به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس چکیده یک مقاله، از چشم‌اندازهای اصلی شهرداری اصفهان درآمد پایدار با توجه به گسترش توریسم شهری است؛ شهرداری اصفهان به دلیل وجود آثار ارزشمند تاریخی، فرهنگی، جاذبه‌های طبیعی و کالبدی و موقعیت اقتصادی و خدماتی به ویژه از حیث آموزش عالی و خدمات درمانی همیشه مورد توجه گردشگران ایران و جهان بوده است.
اصفهان یکی از بزرگ‌ترین مراکز و شهرهای فرهنگی و توریستی ایران و جهان است، اما گردشگری در این شهر توسعه زیادی نداشته که می‌توان علل آن را کمبود امکانات و تأسیسات زیربنایی، ضعف برنامه‌ریزی جهت جذب سرمایه‌گذاری در گردشگری، امنیت مالی، جانی و نبود آموزش سیستماتیک پرسنل شاغل در بخش گردشگری دانست.
بنابراین با ارائه راهبردهایی می‌توان ارزش‌های محیطی را بیشتر و با افزایش اعطای تسهیلات قانونی و بانکی و تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی و افزایش تبلیغات می‌توان به توسعه گردشگری در شهرداری اصفهان کمک کرده و زمینه توسعه اقتصادی و اجتماعی این شهر را فراهم ساخت و گامی در جهت درآمد پایدار، عدالت اجتماعی، به همراه حکمروایی خوب شهری برداشت.
برای تدوین چشم‌انداز کلان شهرداری اصفهان ضمن بررسی فرصت‌ها و تهدیدات خارجی و داخلی و همچنین اولویت‌های اساسی کلانشهر موارد زیر به عنوان استراتژی‌هایی جهت دستیابی به اهداف مطرح است.
در ادامه استراتژی‌های اصلی در چارچوب استراتژی‌های رقابتی، تهاجمی، تنوع، بازنگری و استراتژی تدافعی در جهت توسعه شهرداری اصفهان ارائه می‌شود.
مبانی نظری
در نظام برنامه‌ریزی استراتژیک اهداف و سیاست‌های کاربری زمین در جهت تلفیق اهداف کالبدی با اهداف اقتصادی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی ارتقا یافته و وظایف برنامه‌ریزی از تهیه نقشه کاربری زمین، جدول کاربری‌ها به سمت اهداف راهبردی یعنی سازماندهی فضایی فعالیت‌ها بر اساس آمایش سرزمین، توسعه پایدار، رفاه عمومی و کیفیت محیط زیست و زندگی معطوف شده است.
از دیدگاه استراتژیک، برنامه‌های شهری در واقع نوعی تصمیم تلقی می‌شود و فرآیند تصمیم‌سازی در توسعه و عمران شهرها بر پایه تدوین اهداف، تحلیل و سیاست استوار است.
این استراتژی‌ها با رهیافت خلاق و مشارکتی، اولویت‌های اساسی و راهبردهای توسعه آینده را مشخص می‌سازند؛ در طرح استراتژی توسعه شهری مداخلات استراتژیک اجتماعات عمومی مردم، بخش خصوصی و جامعه مدنی در وقت و مکان مناسب، مسیر توسعه شهرها را تغییر می‌دهد.
حال چنانچه سیاست‌های ملی در خصوص شهرسازی، چارچوبی برای استراتژی‌های محلی تعیین کند، انتظار می‌رود که تغییرات سریع‌تر و عمیق‌تر باشند.
در یک محیط اقتصادی نامطمئن و رقابتی، شهرهای در حال توسعه نیاز به نظمی فراگیر برای بهره‌وری بیشتر در استفاده از منابع مالی محدود و منابع انسانی برای دستیابی به اهداف دارند.
سرمایه‌های موجود برای هر شهری بسیار انعطاف پذیر و فرار است و صرفاً به سوی شهرهایی سرازیر می‌شوند که پتانسیل و آینده شهری منطقی خود را به خوبی نشان دهد.
در حقیقت برنامه‌ریزی راهبردی، فرایندی است که راه‌های اساسی برای رسیدن به اهداف را ترسیم کرده و ابزار لازم را برای این مأموریت فراهم می‌کند.
با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی استراتژیک در سطح شهرها، بانک جهانی با همکاری مرکز سکونتگاه‌های سازمان ملل متحد، سازمان «ائتلاف شهرها» با هدف بهبود شرایط زندگی در کشورهای در حال توسعه در سال ۱۹۹۹ میلادی به وجود آوردند.
در کل برنامه‌ریزی استراتژیک شیوه‌ای سیستماتیک در جهت ایجاد و برقراری پیوستگی بین اقدامات اولویت‌دار است.
نتیجه‌گیری
الگوی غالب شیوه برنامه‌ریزی شهری در ایران، طرح‌های جامع و تفصیلی بوده که از روش معروف «برداشت- تحلیل- طرح» پاتریک گدس پیروی کرده و متناسب با شرایط نسبتاً متعادل تحولات شهرنشینی و جمعیتی غرب تهیه شده که نمی‌تواند نیازهای برنامه ریزی توسعه شهری در ایران را، در شرایط متغیر اقتصادی، اجتماعی- سیاسی ایران پاسخگو باشد.
طرح‌ریزی شهرداری اصفهان نیز که جزئی از نظام سیستم برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه شهری ایران است، همچون دیگر شهرهای کشور، در قالب طرح‌های جامع و تفصیلی به تبعیت از این الگو صورت گرفته است.
بنابراین در پژوهش‌های انجام شده با ریشه‌یابی مشکلات و نارسایی‌های طرح‌های توسعه شهری از جنبه برنامه‌ریزی استراتژیک، سعی شده قابلیت‌های برنامه‌ریزی استراتژیک در جهت حل این مشکلات به کار گرفته شود و با توجه به برنامه‌ریزی استراتژیک و شیوه سیستماتیک آن در جهت ایجاد و برقراری پیوستگی بین اقدامات اولویت‌دار با در نظر گرفتن استراتژی‌های اصلی، نتایج حاصل از تلفیق معیارها و زیر معیارها با هدف (استراتژی توسعه پایدار شهری) نشان می‌دهد که کسب درآمدهای پایدار اولویت اول، عدالت فضایی و توزیع بهینه خدمات و امکانات دارای اولویت دوم، گسترش توریسم شهری اولویت سوم و در راستای دسترسی پایدار تکمیل مترو شهر در اولویت چهارم برنامه‌ریزی قرار داشته و اولویت پنجم برنامه‌ریزی نیز تدوین چشم‌انداز است.
جلوگیری از گسترش کالبدی و شهر فشرده در اولویت آخر برنامه‌ریزی قرار گرفته، به طور کلی تاکید بر برخی از اولویت‌های اول برنامه‌ریزی مانند درآمد پایدار شهری، عدالت فضایی و گسترش توریسم موجب ساماندهی کالبدی فضایی، پویایی اقتصاد شهری و ارتقای کیفیت محیط زیست کلان شهرداری اصفهان می‌شود.
داشتن چشم‌انداز توسعه آینده برای کلانشهر متأثر از اولویت‌های برنامه‌ریزی می‌تواند باعث هدفمند شدن اقدامات شهرداری و مردم محلی در جهت نیل به چشم‌انداز و توسعه پایدار شهر شود.
محور اصلی هرگونه استراتژی توسعه شهری، استقرار حکمروایی خوب شهری است و از طرفی هر گونه تمهیداتی در جهت دستیابی به توسعه پایدار در گرو مدیریت کارآمد و مشارکت مردمی است.
پیشنهادات
با توجه به مباحث مطرح شده در خصوص برنامه ریزی استراتژیک و اثبات توانایی‌ها و قابلیت‌های این الگو در شناسایی عوامل درونی و بیرونی تأثیر گذار بر توسعه شهرداری اصفهان و نیز شناسایی استراتژی‌های اصلی توسعه شهر و رتبه‌بندی و اولویت سنجی این استراتژی‌ها، می‌توان گفت از الگوی برنامه‌ریزی استراتژیک می‌توان به عنوان یک چارچوب مفهومی مناسب و ابزاری کارآمد در برنامه ریزی شهری شیراز استفاده کرد.
در استراتژی‌های توسعه شهری اصفهان و همچنین در استراتژی‌های توسعه شهری که با حمایت بانک جهانی برای سه شهر نمونه قزوین، شاهرود و بندر انزلی به صورت آزمایشی تهیه شده، نیز مساله حکمروایی خوب شهری نادیده گرفته شده است.
به منظور کاربردی کردن نتایج حاصل از تحقیق، مهمترین راهکارها و پیشنهادها ایجاد نظام یکپارچه مدیریت شهری به عنوان آرزوی دیرینه نظام اداره شهر، بومی‌سازی طرح‌های cds وارد شده از کشورهای سرمایه داری، برنامه ریزی با مردم شهر با هدف شناخت نیازهای آنها، انجام مطالعات امکان سنجی و یا ظرفیت سنجی قبل از تهیه و اجرای هر طرح مطالعاتی و اجرایی است.
آنچه مسلم است تدوین و اجرای هرگونه استراتژی توسعه شهری بدون مدیریت کارآمد و یکپارچه و بدون مشارکت ذی‌نفعان جامعه، کارآمدی لازم را نخواهد داشت، بنابراین پیشنهاد می‌شود در اولویت بندی استراتژی‌های توسعه شهری، بهینه‌سازی ساختار مدیریت شهری به عنوان هسته اساسی مورد توجه قرار گرفته و سایر راهبردها در جهت نیل به پایداری اولویت‌بندی شود.
نظر شما