به گزارش خبرنگار ایمنا، ایمان کرمی کارشناس اقتصادی، گزارش تحولات بخش واقعی اقتصاد ایران در ۹ ماهه سال ۱۳۹۹ که توسط معاونت اقتصادی بانک مرکزی منتشر شده است را اینگونه تحلیل میکند: بر اساس دادههای منتشر شده، در سال ۱۳۹۸، تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه ۱۳۹۰، برابر با ۴ هزار ۷۰۴ هزار میلیارد ریال بوده و در ۹ ماهه سال ۱۳۹۹ به عدد ۴ هزار و ۸۰۶ هزار میلیارد ریال رسیده است.
این نشان میدهد تا ۹ ماهه ۱۳۹۹ به به رشد اقتصادی ۲.۲ درصدی رسیدهایم.
در بخش تقاضا اقتصاد شاهد کاهش منفی ۱.۱ درصدی بخش مخارج مصرف نهایی بخش خصوصی، ۱.۶ درصد رشد مخارج مصرف نهایی بخش دولتی، ۰.۲ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، منفی ۱۳ درصد کاهش صادرات و منفی ۳۳ درصد کاهش واردات در ۹ ماهه سال ۹۹ نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ بودهایم.
در بخش کشاورزی ارزش افزوده در سال ۹۸ رشد ۸.۸ درصدی داشته و در سال ۹۹، ۴.۶ درصد رشد داشته بنابراین شاهد کاهش سرعت رشد ارزش افزوده در این بخش بودهایم اما همچنان وضعیت ارزش افزوده در این بخش مثبت است.
ارزش افزوده گروه نفت شامل صادرات همه کالاهای نفتی، در سال ۹۸ منفی ۴۰ درصد کاهش یافته اما در ۹ ماهه سال ۹۹ رشد ۳.۹ درصدی داشته است، بنابراین در سال ۹۹ توانستهایم در یخش صادرات کالاهای نفتی ارزش افزوده ایجاد کنیم.
در بخش ارزش افزوده صنایع و معادن شاهد رشد ۲.۳ درصدی در سال ۹۸ و رشد ۶ درصدی در سال ۹۹ بودهایم.
در گروه خدمات ارزش افزودهای در سال ۹۸ ایجاد نشده و در سال ۹۹ شاهد ارزش افزوده منفی ۰.۳ درصد بودهایم.
در مجموع در سال ۹۸ به علت وزن سنگین کاهش ارزش افزوده گروه نفت و مشکلاتی که در صادرات آن وجود دارد، کاهش منفی ۶.۵ درصد داشته که در سال ۹۹ به رشد میانگین ۲.۲ درصد رسیدهایم.
نرخ تشکیل سرمایه ثابت برای بخش واقعی اقتصاد ایران در سال ۹۸، منفی یک درصد بوده و در ۹ ماهه سال ۹۹ به ۰.۲ درصد رسیده است.
سیاستگذاران باید توجه ویژهای به صادرات داشته باشند زیرا جهش تولید را محقق میکند، صادرات کالا و خدمات در سال ۹۸ منفی ۳۰ درصد کاهش یافته که نشاندهنده تأثیر شدید تحریمها است، این رقم در سال ۹۹ به منفی ۱۳ درصد رسیده است بنابراین همچنان صادرات کشور ما در حال کاهش است.
از طرف دیگر در سال ۹۸، منفی ۴۴ درصد واردات کالا و خدمات داشتهایم که در سال ۹۹ به منفی ۳۳ درصد رسیده است، این کالاها میتواند شاهد اقلام ضروری و یا مواد اولیه کارخانهها باشد و کاهش آن اتفاق خوبی نیست.
بنابراین صادرات و واردات کشور ما به شدت از تحریمها آسیب دیده است و این کاهشها میتواند در آینده مشکلات بیشتری را ایجاد کند.
بررسی جزئیات تغییرات ارزش افزود در بخشهای مختلف
در گروه کشاورزی در سال ۹۸ رشد ۸.۸ درصدی و در سال ۹۹ در سه فصل اول، ۴.۹، ۴.۱ درصد رشد در فصل دوم و ۵.۲ رشد در فصل سوم داشتهایم که در مجموع در ۹ ماهه سال ۹۹، ۴.۶ رشد در بخش کشاورزی ثبت شده است.
در بخش نفت در سال ۹۸، منفی ۳۸ درصد کاهش داشتهایم که در فصل اول سال ۹۹ به منفی ۱۶ درصد، در فصل دوم مثبت ۲۲ درصدی و در فصل سوم مثبت ۹.۷ درصد رسیده است که نشاندهنده افزایش مجدد صادرات نفتی است.
در گروه معدن در سال ۹۸، رشد ۲ درصدی داشته ایم که در فصل اول سال ۹۹ به ۲.۲ درصد، فصل دوم ۴.۷ و در فصل سوم ۱.۳ درصد رشد رسیده است، بنابراین حوزه معدن در اقتصاد ایران توانسته به طور کلی رشد ۲.۷ درصدی را ثبت کرده است.
در بخش صنعت در سال ۹۸، رشد ۲ درصدی داشتهایم که در فصل اول سال ۹۹ به ۱.۳ درصد رشد، در فصل دوم ۱۱ درصد و در فصل سوم به حدود ۱۰ درصد رشد رسیده است، بنابراین در مجموع ۹ ماهه سال ۹۹ در این بخش رشد ۷.۸ درصدی داشتهایم.
در حوزه برق، آب و گاز به طور میانگین در سال ۹۸ و ۹۹ رشد ۵ درصدی داشتهایم. در حوزه ساختمان نیز در ۹۸ کاهش ۰.۲ درصدی داشتهایم که در مجموع ۹ ماهه سال ۹۹ ۳.۶ درصد رشد داشته است.
در بخش بازرگانی، رستورانها و هتلداری در سال ۹۹ در مجموع منفی ۲.۶ درصد کاهش داشته است زیرا از نیمه سال ۹۸ با شیوع کرونا رو به رو بودهایم که مزید بر علت شده است. در فصل اول سال ۹۹ نیز این بخش منفی ۳.۹ درصد کاهش داشته و در مجموع در ۹ ماهه سال ۹۹ در این گروه شاهد رشد یک درصدی بودهایم.
در بخش حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات در سال ۹۸، رشد ۶.۳ درصدی و در ۹ ماهه سال ۹۹، رشد ۰.۹ درصدی داشته است که نشاندهنده آسیب این بخش است به ویژه در فصل اول سال ۹۹، ارزش افزوده این بخش کاهش جدی برابر ۲.۸ درصد داشته است.
در حوزه خدمات مؤسسات پولی و مالی تغییر چندانی نداشتهاسم و فقط در فصل سوم سال ۹۹، کاهش منفی ۴ درصدی داشتهایم اما در مجموع در ۹ ماهه سال ۹۹، رشد ۴.۷ درصدی را تجربه کردهایم.
بخش خدمات مستغلات و خدمات حرفهای و تخصص نیز همواره رشد ۲ درصدی داشته است.
اما حوزه خدمات عمومی آسیب قابل توجهی دیده است، میزان ارزش افزوده این بخش در سال ۹۹ کاهش ۹ درصدی و در سال ۹۹ کاهش ۶.۹ درصدی داشته است.
در حوزه خدمات اجتماعی، شخصی و خانگی نیز شاهد کاهش منفی ۱۱ درصدی در ۹ ماهه سال ۹۹ بودهایم، این رقم در سه ماهه اول سال منفی ۱۷، سه ماهه دوم منفی ۳ و در سه ماهه سوم منفی ۱۳ درصد بوده است.
سهم فعالیتهای اقتصادی در رشد اقتصادی کشور
حجم تولید ناخالص گروه کشاورزی در ۹ ماهه سال ۹۹، ۳.۸ میلیون میلیارد ریال، گروه نفت ۱.۲ میلیون میلیارد ریال و گروه صنایع ۶.۸ میلیون میلیارد ریال رشد داشته است گروه خدمات نیز ۱۳.۲ میلیون میلیارد ریال سهم در تولید ناخالص کشور داشته است. بنابراین بیشترین وزن ارزش افزوده در گروه خدمات بوده است.
سهم تولید ناخالص داخلی بر اساس کیک ارزش افزوده در گروه کشاورزی ۱۵.۴ درصد، گروه نفت ۵.۲، گروه صنایع و معادن ۲۷ درصد و گروه خدمات ۵۳ درصد است.
بخش عمدهای از اقتصاد ایران در گروه خدمات متمرکز شده است و این در حالی است که حوزه صنعت و تولید سهم کمی در اقتصاد ایران دارد.
نظر شما