به گزارش ایمنا، ماه مبارک رمضان ارزشمندترین مقطع زمانی در طول سال است؛ این ماه در روایات اسلامی ماه خدا و میهمانی امت پیامبر اکرم (ص) خوانده شده و خداوند متعال از بندگان خود در این ماه در نهایت کرامت و مهربانی پذیرایی می‌کند؛ پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «ماه رجب ماه خدا و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان، ماه امت من است.»
دعای روز چهارم ماه رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ قوّنی فیهِ علی إقامَةِ أمْرِکَ واذِقْنی فیهِ حَلاوَةَ ذِکْرِکَ وأوْزِعْنی فیهِ لأداءِ شُکْرَکَ بِکَرَمِکَ واحْفَظنی فیهِ بِحِفظْکَ وسِتْرِکَ یا أبْصَرَ النّاظرین.
خدایا نیرومندم نما در آن روز به پا داشتن دستور فرمانت و بچشان در آن شیرینی یادت را و مهیا کن مرا در آنروز رأی انجام سپاس‌گذاریت به کرم خودت نگهدار مرا در این روز به نگاه‌داریت و پرده‌پوشی خودت ای بیناترین بینایان.
نماز شب چهارم ماه مبارک رمضان
برای این شب هشت رکعت در هر رکعت حمد و بیست مرتبه سوره قدر سفارش شده است.
نمازهای ماه رمضان که از کتاب چهل حدیث شهید رحمه الله نقل گردیده است:
مَرْوِیَّةٌ عَنِ النَّبِیِّ ص
از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت شده است:
فَمَنْ صَلَّی فِی اللَّیْلَةِ الرَّابِعَةِ ثَمَانَ بِالْحَمْدِ وَ الْقَدْرِ عِشْرِینَ مَرَّةً
هر کس در شب چهارم ماه رمضان، این نماز را بخواند، هشت رکعت در هر رکعت یک بار سوره حمد و بیست بار سوره قدر را قرائت کند،
رُفِعَ إِلَی اللَّهِ عَمَلُهُ فِی تِلْکَ اللَّیْلَةِ بِعَمَلِ سَبْعَةِ أَنْبِیَاءَ مِمَّنْ بَلَّغَ رِسَالاتِ رَبِّهِ
خداوند عمل او را در این شب بالا می‌برد همانند عمل هفت پیامبر از آنچه که پیام‌های پروردگارش به او ابلاغ شده است.
دعای پیامبر (ص) در شب چهارم رمضان (بلدالامین)
وَ ذَکَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الصَّفْوَانِیُّ فِی کِتَابِ بُلْغَةِ الْمُقِیمِ وَ زَادِ الْمُسَافِرِ
در کتاب‌های بلغه المقیم و زاد المسافر، عبد الله الصفوانی نقل کرده است که:
أَنَّ النَّبِیَّ ص کَانَ یَدْعُو بِهَذِهِ الْأَدْعِیَةِ فِی لَیَالِی شَهْرِ رَمَضَانَ اللَّیْلَةِ اَلرَّابِعَةِ
پیامبر صلی الله علیه و آله به این دعاها را در شب‌های ماه رمضان می‌خواندند. شب چهارم:
یَا رَحْمَانَ اَلدُّنْیَا وَ اَلْآخِرَةِ وَ رَحِیمَهُمَا وَ جَبَّارَ اَلدُّنْیَا وَ یَا مَلِکَ اَلْمُلُوکِ وَ یَا رَازِقَ اَلْعِبَادِ هَذَا شَهْرُ اَلتَّوْبَةِ
وَ هَذَا شَهْرُ اَلثَّوَابِ وَ شَهْرُ اَلرَّجَاءِ وَ أَنْتَ اَلسَّمِیعُ اَلْعَلِیمُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
وَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِنْ عِبَادِکَ اَلصَّالِحِینَ اَلَّذِینَ لاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ وَ أَنْ تَسْتُرَنِی بِالسِّتْرِ
اَلَّذِی لاَ یُهْتَکُ وَ تُجَلِّلَنِی بِعَافِیَتِکَ اَلَّتِی لاَ تُرَامُ وَ تُعْطِیَنِی سُؤْلِی وَ تُدْخِلَنِی اَلْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ وَ لاَ تَدَعْ لِی ذَنْباً إِلاَّ غَفَرْتَهُ
وَ لاَ هَمّاً إِلاَّ فَرَّجْتَهُ وَ لاَ کُرْبَةً إِلاَّ کَشَفْتَهَا عَنِّی وَ لاَ حَاجَةً إِلاَّ قَضَیْتَهَا بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ إِنَّکَ أَنْتَ اَلْأَجَلُّ اَلْأَعْظَمُ
دعای محمد بن ابی قره در شب چهارم رمضان
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الثامن فیما نذکره من زیادات دعوات فی اللیلة الرابعة و یوم‌ها و فیها ما نختاره من عدة روایات
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب هشتم دعاهای مخصوص شب و روز چهارم ماه رمضان و چندین روایت از دعاهای این شب بیان شده است از جمله (دعای اول):
مِنْهَا مِنْ کِتَابِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی قُرَّةَ فِی عَمَلِ شَهْرِ رَمَضَانَ فِی اللَّیْلَةِ الرَّابِعَةِ
به نقل از کتاب «عمل شهر رمضان» نوشته‌ی «محمّد بن ابی قرّه» در شب چهارم
إِلَهِی مَا عَمِلْتُ مِنْ حَسَنَةٍ فَلَا حَمْدَ لِی فِیهِ وَ مَا ارْتَکَبْتُ مِنْ سُوءٍ فَلَا عُذْرَ لِی فِیهِ
معبودا، در هر کار نیکی که به‌جا آوردم ستایشی بر من نیست و در هر کار بدی که مرتکب شدم، عذری ندارم.
إِلَهِی أَعُوذُ بِکَ أَنْ أَتَّکِلُ عَلَی مَا لَا حَمْدَ لِی فِیهِ أَوْ أَرْتَکِبَ مَا لَا عُذْرَ لِی فِیهِ
معبودا، به تو پناه می‌برم از این‌که بر چیزی که ستایشی در آن بر من نیست تکیه کنم یا چیزی را که عذری در انجام آن ندارم مرتکب شوم.
یَا إِلَهِی أَسْتَغْفِرُکَ مِمَّا تُبْتُ إِلَیْکَ مِنْهُ ثُمَّ عُدْتُ فِیهِ وَ أَسْتَغْفِرُکَ مِمَّا وَعَدْتُکَ مِنْ نَفْسِی
ای معبود من، از آنچه به درگاه تو از آن توبه کردم، سپس به‌سوی آن بازگشتم، از تو آمرزش می‌خواهم و از آنچه به تو وعده دادم،
ثُمَّ أَخْلَفْتُکَ فِیهِ وَ أَسْتَغْفِرُکَ مِمَّا أَرَدْتُ بِهِ وَجْهَکَ الْکَرِیمَ فَخَالَطَنِی مَا لَیْسَ لَکَ رِضًا
سپس خلف وعده نمودم، از تو آمرزش می‌طلبم و از آنچه نخست روی [اسماً و صفات، یا ذات] باکرامتت را در نظر گرفتم [و برای خشنودی تو به جا آوردم]، سپس آنچه مورد پسند تو نیست با آن درآمیخت، از تو آمرزش می‌خواهم
وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ نِعْمَةٍ أَنْعَمْتَ بِهَا عَلَیَّ فَقَوِیتُ بِهَا عَلَی مَعَاصِیکَ
و از هر نعمتی که بر من ارزانی داشتی و من با آن بر انجام گناهان نیرو گرفتم، از تو آمرزش می‌خواهم
وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ وَ لِکُلِّ خَطِیئَةٍ ارْتَکَبْتُهَا وَ لِکُلِّ سُوءٍ أَتَیْتُهُ
و از هر گناهی که کردم و از هر خطایی که مرتکب شدم و هر کار بدی که به‌جا آوردم، از تو آمرزش می‌طلبم.
یَا إِلَهِی وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
ای معبود من، نیز از تو می‌خواهم که بر محمّد و آل محمّد درود فرستی
وَ تَهَبَ لِی بِرَحْمَتِکَ کُلَّ ذَنْبٍ فِیمَا بَیْنِی وَ بَیْنَکَ وَ أَنْ تَسْتَوْهِبَنِی مِنْ خَلْقِکَ وَ تَسْتَنْقِذَنِی مِنْهُمْ
و به رحمت خود تمام گناهان میان من و خود را به من ببخشی و کاری کنی که مردم هم مرا ببخشند و مرا از دست آنان برهانی
وَ لَا تَجْعَلَ حَسَنَاتِی فِی مَوَازِینِ مَنْ ظَلَمْتَهُ وَ أَسَأْتَ إِلَیْهِ
و کارهای نیک مرا در کفه‌ی ترازوی کسانی که به آنان ستم و بدی نمودم، قرار ندهی،
فَإِنَّکَ عَلَی ذَلِکَ قَادِرٌ یَا عَزِیزُ وَ کُلُّ ذَنْبٍ أَنَا عَلَیْهِ مُقِیمٌ فَانْقُلْنِی عَنْهُ إِلَی طَاعَتِکَ
به راستی که تو توانایی برآوردن این امور را داری ای سرافراز، و نیز از هر گناهی که اکنون دارم به طاعتت انتقال ده
یَا إِلَهِی وَ کُلُّ ذَنْبٍ أُرِیدُ أَنْ أَعْمَلَهُ فَاصْرِفْهُ عَنِّی وَ رُدَّنِی إِلَی طَاعَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
ای معبود من، و از هر گناهی که می‌خواهم مرتکب شوم منصرف کن و به‌سوی طاعتت برگردان، ای مهربان‌ترین مهربانان.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِأَسْمَائِکَ الَّتِی لَیْسَ فَوْقَهَا شَیْءٌ یَا اللَّهُ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ
خدایا، به آن اسماءی تو که چیزی برتر از آن نیست، ای خدای رحمت‌گستر مهربانی
الَّذِی لَا یَعْلَمُ کُنْهَ مَا هُوَ إِلَّا أَنْتَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
که از حقیقت تو جز خود تو آگاه نیستی، از تو خواهانم که بر محمّد و آل محمّد درود فرستی
وَ أَنْ تَغْفِرَ لِی مَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِی وَ تَعْصِمَنِی فِیمَا بَقِیَ مِنْ عُمُرِی
و گناهان گذشته‌ی مرا بیامرزی و در روزهای باقیمانده از عمرم از گناه نگاه داری
وَ تُعْطِیَنِی جَمِیعَ سُؤْلِی فِی [من] دِینِی وَ دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی وَ مَثْوَایَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و تمام خواسته‌هایم در رابطه با دین، دنیا، آخرت و جایگاه اقامتم را عطا کنی، ای مهربان‌ترین مهربانان.
اعمال مشترک ماه رمضان
اعمالی است که در هر شب و روز این ماه به جا آورده می‌شود:
*سید بن طاوس از حضرت امام جعفر صادق و امام موسی کاظم علیهم السلام روایت کرده که فرمودند: پس از هر نماز در ماه رمضان دعای ذیل را بخوانید:
اَللّهُمَّ ارْزُقْنی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فِی عامی هذا وَفی کُلِّ عامٍ ما اَبْقَیْتَنی فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، وَسَعَةِ رِزْقٍ، وَلا تُخْلِنی مِنْ تِلْکَ الْمواقِفِ الْکَریمَةِ، وَالْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ، وَزِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَفی جَمیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاَْخِرَةِ فَکُنْ لی، اَللّهُمَّ اِنّی اَساَلُکَ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الاََمْرِ الَْمحْتُومِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضاءِ الَّذی لا یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ، اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، واجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ، اَنْ تُطیلَ عُمْری، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ رِزْقی، وَتُؤدِّی عَنّی اَمانَتی وَدَیْنی آمینَ رَبَّ الْعالَمین.
خدایا! در این سال و هر سال، تا زمانی که عمرم باقی است و در آسایش و گشایش روزی به سر می برم، زیارت خانه ات بیت الحرام را نصیبم گردان. و مرا از درک موقف های گرامی و دیدن مکان‌های شریف و زیارت قبر پیغمبرت که درودت بر او و آلش باد محروم مکن.
و در برآوردن جمیع احتیاجات دنیا و آخرتم یاریام کن. ای خدا! از تو درخواست می‌کنم هر آنچه از قضا و قَدَرت را که در شب قدر حتمی قرار دادی و دیگر برگشت و تغییری نمی‌پذیرد، مرا از حجاج بیت الحرامت قرار دهی. حاجیانی که حجشان پسندیده، سعیشان پذیرفته، گناهانشان آمرزیده و اعمال بدشان بخشیده شده است. و عمر طولانی در راه بندگی ات و روزیام را فراوان قرار ده و امانت‌ها و قرضم را ادا فرما.
هم چنین بعد از نمازها این دعا خوانده شود:
یا عَلِیُّ یا عَظیمُ، یا غَفُورُ یا رَحیمُ، اَنْتَ الرَّبُّ الْعَظیمُ الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیءٌ وَهُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ، وَهذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَکَرَّمْتَهْ، وَشَرَّفْتَهُ وَفَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُورِ، وَهُوَ الشَّهْرُ الَّذی فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَیَّ، وَهُوَ شَهْرُ رَمَضانَ، الَّذی اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ، هُدیً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانَ، وَجَعَلْتَ فیهِ لَیْلَةَ الْقَدْرِ، وَجَعَلْتَها خَیْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ، فَیا ذَا الْمَنِّ وَلا یُمَنُّ عَلَیْکَ، مُنَّ عَلَیَّ بِفَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ فیمَنْ تَمُنَّ عَلَیْهِ، وَاَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.
ای خدای بلند مقام, ای بزرگوار, ای آمرزنده, ای مهربان! تویی خدای بزرگ که هیچ مانندی ندارد و به گفتار و کردار خلق شنوا و بینا است. و این ماهی که مقامش را بلند گردانیدی و بر دیگر ماه‌ها کرامت و شرافت بخشیدی, و روزه اش را بر من واجب گردانیدی, ماه رمضان است.
ماهی که در آن قرآن را برای راهنمایی مردم و نشان دادن راه هدایت و جدا نمودن حق از باطل فرو فرستادی و شب قدر را در این ماه مقرر داشتی و نیز آن شب را بر هزار ماه برتری دادی; پس ای خدای صاحب منت که هیچکس بر تو منت ندارد, در میان آن همه بندگانت که منت گزارده ای بر من منت گزار و از آتش دوزخ نجات بخش و به بهشت همیشگی داخل گردان! به حق رحمت بی پایانت ای مهربان‌ترین مهربانان.
شیخ کفعمی در مصباح و بلدالامین و شیخ شهید در مجموعه از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) نقل کرده اند که آن حضرت فرمود: هر که این دعا را در ماه رمضان بعد از هر نماز واجبی بخواند، حق تعالی گناهان او را تا روز قیامت بیامرزد، و دعا این است:
اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلی اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ، اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جائِعٍ، اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ، اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ، اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ، اَللّهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَریبٍ، اَللّهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ، اَللّهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ الْمُسْلِمینَ، اَللّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ، اللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ، اَللّهُمَّ غَیِّر سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ، اَللّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَاَغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ.
ای خدا تو بر اهل قبرها نشاط و شادمانی عطا کن؛ فقیران را بی نیاز گردان؛ خدایا گرسنگان را سیر گردان؛ برهنگان را لباس بپوشان؛ خدا بدهی برهکاران را ادا فرما؛ سوگواران را دل شاد ساز؛ خدایا هر غریبی را به وطن باز رسان؛ هر اسیری را آزادی بخش؛ خدایا فسادگران در کار مسلمانان را اصلاح فرما؛ بیماران را شفا عنایت کن؛ ای خدا به غنای خود جلو فقر ما را ببند؛ بدی‌های ما را به خوبی صفات خودت تغییر ده؛ خدایا دیَن ما را ادا فرما و ناداری ما را به دارایی و بی نیازی بدل گردان که تو بر هر چیز توانایی.
نظر شما