محمدرضا رضایی در گفت و گو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: پروژه‌هایی که برای شهرها طراحی شده و اجرا می‌شود متناسب با ابعاد متفاوت شهرها آثار و پیامدهای گوناگونی بر جای می‌گذارند که می‌تواند مثبت یا منفی باشد و بسته به نوع تأثیر، ممکن است آشکار شود یا پنهان بماند.
وی افزود: در نظر نخست می‌توان این ادعا را مطرح کرد که ابعاد اجتماعی و فرهنگی شهر تحت تأثیر پروژه‌ها ممکن است باعث اختلال در نظام زندگی شهروندان شود و در این صورت اگر نگوییم هزینه‌های جبران‌ناپذیر، هزینه‌های سنگین بر شهر، شهروندان و مدیریت شهری تحمیل می‌کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه یزد با اشاره به تأثیرگذاری احداث باغ‌های بانوان در شهرها، تصریح کرد: پارک‌های شهری از جنبه‌های اکولوژیکی اجتماعی و اقتصادی دارای اهمیت هستند به گونه‌ای که یک پارک شهری مناسب در ارتباط با کارکردهای اجتماعی اقتصادی و اکولوژیکی علاوه بر اینکه نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی شهری دارد به عنوان یکی از پیش‌شرط‌های شهر پایدار نیز محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه پیامدهای اجتماعی به عنوان فرایند مدیریت موضوعات اجتماعی از توسعه تصور می‌شود، گفت: هدف اساسی ارزیابی تأثیر اجتماعی اجرای پروژه‌های شهری، ارائه تصویری از جهان اجتماعی دربرگیرنده یک پروژه و کمک به اجتماع محلی و مجری برای پیشبرد بدون تضاد پروژه است.
رضایی ادامه داد: انجام ارزیابی اجتماعی این طرح نه با هدف برچیدن یک پروژه بلکه تقویت آن و کمک به دیدن نیازهای اجتماعات محلی و مردم و پیش‌بینی واکنش‌های اجتماعی و ارائه راهکارهایی برای نزدیک کردن کارآیی پروژه و رفع نیازهای مردم محلی است و این ارزیابی‌ها به اتخاذ تصمیمات مسئولانه‌تر کمک می‌کند.
این دانش آموخته دوره دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس تهران اظهار کرد: پارک‌های شهری در تأمین و تلطیف روحیات و آرام کردن روان آدمی بسیار تأثیرگذار است و شهروندان می‌توانند ساعاتی را به دور از فشارهای روزمره زندگی آن هم به طور خاص در شهرهای امروزی بگذراند.
وی تاکید کرد: کاربری‌های عمومی شهری امروز نه تنها به عنوان یک کاربری شهری مطرح است از ضروریات جامعه شهری نیز محسوب می‌شود.
ضرورت توجه به کیفیت زندگی و عدالت اجتماعی
رضایی با بیان اینکه احداث پارک بانوان، با توجه به اینکه نیمی از جامعه را زنان تشکیل می‌دهند، بسیار حائز اهمیت است، افزود: در بیشتر طرح‌های توسعه‌ای به اثرات اقتصادی توجه کافی شده است اما به اهداف اجتماعی همچون کیفیت زندگی و عدالت اجتماعی کمتر توجه می‌شود؛ در حالی که در ارزیابی تأثیر اجتماعی تمرکز روی پیامدهای اجتماعی است.
وی ادامه داد: در ارزیابی اجتماعی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی در کنار پیامدهای اقتصادی مطرح شده و این از اصول توسعه پایدار است.
عضو هیئت علمی دانشگاه یزد با بیان اینکه وقتی که تأثیرات اجتماعی اقدامات توسعه‌ای لحاظ نمی‌شود، اجرای موفقیت آمیز آنها نیز به علت طیفی از مسائل نظیر مقاومت مردمی، مشارکت نداشتن مردم در پیشبرد اقداماتی و عواقب ناشی از تأثیرات منفی میسر نمی‌شود، تصریح کرد: اقدامات توسعه‌ای در عین حال که می‌تواند نتایج خوشایند داشته باشد، قادر است انبوهی از مسائل نظیر فرسایش سرمایه اجتماعی، تخریب زیست محیطی ایجاد تضاد بین دولت و مردم، آسیب‌های اجتماعی نقض حقوق قانونی مردم و ایجاد تبعیض‌های اجتماعی را همراه داشته باشد و بروز مسائل مرتبط با هر یک از این موضوعات دقیقاً ضد توسعه‌ای است.
وی با اشاره به ضرورت بررسی پیامدهای اجتماعی در برنامه‌ریزی شهری، اظهار کرد: از اواخر دهه ۹۰ میلادی ابعاد اجتماعی برنامه‌ریزی شهری به عنوان یکی از پیامدهای سیاست مورد توجه قرار گرفت و دلایل متعددی برای این امر وجود داشت از جمله تغییر در قانون تغییرات ساختاری در توسعه شهری اقتصادی و تفکیک فضایی همچنین در مورد سیاست‌های شهری زمینه‌های جدید فکری در خصوص پایداری اجتماعی شهرها را ایجاد کرد.
رضایی خاطرنشان کرد: سازگاری اجتماعی توسعه شهری به عنوان یکی از پیش شرط‌های موفقیت طرح‌های توسعه شهری دیده می‌شود و تمام دلایل ذکر شده موجب ایجاد یک حمایت سیاسی برای توسعه و ارزیابی تأثیرات اجتماعی در برنامه‌ریزی شهری شده است.
نظر شما