به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، امروزه بحران کمبود آب در سراسر شهرهای دنیا به بحثی داغ در میان منتقدان تبدیل شده و چالش‌های بسیاری پیش روی مردم جهان قرار داده است. بدیهی است که وجود آب نه تنها برای مصارف خانگی، بلکه برای پرورش محصولات کشاورزی و تأمین غذا ضروری است و نیروی حیاتی اکوسیستم‌هایی نظیر جنگل‌ها، رودخانه‌ها و مرداب‌هایی به شمار می‌رود که امکان تولید غذای امروز و فردای بشر را فراهم می‌آورد.
آب آشامیدنی در بسیاری از نقاط دنیا به طور هشداردهنده‌ای در حال کاهش بوده و چالش‌های بسیاری را پیش روی مدیران شهری در رسیدن به اهداف توسعه پایدار قرار داده است. این مشکلات در پی افزایش چشمگیر جمعیت جهان، تغییر رژیم‌های غذایی مردم، تحول در استانداردهای زندگی و اثرات جزایر گرمایی هر روز از شدت بیشتری برخوردار می‌شود.
جالب است بدانید که برای تولید مواد غذایی مورد نیاز هر فرد، البته بسته به نوع رژیم غذایی او به دو تا پنج هزار لیتر آب در طول روز نیاز است. در پی کاهش چشمگیر منابع آب کره زمین پیش‌بینی شده است که بیش از دو سوم جمعیت جهان تا سال ۲۰۲۵ با بحران کم‌آبی مواجه شوند.
امروز که جهان و به ویژه ایران با کمبود شدید آب دست و پنجه نرم می‌کند، آگاهی از رویکردهایی برای حفظ این منبع باارزش خالی از لطف نیست و پیاده‌سازی آن‌ها می‌تواند تا چند نسل آینده را از نبود دسترسی کافی به آب و پیامدهای آن نجات دهد. ذخیره آب به شیوه‌های متعدد و در حوزه‌های مختلفی امکان‌پذیر است که در ادامه به معرفی چند نمونه پرداخته می‌شود.
کاهش مصرف آب با تغییر رویکردهای زراعت
بدیهی است که بخش اعظم آب مصرفی شهرها و مناطق روستایی در زمین‌های کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نتیجه تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۹ انجام شد، نشان داد که تقریباً ۷۰ درصد آب جمع شده در منابع زیرزمینی در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد که البته این میزان در بسیاری از کشورهای در حال توسعه حتی به ۹۵ درصد نیز می‌رسد.
گزارشات حاکی است که کمبود آب در استان خوزستان طی یک سال اخیر، علاوه بر کاهش دسترسی مردم به آب سالم برای نوشیدن منجر به وارد شدن خسارات به هزاران هکتار زمین شده و تأمین مواد غذایی را با تهدید جدی مواجه کرده است. بدون شک، این مشکل تنها محدود به خوزستان و ایران نیست، بلکه بحرانی جدی در بسیاری از نقاط دیگر دنیا به حساب می‌آید که البته اخیراً محققان راه‌حل‌هایی برای آن ارائه داده‌اند. به عنوان مثال، انتخاب محصولات زراعی در حفظ منابع آبی یک شهر می‌تواند نقش مهمی ایفا کند و کمبود این مایع حیاتی را به حداقل برساند. برای این کار بهتر است محصولاتی در مزارع پرورش داده شود که کمترین نیاز را به آب دارد و در واقع، در مقابل کم‌آبی از بین نمی‌رود.
رویکردهایی برای به حداقل رساندن اثرات جزایر گرمایی
تغییرات اقلیمی یکی از عواملی است که کمبود آب را شدت می‌بخشد و در واقع، این دو مؤلفه به طور مستقیم یکدیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دمای شهرهای سراسر دنیا به طور مداوم در حال افزایش است و به جرأت می‌توان ادعا کرد که هیچ نقطه‌ای از جهان در امان نمانده است. وقوع خشکسالی‌های متوالی می‌تواند تولید محصولات کشاورزی را تحت تأثیر قرار دهد و این در حالی است که افزایش دما، نیاز بیشتر محصولات کشاورزی به آب را نیز در پی دارد.
برای مثال خوزستان یکی از گرم‌ترین نقاط ایران به حساب می‌آید که اثرات جزایر گرمایی، وقوع خشکسالی‌های پی در پی را برای آن به ارمغان آورده و کمبود آب امروز را برای ساکنانش رقم زده است. هرروز اخبار جدیدی مبنی بر افزایش دما در این استان به گوش می‌رسد که حتی به تعطیلی اداره‌های سراسر این استان منجر می‌شود. گزارشات حاکی است که وقوع دمای بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد حتی منجر به تعطیلی اداره‌های چندین شهرستان خوزستان شد.
محققان برای حل چنین مشکلاتی به مدیران و ساکنان هر شهر توصیه کرده‌اند کارآمدی استفاده از آب را بهبود بخشند، تولید محصولات کشاورزی را با دقت بیشتر و انتخاب خردمندانه‌تر بذرها انجام دهند، استراتژی‌هایی برای جمع‌آوری آب باران و استفاده صحیح از آب سالم به کار گیرند و در نهایت پساب‌ها را به روش درست و ایمن برای استفاده دوباره تصفیه کنند. اگرچه چنین اقداماتی به پیشگیری از وقوع خشکسالی منجر نمی‌شود با این حال، می‌تواند از قحطی و اختلالات اجتماعی-اقتصادی خودداری کند.
به حداقل رساندن دورریزی مواد غذایی برای کاهش مصرف آب
هر چقدر میزان دورریزی مواد غذایی در یک منطقه بیشتر باشد، مصرف آب در آن نیز به همان نسبت افزایش می‌یابد. در واقع، به هر اندازه مواد غذایی راهی دفن‌گاه‌های زباله شود به همان میزان منبع، چه آب یا سایر مواد لازم است تا یک ماده خوراکی از نو تهیه شود. گزارشات نشانگر آن است که هر ساله یک سوم مواد غذایی تولید شده سراسر دنیا به دفن‌گاه‌های زباله انتقال داده می‌شود که تولید دوباره این مقدار مواد، حجم آبی سه برابر مقدار آب دریاچه جنوا واقع در کرانه شمالی مدیترانه و شمال غربی ایتالیا نیاز دارد.
متأسفانه ایران یکی از کشورهای دنیا با بیشترین درصد دورریز مواد غذایی به حساب می‌آید که بر اساس تحقیقات، سالانه ۱۰۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید و از این مقدار، حدود ۳۵ میلیون تن به صورت غذا راهی دفن‌گاه‌های زباله می‌شود.
ترجمه از: زهرا عباسپور، خبرنگار ایمنا
نظر شما