به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس چکیده یک مقاله، طراحی بیوفیلیک در واقع تلاشی است که برای از بین بردن شکافی که بین محیط مدرن و نیاز انسان‌ها به برقراری ارتباط با جهان طبیعی به وجود آمده است؛ در واقع بیوفیلیک یک رشته میان رشته است که تعداد زیادی از رشته‌های علمی مختلفی مانند معماران، دانشمندان علوم طبیعی، جامعه شناسان، متخصصان سلامتی، روانشناسان، اقلیم شناسان، بوم شناسان، زیست شناسان، شهرسازان و برنامه ریزان شهری، توسعه دهندگان و تمام کسانی که پیشنهاد می‌دهند ما چگونه می‌توانیم نه تنها پایداری بلکه اجتماعی رضایت بخش و جدید که با طبیعت هماهنگ است را به وجود آوریم، در آن درگیر هستند.
به نظر می‌رسد شناخت طراحان و برنامه ریزان شهری از علم بیوفیلیک یا زیست گرایی امروزه ضروری بوده و می‌تواند کمک شایان توجهی به حل معضلات فراوان شهرگرایی و شهرنشینی قرن حاضر داشته باشد.
رابطه انسان با طبیعت موضوعی جذاب و مورد توجه در امر طراحی و معماری است که میزان این رابطه دائماً در نوسان بوده است.
پس از دور شدن از طبیعت در جریان انقلاب صنعتی و بعد از آن جریان‌های معماری و شهرسازی مدرن، امروزه این حقیقت بر هیچکس پوشیده نیست که انسان چه از نظر روحی و معنوی و چه از نظر جسمی و مادی نیازمند طبیعت است، نیازی که همواره با خلقت انسان در پیوند بوده، اما دغدغه پاسخگویی به این نیاز منجر به پیدایش گرایشاتی در حوزه طراحی گشته است.
گرایش‌هایی نظیر راحی ارگانیک، طراحی سبز و طراحی اکوتک وجود دارد، اما در این میان گرایش با عنوان طراحی طبیعت دوست biophilic design شکل گرفته که در پی دستیابی به راهکارهایی است که طی آن حضور انسان در بستر طبیعت کمترین خدشه را به کیفیت بکر بودن طبیعت وارد کند یا طبیعت بکر را به همراه تمامی قواعدش وارد محدوده محیط‌های انسان ساخت کرده و در نهایت ساختمان را به عضو زنده‌ای از طبیعت مبدل سازد.
بیشترین رابطه انسان با فضای مصنوع در حوزه فضاهای مسکونی است یا به عبارتی دیگر هر انسان بیش از هر مکان دیگری عمر خود را در محدوده‌های مسکونی سپری می‌کند و در نتیجه ضرورت طراحی فضاهای طبیعت دوست در محدوده‌های مسکونی شهرها بیش از هر محدوده دیگری احساس می‌شود.
گسترش شهرها به سمت محدوده‌های سبز شهری
گسترش شهرها به سمت محدوده‌های سبز شهری به ویژه در کلانشهرها و به طور اخص در شهر اصفهان رو به رشد است و در صورتی که برنامه فراگیر و الگویی مدون در این محدوده وجود داشته باشد به یقین آسیب رشد شهری غیرقابل اجتناب را به حداقل رسانده و هویت شهری کهن مانند اصفهان را حداقل در محورهای سبز تاریخی‌اش حفظ و احیا می‌کند.
زیست گرایی یا بیوفیلیک واژه‌ای است که به تازگی وارد حوزه زبان شده است. کلمه بیوفیلیک از بیوفیلیا Biophilia گرفته شده است در نتیجه برای درک مفهوم بیوفیلیک به بررسی لغت بیوفیلیا پرداخته شده است.
این واژه اولین بار توسط Erich Fromm برای شرح چیزهایی بود که گرایش به دوست داشتن موجودات زنده دارند. واژه بیوفیلیا از دو جز Bio و Philia تشکیل شده است، واژه Bio فرمی ست که در ابتدای اسم‌ها، صفت‌ها و قیدهایی استفاده می‌شود که به چیزهای زنده و یا زندگی انسان‌ها مربوط می‌شود.
واژه Philia جذابیت و احساس مثبتی است که مردم نسبت به عادت‌ها و فعالیت‌ها و تمام چیزهایی که در طبیعت اطراف می‌باشد دارند.
شهر بیوفیلیک به معنای شهر سبز نیست!
طراحی بیوفیلیک آن طراحی خوبی است که در ساختمان، سایت، شهر و مقیاس منطقه‌ای باشد. به علاوه اینکه طبیعت و اجزای طبیعی را نیز با خود داشته باشد. این ویژگی اساسی مفهوم بیوفیلیا، طراحان را ملزم می‌کند تا در کار خود طبیعت را اصل اساسی قرار دهند توجه به جزئیات طبیعی و ارتباط روزمره با طبیعت یک مفهوم اساسی در بحث بیوفیلیک است.
امروزه طبق بررسی‌ها مشاهده شده که برخورد و ارتباط دائمی انسان با طبیعت موجب ارتقا شادابی و سطح کارایی در محیط‌های کاری می‌شود.
باید دانست که شهر بیوفیلیک به معنای شهر سبز نیست. وجود طبیعت در ابعاد گسترده ضروری است، اما شرط کافی نیست. در اینجا واژه Philic بسی مهمتر و متفاوت از واژه Bio است.
در شهرهای بیوفیلیک، ساکنین مستقیماً وارد عمل شده و برای یادگیری، لذت بردن و مراقبت از طبیعت اطراف خود نامزد می‌شوند و ارتباطات حسی عمیق توسعه یافته با طبیعت برقرار می‌کنند. چالش طراحی بیوفیلیک
جمع بندی و نتیجه گیری
شهر بیوفیلیک در پی گسترش طبیعت در شهر و سکونتگاه‌های شهری و ارتباط ساکنین آن با طبیعت است. این یک برخورد متقابل است که بیشترین مزیت آن به مردم و اهالی شهر باز می‌گردد.
سلامتی روحی و جسمی انسان‌ها، طبق مشاهدات تاریخی، همواره در برخورد با طبیعت تأمین شده و نیاز مبرم به طبیعت باعث شده که انسان مستمراً در پی یافتن زمانی برای بازگشت به آغوش طبیعت باشد.
ارتباط با طبیعت می‌تواند مستقیم، غیرمستقیم و یا حتی تشابهی و از طریق اشیا و اجسام همانند طبیعت اتفاق بیفتد. حتی سایر ارتباطات با طبیعت به جز ارتباط مستقیم و هر عملی که باعث شود تا نمودی از طبیعت در زندگی جاری گردد، خود حرکتی مثبت و درخور توجه و مطالعه است.
متأسفانه امروزه شهرهای کشورمان در وضعیت مناسبی از لحاظ وجود نشانه‌های طبیعی به سر نمی‌برند. در مقایسه‌ای میان استانداردهای شهرسازی، در زمینه سطح کاربری فضاهای سبز در شهرهای مختلف ایران با وضعیت موجود سرانه فضای سبز صورت می‌گیرد، مشخص می‌شود که بسیاری از شهرها با کمبودهای اساسی در این زمینه مواجه می‌باشند.
با توجه به وضعیت موجود در شهر اصفهان از لحاظ فضای سبز، کم آبی، آلودگی و سایر مشکلات زیست محیطی، ضروری است تا راه حل‌های مناسب برای جلوگیری از افزایش روز افزون این مشکلات و تهدیدی که برای سلامتی مردم در پی دارد بیابیم.
در خصوص حرکت به سوی شهرهای طبیعت گرا راهکارهایی همچون پشت بام‌های سبز، دهلیزهای سبز، دیوارهای سبز، حیاط‌های سبز، دسته بندی خانه‌ها اطراف مناطق سبز، بیشه‌های شهری، کریدورهای حمل و نقل عمده سبز، پارک‌های بومی، باغ‌های اجتماعی و تقویت نهرهای شهری و فضاهای ساحلی پیشنهاد شده است.
همچنین برای دستیابی به کیفیت یک شهر بیوفیلیک باید فاصله درصدی از جمعیت به اندازه یک صد قدم یا متر با پارک یا فضای سبز باشد و میزان قابل توجهی تصاویر، اشکال و فرم‌های سبز در معماری ساختمان‌ها به کار گرفته شود، همچنین ضمن گسترش فرهنگ و امکانات پیاده روی در شهر، گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری در سطح شهر دیده شود.
نظر شما