مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای، از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب می‌شود، لذا خبرگزاری ایمنا، مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه آرمان ملی، در صفحه نخست خود با تیتر «کرونا؛ مسافرِ سفرهای نوروزی» به بررسی بیم و امیدها در مورد کاهش مبتلایان به کرونا در آغاز فصل بهار پرداخت و نوشت: در شرایطی که صنعت گردشگری در آستانه ورشکستگی کامل قرار دارد و چشم امید وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و میلیون‌ها فعال این حوزه به تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ است، با توجه به هشدارهای وزارت بهداشت، بعید است که موج سفرهای گسترده در کشور آغاز نشود. البته مردم نیز بارها ثابت کرده‌اند که پس از یک سال شیوع کرونا خسته شده و سفرهایشان در اولویت نخست قرار دارد. با این حال کارشناسان و وزارت بهداشت به اوج موج چهارم کرونا در اواسط اسفند هشدار جدی می‌دهند و در حالی‌که چالش جدید ویروس انگلیسی، برخی از استان‌ها مانند مازندران و قزوین را در آستانه بحران قرار داده باید منتظر تصمیمات روزهای آینده ماند.
با این حال روز گذشته اخباری در رابطه با مجوزهای سفرهای نوروزی و متقاعد شدن ستاد ملی کرونا برای تعطیلات نوروز منتشر شد، این در حالی است که طی چند روز گذشته، آمار ابتلاء و مرگ و میر در کشور رو به افزایش است. طبق آخرین آمار وزارت بهداشت و درمان از دوشنبه (۲۷ بهمن) تا سه‌شنبه (۲۸ بهمن) هشت هزار و ۱۱ بیمار جدید مبتلا به کرونا در کشور شناسایی شدند و ۸۹ بیمار دیگر جان خود را از دست دادند. با این حساب مجموع بیماران کووید ۱۹ در کشور به یک میلیون و ۵۳۴ هزار و ۳۴ نفر رسید و ۵۹ هزار و ۱۱۷ جانشان را از دست دادند.
سه هزار و ۶۹۶ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند. لاری تاکید کرد: بر اساس آخرین تحلیل‌ها، در حال حاضر ۹ شهرستان (آبادان، اهواز، بندر ماهشهر، دزفول، دشت آزادگان، شادگان، شوشتر، کارون و هویزه) در وضعیت قرمز، ۳۹ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۲۲۸ شهرستان در وضعیت زرد و ۱۷۲ شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند.
روزنامه ابتکار، در صفحه نخست خود با تیتر «د ی پلماسی خاموش راه نجات برجام؟» به بررسی بلاتکلیفی توافق هسته‌ای پرداخت و نوشت: به گفته توبیاس الوود، مقام انگلیسی، برای نجات توافق هسته‌ای با ایران و جلوگیری از تنش‌های احتمالی، نیاز مبرمی به «دیپلماسی خاموش و پشت پرده» وجود دارد.
الجزیره نوشت: به گفته توبیاس الوود، رئیس کمیسیون دفاعی پارلمان انگلیس، برای نجات توافق هسته‌ای با ایران و جلوگیری از تنش‌های احتمالی، نیاز مبرمی به «دیپلماسی ساکت پشت پرده» وجود دارد.
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: الوود در برنامه «فراتر از خبر» شبکه الجزیره افزود: باقی ماندن تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده علیه ایران، به نفع هیچ طرفی نیست، چرا که ملت ایران از این شرایط آسیب می‌بیند.
وی تصمیم ایران برای ادامه غنی سازی اورانیوم را تأسف بار خوانده و ابراز امیدواری کرد که تهران به تعهدات برجامی خود بازگردد، بویژه آنکه دولت ترامپ که عامل خروج آمریکا از توافق هسته‌ای بود، نیز از قدرت کنار رفته است.
شکاف بین تهران و واشنگتن در خصوص چگونگی رسیدن به توافق جدیدی برای پرونده هسته‌ای ایران، همچنان ادامه دارد. در این میان، محمد جواد ظریف اظهار امیدواری کرده است که ژاپن بتواند در مورد قانع کردن رئیس جمهور آمریکا برای رفع تحریم‌های اقتصادی از ایران، نقشی ایفا کند؛ این در حالی است که بایدن اعلام کرده ایران باید به تعهدات خود در برجام بازگردد، تا در ادامه تحریم‌ها از این کشور برطرف شود.
فاطمه الصمادی، پژوهشگر مرکز مطالعات الجزیره و کارشناس مسائل ایران، تصمیم تهران برای تعلیق عمل به پروتکل الحاقی به توافق هسته‌ای در تاریخ ۲۱ فوریه، در صورت رفع نشدن تحریم‌های ایالات متحده را یک گزینه اجباری برای ایران توصیف کرد.
الصمادی این گزینه ایران را عاملی برای فشار بر ایالات متحده و طرف‌های اروپایی نیز دانست، چرا که به این معناست که تهران برنامه‌های هسته‌ای خود پیش از برجام را احیا خواهد کرد.
وی تاکید کرد که ایران نمی‌خواهد از توافق هسته‌ای خارج شود، اما از طرف‌های مختلف از جمله داخل این کشور، تحت فشار است. تهران مخالف پایبندی به تعهدات برجامی، بدون التزام طرف مقابل بوده و این امر را یک بار سیاسی و اقتصادی بزرگ برای خود می‌داند.
آخرین مجادلات بین واشنگتن و تهران در مورد نفتکش شرکت یونانی بود که در آن ایران تلاش ایالات متحده برای مصادره دو میلیون بشکه نفت این نفتکش را دزدی دانست.
سخنگوی وزارت خارجه ایران تاکید کرد که نفتی که در آن نفتکش بارگیری شده، به بخش خصوصی اختصاص دارد. او جزئیات بیشتری در این راه ارائه نکرد. وزارت دادگستری آمریکا دستور مصادره نفتکش مذکور را در دوره ریاست ترامپ صادر کرده بود و اقدام ایران را تلاش برای دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه تهران می‌دانست.
در این میان، روسیه از تحولات موجود بر سر پرونده هسته‌ای ایران غایب نیست و سرگئی ریابکوف، وزیر خارجه روسیه از واشنگتن خواسته است اشاره‌های واضحی در مورد بازگشت به توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌های ایران داشته باشد. روسیه، ایران را هم به خویشتنداری دعوت کرده است. این دعوت، اما با مانورهای نظامی دریایی مشترکی همزمان شده است که تهران و مسکو قصد دارند روز سه شنبه در شمال اقیانوس هند انجام دهند.
روزنامه شرق، در صفحه نخست خود با تیتر «مشارکت حداکثری از ادعا تا واقعیت» به بررسی نگاه اصولگرایان به مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰ پرداخت و نوشت: درحالی‌که اصولگرایان ادعا می‌کنند مشارکت حداکثری برایشان مهم است و در مصاحبه‌های مختلف به‌نوعی انگیزه و خواست حقیقی خود را کتمان می‌کنند؛ اما گاهی دم خروس بیرون می‌زند. نتایج تاریخی انتخابات چیزی نیست که بشود آن را کتمان کرد یا نادیده گرفت. خودشان می‌دانند که مشارکت حداکثری بیشتر مواقع به نفع‌شان نبوده است؛ اما همین‌جا آنها دچار یک تناقض می‌شوند که بین مشارکت حداکثری و انتخاب مردم و آنچه با مشارکت حداقلی باب میل‌شان رخ می‌دهد، کدام را انتخاب کنند. برای همین، خبرگزاری فارس از یک سو در گزارشش می‌نویسد «اگر مشارکت حداکثری به ناکارآمدی بینجامد، بهتر است به قیمت مشارکت کم، افرادی به رأس کار بیایند که عرضه و توان اداره صحیح دولت را داشته باشند»؛ اما دست آخر نتیجه می‌گیرد که «اگر به هر دلیلی این هوشمندی در مقطعی انجام نشد، همه نیروهای انقلاب باید سمت مشارکت بایستند، ولو به قیمت انتخاب فرد و دولتی مثل دولت مستقر!».
ناظران بیرونی معتقدند اصولگرایان و رسانه‌هایشان سرنا را از دهانه گشاد می‌زنند و واقعیت را به‌نفع خود قلب می‌کنند و با مغلطه‌سازی، در حال توهین به مردم هستند. از مدت‌ها قبل در فضای شبکه‌های اجتماعی این بحث «مقصر سازی از مردم» را باب کرده‌اند. با حذف عمدی و نادیده‌گرفتن این گزاره که مردم مجبورند از بین گزاره‌های تأیید صلاحیت شده شورای نگهبان به یکی رأی بدهند، می‌خواهند وضعیت فعلی کشور را گردن مردم و انتخاب غلطشان بیندازند. با این مغلطه دیگر که درصورتی‌که گزینه مدنظر آنها انتخاب می‌شد، اوضاع این‌گونه نبود! نکته جالب‌تر اینکه این تحلیل را هیچ‌وقت درباره هشت سال دولت احمدی‌نژاد به کار نمی‌برند؛ فردی که با حمایت‌های شش‌دانگ اصولگرایان، به‌ویژه در دولت دومش، روی کار آمد و از سوی برخی چهره‌های سرشناس همچون احمد جنتی و مصباح‌یزدی تمجید بسیار شد تا جایی که اطاعت از رئیس‌جمهور اطاعت از خدا دیده شد.
بنا بر ادعای خودشان، احمدی‌نژاد با آرای بالایی رأی آورده بود. سال ۸۴ روز چهارم تیر، تیتر کیهان این بود «مردم کار را تمام کردند». ماجرا برای اصولگرایان این است؛ وقتی گزینه دلخواه آنها رأی بیاورد، مردم و مشارکت بالا کارایی دارد و وقتی نه، مردم اشتباه می‌کنند و مشارکت بالا لزوماً هم چیز خوبی نیست! این گزارش فارس خبر از اتفاق دیگری هم می‌دهد و آن نگرانی جدی از بحث میزان مشارکت در انتخابات ۱۴۰۰ است. برای همین از حالا به‌دنبال توجیه افتاده‌اند.
برخی به‌دنبال تقصیر سازی از دولت روحانی‌اند که ناامیدی مردم از صندوق رأی را گردن او و عملکردش و حتی اصلاح‌طلبان بیندازند. اصولگرایان مغلطه‌وار به تحلیل‌های خود ادامه می‌دهند؛ با حذف عامدانه این گزینه و گزاره که اگر این‌گونه است، پس مردم باید مشتاقانه برای خلاصی از اصلاح‌طلبان و روحانی، برای رأی‌دادن به گزینه شما لحظه‌شماری کنند. نکته دیگری که باز عامدانه می‌خواهند فراموش کنند، این است که مگر نه اینکه در بسیاری از موارد استراتژی رأی‌دادن به گزینه یا گزینه‌های اصلاح‌طلب یا حامیانشان، رأیی سلبی برای رأی‌نیاوردن گزینه‌های مدنظر شما بوده است؟ آیا سازوکار آخرین انتخابات خبرگان که نامش را فهرست انگلیسی گذاشته بودید، جز این بود؟
روزنامه اعتماد، در صفحه نخست خود با تیتر «درانتظار روزهای خوب بورس» به بررسی گزارشی از بورس اوراق بهادار تهران پرداخت و نوشت: کلیات بودجه سال آینده پس از دو هفته کشمکش میان دولت و مجلس روز گذشته به تأیید رسید. هر چند به نظر می‌رسد این بودجه هنوز نتوانسته مخالفان خود را راضی کند و همچنان بحث‌های فراوانی پیرامون درآمدهای نفتی و مالیاتی همچنین کسری تراز عملیاتی که ۲۸۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده، وجود دارد اما مهمترین نکته نگران‌کننده میزان انتشار اوراق قرضه برای جبران کسری بودجه دولت است. تا پیش از تقدیم اصلاحیه بودجه به مجلس قرار بود در سال آینده ۵۵ هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی منتشر شود. اما بر اساس آنچه اصلاحیه بودجه نشان می‌دهد، دولت در سال آینده قرار است ۱۰۸ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر کند که حدود ۱۲ درصد بودجه عمومی دولت است.
این امر می‌تواند بیانگر اقدامات حمایتی احتمالی دولت برای بازار سرمایه در سال یا سال‌های آتی باشد. با توجه به آنچه در نیمه نخست سال جاری بر این بازار گذشت، افزایش درآمدهای حاصل از فروش اوراق مالی اسلامی در بازار سرمایه می‌تواند باعث جذب سرمایه‌های سرگردان در این بازار شود. اما با وجود تجربه نیمه نخست سال جاری در بازار سرمایه و کاهش ۲۵ درصدی شاخص در پاییز نسبت به تابستان سال جاری باید منتظر ماند که آیا بازار سرمایه با این تدابیر جذاب‌تر می‌شود؟ و حتی اگر این اتفاق بیفتد، اعتماد از دست رفته به بورس بار دیگر بازمی‌گردد؟ گرایش به بازار سرمایه پس از نوسانات نرخ ارز در سال ۹۷ شروع شد.
هر چند آزادسازی سهام عدالت در سال جاری و البته حمایت‌های تمام قد سیاست‌گذاران و تصمیم‌سازان از بازار سرمایه نیز بر افزایش ناگهانی شاخص بورس بی‌تاثیر نبوده؛ به گونه‌ای که شاخص در آخرین روز معاملاتی سال ۹۸ به ۵۱۲ هزار واحد رسید و در کمتر از ۳ ماه با رشدی ۱۴۸ درصدی به یک میلیون و ۲۷۰ هزار واحد در آخرین روز از بهار سال جاری رسید. دو ماه بعد و در میانه مرداد شاخص قله روانی دو میلیون واحدی را ثبت کرد. طی اسفند ۹۸ تا مرداد ۹۹ نرخ ارز افزایشی ۴۲ درصدی داشته و از ۱۵ هزار و ۷۵۰ تومان به ۲۲ هزار و ۴۰۰ تومان رسید. این در حالی بود که با استناد به صحبت‌های قالیباف‌اصل، رئیس اسبق سازمان بورس و اوراق بهادار نقدینگی وارد شده در سال ۹۸ حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان بوده که تنها در ۳ ماه نخست سال جاری به ۵۰ هزار میلیارد تومان رسید.
نکته در این است که در مرداد نقدینگی وارد شده به بورس ۱۱۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده بود. از سوی دیگر بر اساس آمارهای ارائه‌شده از سوی سازمان بورس، تاکنون نزدیک به ۵۰ میلیون کد بورسی صادر شده که بدون در نظر گرفتن افرادی که با سهام عدالت‌شان در بورس حضور دارند، روزانه حدود یک میلیون کد بورسی برای انجام معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد. با کنار هم قرار دادن تعداد کدهای بورسی و نقدینگی وارد شده به بورس همچنین نوسانات نرخ ارز در سال جاری می‌توان دریافت که تا چه میزان حمایت‌ها و تحرکات مجموعه دولت در اعمال سیاست‌های مالی و ارزی بر بازار سرمایه اثرگذار بوده است.
روزنامه کیهان در صفحه نخست خود با تیتر «برجام اهرم فشار آمریکاست / ایران با اقتصاد مقاومتی فشار حداکثری را مهار کرد» نوشت: پایگاه آمریکایی فارن پالیسی در یادداشتی ضمن تاکید بر بی‌اثر بودن حفظ رویکرد و استراتژی فشار حداکثری، به اختلاف نظر شکل‌گرفته در دولت «جو بایدن» بر سر موضوع برجام پرداخته و نوشت، اگرچه تحریم‌های آمریکا مشکلاتی برای ایران ایجاد و دسترسی این کشور به منابع مالی را محدود کرد، اما در تغییر رفتار ایران در زمینه برنامه هسته‌ای مؤثر نبود؛ در واقع ایران امتیازات مازادی نداد و در عوض با تقویت فعالیت‌های هسته‌ای و برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای، استراتژی ایجاد اهرم فشار را دنبال کرد.
فارن پالیسی در ادامه نوشت: از این رو باید گفت، تهران در مقابل فشار حداکثری، اهرم فشار خود را از طرق مختلفی مانند افزایش توانمندی نظامی در خلیج فارس، افزایش فعالیت‌های هسته‌ای، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های اقتصاد مقاومتی، تنوع اقتصادی و… افزایش داد.
در ادامه گزارش آمده است: به‌کارگیری اهرم تنها در صورتی معنادار است که بتوان از آن نتایج مطلوب گرفت. در غیر این‌صورت نمی‌تواند به یک راهبرد گفت‌وگوی مؤثر و پایدار بینجامد. با زنده کردن توافق هسته‌ای، ایالات متحده اهرمی را از دست نمی‌دهد. در ادامه اگر ایالات متحده به خوبی کارت‌های خود را به بازی بگیرد می‌تواند گفت‌وگوها پیرامون برنامه هسته‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای را رقم بزند.
فارن پالیسی در این گزارش تاکید کرد: با همه تحریم‌های به کار گرفته شده توسط دولت قبلی آمریکا، ایران امروز به هیچ وجه در آستانه سقوط یا فروپاشی قرار ندارد. پیش‌بینی می‌شود که ایران در سال ۲۰۲۱ شاهد یک بهبود اقتصادی نیز باشد. به این ترتیب، ایالات متحده باید سریعاً به توافق برگردد و سرعت پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند.
در ادامه این گزارش آمده است: از آنجا که گفت‌وگو با تهران قبل از هر توافقی دور از انتظار است، بازگشت به توافق مجال بیشتری برای گفت‌وگوهای بعدی فراهم می‌کند. یکی از اجزای مهم اهرم فشار ایالات متحده کاهش تحریم‌هاست. لغو تحریم‌ها تقویت اقتصادی یک‌شبه ایران را رقم نمی‌زند تا گفت‌وگوهای بعدی را بی‌اثر کند یا ایران را موفق به تأمین مالی
فعالیت‌های منطقه‌ای خود نماید. با لغو تحریم‌ها جنبه عملیاتی تجارت نیز تسهیل نخواهد شد و تنها یک بهبود کند اقتصادی را شاهد خواهیم بود.
فارن پالیسی ادامه داد: برای اینکه دولت روحانی بتواند تندروهای داخلی را متقاعد کند باید در چند هفته آینده روند بازگشت به توافق از سر گرفته شود. در غیر این صورت، دولت ایران مجبور است اقدامات شدیدتری مانند توقف بازرسی‌های هسته‌ای را در دستور کار قرار دهد. توصیه نویسنده گزارش به «واشنگتن» با توجه به ناکامی استراتژی فشار حداکثری در کسب نتایج سیاسی مورد نظر آمریکا، بازگشت سریع به برجام است.
این رسانه آمریکایی تاکید کرد: با بازگشت به برجام، ایالات متحده، هم می‌تواند تأثیر مخرب تحریم‌های اقتصادی را حفظ کند و هم از گذر دیپلماسی پایدار نتایج مطلوب سیاسی کسب نماید. همچنین دولت بایدن در موقعیت بسیار قوی‌تری برای آغاز گفت‌وگوهای بعدی قرار خواهد گرفت.
به گزارش میزان، نویسنده یادداشت در پایان تاکید کرد، تجربه چهار دهه تحریم ایران از شکست این رویکرد آمریکا و اروپا حکایت دارد؛ به نظر می‌رسد پس از گذشت ۴ سال عدم موفقیت آمریکا در وادار کردن ایران به تغییر رویکرد، زمان تجدید نظر چگونگی به‌کارگیری مؤثر اهرم‌ها در واشنگتن فرا رسیده است.
نظر شما