به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه تمامی پژوهشگران سلامت و بهداشت خانواده در کشورهای پیشرفته یا در حال توسعه جهان بر این باورند که گوشت قرمز به عنوان یک ماده اساسی نقش مهمی در سبد کالای خانواده‌ها دارد، از سوی دیگر با توجه به زنجیره ارزش تولید مواد پروتئینی همچون مرغ و گوشت، تولید و فرآوری این محصولات و فروش آنها به مردم، نقش مهمی در اشتغالزایی، توسعه اقتصادی و بهبود سطح معیشت نظام اجتماعی دارد.
اما گوشت قرمز در ایران به عنوان یکی از پرهزینه‌ترین و گران‌ترین کالاهای سبد خانوار به شمار می‌آید که با توجه به مصرف مداوم آن و همچنین نقشی که در سلامت افراد جامعه دارد، تنها سطوح بالای درآمدی در نظام اجتماعی قادر به مصرف مستمر و به میزان لازم آن هستند و اغلب خانواده‌های کم درآمد می‌کوشند با جایگزین کردن دیگر موارد پروتئینی، کمبود گوشت قرمز در سبد کالاهای اساسی خانوار خود را جبران کنند.
اطلاعات ارائه شده در آخرین گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران در خصوص میزان مصرف گوشت قرمز در خانواده‌های ایرانی نشان می‌دهد به رغم اهمیت بسیار زیاد این ماده غذایی، مصرف گوشت قرمز در کشور در مقایسه با استانداردهای جهانی تعریف شده از سوی سازمان‌های بین‌المللی، بسیار کمتر است و به همین دلیل کارشناسان سلامت خانواده معتقدند که در سال‌های آینده خانواده‌های ایرانی با مشکلات جسمانی مختلفی که ناشی از کمبود مصرف گوشت قرمز است، مواجه خواهند شد.
بر این اساس بررسی روند مصرف گوشت در کشور نشان می‌دهد که سرانه مصرف این ماده پروتئینی به ازای هر ایرانی در کشور سالانه کمتر از ۱۲ کیلوگرم است، این در حالی است که سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) سرانه مصرف گوشت قرمز و سفید در کشورهای جهان را ۴۱ کیلوگرم اعلام کرده که ایران از این نظر رتبه ۹۸ را در میان ۱۹۶ کشور جهان به دست آورده است.
نگاهی اجمالی به نمودار قیمت گوشت قرمز در سال‌های گذشته نشان می‌دهد، نرخ هر کیلوگرم از این ماده پروتئینی در سال ۸۴ کمتر از چهار هزار و ۵۸۰ تومان بوده است، در حالی که رشد بیش از ۲۰۰۰ درصدی قیمت گوشت قرمز در سال‌های گذشته باعث شده تا در حال حاضر این ماده مهم از سبد غذایی خانوار در حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شود.
در حقیقت افزایش بی‌سابقه تورم در سال‌های گذشته نه تنها هزینه مورد نیاز برای تأمین مواد اولیه سبد کالای خانواده ایرانی را تا حد زیادی افزایش داده و فشار اقتصادی را بر معیشت مردم زیاد کرده است، بلکه با کاهش قدرت خرید سرپرستان خانوار، مصرف گوشت قرمز در کشور را به حداقل میزان در سال‌های اخیر رسانده به طوری که هر ایرانی در سال ۸۴ به طور متوسط بیش از ۵۷ کیلوگرم گوشت طی یکسال مصرف می‌کرده که این میزان در سال ۹۹ به کمتر از ۱۲ کیلوگرم رسیده است.
قابل ذکر است که میزان یارانه پرداختی از سوی دولت در سال‌های اخیر به رغم افزایش قابل توجه قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز که ناشی از بالا رفتن نرخ تورم در بستر نظام اقتصادی ایران بوده است تغییری نداشته و یارانه غیر هدفمندی که به صورت ماهانه نقدینگی چشمگیری را در جامعه تزریق می‌کند به صاحبانش، قدرت خرید نیم کیلوگرم گوشت قرمز را هم نمی‌دهد.
بررسی روند قیمت‌گذاری اقلام مختلف پروتئینی در جریان معاملات بازار فروشندگان گوشت قرمز کشور نشان می‌دهد طی یکسال اخیر نرخ هر کیلوگرم گوشت گوسفندی درجه یک با استخوان و ۱۰۰ گرم دنبه بیش از ۳۵ درصد افزایش یافته و قیمت هر کیلوگرم ماهیچه گوسفندی، سردست گوسفندی، راسته گوسفندی و گردن گوسفندی به ترتیب در حدود ۲۳، ۲۳، ۲۸ و ۳۴ درصد افزایش را تجربه کرده است.
همچنین بررسی نرخ‌نامه ارائه شده از سوی اتحادیه صنف فروشندگان گوشت قرمز در طی یکسال اخیر نشان می‌دهد قیمت هر کیلوگرم از سایر اقلام پروتئینی همچون دنبه گوسفندی، ران گوسفندی، ران و راسته گوسفندی، قلوه‌گاه و کله‌پاچه گوسفندی نیز افزایش ۲۰ تا ۹۰ درصدی در طول سال ۹۹ تجربه کرده و دنبه گوسفندی به عنوان پرنوسان ترین کالای پروتئینی بازار از ۳۵ هزار تومان در ابتدای سال به بیش از ۶۵ هزار تومان در روزهای پایانی اسفندماه رسیده است.
قابل ذکر است که بی‌توجهی دولت و دستگاه‌های اقتصادی مسئول در زمینه تنظیم بازار گوشت و مرغ کشور در سال‌های گذشته به افزایش قابل توجه قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز در بازار و ناتوانی مردم در خرید این ماده پروتئینی در حالی صورت می‌گیرد که دامداران به عنوان اصلی‌ترین توزیع کنندگان گوشت قرمز در کشور معتقدند افزایش بی‌سابقه قیمت نهاده‌های دامی باعث شده گوشت قرمز طی یکسال این حجم از نوسان و گرانی را تجربه کند.
یادداشت از: سپهر زارع، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما