مطبوعات و رسانههای آزاد و شفاف در هر جامعهای، از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب میشود، لذا خبرگزاری ایمنا، مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه آرمان ملی، در صفحه نخست خود با تیتر «سیگنالهای مثبت جهانی» به بررسی کاهش تنش کمپانیها برای آمدن به ایران پرداخت و نوشت: اثرات تحرکات و تحولات سیاسی جهان بهویژه درباره آمریکا و ایران بهوضوح در عرصه بینالمللی قابل ملاحظه است، نرمشهای دولت جدید آمریکا و همچنین مواضع مقامات کشورمان برای مذاکره با آمریکا در چهارچوب برجام، سیگنالهای مثبتی به بازارهای اقتصادی داخلی و خارجی یعنی صاحبان تجارت و کالا مخابره کرده است. با افزایش احتمال مذاکره بین ایران و آمریکا در چهارچوب «برنامه جامع اقدام مشترک» یا همان «برجام» بسیاری از کشورهای اروپایی که پیش از خروج آمریکا از برجام و افزایش فشارها با ایران تعاملات اقتصادی دوجانبه و چندجانبه داشتند، باز هم برای حضور در ایران ابراز علاقه کردهاند. همین موضوع باعث شد تا شرکتهای اروپایی در چهارچوب نشستی با فعالان حوزه اقتصادی ایران تشکیل جلسه بدهند و زمینه بازگشت به بازار ایران را بررسی کنند. شکلگیری هرچند آرام فضای گفتوگو باعث شده تا شرکتهای بزرگ و برندهای نامآشنای جهان برای راهیشدن به بازار مستعد و پراز مشتری ایران ترغیب شوند. البته تغییر لحن آمریکا و بهویژه رئیسجمهوری جدید آمریکا یعنی «جو بایدن» درباره ایران توانسته تا حدی تنشها را حتی اگر ظاهری هم باشد، کاهش دهد و همین اتفاق آثار مثبتی در ترسیم نقش ایران در جهان داشته است.
از طرفی مقامات کشورمان نیز سعی دارند با ترغیب آمریکا برای لغو تحریمها زمینه مذاکرات پایاپای را فراهم کنند که همین موضوع واکنشهایی را در بازار اقتصادی و مالی داخلی داشته است که نمونه بارز آن کاهش نرخ دلار در بازار آزاد است که اثر مستقیم در سایر بازارهای اقتصادی و مالی کشور دارد. با کاهش تنش بین ایران و آمریکا و احتمال بازگشت آمریکا به برجام موجهای مثبتی به بازارهای مالی و اقتصادی ایران و جهان مخابره شده است؛ پیامهایی که باعث شده تا شرکتهای بزرگ که پیش از این در ایران فعالیت داشته و همچنین کارهای مشترک را با تجار ایرانی انجام داده بودند؛ بیشتر به بازار ایران توجه کنند. در همین راستا هم برگزاری جلسات و رایزنی اقتصادی نیز ادامه دارد. کاهش فشارهای اقتصادی و همچنین افزایش صادرات، میتواند افزایش منابع ارزی کشور را در پی داشته باشد که همین موضوع بهتبع نرخ ارز در بازار داخلی کاهش خواهد داد. نرخ ارز در اقتصاد ایران پرمعناست به این دلیل که همه بازارهای مالی و اقتصادی از خودرو گرفته تا مسکن و کالاهای اساسی و مواد اولیه همگی به نوسانات نرخ ارز وابسته هستند، از طرفی با کاهش نوسان نرخ ارز و تثبیت این نرخ و ثبات در اقتصاد ایران بیشتر خواهد شد و رشد ثبات به شرکتهای خارجی این اطمینان را میدهد که میتوانند در بازار ایران سرمایهگذاری کنند.
روزنامه ابتکار، در صفحه نخست خود با تیتر «نفوذ پولهای کثیف به انتخابات ۱۴۰۰؟» به بررسی ورود برخی کارخانهها و خودروسازیها به هزینههای انتخاباتی پرداخت و نوشت: عباس سلیمی نمین، فعال سیاسی اصولگرا صادقانه سخن گفتن با مردم در آستانه انتخابات را در افزایش رغبت آنها برای مشارکت در انتخابات مؤثر میداند و ضمن تشریح راهکارهای افزایش مشارکت میگوید: برخی از راههای افزایش مشارکت در جامعه به عملکرد نهادهای مدنی و برخی از آن به نهادهای رسمی و برخی نیز به آحاد جامعه و افراد بازمیگردد. «انتخاباتی که در آن قشر اندکی، امکان مشارکت و رشد داشته باشند به هیچ وجه مطلوب نیست.» این پاسخی است که عباس سلیمی نمین از چهرههای سیاسی اصولگرا به ایده برخی طیفهای سیاسی مبنی بر مشارکت محدود برای انتخاب مطلوب میدهد. این چهره اصولگرا نسبت به نفوذ پولهای کثیف به انتخابات ۱۴۰۰ هشدار جدی میدهد و تاکید دارد قوه قضائیه باید فضای انتخابات و پولها و هزینههای تبلیغاتی که وارد انتخابات میشود را با دقت رصد کند.
وی صادقانه سخن گفتن با مردم در آستانه انتخابات را در افزایش رغبت آنها برای مشارکت در انتخابات مؤثر میداند و ضمن تشریح راهکارهای افزایش مشارکت به خبرگزاری خبرآنلاین میگوید: «برخی از راههای افزایش مشارکت در جامعه به نهادهای مدنی و برخی از آن به نهادهای رسمی و برخی نیز به آحاد جامعه و افراد بازمیگردد.»
عباس سلیمی نمین، چهره سیاسی اصولگرا، ضمن تاکید بر اهمیت مشارکت حداکثری در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، گفت: یقیناً جامعه زمانی به بهترین وجه ممکن اداره خواهد شد و همزمان موجب رشد جامعه خواهد بود که مشارکت در آن جامعه در یک فضای مناسب و باثباتی شکل بگیرد بنابراین مشارکت لازمه پیشرفت جامعه و فرد است یعنی بدون مشارکت برای جامعه یا فرد نمیتوان هیچ رشدی قائل بود.
او در پاسخ به این سوال که ارزیابی شما از ایده برخی که معتقد به مشارکت محدود برای انتخاب مطلوب هستند چیست، گفت: اگر انسان را انتخابگر بدانیم و به این باور داشته باشیم که این انتخاب کردن موجب رشد وی خواهد شد بنابراین آرزو داریم انتخاباتی برگزار شود که در آن جمعیت حداکثری، رشد پیدا کنند یعنی اکثریت و آحاد جامعه در آن سهیم باشند. در مقابل، انتخاباتی که در آن قشر اندکی، امکان مشارکت و رشد داشته باشند به هیچ وجه مطلوب نیست.
روزنامه شرق، در صفحه نخست خود با تیتر «همه شدهاند سخنگوی شورای نگهبان!» به بررسی پاسخ کدخدایی به پیشبینی ردصلاحیتها در ۱۴۰۰ پرداخت و نوشت: با نزدیک شدن به زمان انتخابات ۱۴۰۰، گمانهزنیها از حضور نامزدهای مختلف ریاستجمهوری افزایش یافته و در این بین، ادعای رد شدن صلاحیت برخی نامزدها از سوی شورای نگهبان، حربهای برای تخریب رقبا شده است. یکی از این موارد، سخنان حدادعادل درباره صلاحیت محمود احمدینژاد بود؛ سخنانی که موجب خشم احمدینژاد و واکنش او شد؛ احمدینژاد، حدادعادل را به دستبوسی فرح در زمان پهلوی دوم متهم و حداد عادل نیز تهدید به شکایت کرد.
ماجرای پیشبینی رد صلاحیت محمود احمدینژاد به نشست خبری سخنگوی شورای نگهبان در تابستان بازمیگردد؛ کدخدایی پیشنهاد داد افرادی که سابقه رد صلاحیت دارند، مجدداً نامزد انتخابات نشوند. این سخنان بهمنزله رد صلاحیت احمدینژاد در نظر گرفته شد و مدتها خبری از رفتارهای انتخاباتی او نبود و محافل نزدیک به او از انصراف او برای نامزدی خبر داده بودند که بهتازگی با توجه به پررنگشدن حضور او در رسانههای مختلف، پیشبینی میشود او برای ۱۴۰۰ نامزد انتخابات شود.
البته مسئله پیشبینی ردصلاحیتها سر دراز دارد؛ با توجه به سابقه برخورد شورای نگهبان، پیشبینی رد صلاحیت نامزدهای اصلاحطلب بسیار جدی است و همین امر اجماع بر یک نامزد اصلاحطلب را سخت کرده؛ حتی احتمال حمایت از نامزدی اجارهای همچون ۹۲ و ۹۶ مطرح شده است.
اما این پیشبینیها از ردصلاحیتهای احتمالی شورای نگهبان با انتقاد سخنگوی شورا مواجه شده است. عباسعلی کدخدایی، رئیس پژوهشکده و سخنگوی شورای نگهبان، در حضور در جمع دانشجویان بسیجی در اردوگاه سیدالشهدا آبعلی، ضمن سخنرانی به سوالات دانشجویان پاسخ گفته و از وضعیت پیشبینی ردصلاحیتها انتقاد کرده است.
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه انتخابات ریاستجمهوری در سال ۱۴۰۰ برای کشور مهم است، تصریح کرد: در ۴۰ سال گذشته انتخابات بهصورت آزادانه و با حضور مردم برگزار شده است؛ به عبارتی صرفاً مردم انتخاب میکنند و کسی نمیتواند دخالتی در رأی مردم داشته باشد.
کدخدایی افزود: انشاءالله این دوره نیز با حضور و مشارکت مردم انتخابات خوبی انجام خواهد شد و امیدواریم فرد اصلح و کارآمدی انتخاب شود و کشور با سرعت بیشتری در مسیر پیشرفت و توسعه قرار گیرد.
روزنامه اعتماد، در صفحه نخست خود با تیتر «آغاز بازگشت دلارهای ایران» به بررسی آزاد سازی نخستین بخش از دلارهای بلوکه شده ایران در کرهجنوبی پرداخت و نوشت: اخبار متناقض آزاد شدن اموال بلوکهشده ایران در کره جنوبی که آخر هفته گذشته منتشر شد به علاوه انتشار برخی خبرها از بررسی تازه لوایح FATF در مجمع تشخیص مصلحت، شرایط تازه روانی برای بازارهای دارایی به ویژه بازار ارز و بورس ایجاد کرده است.
روز چهارم اسفند در تارنمای بانک مرکزی خبری از قول رئیس کل بانک مرکزی قرار گرفته و عنوان شده بود: «در جلسهای که به درخواست سفارت کره جنوبی برگزار شد، دو کشور در خصوص نحوه جابهجایی و مصرف بخشی از منابع بانکی ایران در کره جنوبی توافق کردند.» هر چند کمی پس از این خبر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا آزادسازی داراییهای ایران در کره را مشروط به توافق واشنگتن دانست. در این خبر آمده بود «بخشی از این داراییها از طریق بانکهای سوئیس آزاد میشود.» هرچند روش انتقال آن به ایران همچنان مشخص نیست، اما رئیس کل بانک مرکزی روز چهارشنبه گذشته عنوان کرد که «یک میلیارد دلار از پولهای بلوکهشده ایران در سئول به صورت نقدی به ایران واریز و مابقی نیز برای خرید کالای اساسی و دارو مورد استفاده قرار میگیرد.» همزمان شبکه کیبیاس و شبکه آریرنگ از قول یک مقام ارشد در وزارت خارجه کره جنوبی گزارش کردهاند که آمریکا «موافقت اصولی» خود را با آزادسازی داراییهای ایران در کره و انتقال آن از طریق کانالی مالی در سوئیس اعلام کرده است.
سوئیس به عنوان حافظ منافع آمریکا در ایران، برای تجارت اقلام ضروری همچون غذا و دارو از تحریمهای آمریکا معافیت گرفته و کانالی مالی برای این تجارت ایجاد کرده است. بنابراین مشخص نیست که اگر قرار به ورود پولهای بلوکهشده از راه این کانال مالی باشد؛ روند بازپسگیری این منابع مالی به صورت کالایی خواهد بود یا نقدی. با وجود اینکه همچنان ارزی به کشور وارد نشده و راههای انتقال آن نیز در دست بررسی است، قیمت ارز در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، پنجشنبه به ۲۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. در حالی که بیشترین نرخ دلار در همان روز ۲۵ هزار و ۲۰۰ تومان اعلام شده بود. با کنار هم قرار دادن «احتمال ورود یک میلیارد دلار اموال بلوکهشده به ایران» همچنین واکنش بازار، میتوان این ادعا را مطرح کرد که نوسانات نرخ ارز در بازار بیشتر از آنکه وابسته به اموال بیرونی باشد، به عوامل درونی بستگی دارد.
روزنامه کیهان در صفحه نخست خود با تیتر «حمایت ۷۳ درصدی مردم از قانون مجلس برای لغو تحریمها» به بررسی حمایت مردم از اجرای طرح خروج از پروتکل الحاقی پرداخت و نوشت: در نظرسنجی جدید دانشگاه مریلند و مؤسسه کانادایی «ایرانپُل» اکثریت مردم ایران اعلام کردند که به از سرگیری کامل تعهدات برجامی ایران تمایل دارند اما اعلام کردند که این کار باید بعد از بازگشت آمریکا به تعهدات کامل برجامی خود یا همزمان با این کار انجام شود.
نتایج نظرسنجی دانشگاه مریلند و «ایرانپُل» شامگاه چهارشنبه (شب گذشته) منتشر شد و در آن نظر ایرانیهای شرکتکننده در نظرسنجی در خصوص موضوعات مختلف مرتبط با برجام و آمریکا مورد پرسش قرار گرفته است. بنا بر اعلام دانشگاه مریلند، حدود ۹۰ درصد ایرانیهای شرکتکننده در نظرسنجی گفتند که انتخابات ریاستجمهوری آمریکا را دنبال کردند و از پیروزی جو بایدن مطلع هستند.
طبق این نظرسنجی، برای اولین بار از زمان اقدام دونالد ترامپ در خارج کردن آمریکا از برجام، ۵۱ درصد از ایرانیهای شرکتکننده در نظرسنجی حمایت خود را از این توافق اعلام کردند.
۵۸ درصد از ایرانیها گفتند که آنها احتمال میدهند آمریکا به برجام برگردد و ۶۰ درصد هم اعلام کردند که تردید دارند وعده واشنگتن برای برداشتن تحریمها اجرا شود.
۴۳ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی دانشگاه مریلند تأکید کردند که به پایبندی چین، روسیه، فرانسه، انگلیس و آلمان (دیگر طرفهای برجام) به تعهداتشان اعتماد دارند. در نظرسنجی سال ۲۰۱۹ این دانشگاه، ۳۰ درصد از ایرانیها به این موضوع باور داشتند.
اکثر شرکتدهندگان در این نظرسنجی گفتند که آنها انتظار دارند سیاستهای بایدن در قبال ایران در قیاس با ترامپ کمتر خصمانه باشد اما تفاوت زیادی بین آنها قائل نیستند. بخش دیگری از این نظرسنجی به موضوع تحریمهای آمریکا علیه ایران و تأثیر آن اختصاص داشته است. از شرکتکنندگان در نظرسنجی سوال شد که از نظر آنها از میان تحریمهای خارجی یا سوءمدیریت و فساد، کدام عامل تأثیرات منفی بیشتری در ایران دارد. ۳۵ درصد از بین این گزینهها، عامل تحریمها را بیشتر از دیگر عوامل تأثیرگذار دانستند.
با اضافه شدن عامل همهگیری ویروس کرونا به عوامل اثرگذار، نظر شرکتکنندگان در نظرسنجی دانشگاه مریلند نشان میدهد که تنها ۲۵ درصد معتقدند تحریمها منفیترین تأثیر را بر کشور داشته است.
نزدیک به دوسوم از شرکتکنندگان در این نظرسنجی اعلام کردند، هماکنون و در قیاس با سال قبل، دسترسی به تجهیزات پزشکی و دارویی ساخت خارج از کشور کمتر شده است.
به باور ۷۷ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی دانشگاه مریلند، حکومت ایران در زمینه مدیریت همهگیری ویروس کرونا عملکرد خوبی داشته و از نظر ۲۸ درصد، عملکرد حکومت «خیلی خوب» بوده است.
از جمله دیگر سوالات این نظرسنجی، پرسش درباره کاهش تعهدات برجامی و افزایش فعالیتها در برنامه هستهای ایران است. ۷۳ درصد از شرکتکنندگان اعلام کردند، آنها از قانونی که خواستار افزایش فعالیتهای برنامه هستهای ایران هستند حمایت میکنند.
نظر شما