غربی‌ها احمد محمود ما را نمی‌شناسند

جایگاه رفیع ادبی احمد محمود و آثار داستانی او در گستره فرهنگ جامعه ما ماندگار است و گذر زمان نمی تواند گرد فراموشی بر آن بنشاند. با وجود اینکه مردم ایران بخوبی با آثار این نویسنده ارتباط برقرار کرده و آثار او را می خوانند، اما غربی ها هنوز آنگونه که باید احمد محمود را نشناخته‌اند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، بعید است کسی مخاطب داستان‌های معاصر باشد، اما نام احمد محمود را نشنیده و آثار او را نخوانده باشد. نام اصلی این نویسنده که در اهواز متولد و بزرگ شد، احمد عطا است. او یک نمونه بسیار خوب از نویسندگان ادبیات اقلیمی محسوب می‌شود. در واقع تأثیر محیط و آب و هوا بر روحیه و خلق و خوی مردم انکار ناشدنی است و نویسندگان نیز به عنوان افرادی که هر یک در اقلیم خاص خود زندگی می‌کنند، از این امر مستثنی نیستند.

نویسندگان اقلیمی کسانی هستند که با تکیه بر تعلق بومی خود به یک محیط به داستان‌سرایی می‌پردازند و داستان آنها دارای مشخصه‌های مشترک و هماهنگ از جمله شاخصه‌های فرهنگی و اجتماعی مانند آداب و سنن، اعتقادات، زبان، مذهب، نژاد، سابقه مبارزاتی و غیره متناسب با اقلیم خاص آنهاست.

در ادبیات داستانی معاصر اینگونه تأثیرپذیری‌ها از اقلیم بخوبی دیده می‌شود. جمال میرصادقی در توضیح ویژگی‌های داستان اقلیمی می‌گوید: "رُمانی است که به کیفیت و مختصات جغرافیایی بومی و ناحیه‌ای وفادار بماند و بر محیط و قلمرویی خاص تمرکز یابد… در این رمان‌ها توجه بسیار به توصیفات و خصوصیات بومی و ناحیه‌ای از جمله نحوه لباس پوشیدن، صحبت کردن و آداب و رسوم می‌شود و این خصوصیات به عنوان پایه و اساس داستان کارکرد دارد."

احمد محمود یک نویسنده اقلیمی از مکتب جنوب است به این معنی که خاستگاه، شخصیت‌ها، واژگان و اصطلاحات داستان‌های او برگرفته از اقلیم و مردم جنوب است. صادق چوبک، ناصر مؤذن و ناصر تقوایی دیگر نویسندگان این مکتب هستند. به صورت کلی ادبیات معاصر ما نویسندگان اقلیمی بسیاری دارد. مثلاً یک نمونه بسیار موفق از اینگونه داستان‌ها "کلیدر"، شاهکار محمود دولت آبادی است که به راحتی می‌توان رنگ و بوی خراسان و خراسانیان را در آن دید.

محمود شاخص‌ترین نویسنده جنوب است که توانسته رمان‌نویسی را به مراتب بالای کمال هنری برساند. در واقع داستان‌های او را می‌توان نوعی آثار هنری با بار اجتماعی دانست. وی یک نویسنده ساده و عادی نیست بلکه کسی است که از تاریکی و فضای تیره ظلم، جبر، زندان و بی عدالتی نترسیده و تلاش می‌کند تا همچون شمعی در تاریکی روشن افروز باشد. به همین دلیل است که در تبعید قلم را زمین نگذاشته و درخت انجیر معابد را می‌نویسد. در واقع او یک نویسنده سیاسی اجتماعی است که جز برای اعتلای خطه و آب و خاک خود نمی‌نوشت.

احمد اعطا چهارم دی ماه سال ۱۳۱۰ در اهواز زاده شد، او در ابتدا با نام احمد احمد شناخته شد، اما بعدها نام خود را به احمد محمود تغییر داد. آثار پر بار این نویسنده گواه احساسات قوی، ریزبینی و نبوغ ادبی اوست. این نویسنده در کارنامه خود بیش از ۴۰ سال فعالیت ادبی دارد و ۱۵ اثر اعم از داستان‌های کوتاه و رمان‌های حجیم نوشته که هر یک سهم مهمی در غنی کردن ادبیات معاصر دارند.

با وجود اینکه در چند دهه اخیر آثار قابل ملاحظه‌ای از نویسندگان و شاعران معاصر ما از جمله صادق هدایت، جلال آل احمد، غلامحسین ساعدی، سهراب سپهری و شاملو به زبان‌های دیگر از جمله انگلیسی ترجمه شده‌اند، اما کمتر به ترجمه کردن آثار احمد محمود توجه شده است. محققان غربی بخوبی ثابت کرده‌اند که به بررسی تاریخ محلی، بومی و اصیل ایران علاقمند هستند اما تاکنون متوجه اهمیت آثار این نویسنده در معرفی اقلیم جنوب نشده‌اند؛ این در حالی است که نوشته‌های او علاوه بر در برگرفتن اوضاع اجتماعی ایران زمان خود، به روشنی اقلیم جنوب و فرهنگ مردم آن منطقه را نمایان می‌سازد.

محمود در نهایت ۱۲ مهرماه ۱۳۸۱ دیده از جهان فرو بست.

کد خبر 447593

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.