عباس آباد؛ از دستور رهبری تا تبدیل شدن به نماد گردشگری تهران

اراضی عباس آباد درحالی به عنوان یکی از میراث گردشگری و فرهنگی پایتخت شناخته می‌شود که بارگذاری‌های غیرمجاز و نامتجانس که عمدتا از سوی نهادهای دولتی و حاکمیتی رخ می‌دهد، نگرانی‌ها درخصوص نوع بهره‌برداری از آن را افزایش داده است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، منطقه عباس آباد در پهنه مرکزی شهر تهران، پیش از انقلاب اسلامی منطقه‌ای حفاظت شده بود و قرار بود در آن ارگ حکومتی احداث شود؛ این مکان به شهستان پهلوی نامگذاری شد و پیش‌بینی شده بود تمامی سفارتخانه‌ها غیر از سفارت انگلیس و چین به شهستان پهلوی در تپه‌های عباس‌آباد منتقل شوند اما با رخداد انقلاب اجرای این طرح نافرجام ماند.

پس از انقلاب نیز طرح‌های مختلفی برای عباس آباد پیش‌بینی شد و درحالی که در دهه ۷۰ قرار بود ساختمان برخی ادارات دولتی در آن مکان احداث شود، دستور صریح مقام معظم رهبری بر صیانت از این اراضی و تبدیل آن به کاربری‌های فرهنگی باعث حفظ بافت این منطقه تاکنون شده است.

سال گذشته اراضی عباس‌آباد تهران در فهرست قطب‌های فرهنگی- گردشگری سازمان جهانی گردشگری قرار گرفت تا چهاردهمین عضو ایرانی ثبت شده در سازمان جهانی باشد.

منطقه فرهنگی و گردشگری عباس‌آباد هم‌اکنون ۱۶ فضای همگانی اصلی دارد که هرکدام دارای کاربری‌های متنوع هستند. در این منطقه علاوه بر استفاده از پاتوق‌های فرهنگی و بهره‌مندی از طبیعت با رصد ستاره‌ها، می‌توان به تماشای یکی از بهترین موزه‌های کشور رفت یا در فضایی استاندارد و قابل استفاده برای معلولان پیاده‌روی کرد، محوطه‌های ورزَی برای دوچرخه‌سواری و اسکیت نیز از دیگر فضاهای عباس آباد است

با وجود عباس آباد، تهران در دل خود منطقه‌ای دارد که گردشگران به زمانی بیشتر از یک روز نیاز دارند تا بتوانند با تمام مجموعه‌هایی که در این منطقه ساخته شده آشنا شوند و از خدمات آن استفاده کنند. البته ایجاد فضاهای جدید با کاربری‌های تازه همچنان ادامه دارد که راه‌اندازی موزه اسباب‌بازی، گذر سرو، تالار شهر تهران و تهران‌سرای قرآن ازجمله پروژه‌هایی است که در آینده اجرا خواهد شد.

از طرفی با وجود آنکه این اراضی قرار است به یکی از مقاصد گردشگری پایتخت تبدیل شود، همچنان در نوع ارائه خدمات و دسترسی‌ها به این منطقه انتقادات جدی وارد است و نگرانی‌هایی در خصوص بخشی‌نگری در بهره‌برداری از اراضی عباس‌آباد مطرح می‌شود؛ محمد سالاری رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در این خصوص به خبرنگار ایمنا گفت: به جرأت می‌توان گفت که محدوده اراضی تپه‌های عباس‌آباد یکی از محدوده‌های تفرجگاهی و گردشگری ممتازی است که در پایتخت وجود دارد و البته در این راستا باید به نقش مقام معظم رهبری در ارتباط با تاکید بر حفاظت و صیانت از این محدوده با رویکرد فرهنگی و زیست‌محیطی اشاره کنیم و همچنین از دکتر کازرونی وزیر اسبق مسکن و شهرسازی یاد کنیم که مانع از تبدیل این محدوده به مجموعه‌ای از بارگذاری‌ها شد.

انحراف نهادهای دولتی از مسیر طرح جامع عباس آباد

او افزود: رویکرد شورای اسلامی شهر تهران و مجموعه مدیریت شهری در این خصوص، بر صیانت و حفاظت از سرمایه سبز شهر بوده است و علی‌رغم اینکه در بازه‌های زمانی مختلف در دولت و مدیریت شهری گذشته، ما شاهد برخی انحرافات جدی نسبت به طرح جامع اراضی عباس آباد مبنی بر نبود بارگذاری‌های غیرمجاز و نامتجانس بودیم که عمدتاً این انحرافات از سوی نهادهای دولتی و حاکمیتی بود ولی در حد توان سعی کرده‌ایم که مانع از تداوم رویکردهای تخریبی شویم.

سالاری افزود: با ورود شورای شهر و همراهی شورای عالی شهرسازی و معماری، در زمینه تغییر کاربری، سعی شد اقدامات به سمتی هدایت شود که به نفع این محدوده و با رویکرد انسان‌محوری باشد.

نگرانی از نبود مدیریت یکپارچه در عباس آباد

این عضو شورای شر تهران در ادامه گفت: یکی از مهم‌ترین اشکالات محدوده عباس آباد، نبود مدیریت یکپارچه و هماهنگ است که به شدت ما را نگران کرده و همچنان این نگرانی ادامه دارد.

او تصریح کرد: برخلاف مفاد طرح جامع یکپارچه این اراضی که مصوبه مجلس شورای اسلامی را دارد و به تصویب شورای عالی شهرسازی کشور هم رسیده، شاهد هستیم که محدوده‌هایی به صورت جزیره‌ای به برخی از نهادها و سازمان‌ها واگذار کرده‌اند. در واقع این نحوه مدیریت، به آن مدیریت یکپارچه خسارت اساسی زده است، در صورتی که هم در مفاد اساسنامه شرکت نوسازی عباس آباد و هم در طرح جامع آن، تأکید جدی بر مدیریت و بهره‌برداری یکپارچه وجود داشته است.

سالاری تأکید کرد: این یک آزمون برای مدیریت شهری است که همواره دنبال تحقق مدیریت یکپارچه در نظام تصمیم‌گیری کشور است اما حالا یک محدوده ۵۰۰ هکتاری را اینگونه مدیریت می‌کند! در واقع امروزه، بخشی‌نگری در بهره‌برداری از اراضی عباس‌آباد در حال غالب‌ شدن است و این از جمله مهم‌ترین نگرانی‌های ما در خصوص اراضی این منطقه است.

رویکرد انسان‌محوری در توسعه عباس آباد

او در ادامه گفت: مدیریت فعلی برنامه‌های مطلوبی در این زمینه ارائه داده که جای تقدیر و تشکر دارد ولی به نظر می‌رسد که ظرفیت اراضی عباس آباد و محدوده‌های ایجاد شده، از آنچه درحال حاضر انجام شده و بهره‌برداری می‌شود بیشتر است.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران ادامه داد: امیدواریم بتوانیم در این دوره به این ظرفیت بهره‌برداری با رویکرد انسان‌محوری و به خصوص با محور تفرجگاهی و گردشگری ارتقای جدی ببخشیم به نحوی که یکی از مناطق ملی و جهانی جاذب گردشگران باشد. البته باید به موازات تسهیل دسترسی، ارتقای حمل‌ونقل عمومی نیز پیش‌بینی شود. با وجود خطوط مترو، باید بیش از گذشته به توسعه حمل‌ونقل در محدوده عباس آباد توحه شود.

عباس آباد می‌تواند نماد تهران شود

حسن خلیل‌آبادی رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران هم معتقد است: اراضی عباس‌آباد علاوه بر اینکه برای جذب گردشگران دارای یک محیط مناسب است، می‌تواند برای آن دسته از شهروندان تهران که امکان و فرصت استفاده از دیگر بسترهای گردشگری را ندارند نیز یک گزینه ایده‌آل محسوب شود. به عبارتی منطقه فرهنگی و گردشگری عباس‌آباد به دلیل آنکه گستره زیادی از نیازهای گردشگران را در خود جای داده، می‌تواند نماد گردشگری تهران باشد.

این عضور شورای شهر تهران با بیان اینکه با فاصله گرفتن این مجموعه از رویکردهای عمرانی و ساختمانی به سمت رویکردهای اجتماعی، فرهنگی و گردشگری، می‌توان به حرکت در مسیر تحقق قطب گردشگری برای تهران امیدوار شد، افزود: چنین مزیتی تهران را از معبر به مقصد گردشگری تبدیل می‌کند. شهرداری و شورای شهر نیز تلاش می‌کنند تا در راستای حرکت هرچه سریع‌تر در این زمینه اقدامات مثبتی بشود.

ساماندهی جاذبه‌های گردشگری با تشکیل یک سازمان

خلیل‌آبادی تاکید کرد: براساس ماده ۷۲ برنامه توسعه سوم شهرداری، سازمان گردشگری ایجاد می‌شود تا مجموعه‌های گردشگری پایتخت مانند عباس‌آباد، برج میلاد و برج آزادی ساماندهی شوند و پایتخت را آماده پذیرایی از گردشگران کنند.

او با اشاره به اینکه تپه‌های عباس‌آباد از گذشته تا امروز برای هدف جذب گردشگر طراحی شده بود، اظهار کرد: پس از انقلاب ساخت و سازهایی در این منطقه دنبال شد که این رویه با دستور مقام معظم رهبری متوقف شد که اکنون با پیشگیری از تصرفات بیش از حد، مجموعه عباس‌آباد از منظر طبیعی برای تبدیل شدن به یک قطب گردشگری آماده شده است.

خلیل آبادی اضافه کرد: در حال حاضر مناطق گردشگر پذیر تهران مانند برج میلاد و برج آزادی به صورت سازه هستند اما عباس‌آباد منطقه‌ای است که یک بسته کامل گردشگری را در خود جای داده است و باید از این ویژگی نهایت بهره‌برداری شود. شورای شهر نیز به همین دلیل تلاش می‌کند تا سیاست‌گذاری لازم را بکند. اگر تمام نیروها و انرژی شهرداری تهران به این سمت بروند و به این نتیجه برسند که گردشگری تنها راه نجات تهران از آلودگی‌های زیست محیطی خواهد بود، آرامش مردم و چهره انسانی شهر محقق می‌شود.

به باور خلیل‌آبادی در صورتی که در یک مرکز واحد سیاست‌گذاری شود می‌توان به هدف نهایی نیز دست یافت: در گام نخست ایجاد سازمان گردشگری در شهرداری باید با مدیریت واحد شکل گیرد و مانند کوهنوردهایی که می‌خواهند به یک قله بروند؛ اما مسیرهای متنوعی را پیش می‌گیرند می‌توان با مدیریت واحد امیدوار بود مسیرهایی که در این زمینه پیش گرفته می‌شود به هدف نهایی که افزایش گردشگرپذیری است خواهد انجامید.

به گفته رئیس کمیته میراث‌فرهنگی و گردشگری شورای اسلامی تهران، شورای شهر و شهرداری در راستای ایجاد درآمدهای پایدار و ارتقای اقتصاد شهری از رویکرد فروش شهر و تراکم فروشی و اتومبیل محوری به سمت انسان محوری گرایش پیدا کرده و انسان محوری نیز نخستین گزینه در این راستاست: در این شرایط است که شهر روح عاطفی پیدا خواهد کرد و تهران می‌شود شهری که مردمی با روحیه مناسب دارند.

کد خبر 448257

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.