به گزارش خبرنگار ایمنا، اوکراین امروز به کانون تنشهای میان غرب و روسیه تبدیل شده است. کریمه یک منطقه توریستی پرطرفدار است که ناوگان دریایی روسیه در دریای سیاه در آن مستقر شده و علاوه بر آن بیش از ۵۰ درصد از جمعیت آن را روس تبارها تشکیل میدهند. تنشها در این شبه جزیره بعد از برکنار شدن "ویکتور یانوکوویچ" از ریاست جمهوری اوکراین شدت گرفت و در این میان برخی خواستار جدا شدن این منطقه از اوکراین شدند.
از طرف دیگر با حضور نیروهای ناتو در مرزهای اوکراین، وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرد که هر گونه تلاش برای شروع جنگی جدید در منطقه دونباس باعث نابودی این کشور میشود.
سربازان اوکراینی از سال ۲۰۱۴ تاکنون در حال نبرد با نیروهای جداییطلب مورد حمایت روسیه در منطقه دونباس هستند، نبردی که بر پایه برآورد دولت کییف، تاکنون ۱۴ هزار کشته بر جای گذاشته است.
در بیانیه ستاد نیروهای مسلح اوکراین که روز شنبه در فیسبوک منتشر شد، گفته شده که «رزمایش مشترک مورد نظر قرار است چند ماه دیگر برگزار شود و بیش از یکهزار نیروی نظامی از حداقل ۵ کشور عضو پیمان ناتو در آن شرکت خواهند داشت.»
در ادامه این بیانیه آمده است که «در این تمرینات نظامی به طور ویژه اقدامات دفاعی و به دنبال آن حملهای برای بازپسگیری مرزهای کشور و تأمین تمامیت ارضی کشور که مورد تعرض یکی از کشورهای متخاصم همسایه قرار گرفته است، انجام خواهد شد.»
اکنون در حالی که اوکراین، روسیه را متهم به تحرک در مناطق مرزی کرده، سخنگوی کرملین بدون اشاره به افزایش نیروهای روسی در مرز با اوکراین میگوید که «روسیه در حال انجام اقداماتی به منظور اطمینان از امنیت مرزهای خود است» البته احتمال درگیری در مرز روسیه -اوکراین به اینجا ختم نشد و کاخ سفید روز جمعه طی بیانیهای اعلام کرد که جو بایدن در گفتوگوی تلفنی با ولدیمیر زلنسکی بر حمایت ناگسستنی آمریکا از حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین در مواجهه با تهاجم مداوم روسیه در دانباس و کریمه تاکید میکند.
پوتین این روزها به دنبال دریافت مجوز از پارلمان برای اعزام نیروهای خود به خاک اوکراین است و باید دید عاقبت این درگیریها به کجا ختم میشود و چه تأثیری بر روابط کشورهای منطقه خواهد داشت؟
ریشه اختلافات اوکراین و روسیه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک است
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل روسیه دراینباره به خبرنگار ایمنا میگوید: اختلافات اخیر بین کشورهای روسیه و اوکراین، درگیری بین کشورهای غربی با شرق نیست، بلکه این اختلافات بر سر منافع و مرزبندی بین دو کشور است.
به گفته وی، روسیه طی سالهای گذشته منطقهای راهبردی کریمه را در شمال دریای سیاه تصرف کرده است؛ در صورتی که این منطقه تا پیش از این جزئی از خاک اوکراین بود؛ به همین دلیل طی سالهای گذشته شاهد اختلاف میان دو کشور بر سر مالکیت این منطقه هستیم.
به گفته این کارشناس مسائل روسیه، مسکو از سال ۱۷۶۰ سعی کرده تسلط خود بر منطقه راهبردی کریمه را تثبیت کند تا بتواند به نوعی موقعیتش را در شمال دریای سیاه گسترش دهد؛ برای تحقق این امر بندر سواستوپول را از اوکراین اجاره کرد تا ناوگان اتمی خود را در دریای سیاه مستقر کند.
به عقیده بهشتی پور، پس از اختلافات دولت کییف با مسکو، دولت روسیه در سال ۲۰۱۴ با اجرای همه پرسی در منطقه کریمه مدعی شد که مردم این منطقه خواستار الحاق به روسیه هستند؛ بنابراین ریشه اختلافات بین دو کشور اوکراین و روسیه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک است.
وی معتقد است که روسیه طی سالهای گذشته با حضور در این منطقه، لولههای نفت رسانی اوکراین را دور زد و دو طرح بزرگ نفتی و گازی گلف استریم و نورد استریم را در شمال و جنوب دریای سیاه راه اندازی کرد تا بتواند از این طریق نفت و گاز را از جنوب به ترکیه و از شمال به کشورهای اروپایی منتقل کند.
این کارشناس مسائل روسیه میگوید که اوکراین طی چندین قرن گذشته روابط بسیار نزدیکی با روسیه داشت و همواره به عنوان پل ارتباطی مسکو و کشورهای اروپایی تلقی میشد و حتی در جنگ جهانی دوم از اوکراین به عنوان خط مقدم در مقابله با نیروهای ارتش نازی یاد میشود، اما پس از سال ۲۰۰۴ با روی کار آمدن یوشچنکو به عنوان رئیس جمهور اوکراین اختلافات این کشور با روسیه شروع شد.
بهشتی پور خاطرنشان میکند: باید توجه داشت که امنیت داخلی دو کشور روسیه و اوکراین به یکدیگر بستگی دارد؛ زیرا این دو کشور بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر مرز مشترک با یکدیگر دارند و بیش از ۲۰ درصد مردم اوکراین به زبان روسی صحبت میکنند. به نظر میرسد علیرغم اختلافات بسیار، دو کشور مجبور به حفظ روابط مسالمتآمیز هستند.
آمریکا قصد دارد مانع از نفوذ روسیه در دریای سیاه شود
پاتریک ساهاکیان، کارشناس روابط بینالملل نیز دراینباره به ایمنا میگوید: پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، این کشور به جمهوریهای استقلال یافته تبدیل شد و بر همین اساس امروز روسیه برخی از این کشورهای استقلال یافته را متعلق به خود میداند.
به گفته وی، اختلافات روسیه و اوکراین ابتدا بر سر حق مالکیت منطقه کریمه آغاز شد؛ زیرا مسکو این منطقه را جزئی از خاک خود تلقی میکند و سعی دارد با تسلط بر این منطقه نفوذ خود در شمال دریای سیاه افزایش دهد.
به عقیده این کارشناس روابط بینالملل، کشورهای اروپایی و ناتو طی سالهای گذشته سعی کردهاند توسط اوکراین نفوذ خود را در منطقه را حفظ کنند.
به گفته ساهاکیان، طی روزهای گذشته شاهد مانور نظامی روسیه در مرز مشترک با اوکراین بودیم که در این بین کییف نیز سعی کرده تا مانور نظامی روسیه را پاسخ دهد.
وی خاطرنشان میکند: مهمترین هدف تشکیل ناتو ایجاد یک دیوار دفاعی نظامی، فرهنگی و ایدئولوژیک در برابر تهدیدهای نظام بینالملل است؛ همچنین باید به این نکته نیز توجه کرد که مهمترین عضو ناتو، ایالات متحده آمریکا است؛ بر همین اساس واشنگتن سعی دارد با حمایت از اوکراین مانع از نفوذ روسیه در دریای سیاه شود.
نظر شما