به گزارش خبرنگار ایمنا، نمی‌توان از اصفهان سخن گفت و از جایگاه والای فرهنگی و هنری آن که در میراث بر جای مانده از اعصار مختلف متبلور شده است حرفی نزد. با این حال فعالیت در حوزه فرهنگ و هنر اصفهان همواره یکی از پرچالش‌ترین حوزه‌ها بوده و مدیریت شهری هم به عنوان یکی از برنامه‌ریزان در این زمینه با موانع مختلفی روبه‌رو بوده است.
فریده روشن، رئیس کمیسیون فرهنگی ورزشی شورای شهر اصفهان در بخشی از گفت‌وگوی خود با خبرنگار ایمنا که در محل این خبرگزاری برگزار شد، از دستاوردها، موانع و افق‌های پیش‌روی این جهانشهر کهن سخن گفته که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
شورای پنجم را چقدر در تحقق اهداف و شعارهایی که زمان انتخابات ۹۶ مطرح کرد موفق می‌بینید؟
با توجه به شعارهای این دوره، عملکرد شورا را نسبتاً موفق دیدم زیرا علی‌رغم آن که در این دوره اتفاقات ناگوار زیادی رخ داد و با بحران‌هایی مثل شیوع جهانی کرونا، ناآرامی‌های سال ۹۸ و بحران‌های مالی درگیر بودیم، شورا با نظارت بر مدیریت شهری خیلی خوب موانع و مشکلات را پشت سر گذاشت و تقریباً عملکرد این دوره را موفق می‌دانم.
به شعار شفافیت توجه شد. پروژه‌های عمرانی رینگ چهارم و پل شهید سلیمانی با توجه به بحران‌های مالی شهرداری، در مدت کوتاهی اجرا شد و پروژه سالن اجلاس سران و خط دوم قطار شهری خیلی خوب پیش رفت؛ گاهاً انتقاد می‌شد که چرا در زیر زمین هزینه می‌کنید و مردم نمی‌بینند اما با توجه به گسترش شبکه‌های اجتماعی، مردم متوجه پروژه‌های انجام شده هستند.
منظر فرهنگی چهارباغ از اولویت‌های کمیسیون فرهنگی بود و اکنون شاهدیم چهارباغ یکی از نقاطی است که واقعاً به خوبی خود را نشان داده و تبدیل به مرکز توجه گردشگران و شهروندان شده است.
حفاظت از بخشی از میراث ملموس مربوط به سازمان میراث فرهنگی است و بخشی دیگر بر عهده مدیریت شهری است؛ شهرداری برای مرمت بناهای تاریخی بودجه خوبی در نظر گرفت و اکنون مرمت این بناها انجام شده یا در حال انجام است. همچنین یکصد میراث ناملموس اصفهان تدوین و چاپ شد، مفاخر هنری شناسایی شده و برای آنها مراسم بزرگداشت گرفته شد و به فرهنگ عامه و موسیقی اقوام بیشتر پرداخته شد و حتی قرار است در آینده یک پردیس موسیقی در منطقه پنج ساخته شود تا هنرمندان بتوانند در آن بخش فعالیت بیشتری کنند. تئاتر شهر نیز در حال انجام قرارداد است که احداث آن می‌تواند در رونق هنری چهارباغ خیلی تأثیرگذار باشد.
در بحث حمل و نقل عمومی، ایجاد سیستم سامانه خودکار دریافت کرایه و موقعیت یاب اتوماتیک وسیله نقلیه به سرانجام رسید؛ هوشمند سازی امور معاونت شهرسازی نیز یکی دیگر از اتفاقات خوب این دوره بود که با شیوع کرونا، مردم توانستند غیرحضوری بیشتر مراحل تحویل پروانه ساختمانی خود را انجام دهند.
یکی از اتفاقات خوب این دوره در مباحث فرهنگی کسب عنوان «شهر دوستدار کودک» بود و اصفهان اولین شهر در کل کشور بود که این نشان را از یونیسف دریافت کرد هر چند که اهمیت نگه داشتن این عنوان بیشتر بوده و نیازمند برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری است همچنین اداره ارتباطات و امور بین‌الملل برنامه «شهروند دیپلمات» را با شهرهای خواهر خوانده اجرا کرد و باعث تبادل اطلاعات و تجربیات میان اصفهان و آنها شد؛ امیدوارم بتوانیم از این طریق شهر را به یک محیط سالم و با کیفیت بالاتر برای شهروندان تبدیل کنیم.
در مجموع می‌توان گفت به انتظاراتی که در ابتدای این دوره شورای شهر اعلام شد، دست پیدا کردیم البته برخی موانع فرهنگی وجود دارد که نگذاشت به بخشی از اهدافمان دست پیدا کنیم.
با توجه به تجربه این چهار سال و میراث داری شما از شوراهای قبلی، با همه اتفاقاتی که در این چهار سال و دوره‌های قبل رخ داده اصفهان یک شهر فرهنگی محسوب می‌شود؟
بخشی از این موضوع به مسائل تاریخی مربوط می‌شود مثلاً آنچه از گذشته برای ما به یادگار گذاشته‌اند که نشان دهنده شهر هنری و تاریخی بودن شهر اصفهان است. در این دوره از شورای شهر مصوبه‌هایی برای توسعه صنایع خلاق و صنعت سینما و دیگر حوزه‌های هنری و تاریخی تصویب شد که می‌تواند این میراث را تقویت کند از طرفی دیگر اصفهان از دوره‌های گذشته در حوزه خدامت شهری و تمیزی شهر میان دیگر شهرها شهره بوده است اما ما وظیفه داریم روی فرهنگ جامعه در زمینه تمیز نگه داشتن شهر کار کنیم که خوشبختانه در این زمینه اقدامات خوبی شد.
فرهنگ مطالبه‌گری اصفهانی‌ها را یکی از خصوصیات مهم این شهر می‌دانم. مردم اصفهان همیشه مطالبه‌گر هستند و باید قدردان این مطالبه‌گری باشیم زیرا باعث دقیق کار کردن مسئولان می‌شود. در پروژه چهارباغ شهروندان انتقادات زیادی داشتند و شاید اگر همین انتقادات نبود امروز چهارباغ را به این صورت نمی‌دیدیم. درست است که کمی اذیت شدیم اما معتقدم این مطالبه‌گری همیشه یکی از محاسن اصفهانی‌ها است زیرا باعث می‌شود که مسئولان دقیق‌تر به کار خود بپردازند و همیشه از اصفهان انتظار رتبه اول می‌رود.
تعامل مدیران شهری با مدیران کشوری در این دوره چگونه بود؟
هر دوشنبه جلسات و رایزنی‌ها میان مدیران کشوری و مدیریت شهر اصفهان، در تهران برگزار که باعث تسریع در رسیدن به مقاصدی بود که دنبال آن هستیم. من همیشه گفته‌ام اگر جاری شدن آب در زاینده رود در اختیار مدیریت شهری بود و در اصفهان مدیریت واحد شهری محقق می‌شد، شهرداری و شورا به علت ارتباطات خوبی که با مدیریت کشور دارند سریع‌تر مشکلات را حل می‌کردند البته مدیریت واحد شهری به شکلی که در شهرهای توسعه یافته می‌بینیم هنوز در ایران جایی ندارد ولی یکی از نیازهای واقعی است که باید رخ دهد تا بتوانیم به یک شهر توسعه‌یافته‌تری دست پیدا کنیم ولی تا زمانی که این مدیریت شهری واحد اتفاق نیفتد خیلی از نیازهای واقعی شهر برای توسعه یافتگی شهر رخ نمی‌دهد و نیاز به مدیریت واحد شهری دارد.
به مطالبه گری مردم اصفهان اشاره کردید، رفتار مدیریت شهری در قبال این مطالبه‌گری چگونه بود؟ آیا در این دوره درهای مدیریت شهری به روی منتقدان بسته بود یا از آنها استقبال شد؟
به نظر من در روی منتقدین باز بود و سعی شد منتقدان به شورا دعوت شده و نقدشان بررسی شود و به آن بپردازیم البته آن دسته از انتقاداتی که سازنده باشد. گاهاً بعضی انتقادات برای تخریب است که پذیرفته نیست و بدیهی است که رویکرد این انتقاد مشارکت در توسعه شهر نیست. در کل در این دوره از شورا به مشارکت مردم بیشتر از هر دوره‌ای توجه شده است از جمله می‌توان به تدوین طرح جامع شهری یا بودجه‌ریزی مشارکتی اشاره کرد که برای اولین بار رخ داد؛ در بودجه مشارکتی، اولویت تمام ۱۵ منطقه براساس خواست و نظر مردم محلی تعیین می‌شود.
شهرداری اصفهان در گذشته در حوزه ورزش بسیار قوی عمل کرده بود که دلیل بزرگ آن وجود سازمان ورزش بود، آیا اتفاقات در دوره پنجم با توجه به ساختار متفاوت تکرار شد؟
سازمان‌های ورزش، فرهنگی و اجتماعی شهرداری در ابتدای دوره تجمیع شد؛ اتفاقی که وقتی اکنون به آن نگاه می‌کنم آن را خوب نمی‌دانم و به نظرم وقتی جدا بود عملکرد بهتری داشت. با این حال در مناطق محروم مثل منطقه ۱۴ و ۱۲ و مناطقی که نیاز بود زیرساخت‌های ورزشی ایجاد شد؛ نمونه آن مجموعه‌های ورزشی رستم و سهراب در منطقه ۱۴ بود. در دو سال اول که با شیوع کرونا درگیر نبودیم برنامه‌های خوبی در حوزه ورزش داشتیم و جام مولای عرشیان که در یک رشته صرفاً برای آقایان بود در کنار بانوی قدسیان قرار گرفت تا مسابقات ورزشی در رشته‌های مختلف برای آقایان و خانم‌ها برگزار شود.
اتفاق خوب دیگری که در این دوره برای توسعه ورزش پیش آمد این بود که مکان‌های در اختیار مدیریت شهری به بخش خصوصی واگذار شد و آنها در کنار مدیریت شهری قرار گرفتند و کرونا پیش آمد و نشد آنچه که عملکردشان است را نشان دهد. با این حال سعی شد تصدی‌گری دولتی و نیمه دولتی کم شود.
این اقدام یک تصمیم کشوری بود، درست است؟
بله این قانون از سمت وزارت کشور بود و از عهده اختیارات شورا خارج بود. اگر این اتفاق نیفتاده بود عملکرد خیلی بهتری را در حوزه ورزش شاهد بودیم اما شورای پنجم با همه این اتفاقات عملکرد خوبی داشت.
کار بر زمین مانده شورای پنجم را چه می‌دانید؟
آنچه در حوزه اجرای پروژه‌ها عمرانی انجام شده، مادام‌العمر برای اصفهان وجود دارد مانند زیرساخت‌های فرهنگی و ورزشی که در این دوره ایجاد شد و مدیریت بعدی هرکسی که باشد مجبور به ادامه این زیرساخت‌ها است اما مباحث فرهنگی زمان‌بر است زیرا فرهنگ سازی چیزی نیست که ادعا کنیم در این دوره این کار انجام شده و دیگر مادام‌العمر باقی می‌ماند بنابراین نیاز به تداوم دارد.
در اصفهانی که امثال استاد تاج را داشته باید موسیقی احیا شود، وقتی تئاتر شهر اصفهان در گذشته شهره بوده، باید در آینده هم به توسعه آن پرداخته شود. در مجموع در آینده باید به هنرمندان در رشته‌های مختلف بها داده شود زیرا بحث فرهنگی به این دوره محدود نمی‌شود و فعالیت‌های این دوره جوابگو آینده نخواهد بود. اگر افرادی که در آینده می‌آیند چنین اعتقاداتی نداشته باشند، اصفهان عقب می‌ماند و به آن چیزی که می‌خواهیم دست پیدا نمی‌کنیم.
مواردی وجود دارد که دغدغه آن را دارم و انتظار دارم چه خودم باشم چه افراد دیگر به اینها که هویت اصلی شهر اصفهان را نشان می‌دهد پرداخته شود؛ همانگونه که گذشتگان با خلق آثاری مثل میدان امام (ره)، اصفهان را به جهان شناساندند، امروز هم ما باید برای آیندگان خود بیندیشیم تا چیز جدیدی برای ارائه داشته باشیم و آیندگان نیز به سابقه گذشتگان خود ببالند و آن را میراث خود بدانند. بدین سبب میراث فرهنگی اصفهان دارای اهمیت است. در مباحث فرهنگی شاید نتوانیم کاری کنیم ولی انتظارمان این است که آیندگان هم به فعالیت‌هایی که شده، ببالند. مدیران فعلی که از دوره قبل در شهرداری باقی مانده بودند بارها اذعان کرده‌اند که در این دوره با جدیت و شبانه روزی کار شد و انتظار داریم اینها به ویژه در حوزه فرهنگی ادامه پیدا کند.
شما دکترای آینده‌پژوهی دارید، افق اصفهان در آینده دور را چگونه می‌بینید و این کلانشهر برای رسیدن به جایگاه واقعی خود باید به چه چیزی دست پیدا کند؟
با نگاه به گذشته، اصفهان همیشه در مباحث مختلف، رتبه برتر بوده است. اصفهان می‌تواند در بحث نخبه پروری سرآمد باشد زیرا نخبه‌های زیادی در این شهر زندگی می‌کنند. اولین شهرک علمی تحقیقاتی در اصفهان راه‌اندازی شده است. مراکز نوآوری اصفهان نسبت به سایر شهرها خیلی بیشتر به چشم می‌خورد و این شهر دو دانشگاه صنعتی و اصفهان را دارد که نخبگان زیادی را پرورش می‌دهد. دانشگاه هنر و هنرستان‌های مشهور اصفهان یکی دیگر از مزیت‌های این شهر است تا نخبگان فرهنگی این شهر هر روز بیشتر شوند بنابراین اگر مدیریت قوی‌تر و جامع‌تری بر اصفهان حاکم باشد، این شهر در سطح جهانی متمایز خواهد بود.
چند اتفاق شاخص در مدیریت پنجم شهر اصفهان را نام ببرید؟
چهارباغ نسبت به پروژه‌های دیگر شاخص نیست ولی تأثیرگذاری بسیاری داشته است. شاید گاهی یک پروژه از لحاظ حجمی و بودجه‌ای خیلی وزین نباشد ولی از لحاظ تأثیر گذاری می‌توانند تأثیرگذارتر باشد که منظر فرهنگی چهار باغ از آن دست پروژه‌ها است. البته هنوز به منظر فرهنگی تبدیل نشده و فعلاً گذر چهارباغ است و نیاز به برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری دارد تا تبدیل به منظر فرهنگی شود.
برای اجرای پروژه خط دوم قطار شهری واقعاً سرمایه گذاری خوبی شد و پیشرفت خیلی خوبی داشت، تأثیر رینگ چهارم ترافیکی در آینده برای شهر مشخص می‌شود و در کاهش آلودگی و حجم ترافیک داخل شهر مؤثر خواهد بود.
ترافیک باعث عصبی شدن و افسردگی مردم می‌شود که بر رفتار و فرهنگ آنان نیز تأثیرگذار است اما گشایش رینگ چهارم باعث تامین آرامش مردم می‌شود زیرا با کاهش ترافیک و آلودگی صوتی، شهر آرام‌تر خواهد بود. پروژه اجلاس سران و نمایشگاه بین‌المللی دو پروژه بزرگی بود که از قبل به ارث برده بودیم و در این دوره انجام شد.
روز اصفهان در بلاتکلیفی قرار داشت که با مصوبه شورا، این روز در اول آذرماه تعیین شد و در کنار آن شهر اصفهان دارای برند شد که می‌تواند در آینده و برندینگ شهر تأثیرگذار باشد. مدون شدن نحوه بودجه گذاری، مشخص شدن تخصیص بودجه‌ها، اولویت بندی پروژه‌های خاص و منطقه‌ای و انضباط مالی مدیریت شهری و دوری از فساد از اتفاقات خوب شهرداری در این دوره است.
صحبت پایانی؟
اگر خیلی از سنگ اندازی‌ها و شیوع کرونا نبود، در مباحث فرهنگی بیشتر فعالیت می‌کردیم، البته کرونا را به فرصت تبدیل کردیم و با برنامه‌ریزی، فرهنگسرای مجازی به وجود آمد که به جای مخاطبان محدود، مخاطبان بسیاری در سراسر کشور از آن بهره‌مند می‌شوند.
نظر شما