به گزارش خبرنگار ایمنا، رنگ در تقویت هویت شهری و خوانایی محیط و در ایجاد فضاهای شهری سرزنده و شادابی و القای حس مکان و فضا و حس وحدت در کنار مبلمان شهری در شهر بسیار حائز اهمیت بوده و تأثیرات روانی آن بر روی تک تک شهروندان انکارناپذیر است.
رنگ یکی از مهم‌ترین عناصری است که می‌تواند به سادگی و با هزینه‌ای کمتر از ساخت و ساز برای تعریف فضاها، در ایجاد خوانایی و حس وحدت و خلق حس مکان به ما کمک کند.
امروزه عمده‌ترین هدف طراحان و مدیران شهری در ایران، دستیابی به هویت، چشم‌انداز و دورنمای تعیین شده شهر است. توجه به مقوله رنگ و تأثیرات فضایی آن بر شهروندان، توسط مدیران شهری کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد در صورتی که رنگ‌ها وجود فیزیکی و روحی انسان‌ها را با سایر جزئیات و پدیده‌های جهان هستی در ارتباط قرار می‌دهند. این ارتباط و تأثیر به حدی است که انسان‌ها در کلمات و جملات خود نیز برای بیان احساسات درونی از رنگ‌ها استفاده کرده و آن را بیان می‌کنند.
آستارا با دارا بودن شرایط خاص جغرافیایی و داشتن همزمان دو مرز آبی و خاکی با کشور جمهوری آذربایجان، اسکله، بندر، راه آهن و امکانات طبیعی همچون کوه، جنگل، دریا و تالاب در فصول مختلف سال میزبان بسیاری از مسافران و گردشگران است. در کنار این ظرفیت‌ها، توجه مدیریت شهری به رنگ‌ها و نماها در آستارا می‌تواند باعث سرزندگی، شادابی و آرامش بیشتر شهروندان آن شود و خاطرات شیرینی را برای گردشگران ورودی به این شهر توریستی ایجاد کند.
تأثیر رنگ در فضای شهری
«جواد معیتی» شهردار بندر آستارا در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: استفاده درست و کاربردی از رنگ‌ها در نماها، تأثیر بسزایی در زیبایی فضای بصری شهر دارد و شادی، نشاط و آرامش شهروندان را افزایش می‌دهد.
وی با بیان این که رنگ تأثیر بسیار زیادی در فضاها و مناظر شهری دارد و باعث ارتقای کیفیت شهرها و تمایز محیطی می‌شود، می‌افزاید: در هنگام استفاده از رنگ‌ها در نماها و فضاهای شهری آستارا بیشتر از رنگ‌های شاد با کیفیت و مقاوم در برابر رطوبت استفاده می‌کنیم.
شهردار آستارا در پاسخ به این سوال که مدیریت شهری در حوزه رنگ شناسی در فضاهای عمومی و نماهای این شهر از نظرات کارشناسی استفاده می‌کند؟ می‌گوید: شهرداری برای استفاده از رنگ‌ها کارشناس حرفه‌ای و خبره‌ای در اختیار ندارد، اما در هنگام رنگ آمیزی و نقاشی فضاها از نظر کارشناسی هنرمندان استفاده می‌کند.
وی می‌افزاید: قبل از آن که نما و فضایی نزدیک به مراکز آموزشی، بیمارستان‌ها، پارک‌ها رنگ آمیزی و نقاشی شود تلاش می‌کنیم با نظر کارشناسی هنرمندان رنگ‌ها و طرح‌های را انتخاب کنیم که با فضای این مراکز مرتبط و همخوانی داشته باشد و شادی و نشاط بیشتری را در روحیه شهروندان ایجاد کند.
معیتی می‌گوید: در دوره پنجم شورای اسلامی شهر، مدیریت شهری رنگ آمیزی و زیباسازی نماها و فضاهای شهری را در دستور کار قرار داد و حدود یک هزار و ۲۰۰ متر مربع از فضای شهری را با استفاده از رنگ‌های متنوع و شاد به صورت ساده رنگ آمیزی کرده است.
وی ادامه می‌دهد: از ابتدای دوره پنجم تاکنون حدود سه هزار و ۸۰۰ متر مربع نقاشی دیواری توسط هنرمندان با طرح‌های زیبایی از طبیعت، گل‌ها و درختان، پرندگان، هنری، فرهنگی، ورزشی و آموزشی انجام شده است.
شهردار آستارا خاطرنشان می‌کند: این طرح‌های متنوع بیشتر در دیوارهای رو به روی فرمانداری، بلوار سفیر امید، خیابان شریعتی، ضلع شرقی بلوار جمهوری اسلامی، فلکه گاز و خیابان امام خمینی (ره) نقاشی شده است.
آرامش شهروندان در شهر
«الناز سیف اللهیان» کارشناس ارتباط تصویری در این باره می‌گوید: هر رنگ دارای فرکانس، هویت و مفهومی از روانشناسی است. رنگ سرد، گرم، ترکیبی و هارمونی‌ها به طور جداگانه و در کنار هم مفاهیم جدیدی را خلق می‌کند هر چقدر در فضای شهری از رنگ‌های شاد و ملایمی استفاده کنیم شهروندان به لحاظ بصری و روانی دچار آرامش و شادی بیشتری خواهند شد، اما هرچه رنگ‌ها کدر و تیره‌تر مورد استفاده قرار گیرد، فضای شهر غمگین‌تر شده و شهروندان آن به مرور دچار افسردگی می‌شود.
این کارشناس می‌افزاید: هر رنگ دارای تعریف جداگانه و نشان دهنده خصوصیات خاصی است و هر جا که رنگی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ناخودآگاه نشان دهنده ویژگی آن فضا است مثلاً رنگ قرمز بسیار جنجال برانگیز، نافذ و جدی و پوشش دهنده بوده و به طور نرمال از نظر بصری فشار انسان را حتی تا سه تا چهار درجه افزایش می‌دهد، اما در مقابل رنگ سبز کاهنده فشار خون و بسیار آرام بخش است به همین دلیل در بیمارستان‌ها و اتاق‌های عمل از آن استفاده می‌شود زیرا تفکر برانگیز بوده و در انسان احساس امنیت ایجاد می‌کند و به راحتی گویای صلح و آرامش روان است.
وی می‌گوید: رنگ با توجه به هویتی که دارد اگر در جایگاه درستی از شهر مورد استفاده قرار گیرد بسیاری از مشکلات بصری و زیبایی شناسی شهر را مرتفع می‌کند البته معماری معاصر شهرها ترکیبی از سنت و مدرنیته است و اگر رنگ‌های پست مدرن هم به جای خود با طرح و محتوای خوب همراه شود زیبایی شهر و ارتباط شهروندان را با محیط شهری بیشتر و بهتر می‌کند.
سیف اللهیان با بیان این که امروزه در شهرها، رنگ‌ها به صورت اغراق آمیز، ناهمگون، بدون حساب و کتاب و آشفته به کار گرفته می‌شود، می‌گوید: هیچ رنگی در جایگاه و فضای اصلی خود نیست و این مسئله باعث نابسامانی شهروندان و درک ناصحیح از هویت و فضای شهری شده است.
وی تاکید می‌کند: در شهرهای کوچک و کلانشهرها هیچ تناسبی در رنگ فضاها و نماها دیده نمی‌شود رنگ‌های به‌کار رفته در پیاده‌روها، جداول، تندیس‌ها، نرده‌ها، پل‌ها، بیلبردها، دیوارها، مغازه‌ها حتی رنگ چراغ‌های تزئینی، تاکسی‌ها و کرکره‌های مغازه‌ها هر کدام ساز ناکوک خود را می‌زند.
این کارشناس معتقد است: «اگر طراحان شهر به علم و هنر رنگ آگاهی و شناخت خوبی داشته باشند بدون شک رنگ‌های که در سطح شهر مورد استفاده قرار می‌گیرد بسیار خوانا و روان خواهد بود و شهروندان در کنار این فضاها و نماها علاوه بر درک دقیق به همخوانی و تناسب خواهند رسید و خود را جدا از شهر نخواهند دید.»
وی می‌گوید: از آنجایی که هر رنگ شخصیت و ویژگی خاص خود را دارد می‌توان با استفاده درست و کاربردی از آن در فضاها بهترین ارتباط را با مخاطب برقرار کرد زیرا رنگ از نظر بصری انرژی مضاعفی را به انسان منتقل می‌کند به ویژه رنگ‌ها هر چه شاد و مفرح و شارژ شده باشد تأثیر بسیار مثبتی در درک از فضاها و رضایت‌مندی شهروندان از زندگی شهری ایجاد کرده و روحیه تعاملی آنان را با هم بهتر می‌کند.
سیف اللهیان خاطرنشان می‌کند: با استفاده از رنگ‌های گرم، شاد و روشن می‌توانیم طراوت و شادمانی روستا و حال و هوای سنتی و نوستالژیک را وارد شهرهای خسته و غبار گرفته و کسل شهرها کرده و در کنار معماری و سازه‌های مجلل و مدرن از ایده‌های خاص و تلفیقی با مضمون پست مدرن استفاده کنیم.
گزارش از محمدرضا رشیدی، خبرنگار سرویس شهرهای خبرگزاری ایمنا
نظر شما