به گزارش خبرنگار ایمنا، استان قزوین جزو نخستین استان‌های کشور است که سایت پیشرفته مدیریت، ساماندهی پسماند، دفن بهداشتی زباله و تولید کود شیمیایی از زباله دارد؛ این سایت سال ۹۲ با سرمایه گذاری شهرداری قزوین در دولت دهم راه اندازی شد و قرار بود تا ۲۰ سال با ورود روزانه ۳۰۰ تن زباله به فعالیت بپردازد، اما به دلیل نداشتن متولی تبدیل به یک معضل زیست محیطی شده که انبوهی از زباله‌ها و شیرابه با بوی بسیار نامطلوب چندین شهر و روستا را درگیر خود کرده است. در سایت پسماند محمد آباد زباله ۲۰۰ روستا و ۲۳ شهر تجمیع و روزانه ۷۵۰ تن زباله به این مرکز منتقل می‌شود که مجموع این میزان ۲۵۰ تن بیش از ظرفیت سایت است.
تاکنون شهرداری قزوین ۴۵ میلیارد تومان برای جاده، زیرساخت‌ها و جایگاه و تجهیزات این سایت هزینه کرده و پس از ۶ شش سال به تازگی این سایت از پیمانکار به شهرداری قزوین واگذار شده است. زباله به عنوان طلای کثیف می‌تواند منبع درآمدی خوبی برای شهر باشد که متأسفانه با مدیریت نادرست تبدیل به یک فاجعه زیست محیطی شده است البته تاکنون دادگستری، شهرداری، استانداری، محیط زیست برای ساماندهی سایت پسماند ورود کردند، هنوز این سایت با معضلات خود درگیر است.
برنامه ریزی برای ۵۰۰ تن زباله
«سیاوش طاهرخانی» شهردار قزوین در خصوص وضعیت سایت پسماند محمد آباد به ایمنا می‌گوید: دو خط ۲۵۰ تنی دفن زباله در سال‌های آغازین با مرکزیت شهر قزوین و شهرهای اطراف طراحی شد و شهرداری برای دفن ۵۰۰ تن زباله در روز برنامه ریزی کرده بود، زباله‌های ۲۱ شهر از ۲۴ استان در مرکز دفن بهداشتی_ مهندسی زباله محمدآباد تخلیه و زباله‌های ۲۰۰ حوزه دهیاری نیز در این مرکز تفکیک و دفن می‌شود.
شهردار قزوین تصریح می‌کند: روزانه ۷۵۰ تن زباله در مرکز دفن بهداشتی_ مهندسی محمدآباد که مازاد بر پیش بینی‌ها و ظرفیت‌های موجود است، دفن می‌شود که باید برای این کار خط سوم نیز راه اندازی می‌شد تا مشکلات بهداشتی ایجاد شده به ویژه در دوران کرونا برطرف شود.
۴۵ میلیارد تومان هزینه توسعه سایت
وی می‌گوید: توسعه این مرکز حدود ۴۵ میلیارد تومان هزینه در بر داشته و تفکیک زباله از مبدا به دو روش صورت می‌گیرد نخست اینکه شهرداری با مشوق‌هایی تفکیک زباله از مبدا را انجام می‌دهد یا اینکه برخی از افراد، زباله‌های خشک و پلاستیک را جمع آوری می‌کنند.
شهردار قزوین معتقد است: باید آموزش تفکیک زباله در میان خانواده‌ها به صورت جدی پیگیری شود و حتی موضوع کرونا بر روی موضوع تفکیک زباله در استان اثر بسیار خوبی گذاشته است.
زباله‌های عفونی و بیمارستانی کم خطر می‌شود
وی ادامه می‌دهد: خروجی پسماندها و تولید بوی نامطبوع و گاز متان در مرکز دفن بهداشتی_ مهندسی محمدآباد با ایجاد چاه‌های عمیق و درجه حرارت بالا تبدیل به الکتریسیته می‌شود و برای تحقق این کار، اقدامات مناسبی در شهرداری استان و سازمان همیاری‌ها صورت خواهد گرفت.
طاهرخانی می‌افزاید: کم خطر کردن پسماندهای عفونی و بیمارستانی نیز در دستور کار شهرداری قرار دارد و این کار با نظارت اداره کل محیط زیست صورت می‌گیرد و از سوی دیگر، پسماندهای خانگی و صنعتی نیز در مرکز دفن_ بهداشتی_ مهندسی پسماند محمدآباد به صورت مجزا تفکیک می‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند: با توجه به وجود طرح جامع پسماند شهرداری در حد توان برای تفکیک و دفن پسماند در استان اقدام می‌کند.
نیاز به یک هزار میلیارد تومان اعتبار برای سالم سازی محمدآباد
«هدایت الله جمالی پور» استاندار قزوین در این باره به ایمنا می‌گوید: طبق نظر کارشناسان برای ساماندهی جایگاه پسماند محمدآباد و تبدیل آن به یک مرکز پاک و سالم از نظر محیط زیست به یک سرمایه گذاری گسترده و نزدیک به هزار میلیارد تومان اعتبار نیازمند هستیم.
وی اظهار می‌کند: در این شرایط اقتصادی با وضعیت بودجه و اعتبارات محدود و تحریم‌های ظالمانه دشمنان تأمین این اعتبار کار سختی است و به نظر می‌رسد باید اقدامات مقطعی کوتاه مدت دیگری برای کاهش آلودگی‌های این مرکز انجام شود.
آلودگی بیشتر محیط زیست با تعطیلی سایت پسماند
استاندار قزوین می‌گوید: در بازدید گذشته وعده داده بودیم که مجدداً جلسه‌ای را برای پیگیری مشکلات و نقاط ضعف این مجموعه برگزار خواهیم کرد که امروز محقق شد.
وی با اشاره به تعطیلی موقت این سایت بر اثر شیوع کرونا می‌افزاید: این موضوع موجب شد بسیاری از اقدامات و مأموریت‌ها به صورت موقت متوقف شود به طور مثال تفکیک زباله در مرکز پسماند به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی با دستور سازمان محیط زیست و هماهنگی وزارت بهداشت فعلاً تعطیل شده است.
تجمیع زباله ۲۰۰ روستا و ۲۳ شهر
وی اظهار می‌کند: همین تعطیلی موقت باعث شده جایگاه پسماند محمدآباد با شرایط جدیدی مواجه شود و تا حدودی به آلودگی بیشتر محیط زیستی منتج شود و بوی آن مسیر بویین زهرا به قزوین و ساکنان محمدآباد را تحت تأثیر قرار دهد.
استاندار قزوین با بیان اینکه جایگاه پسماند محمدآباد، یکی از مراکز مهم جمع آوری زباله کشور است، می‌گوید: زباله ۲۰۰ روستا و ۲۳ شهر در این مرکز جمع آوری و مدیریت می‌شود که این مهم بسیار ارزشمند است و موجب تجمیع زباله استان در یک نقطه و مدیریت بهتر آن می‌شود.
اتخاذ تصمیمات جدید در کارگروه پسماند استان
وی در خصوص مصوبات بازدید از جایگاه پسماند محمدآباد، تصریح می‌کند: مسائل و مشکلات سایت بررسی و قرار شد معاون عمرانی استاندار با دستگاه‌های ذی‌ربط جلساتی را در خصوص نحوه ساماندهی این مرکز منعقد و نتایج آن را در کارگروه پسماند استان برای اصلاح شرایط این مرکز و اتخاذ تصمیم نهایی مطرح کند.
جمالی پور ادامه می‌دهد: دغدغه جدی امروز استان ساماندهی پسماند محمدآباد است و این مسئله به عنوان یک اولویت در دستور کار قرار دارد؛ در این راستا تاکنون نیز جلسات متعددی برگزار شده، اما چون شرایط کشور از لحاظ اعتباری مناسب نیست و پسماند این مرکز نیز طی سال‌های اخیر دپو شده، نیازمند به سعه‌صدر بیشتری برای رفع مشکلات این مرکز هستیم.
دریافت روزانه ۲۵۰ تن زباله بیش از ظرفیت سایت
«سیده منیره قوامی» رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر در این باره به ایمنا می‌گوید: این سایت با هزینه‌ای بالغ بر ١٨ میلیارد تومان توسط شهرداری در سال ٨٩ تا ٩١ احداث شد و علاوه بر لندفیل، سوله و خطوط پردازش و ابنیه، زیرساخت‌های آب، برق و جاده دسترسی در آن فراهم شد.
وی می‌افزاید: در سال ١٣٩٣ و بعد از اجرای طرح طی دستور استانداری و مصوبه شورا این سایت به شرکت پردازش پسماند سایت محمد آباد به صورت اذن در انتفاع و حق بهره برداری واگذار شد و شهرداری قزوین و سایر شهرداری‌ها سهامداران این شرکت بودند، اما از سال ٩٥ قرارداد به پایان رسید و بدون هیچ قرارداد و یا پرداخت اجاره به شهرداری قزوین، از این سایت بهره برداری شد.
رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر اظهار می‌کند: از سال ٩٦ بارها تذکر دادم و اعلام کردم که مدیریت سایت محمد آباد باید با شهرداری قزوین باشد، اما ترتیب اثر داده نشد و در واقع سرنوشت آن سایت به تقدیر سپرده شده بود.
وی تصریح می‌کند: ظرفیت بارگیری زباله روی دو خط پردازش ٥٠٠ تن در روز است، اما در این چند سال ٧٥٠ تن در روز بارگیری شده که نه تنها باعث استهلاک خطوط شده است، پردازش زباله را با مشکل مواجه کرده و خروجی آن زباله‌ای است با جرم حجمی سه برابر استاندارد لازم برای دفن در لندفیل، نتیجه این پردازش نکردن صحیح و انجام کار کارشناسی و فنی، پر شدن زود هنگام لندفیل و ناتوانی در مدیریت شیرابه است که هم اکنون با آن مواجهه هستیم چنانچه شیرابه‌های رها شده در محیط سایت به آب‌های زیر زمینی وارد شوند سلامت شهروندان و دام‌های منطقه را در معرض تهدید جدی قرار خواهند داد.
۶ رأی موافق برای پذیرفتن شروط شهرداری
قوامی تصریح می‌کند: خوشبختانه بعد از پیگیری‌های اداره حفاظت محیط زیست استان در خصوص وضعیت وخیم زیست محیطی سایت و ورود دادستانی به موضوع، حساسیت‌های لازم در استان ایجاد شد و کارگروه پسماند استان طی مصوبه‌ای سایت را به شهرداری قزوین واگذار کرد، شهرداری هم لایحه‌ای با قید دو فوریت به شورا ارسال کرد تا مجوز دریافت ١٥٠ تومان به ازای پذیرش هر کیلو گرم زباله از شهرداری‌های استان را دریافت کند.
وی می‌افزاید: این لایحه با شش رأی موافق موافقت شد البته مجوز شورا یک ماهه است تا شروط شهرداری مبنی بر اخذ سند مالکیت زمین سایت و تضمین پرداخت هزینه زباله از شهرداری‌ها و همچنین حل و فصل مسائل حقوقی انجام شود.
رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر اظهار می‌کند: قطعاً مصوبه کارگروه پسماند استان با نیت عمل به قانون و خدمت بهتر به شهروندان صورت گرفته است، اما تصمیمات یک شب در شورا یا استان برای موضوعات مهم این چنینی نمی‌تواند نتیجه مطلوب داشته باشد.
وی خاطرنشان می‌کند: شش سال پیش یک شب تصمیم گرفته شد سایت را از شهرداری قزوین بگیرند و امروز هم با یک تصمیم عجولانه سایت را تحویل شهرداری دادند با این توجیه که پول پذیرش زباله را شهرداری‌های استان پرداخت می‌کنند که این کار در عمل شدنی نیست زیرا شهرداری‌های کوچک که به سختی حقوق پرسنل خود را پرداخت می‌کنند چگونه می‌توانند این هزینه را پرداخت کنند.
قوامی می‌افزاید: شورا ملزم به اجرای تصمیم کارگروه استان نیست، مسئولان دلسوز بودند و تلاش کردند که مشکل استان را رفع کنند، اما برای شهرداری قزوین کار بسیار مشکل خواهد بود اگر شروط شورا و شهرداری توسط استان محقق نشود.
وی می‌گوید: سایت محمد آباد به تقدیر سپرده شده بود و دریایی از شیرابه‌ها و مواد آلاینده رها شده بود که در صورت همکاری نکردن استان برای ساماندهی آن در سال‌های آینده این موضوع به یک معضل بزرگ تبدیل خواهد شد اگر امروز مسئولان و دلسوزان استان همکاری لازم را با شهرداری قزوین نداشته باشند در آینده مشکل چندین برابر می‌شود.
نظر شما