مطبوعات و رسانههای آزاد و شفاف در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب میشود، لذا خبرگزاری ایمنا مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه آرمان ملی در صفحه نخست امروز خود با تیتر «اگر ناطق نیاید...» به بررسی صف بندیهای احتمالی اصولگرایان در انتخابات ۱۴۰۰ پرداخت و نوشت: دو شیخ اصولگرا به فاصله کمی درگذشتند؛ دو شیخی که سالها مواضع و اظهاراتشان برای طیف اصولگرا حجت و بعضاً مورد نقد اصلاحطلبان و اعتدالیون بود. آیت الله مهدویکنی پیش از آیات محمد یزدی و مصباح یزدی در مهر ۹۳ درگذشته بود. بنابراین اکنون دیگر باید اذعان داشت که عصر شیخوخیت اصولگرایان تمام شد. شاید ادعا شود که شیخوخیت تنها در قم نبود اما باید دانست از میان سه چهره تأثیرگذار بر اصولگرایان یعنی آیت الله مهدویکنی که دبیرکل جامعه روحانیت مبارز تهران بود یا آیت الله محمد یزدی رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و آیت الله مصباح یزدی رهبر معنوی جبهه پایداری دو روحانی در قم و دیگری در تهران حضور داشتند؛ بنابراین شیخوخیت اصولگرایان تنها در قم به پایان نرسیده، بلکه در حوزه وسیعتری است که اصولگرایان بیش از همیشه فاقد شخصیت باتجربه و تأثیرگذار شدند که البته تجربه برخی از آنها مانند مصباح یزدی مورد تأیید همگان حتی اصولگرایان میانهرو نبود، چراکه حمایتهای گاه و بیگاه ایشان از جبهه پایداری و عملکرد اعضای این جبهه ضررهای زیادی برای کشور بهویژه در عرصه بینالمللی داشت.
هر سه شیخ اصولگرا تا یک دهه قبل نقش مهمی در تصمیمات سیاسی اصولگرایان داشتند یعنی نگاه فعالان سیاسی این طیف سیاسی برای نحوه حضور در انتخاباتها به دهان سه شیخ دوخته میشد، چراکه مهدویکنی و یزدی دبیران کل دو تشکل اصلی و مهم جامعه روحانیت و جامعه مدرسین بودند که بهتدریج مصباحیزدی هم خود را در سطحی معرفی کرد که بتواند ضلع سوم مثلث شیوخ تأثیرگذار لقب بگیرد اما تا پایان حیاتش نتوانست به جایگاه دو شیخ دیگر برسد و برای جبران این کاستی برخلاف آیات یزدی و مهدویکنی جامه سیاست بر تن کرد و رهبری معنوی جریانی را برعهده گرفت که اقداماتشان مورد تأیید میانهروها نیست یعنی جریان پایداری! آیات مهدویکنی و یزدی سبقه طولانی در هدایت روحانیت داشتند و بعضاً آنها را از تندروی بر حذر میداشتند. این دو روحانی سابقه طولانی مبارزاتی علیه رژیم گذشته و همراهی با بنیانگذار انقلاب اسلامی داشتند و به همین دلیل در نزد سیاسیون حتی اصلاحطلبان دارای جایگاه بودند. به هر حال سه شخصیت روحانی اصولگرا درگذشتند و اصولگرایان دیگر چتری برای حضور در زیر آن برای اتخاذ تصمیمات نهایی ندارند.
روزنامه ابتکار در صفحه نخست امروز خود با تیتر «پاسخ جدی به آتش بازی احتمالی» به بررسی تحولات اخیر آمریکا در منطقه برای یک درگیری احتمالی با ایران پرداخت و نوشت: وزیر امور خارجه با هشدار جدی به دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرد: هرگونه آتشبازی پاسخ متقابل جدی همراه خواهد داشت. محمد جواد ظریف در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: اطلاعات تازه از عراق حاکی است که عوامل آتشافروز اسرائیل در حال توطئهچینی برای حمله به آمریکاییها هستند تا ترامپ در حال رفتن را به بهانهای ساختگی به جنگ بکشانند.
ظریف خطاب به رئیس جمهوری آمریکا تصریح کرد: ترامپ، مراقب تله باش. هرگونه آتشبازی، پاسخ متقابل جدی همراه خواهد داشت به خصوص علیه همان دوستان صمیمیات.
وزیر امور خارجه روز پنجشنبه هم در توئیتی در این خصوص نوشت: به جای مبارزه با کرونا در آمریکا، ترامپ و همپالگیهایش میلیاردها دلار برای ارسال بمب افکنهای B52 و ناوگروه به منطقه ما به باد میدهند.
وی یادآور شد: اطلاعات به دست آمده از عراق حاکی از توطئهای برای ساخته و پرداخته کردن بهانهای برای جنگ است. ایران دنبال جنگ نیست، اما آشکارا و مستقیم از مردم، امنیت و منافع حیاتی خود دفاع خواهد کرد.
همچنین سردار سلامی، فرمانده کل سپاه گفت: ما در عمل نشان داده ایم و در بیان هم میگوئیم که هر عملی از سوی دشمن علیه ما سر بزند، آن را قاطع و مستحکم پاسخ میدهیم.
وی در بازدید از جزیره ابوموسی گفت: جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک اجزای جدایی ناپذیر استقلال ملی و پیشانی دفاعی ما در مقابله با دشمنان فرامنطقهای هستند.
سلامی گفت: ما در عمل نشان داده ایم و در بیان هم میگوئیم که هر عملی از سوی دشمن علیه ما سر بزند، آن را با ضربهای متقابل، قاطع و مستحکم پاسخ میدهیم. او افزود: همان طور که در پایتخت کشور عزیزمان یعنی تهران هر یک وجب خاک به اندازه جان همه ملت ایران ارزشمند است، یک وجب خاک این جزایر هم برای همه مردم مختلف ایران به اندازه جانشان ارزشمند است.
فرمانده کل سپاه وضعیت و آمادگیهای دفاعی و رزمی در این جزایر را اطمینانبخش، قاطع، محکم و خلل ناپذیر توصیف کرد و افزود: امروز برای ارزیابی و اطمینان از آمادگیهای قدرتمندمان در دریا و در مقابله با دشمنانی که گاهی رجزخوانیها و لفاظیهایی همراه با تهدید انجام میدهند، در اینجا حاضر شدهایم، تا انشاالله از نزدیک با آمادگی مدافعان آبهای آسمانی سرزمین خود که در سطح مطلوبی قرار دارد، آشناتر شویم.
روزنامه اعتماد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «بازگشت غنیسازی به فردو» به بررسی آغاز فرآیند غنیسازی ۲۰ درصدی ایران پرداخت و نوشت: ایران خیز خود را برای برداشتن یک گام دیگر از کاهش تعهدات هستهای برداشته است، ایران از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواست تا در راستای اجرای تصمیم تازه ایران برای غنیسازی تا سطح ۲۰ درصد، تأسیسات غنیسازی فردو را مجدداً فعال کند. روز جمعه علیاکبر صالحی، معاون رئیسجمهور اسلامی ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی خبر داد که نامه درخواست فک پلمب برای نصب تجهیزات مرتبط با غنیسازی ۲۰ درصد اورانیوم از طرف نماینده ایران در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارسال شده است. این خبر اولین بار از سوی میخائیل یولیانف، نماینده روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأیید شده بود.
یولیانوف با انتقاد از درز مستمر اطلاعات محرمانه در آژانس به کنایه نوشت: «معمولا درز چنین اطلاعات مهمی به رسانهها ۱۰ دقیقه طول میکشید، اما این بار حدود دو ساعت طول کشید، آن کسی که اطلاعات را درز میدهد هم آدم است و در تعطیلات سال نو اندکی استراحت کرد.»
روز پنجشنبه نیز یک سخنگوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به خبرگزاری فرانسه گفته بود که ایران آژانس را از قصد خود برای غنیسازی ۲۰ درصدی آگاه کرده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، سخنگوی آژانس گفت: «ایران به ما اطلاع داده است که قصد دارد با هدف اجرای قانون تازه تصویب شده در پارلمان این کشور، از تأسیسات زیرزمینی فردو فک پلمب کند.» به گفته سخنگوی آژانس ایران در نامهای که پنجشنبه هفته گذشته تحویل این نهاد بینالمللی داده تاریخی را در مورد شروع غنیسازی تا سطح ۲۰ درصد ارائه نداده است. بر اساس برجام، ایران تعهد داده بود که غنیسازی در فردو تا سال ۲۰۳۰ متوقف شود و اورانیوم خام برای غنیسازی وارد این تأسیسات نشود و از تأسیسات موجود به عنوان تأسیسات تحقیق و توسعه استفاده شود. پلمب تأسیسات غنیسازی در این مجموعه به مدت ۱۵ سال و نظارت بر عدم ورود اورانیوم برای غنیسازی بخشی از تعهدات نظارتی مضاعفی بود که ایران در برجام پذیرفته بود.
بر اساس آئیننامه اجرایی قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها که آذرماه سال جاری در مجلس شورای اسلامی تصویب و ابلاغ شد، سازمان انرژی اتمی، در نخستین گام برای اجرای آن تا پایان بهمن ماه سال جاری برای تهیه گزارشی در مورد نحوه اجرا، پیشنیازها و نتایج اجرای مفاد این قانون به هیأت دولت ارسال کند. در نتیجه بعید به نظر میرسد که فرآیند غنیسازی اورانیوم تا سطح غنای ۲۰ درصد تا پیش از آغاز به کار دولت جدید ایالات متحده آمریکا عملاً آغاز شود. رئیسجمهور منتخب ایالات متحده آمریکا وعده داده است که تعهدات آمریکا در برجام را از سر بگیرد، اقدامی که در صورت اجرا، به گفته مقامهای ایران باعث به عقب بازگرداندن گامهای پنجگانه پیشین ایران در کاهش تعهدات در قالب برجام شود. ایران و پنج طرف باقیمانده در برجام، در پی جلسه غیررسمی وزرای خارجه کشورهای عضو برجام گفته بودند که در صورت تمایل آمریکا به بازگشت به برجام این درخواست را «با دید مثبت» بررسی میکنند. به گفته نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قانون اقدام راهبردی نیز از همین منطق پیروی میکند و در صورت بازگشت کامل کشورهای طرف برجام به تعهداتشان، زمینه اجرای مفاد آن از بین میرود.
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود با تیتر «بازخوانی حکم پرونده سقوط» به بررسی سانحه سقوط هواپیمای تهران-یاسوج پرداخت و نوشت: قرار بود زمان رسیدگی به پرونده کوتاهتر شود. اما پس از پایان پنجمین جلسه دادگاه (بخوانید آخرین جلسه)، یکباره سهمبندی تقصیر و قصور متهمان بهطرز محسوسی کاهش یافت. قاضی دادگاه رسیدگی به پرونده سانحه مرگبار سقوط هواپیمای ATR-72 متعلق به هواپیمایی آسمان در مسیر تهران_یاسوج با ۶۶ قربانی، برخلاف سایر دادگاههای پیشین در رسیدگی به سوانح هوایی که حتی مرور زمان ۲۰ ساله نیز در روند رسیدگی به چنین پروندههایی مسبوق به سابقه بوده و البته هنوز هم به نتیجه نرسیده، در یک سنتشکنی، آرای محکومیت متهمان را صادر کرد.
احکام صادره که شامل ۱۵ حکم برای افراد حقیقی و سه حکم مرتبط با افراد حقوقی است، شاید برای اولینبار است که یادآور میشود سهم خلبان در یک سانحه هوایی نمیتواند صددرصد باشد. بر اساس جمعبندی سهمهای در نظر گرفتهشده برای محکومان و مقصران این سانحه مرگبار، قریب به ۳۰ درصد نیز برای خلبان متوفی در نظر گرفته شد که بهنوبه خود، بینظیر است. میتوان گفت برای نخستینبار، سهم گروه پروازی (خلبانان) در سقوط مرگبار یک هواپیما در ایران، تقریباً یکسوم شناخته شد؛ هرچند که باید در نظر داشت بر اساس گزارش هیئت سهنفره کارشناسان قوه قضائیه متشکل از رضا شادپور، محمد شهبازی و محمدحسن کرمی، سهم گروه پروازی، پنج درصد لحاظ شده بود.
نکته جالب در صدور رأی از سوی دادگاه که تفاوت رسیدگی به این پرونده را نسبت به سایر پروندههای مشابه نمایان میکند، آن است که محتوا و ماهیت کیفرخواست عیناً تأیید شده و مورد استناد در رأی صادره قرار گرفته است؛ بهطوریکه هر ۱۸ «متهم» حقیقی و حقوقی عیناً «مجرم» شناخته شدهاند و بهواقع «قرار اتهام» به «قرار مجرمیت» تبدیل شده است. چنین اتفاقی، یک پیام روشن دارد؛ کیفرخواست صادره از سوی بازپرس دادسرای جرایم کارکنان دولت و همچنین گزارش کارشناسی هیئت سهنفره از نظر دادگاه نیز واجد صحت و اعتبار است.
در واقع قصور مسببان و متهمان از سوی مراجع قضائی مقدم (دادسرا) و مؤخر (دادگاه) شناسایی و تشخیص داده شده است، اما در عین حال، مشخص نیست چرا آرای صادرشده با استدلالات و نتایج حاصل از کیفرخواست و گزارش کارشناسی هیئت سهنفره، مغایر و گاه متضاد است؟ آیا این نکته قابل پذیرش است که اتهام «قتل شبهعمد» که متأثر از کیفرخواست بوده، یکباره به اتهام «قتل غیرعمد» تقلیل پیدا کند و در نتیجه آن، احکام صادره نیز سبک شود؟
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «گاردین: صفآرایی جمهوریخواهان علیه انتقال قدرت به بایدن» به بررسی تحرکات اخیر جمهوری خواهان برای جلوگیری از ورود بایدن به کاخ سفید نوشت: ۶ ژانویه (چهارشنبه ۱۷ دی) قرار است نشست کنگره به ریاست «مایک پنس» معاون رئیسجمهور آمریکا برگزار شود و طی آن آرای مجمع گزینندگان (الکترال کالج) درباره پیروز انتخابات ریاست جمهوری اخیر آمریکا شمارش شود. بسیاری از کارشناسان و تیم بایدن اعلام کردهاند که نقش «مایک پنس» در این جلسه تشریفاتی است و وی کاری نمیتواند غیر از تأیید الکترال کالجها و پیروزی بایدن انجام دهد خود پنس نیز به ترامپ گفته است چارهای جز این کار ندارد با این وجود ترامپ از هوادارانش خواسته است تجمع بزرگی را در این روز برگزار کنند.
وی روز جمعه نیز در پیامی توئیتری دراین زمینه نوشت: «راهپیمایی اعتراضی بزرگ در واشنگتن ساعت ۱۱ صبح روز ششم ژانویه انجام خواهد شد. جزئیات مکان (برگزاری راهپیمایی) خواهد آمد. سرقت (نتایج انتخابات) را متوقف کنید».
از سوی دیگر گزارشها از اتحاد شماری از جمهوری خواهان برای به چالش کشیدن پیروزی بایدن خبرمیدهند.
روزنامه انگلیسی «گاردین» در گزارشی در همین زمینه آورده است، حدود ۱۴۰ قانونگذار جمهوریخواه وفادار به «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا این هفته قصد دارند علیه شمارش رسمی آرای مجمع گزینندگان و تأیید پیروزی «جو بایدن» در انتخابات ریاست جمهوری، رأی دهند.
این گزارش میافزاید: «گرچه این تاکتیک برای ممانعت از انتصاب بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیسجمهور آمریکا کافی نخواهد بود، اما میتواند موجب اختلال در کار کنگره شده، پایگاه ترامپ را تقویت کرده و فضایی مسموم برای همکاریهای سیاسی با دولت دموکرات بعدی ایجاد کنند».
گاردین میافزاید: «دو عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان به شبکه سیاِناِن گفتهاند، انتظار میرود حدود ۱۴۰ نماینده همحزبی آنها در جلسه مشترک کنگره در تاریخ ششم ژانویه، علیه رویه تأیید آرا، رأی دهند. به گفته کارشناسان سیاسی، هدف این راهبرد حفظ جایگاه رئیسجمهور در حال ترک کاخ سفید به عنوان فردی بهرهمند از قسمت عمده حزب جمهوریخواه است».
در ادامه گزارش گاردین آمده است: «این نشانه مغایر آزادیخواهی، غیر دموکراتیک، مخرب بوده و در حزب جمهوریخواه شایع است. این کار فقط اقدامی در راستای اختتامیه دوران ترامپ نیست بلکه مراسم افتتاح عصر پسا ترامپ است. چنین اقدامی تبلیغی برای این مبنا است که پس از رفتن ترامپ، این افراد همچنان خود را مرید ترامپ و بخشی از فرقه او میدانند».
خبر دیگر اینکه «لین وود» متحد سرسخت ترامپ گفت، «مایک پنس» معاون رئیسجمهور آمریکا، به دلیل امتناع از پیوستن به دادخواستی که به او قدرت تغییر نتیجه انتخابات را میداد، باید دستگیر و تیرباران شود.
وی که مدافع ادعاهای ترامپ درباره تقلب در انتخابات و تنظیمکننده شماری از شکایتهای ناکام وی برای برگرداندن نتیجه انتخابات بوده، روز جمعه در توئیتی نوشت: اگر پنس بازداشت شود، مایک پمپئو، وزیر خارجه انتخابات را نجات خواهد داد. پنس به زندان خواهد افتاد و منتظر محاکمه به دلیل خیانت خواهد شد. این حامی تندروی ترامپ افزود: وی با حکم اعدام یا تیرباران روبهرو خواهد بود. وی یک ترسو است و مانند یک پرنده آواز خواهد خواند و همه چیز را اعتراف خواهد کرد. وی در توئیت دیگری مدعی شد پمپئو فردی است که واقعیت را میگوید و طرف ترامپ را میگیرد.
به گزارش «دیلی میل»، وود و تعدادی دیگر از جمهوریخواهان از معاون رئیسجمهور آمریکا خواسته بودند در روند رأیگیری کنگره برای تأیید فرد پیروز انتخابات علیرغم نداشتن چنین اختیاری مداخله کند و نتیجه را تغییر دهد. مایکپنس چنین درخواستی را رد کرده است. «جرمی کرنودل» قاضی منصوب رئیسجمهور آمریکا هم شکایت جمعی از جمهوریخواهان را در این خصوص رد کرد. روز (جمعه) نیز وزارت دادگستری آمریکا دادخواست تنظیم شده را دارای تناقضات حقوقی توصیف و اعلام کرد در آن از فرد اشتباهی شکایت شده است.
نظر شما