به گزارش خبرنگار ایمنا، سینمای ایران در دهه ۱۳۹۰ فراز و فرودهای مختلفی را تجربه کرد. از توقیف‌های اجباری تا جوایز بین‌المللی مختلف ماحصل آنچه است که بر سینمای ایران نازل شد. در این دهه فیلمسازان جوانی ظهور کردند و توانستند حسابی بدرخشند، آنها بین مخاطبان عام محبوب شدند و دل منتقدان را نیز ربودند. همچنین در این دهه سینمای ایران با "فروشنده" توانست دومین اسکار خود را به دست آورد.
با این اسکار همچنان تأثیر سینمای اصغر فرهادی بر سینماگران جوان احساس شد، اما در این بین بودند جوانانی که در قامت مؤلف به صحنه آمدند. اگرچه راه طولانی مجوز و توقیف‌های مختلف راه را برای ساخت فیلم سد کرده بود، اما این سد جلوی درخشش و خلق آثار مهم در این دهه سینمای ایران را نگرفت. اکنون و در آستانه روز ملی سینمای ایران تصمیم داریم تا ۵۰ فیلم مهم ساخته شده در دهه ۱۳۹۰ هجری شمسی را بررسی کنیم.
در تهیه این لیست به عناصر مختلفی از جمله میزان اهمیت و تأثیرگذاری فیلم بر مخاطبان و بدنه سینما، ایجاد سبک نوین و نوآوری، موفقیت بین‌المللی و داخلی و غیره توجه شده است. در روزهای آینده ۵۰ فیلم پیشنهادی این دهه از سینمای ایران منتشر خواهد شد و در ادامه عناوین ۵۰ تا ۴۱ این لیست را با هم مرور خواهیم کرد.
۵۰- شهر موش‌ها ۲
کارگردان: مرضیه برومند
نویسنده: فرهاد توحیدی
گویندگان: آزاده پورمختار (سرپرست)، لیلی رشیدی، هنگامه مفید، کاظم سیاحی، نگار استخر، نیما فلاح، آذین رئوف، سحر ولدبیگی، امیرحسین صدیق، محمد بحرانی و...
سال تولید: ۱۳۹۳
مدرسه موش‌ها و شهر موش‌ها، تداعی کننده خاطرات کودکی یک نسل از ایرانیان است. حالا همه بچه‌های مدرسه بزرگ شده‌اند و خانواده تشکیل دادند. این فیلم بر محوریت خانواده کپل، ثروتمندترین مرد شهر و صاحب رستوران شهر است که در کنار سایر موش‌ها داستان‌های جالبی را رقم می‌زنند. شهر موش‌ها در زمان اکران خود، نظرات منتقدان زیادی را به خود جلب کرد و بار دیگر، مرضیه برومند را در سینمای کودک و نوجوان مطرح کرد. این فیلم در سال زمان اکران خود با فروش ۱۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومانی، پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران تا آن سال لقب گرفت.
۴۹- کلاه قرمزی و بچه‌ننه
کارگردان: ایرج طهماسب
نویسنده: ایرج طهماسب و حمید جبلی
بازیگران، عروسک گردانان و صداپیشگان: ایرج طهماسب، حمید جبلی، محمدرضا هدایتی، محمد بحرانی، بنفشه صمدی، زنده‌یاد دنیا فنی زاده، مرضیه محبوب، امیرسلطان احمدی و...
سال تولید: ۱۳۹۰
کلاه قرمزی بدون اغراق، محبوب‌ترین فیلم کودک و نوجوان در تاریخ سینمای ایران است. از قسمت اول این مجموعه فیلم تا سریال‌های نوروزی کلاه قرمزی، مخاطبان کودک و نوجوان و حتی بزرگسال ایرانی با اشتیاق و علاقه به تماشای کلاه قرمزی نشسته‌اند. در سال ۱۳۹۰، ایرج طهماسب بار دیگر شخصیت کلاه قرمزی را به همراه شخصیت‌های شکل گرفته در سریال‌های نوروزی این مجموعه، به پرده سینما آورد.
یکی از مهم‌ترین نقدهای کلاه قرمزی، مربوط به آرمان اسلامبولچی، محقق علوم رسانه دانشگاه خرونینخن است که می‌گوید: فیلم‌ساز در درجه‌ی اول می‌داند که مخاطب اصلی‌اش دیگر بچه‌ها نیستند. بعد می‌رود سراغ مسائلی که گفتیم و اصلاً خنده دار نبودند. فقر، تصاویری بدون توضیح از یک کودک که شبیه‌بچه‌های خیابانی است (و من فکر می‌کنم واقعاً از میان بچه‌های خیابانی انتخاب شده) زن‌هایی که خودشان قبول دارند تنها کارشان شستن و رفتن است و خانواده‌ی محترمی که برای خوردن یک وعده صبحانه، چیزی بیشتر از چند تکه نان خشک ندارند، اما زیاد به روی‌خودشان نمی‌آورند که بی‌چیز شده‌اند.
کلاه قرمزی اکران خود را از عید فطر سال ۱۳۹۱ آغاز کرده و بیش از ۶ میلیارد در گیشه سینمای ایران فروخت.
۴۸- خرگیوش
کارگردان: مانی باغبانی
نویسنده: مانی باغبانی
بازیگران: سیامک انصاری، جواد عزتی، بابک حمیدیان، مینا ساداتی و...
سال تولید: ۱۳۹۵
خرگیوش بدون شک فیلمی همه‌پسند نیست؛ با این حال این فیلم طنز جالبی را دارد که ریشه در حرکات بازیگرانش – که البته توانایی آنها در بازیگری را نیز شامل می‌شود- و مکالمات رد و بدل شده میان آنها دارد. خرگیوش احتمالاً شما را سرگرم خواهد کرد.
این فیلم فروش گیشه‌ای ۲ میلیاردی را در طول دوران اکران خود ثبت کرد.
۴۷- خفه‌گی
کارگردان: فریدون جیرانی
نویسنده: فریدون جیرانی
بازیگران: نوید محمدزاده، الناز شاکردوست، پردیس احمدیه، ماهایا پطروسیان، پولاد کیمیایی و...
سال تولید: ۱۳۹۵
خفه‌گی یکی از دو اثر ساخته شده از فریدون جیرانی در دهه نود است که توجه زیادی را به خود جلب کرد. یکی از نکات جالب این فیلم، ساخته شدن آن به صورت سیاه سفید است که فضای فیلم را به طور مناسبی توصیف می‌کند. استفن دالتون از هالیوود ریپورتر پس از اکران این فیلم در جشنواره تالین در مورد آن می‌نویسد: فریدون جیرانی، سبک نوآر سینمای کلاسیک را به همراه تعلیق هیچکاک در هم می‌آمیزد تا جامعه‌ای مردسالار را به تصویر در آورد.
خفه‌گی نامزد دو سیمرغ بلورین جشنواره فجر و برنده این جایزه برای بهترین جلوه‌های ویژه میدانی شده و در بیستمین جشن سینمای ایران نیز جایزه بهترین فیلم برداری را در بین هفت نامزدی‌اش به دست آورده است. این فیلم فروش گیشه‌ای بیش از چهار میلیارد تومان داشت.
۴۶- سیانور
کارگردان: بهروز شعیبی
نویسنده: مسعود احمدیان
بازیگران: مهدی هاشمی، هانیه توسلی، بهنوش طباطبایی، بابک حمیدیان، حامد کمیلی، آتیلا پسیانی و...
سال تولید: ۱۳۹۴
بهروز شعیبی پس از ساخت دهلیز و درخشش به عنوان یک کارگردان جوان به سراغ ساخت فیلمی تاریخی رفت. فیلمی که در حال و هوای پیش از انقلاب و دهه ۱۳۶۰ و همچنین با محوریت سازمان مجاهدین خلق شد.
این اثر با درون مایه‌ای عاشقانه به سراغ سوژه‌ای سیاسی رفته بود و توانست تصویری نسبتاً قابل قبول از ایران در اوج سال‌های به ثمر نشستن انقلاب اسلامی ارائه دهد. تصویری که در پشت آن داستانی قوی و کارگردانی قابل قبول وجود داشت.
این فیلم در بخش سودای سیمرغ جشنواره فجر حضور داشته و فروش گیشه ۲.۵ میلیارد تومانی را در زمان اکران خود برجای گذاشت.
۴۵- استراحت مطلق
کارگردان: عبدالرضا کاهانی
نویسنده: عبدالرضا کاهانی، سعید قطبی زاده
بازیگران: رضا عطاران، ترانه علی‌دوستی، بابک حمیدیان، مجید صالحی، فریده فرامرزی و...
سال تولید: ۱۳۹۳
فیلم‌های کاهانی همیشه پر سر و صدا و پر حاشیه هستند و استراحت مطلق نیز از این قاعده مستثنی نبود. این فیلم که طبق گفته کاهانی ممیزی‌های زیادی داشت، هیچگاه در جشنواره فجر اکران نشد و برای اکران عمومی نیز با تغییرات زیادی رو به رو شد. به هر حال استراحت مطلق داستان زنی است که برای کار به تهران آمده اما دچار مشکلاتی از سوی شوهر سابق خود می‌شود.
این فیلم که پس از تجربه موفق اسب حیوان نجیبی است و بی خود و بی جهت به اکران در آمد، فروشی بالغ بر ۱.۵ میلیارد تومان داشت.
۴۴- عصر یخبندان
کارگردان: مصطفی کیایی
نویسنده: مصطفی کیایی
بازیگران: بهرام رادان، مهتاب کرامتی، آناهیتا نعمتی، سحر دولتشاهی، محسن کیایی، مینا ساداتی، ژاله صامتی، فرهاد اصلانی و...
سال تولید: ۱۳۹۳
مصطفی کیایی قطعاً یکی از کارگردانان موفق در دهه نود است. او فیلم‌ها و سریال‌های خوب و محبوبی را در این دهه تولید کرده که یکی از آنها، عصر یخبندان نام دارد. عصر یخبندان، داستان سرد شدن یک ازدواج پس از چندین سال است که زن این خانواده را به سمت اعتیاد می‌کشاند.
این فیلم در سی و سومین جشنواره فیلم فجر، ۷ نامزدی سیمرغ به دست آورد که در نهایت سحر دولتشاهی برای بهترین بازیگر مکمل زن و نیما جعفری جوزانی برای بهترین تدوین برنده این عنوان شدند. عصر یخبندان کمی بیشتر از دو میلیارد تومان در طول دوران اکران خود فروخت.
۴۳- کامیون
کارگردان: کامبوزیا پرتوی
نویسنده: کامبوزیا پرتوی
بازیگران: سعید آقاخانی، نیکی کریمی، رامین راستاد، شایسته ایرانی، تروسکا جولا و...
سال تولید: ۱۳۹۶
یکی از مهم‌ترین ساخته‌های کامبوزیا پرتوی در مقام کارگردان است. پرتوی فیلم‌نامه‌نویس چیره دستی است و تاکنون چهار بار سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را برده است. کامین آخرین ساخته او است که در جشنواره‌های سینمایی مختلف حضور داشت و توانست جوایز مختلفی را به ارمغان بیاورد.
پرتوی برای ساخت این فیلم به سراغ سوژه‌ای در مناطق کردنشین رفت و از بازیگران با اصالت کرد برای نقش‌آفرینی در کامیون استفاده کرد. پرتوی قصد داشت این فیلم را در ابتدا با بازی بهروز وثوقی در ترکیه بسازد، اما در نهایت این فیلم در مناطق کردنشین ایران و با بازی سعید آقاخانی ساخته شد.
کامیون نامزد شش سیمرغ در جشنواره فیلم فجر شد که برای بهترین فیلمنامه، این جایزه را از آن خود کرد.
۴۲- چندمتر مکعب عشق
کارگردان: جمشید محمودی
نویسنده: جمشید محمودی
بازیگران: ساعد سهیلی، حسیبا ابراهیمی، نادر فلاح، علیرضا استادی و...
سال تولید: ۱۳۹۲
نگاه نو، روایت نو، قصه نو و سینمای نو دقیقاً آن چیزی است که برادران محمودی به سینمای ایران آوردند. یکی از نقاط روشن سینمای ایران در دهه ۱۳۹۰ ورود این دو برادر افغان بود. آنها به سراغ سوژه‌های نابی رفتند و اولین فیلم جدی خود یعنی "چند متر مکعب عشق" را در سال ۱۳۹۲ ساختند.
این فیلم یک عاشقانه تلخ بود و نقش اول آن را بازیگر افغان یعنی حسیبا ابراهیمی ایفا می‌کرد. این فیلم محصول مشترک ایران و افغانستان است و می‌توان به عنوان مهم‌ترین ساخته برادران محمودی به آن اشاره کرد. چند متر مکعب عشق در بخش نگاه نو جشنواره فیلم فجر دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را از آن خود کرد و به عنوان نماینده کشور افعانستان برای رقابت در اسکار معرفی شد.
این فیلم ۷ جایزه نیز در جشن خانه سینما در سال ۱۳۹۴ از آن خود کرده و جایزه‌های زیادی نیز در عرصه جهانی به دست آورده است. چند متر مکعب عشق، فروشی ۵۰۰ میلیون تومانی در گیشه سینمای ایران داشت.
۴۱- دهلیز
کارگردان: بهروز شعیبی
نویسنده: علی اصغری
بازیگران: رضا عطاران، هانیه توسلی، محمدرضا شیرخانلو، نگار عابدی، افسانه چهره‌آزاد و…
سال تولید: ۱۳۹۲
شاهکار بهروز شعیبی شاید در اولین اثر وی بود؛ نگاهی نو به سینما که در جشنواره فیلم فجر توجه زیادی را به خود جلب کرد. پس از اکران این فیلم در جشنواره فجر، مسعود فراستی در مورد آن گفت: مستقل از اینکه فیلم را چه کسی ساخته، این فیلم از سطح استانداردهای جشنواره بالاتر بود. دهلیز به‌مراتب سینمایی‌تر است و از فرم سینمایی بهتری برخوردار است.
شعیبی در دهلیز، به سراغ سوژه‌ای خاص رفت و این فیلم داستان خود را به شکلی متفاوت و زیبا روایت می‌کند. دهلیز در جشنواره فیلم فجر کاندید ۱۰ سیمرغ بلورین شد که هانیه توسلی برای نقش اول زن برنده این جایزه شده و این فیلم عنوان بهترین فیلم اول را نیز از آن خود کرد. فروش گیشه فیلم دهلیز در اکران عمومی‌اش، ۱ میلیارد و ۳۹۰ میلیون تومان بود.
در روزهای آینده ادامه این لیست در خبرگزاری ایمنا منتشر خواهد شد.
نظر شما