به گزارش خبرنگار ایمنا، پس از پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا، امید میرفت که مجدداً باب گفتوگوهای مستقیم بین ایران و آمریکا باز شود؛ در این راستا مقامات آمریکایی در ماه ژانویه یعنی کمتر از دو ماه بعد از انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده اولین درخواست رسمی برای دیدار با همتایان ایرانی خود را مطرح کردند، اما با واکنش شدید مقامات جمهوری اسلامی مواجه شدند. در این راستا دیپلماتهای ایرانی همتایان اروپایی، چینی و روس خود را میانجی گفتوگوها با آمریکاییها در وین کردند.
مجلس شورای اسلامی بیش از دو سال است که کمر همت به تخریب برجام بسته و برای ایجاد مانع در این راه، تلاشهای بسیاری انجام داده؛ این بار اما بهارستان نشینان در تازهترین اقدام خود «طرح ممنوعیت مذاکره مسئولان و مقامات ایران با آمریکا» را به منظور جلوگیری از هرگونه مذاکره با مقامات آمریکا مطرح کردند.
نمایندگانی که این طرح را پیشنهاد کردند، آن را در راستای تجربه بد برجام و عدم صداقت تیم مذاکره کننده برجامی معرفی کردند و در متن طرح مدعی شدند که «علیرغم تأکیدات مقام معظم رهبری تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران محتوای برجام را بهگونه دیگری جلوه داده و مفاد واقعی برجام را برای نمایندگان مردم واضح و کامل بیان نکردند و این منجر به تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی شد.»
این ادعا در حالی مطرح میشود که بر اساس آنچه مقامات ارشد جمهوری اسلامی تاکنون عنوان کردهاند، کلمه به کلمه توافق برجام با تأیید و هماهنگی مقامات بالا رده به امضا رسیده و برجام تصمیم نظام بوده است.
اخیراً رهبری نیز در سخنانی اعلام کردند که «سیاست خارجی از سوی نظام اتخاذ میشود و وزارت خارجه تنها مجری آن است. از این رو مشخص نیست نمایندگان مجلس با چه هدفی چنین ادعایی را مطرح و چنین طرحی را تدوین و به دنبال تصویب آن هستند؟!»
در بخش دیگری از این طرح آمده است که «برای جلوگیری از سو استفاده مجدد مقامات و مسئولان دولتی و عدم استفاده از تبلیغات در خصوص مذاکره با مقامات و در صورت طرح، هر دولتی قبل از هرگونه مذاکره با مقامات آمریکایی، ابتدا باید موضوع مذاکره را با تصویب مجلس ادامه دهد.»
پس از اعلام وصول این طرح توسط هیئت رئیسه، مجلس شورای اسلامی با موج واکنشها و انتقادات برخی از کارشناسان و حقوقدانان نسبت به تنظیم آن مواجه شد. بسیاری از حقوقدانها و کارشناسان متخصص مطرح کردند که در حالی طراحان این طرح از جلوگیری از سوءاستفاده مجدد مقامات و مسئولان دولتی سخن گفتهاند که بارها سران کشور اعلام کردهاند تصمیمگیری در خصوص سیاست و روابط خارجی در شورای عالی امنیت ملی صورت میگیرد و سایر نهادها در این عرصه صرفاً مجری مصوبات نهادهای بالادستی هستند.
اکنون چند روزی بیشتر به به پایان عمر دولت دوازدهم باقی نمانده و آن طور که از بیست و دومین و آخرین گزارش ارائه شده برجامی محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه به مجلس، مشخص است عملاً کار دستگاه دیپلماسی دولت دوازدهم در زمینه برجام به پایان رسیده و از این به بعد باید منتظر سیاستهای دولت سیزدهم در خصوص ادامه مذاکرات وین بود.
طرح ممنوعیت مذاکره با آمریکا با اصول قانون اساسی در تناقض است
حسن بهشتی پور، کارشناس روابط امور بینالملل دراینباره به خبرنگار ایمنا میگوید: به نظر میرسد طرح ممنوعیت مذاکره مسئولان با مقامات آمریکایی که طی چند روز گذشته در مجلس شورای اسلامی مطرح شده، با اصول قانون اساسی در تناقض است؛ زیرا این طرح به نوعی مداخله در امور قوه مجریه و حتی مداخله در امور شورای عالی امنیت ملی تلقی میشود و قطعاً شورای نگهبان نسبت به این موضوع ایراد خواهد گرفت.
به گفته وی، طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی، سیاست خارجی کشور توسط شورای عالی امنیت ملی مشخص میشود و توسط دستگاه دیپلماسی دولت اجرا خواهد شد؛ بنابراین تصمیمگیری مجلس شورای اسلامی در خصوص ممنوعیت مذاکره با مقامات آمریکایی، صراحتاً نقض قانون اساسی تلقی میشود.
به گفته این کارشناس روابط بینالملل، محدود کردن دستگاه دیپلماسی دولت برای مذاکرات بینالمللی توسط مجلس شورای اسلامی در تاریخ کشور بی سابقه است؛ بر همین اساس باید منتظر ماند و دید این طرح در مجلس شورای اسلامی تصویب میشود و آیا دولت سیزدهم زیر بار اجرای این طرح خواهد رفت؟ البته در صورت تصویب، دفتر مقام معظم رهبری در خصوص این طرح موضعگیری خواهد داشت.
بهشتی پور خاطرنشان میکند: مذاکره یکی از ابزارهای دیپلماسی است و قطعاً این طرح موجب بسته شدن دست دیپلماتهای وزارت خارجه میشود و نمیتوانند انتظارات سیاست خارجی کشور را به خوبی اجرا کنند.
این طرح در راستای منافع ملی تنظیم شده است
محمد تقی نقدعلی، عضو کمیسیون حقوقی مجلس شورای اسلامی نیز به ایمنا میگوید: سیاستهای استکباری آمریکا و بد عهدیهایی که طی سالهای گذشته نسبت به معاهدات بینالمللی این کشور با ایران صورت گرفته باعث شده که مردم خاطره خوشی از مذاکرات دولت روحانی با کشورهای غربی نداشته باشند.
به گفته وی، طی سالهای گذشته هرزمانی که دستگاه دیپلماسی وزارت خارجه دولت روحانی به مذاکرات بینالمللی پیوسته، خسارات فراوانی را برای کشور به ارمغان آورده است.
به گفته نقدعلی، نشستن ایران بر سر میز مذاکره با آمریکا مورد نظر امام خمینی (ره) نبوده و تجربه خوشی از مذاکره با آمریکا نداریم؛ بنابراین میتوان گفت که این طرح در راستا منافع ملی تنظیم شده است.
به عقیده این عضو کمیسیون حقوقی مجلس شورای اسلامی، طبق این طرح نمایندگان مجلس شورای اسلامی که قطعاً مصالح مردم را در نظر دارند، باید در جریان مذاکرات بینالمللی قرار بگیرند تا مجدداً اتفاقات ناگوار گذشته تکرار نشود.
نقدعلی خاطرنشان میکند: این طرح پس از اعلام وصول توسط هیئت رئیسه به کمیسیونهای اصلی و فرعی ارجاع شده است.
نظر شما