شهر دسترس پذیر؛ از شعار تا عمل

به گزارش خبرنگار ایمنا، شاید تاکنون بسیار شعار مسئولان شهری را در خصوص مناسب سازی شنیده باشید، شعاری که وقتی به مرحله عمل رسیده است تنها با حذف چند پله و ایجاد رمپ‌هایی غیر استاندارد خاتمه یافته است و نصیبی جز ناامیدی برای معلولان نداشته است، اما وقتی حرف از مناسب سازی می‌زنیم باید ببینیم منظور دقیقاً چیست و در مورد چه سخن می‌گوئیم؟

در واقع مناسب سازی، اصلاح محیط و تدارک وسایل حمل و نقل است که افراد معلول قادر باشند آزادانه و بدون خطر در محیط پیرامون خود اعم از اماکن عمومی، معابر، محیط شهری و بین شهری و ساختمان‌های عمومی حرکت کنند و از تسهیلات محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با حفظ استقلال فردی لازم بهره‌مند شوند. حالا با این تعریف ساده هر فردی می‌تواند قضاوت کند که هر شهری تا چه اندازه در زمینه مناسب سازی گام برداشته شده و مسئولان شهری آن شهر تا چه حد در این زمینه موفق عمل کرده‌اند.

شهر جهانی یزد نیز از این قاعده تا امروز مستثنی نبوده است، اما از زمانی که به عنوان پایلوت شهر دسترس پذیر در کشور معرفی شده است به عنوان یکی از شهرهای پیشرو در این حوزه امیدوار است تا با اجرای طرح‌های مختلف از جمله «جشنواره گردشگری معلولین» و طرح جدید «هفت‌خوان»، هدف دسترس‌پذیر کردن معابر شهری برای گروه‌های مختلف جامعه را در شهر میراث جهانی یزد محقق سازد.

مناسب سازی کاری فانتزی نیست

«جمال‌الدین عزیزی»، شهردار شهر میراث جهانی یزد در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مناسب سازی معابر شهری برای معلولان یک کار فانتزی و خارج از دستور کار شهرداری نیست و این موضوع به شکل ویژه‌ای در دستور کار شهرداری قرار دارد.

وی با بیان اینکه شهر یزد نیازمند بازنگری در فعالیت‌های شده در حوزه عمران شهری به ویژه مناسب سازی معابر است، ادامه می‌دهد: مناسب سازی معابر شهر صرفاً برای معلولان نیست بلکه باید سایر افراد جامعه نظیر سالمندان و زنان باردار را نیز در نظر گرفت.

شهردار یزد با بیان اینکه تلاش مدیریت شهری این است که به جز مسیرهای گردشگری در سایر مناطق شهر نیز مناسب سازی مطلوبی داشته باشیم، عنوان می‌کند: مجموعه مدیریت شهری به اهمیت موضوع مناسب سازی معابر واقف است و از آنجایی که شهرداری یزد از سوی ستاد ملی مناسب سازی در کشور به عنوان پایلوت شهر دسترس‌پذیر انتخاب شده است باید از این جایگاه حفاظت شود.

وی خاطرنشان می‌کند: به منظور مناسب سازی هرچه بهتر شهر در سال جاری پروژه «هفت‌خوان» توسط شهرداری یزد در دست اجرا قرار گرفته و در یک دوره زمانی یک ماهه، مسیر گردشگری میدان همافر تا مسجد جامع مناسب‌سازی می‌شود.

یزد، الگوی شهر دسترس پذیر

«محسن عباسی هرفته»، رئیس کمیسیون عمرانی شورای اسلامی شهر یزد تحقق دسترس پذیری را آرزویی برای شهرها می‌داند و می‌گوید: یکی از ارکان شهر دسترس پذیر، پیاده محوری است و طرح هفت خوان، یک فرهنگ نوین مدیریت شهر را ایجاد کرده و جریان سازی می‌کند و مسیر توقعات مردم از خدمات شهری را تغییر می‌دهد.

وی با بیان اینکه مردم باید پیاده محوری را از شهرداری مطالبه کنند و به این باور برسند که حرکت خودشان در شهر بیشتر از حرکت خودروهایشان موضوعیت دارد، ادامه می‌دهد: طرح هفت خوان یک حرکت بنیادین در راستای پیاده محوری است و اگر مطالبات اجتماعی به سمت ساماندهی پیاده‌راه‌ها برود آنگاه می‌توانیم امیدوار باشیم که در گام‌های بعدی در این زمینه اقدامات اساسی‌تری بشود.

لزوم توجه به همه اقشار در مناسب سازی

«شعله نوذری»، مشاور طرح مناسب سازی شورای اسلامی شهر یزد در این باره می‌گوید: تلاش مدیران شهری یزد برای اینکه بتوانند شهری دسترس پذیر را برای همه ایجاد کنند و آن را به عنوان الگویی به تمام کشور معرفی کنند قابل تقدیر است.

وی با بیان اینکه برای اجرای طرح هفت خوان پایش‌های دقیقی شده و موانع و چالش‌ها متر به متر در معابر شناسایی شده است، اضافه می‌کند: لازم است علاوه بر مناسب سازی معابر، ارتقای روشنایی منطقه، ایمنی و امنیت آن نیز مدنظر قرار گیرد تا مسیر، شب‌ها نیز برای معلولان و سایر گروه‌ها قابل تردد باشد.

این کارشناس حوزه شهرسازی خواستار رعایت ضوابط شورای شهرسازی در اجرای این طرح شده و می‌افزاید: شهر یزد علاوه بر معلولان، باید برای سالمندان، زنان باردار و سایر گروه‌های مشابه نیز مناسب سازی شود.

طرح هفت خوان، آغاز رویایی دیرینه

سپنتا نیکنام، رئیس ستاد مناسب سازی معابر شهر یزد با اشاره به جزئیات طرح هفت خوان می‌گوید: بعد از اینکه یزد به عنوان پایلوت شهر در دسترس معرفی شد، در صدد اجرای طرحی برآمدیم که در قالب آن، یکی از مهمترین معابر مورد استفاده مردم به ویژه معلولان مناسب سازی شود.

وی ادامه می‌دهد: در این راستا مسیر میدان همافر تا مسجد جامع یزد در نظر گرفته شد که هفت میدان هما فر، باهنر، آزادی، شهید بهشتی، امیر چقماق و برج ساعت و مسجد جامع و مسیر بین این میادین را شامل می‌شود.

نیکنام با بیان اینکه کار مناسب سازی از میدان همافر، ضلع مقابل مدرسه دانش آموزان استثنایی آغاز می‌شود و تا مسجد جامع ادامه می‌یابد، تاکید می‌کند: انتخاب این مسیر پیوندی میان یک نماد آموزشی معلولان با نماد فرهنگی از طریق یک مسیر در دسترس برای همه شهروندان است.

وی خاطرنشان می‌کند: همسطح سازی، رفع موانع و مناسب سازی معابر این مسیر به صورت رفت و برگشت به طول بیش از ۱۰ کیلومتر انجام می‌شود تا یک مسیر مستقیم و بی مانع در یکی از مهمترین معابر شهری یزد داشته باشیم.

گزارش از فرزاد فیضی، خبرنگار سرویس کلانشهرهای خبرگزاری ایمنا