دوچرخه به ایران به دوره قاجار برمی‌گردد زمانی که کارکنان سفارت انگلیس از دوچرخه استفاده می‌کردند به این صورت قبل از جنگ جهانی دوم دوچرخه وارد ایران شد. بعد از جنگ جهانی دوم واردات دوچرخه به ایران افزایش یافت البته تا قبل از آن قیمت دوچرخه گران بود و مردم بر باورهای غلط و خرافاتی بودند به طور مثال استفاده کنندگان دوچرخه را شیطان می‌خواندند.
بعد از اینکه واردات دوچرخه به ایران بیشتر شد و قیمت آن کاهش یافت مردم کم‌کم به این وسیله روی آوردند به خصوص در شهرهایی مانند اصفهان، یزد و … از استفاده این وسیله بیشتر استقبال شد و حتی در اصفهان در محدوده چهارباغ برای دوچرخه مسیر مجزا در نظر گرفتند. با افزایش تعداد اتومبیل‌ها در شهرهای ایران به خصوص در اوایل دهه ۵۰ شمسی، نبود ایمنی لازم برای تردد دوچرخه‌ها در معابر شهری و کم توجهی مسئولان در برنامه ریزی شهری سبب شد که استفاده کنندگان از دوچرخه کاهش یابد هرچند ابعاد زیرساخت‌های مسیر دوچرخه سواری نیاز به هزینه گزاف در مقایسه با سایر پروژه‌های شهری ندارد و نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت است.
مزایای استفاده از دوچرخه چیست؟
کاهش آلودگی هوا، سازگار با توسعه پایدار، کاهش هزینه تملک و نگهداری آن در مقایسه با اتومبیل، کاهش هزینه و وقت برای احداث راه و پارکینگ، کاهش آلودگی صوتی، ایجاد شادابی و تندرستی همچنین سلامت جسمی برای شهروندان، کاهش ترافیک، کاهش مصرف سوخت و مدیریت اقتصاد، ارتقای کیفیت مردم، … از مزایای استفاده از دوچرخه می‌توان نام برد.
مسیرهای دوچرخه به چند دسته تقسیم می‌شود؟
مسیرهای دوچرخه از مسیر عابرپیاده و سواره رو می‌تواند کاملاً مجزا یا به صورت ترکیبی باشد، مسیر مستقل ویژه دوچرخه که دارای عرض ۲.۴ تا ۳.۶ متر بوده و در مناطق تفریحی، پارک‌ها و مناطق خارج از شهر که محدودیت نداشته باشد، مورد استفاده قرار گیرد را «مسیر انحصاری» گویند.
خط ویژه انحصاری دوچرخه یا مسیرهای نیمه انحصاری: این مسیرها می‌توانند به موازات مسیرهای سواره ایجاد شود و توسط موانع فیزیکی همچون اختلاف سطح، جدول و … جدا شود که عرض این معابر بین ۱.۵ تا ۱.۸ متر است.
مسیرهای مختلط یا جانبی: این مسیرها برای استفاده دوچرخه و وسایل نقلیه موتوری است و عرض آن‌ها بین ۲.۴ تا ۲.۶ متر است، این مسیرها توسط کف‌سازی، علائم و تابلوها مجزا می‌شود.
مسیرهای مشترک پیاده‌رو و دوچرخه: در مسیرهایی که تردد خودرو نسبت به عرض معبر زیاد است و امکان اینکه برای تردد عابر پیاده و دوچرخه، عرض سواره کاهش یابد یا عرض پیاده‌رو افزایش یابد وجود ندارد لذا باید مسیر مشترکی برای پیاده‌رو و دوچرخه لحاظ کرد؛ عرض این معابر بین ۱.۵ تا ۱.۸ متر است.
برای ایجاد مسیر دوچرخه‌سواری چه معیارهایی وجود دارد؟
وجود ایمنی برای دوچرخه سواران، نبود شیب طولی تند در مسیر، تعادل و یکسان بودن تمام مسیر همچنین پیوستگی آن از مهم‌ترین معیارهای ایجاد مسیر دوچرخه است البته می‌توان به ایمنی، رعایت شیب طولی، پیوستگی مسیر، زیبایی و منظره مسیر، راحت بودن آن و.... اشاره کرد.
جذابیت مسیر نیز از اهیمت ویژه‌ای برخوردار است به طور مثال اگر این مسیر در امتداد یا در کنار فضای سبز باشد و از نظر راحتی، پستی و بلندی و پیچ و خم زیاد نداشته باشد از مواردی است که باید حتماً مورد توجه باشد.
نظر شما