به گزارش خبرنگار ایمنا، سوادآموزی یکی از ضرورت‌های جامعه برای پیشرفت و از مهم‌ترین مسائل آموزش و پرورش در کشور است که هم‌افزایی و همکاری دستگاه‌های اجرایی، توانمندسازی مربیان و ایجاد جذابیت مانند تألیف کتاب‌های آموزشی متناسب با نیاز هر منطقه، مؤثر در ریشه کن شدن بیسوادی در جامعه است. مطابق آمارها نرخ رشد باسوادی در کشور ایران در سال‌های ۹۱ تا ۹۵ حدود ۲ و ۸ دهم درصد بوده که این رقم رشد، سه برابر میانگین جهانی است.
در طول چهار دهه، انقلاب اسلامی دستاوردهای خوبی در حوزه باسوادی کشور داشته است و اصفهان هم از این قاعده مستثنی نبوده و در حوزه آمار باسوادی رشد قابل ملاحظه‌ای داشته و جز پنج استان باسواد کشور تلقی می‌شود. به جهت واکاوی بیشتر مسائل سواد آموزان و تشریح عملکرد مراکز یادگیری محلی و نوع آموزش‌ها در بحران کرونا با محمد اسماعیل زاده، معاون سواد آموزی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان به گفت و گو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
عملکرد نهضت سواد آموزی در افزایش سطح سواد جامعه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
فرمان تاریخی امام در سال ۱۳۵۸ باعث تشکیل نهضت سواد آموزی شد و هدف از تشکیل این نهضت و این حوزه کاری مبارزه با بیسوادی و افزایش سطح سواد کشور است و در طول بیش از ۴۰ سال که از تأسیس نهضت سواد آموزی می‌گذرد دستاوردهای خوبی داشتیم، به طوری که بر اساس آمار منتشر شده در سال ۱۳۵۵ در مجموع ۴۷ درصد رشد سواد در کشور بوده و مطابق سرشماری آخر که در سال ۱۳۹۵ انجام گرفته در سراسر کشور به بیش از ۹۵ درصد آمار باسوادی افزایش پیدا کرده که این اتفاق یکی از دستاوردها و افتخارات نظام مقدس جمهوری اسلامی است.
چه دوره‌های آموزشی در نهضت سوادآموزی وجود دارد؟
سه دوره آموزشی سواد آموزی، انتقال و دوره تحکیم را برای سوادآموزان اجرا کردیم که دوره سواد آموزی معادل دوره اول ابتدایی پایه‌های اول تا سوم ابتدایی تلقی می‌شود و مخاطب آنکه افراد بزرگسال بی سواد هستند با گذراندن دوره سواد آموزی موفق می‌شوند که از زمره بی سوادان خارج شوند و آنها در گروه سوادآموز قرار می‌گیرند. دوره سواد آموزی ۴۰۰ ساعت آموزشی است که به این سواد آموزان ارائه می‌دهیم.
در دوره تحکیم و انتقال چه اهدافی دنبال می‌شود و طول این دوره چند ماه است؟
دوره بعدی دوره تحکیم سواد است و در این دوره به دنبال تعمیق و ایجاد ثبات سواد در افراد سوادآموز هستیم. به هر صورت می‌خواهیم آموخته‌های آنها تعمیق پیدا کند و این افراد در دوره تحکیم تا حدودی ثبات در سواد پیدا کنند و این دوره ۲۰۰ ساعت بوده که در بازه زمانی دو ماهه این دوره را طی می‌کنند، در دوره انتقال که معادل چهارم تا ششم ابتدایی برای سوادآموزان است و با گذراندن این دوره که ۶۰۰ ساعت طول می‌کشد طی شش ماه این دوره را می‌گذرانند و این با طی شدن این دوره سواد آموزان به وضعیت خوبی از نظر باسوادی می‌رسند.
نرخ باسوادی استان اصفهان را در شرایط کنونی چطور ارزیابی می‌کنید؟
در حال حاضر نرخ باسوادی در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال در استان اصفهان ۹۷.۷ است. در گروه سنی شش سال و بالاتر ۹۱.۲ است که در سال ۹۸ به این عدد دست یافتیم. اگر مقایسه کنیم شاهدیم که نرخ باسوادی در سال ۱۳۹۵ بر اساس اعلام مرکز آمار ایران عدد ۸۹.۹ را در گروه سنی شش سال نشان می‌دهد، در سال ۱۳۹۸ شاهدیم که این عدد به ۹۱.۲ رسیده است و ۳.۱ رشد باسوادی را در طول سه سال گذشته در سطح استان داشتیم. در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال در سال ۱۳۹۵ نرخ باسوادی ۹۶.۶ بوده که در سال ۱۳۹۸ این عدد هم به رقم ۹۷.۷ رسیده است و ۸ دهم رشد باسوادی استان در دو گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال و در گروه سنی شش سال به بالا ۳.۱ افزایش باسوادی را مشاهده می‌کنیم.
بالاترین رشد سوادآموزی بین گروه زنان بوده یا مردان؟
در طول هفت سال گذشته از سال ۹۲ تا کنون ۵۸ هزار و ۱۵۷ نفر را در دوره‌های سواد آموزی، انتقال و تحکیم جذب کرده و آموزش دادیم و از این رقم ۵۱ هزار و ۷۲۷ نفر از زنان بودند و شاهد بودیم که درصد پوشش زنان در فاصله هفت سال گذشته سهم قابل ملاحظه‌ای را به خود اختصاص داده است و از مجموع آموزش‌هایی که در حوزه سوادآموزی ارائه شده است ۸۸.۹ درصد مخاطبان از زنان بودند.
طرح‌های جمعی سوادآموزی در این مدت چه بوده است؟
طرح‌های متعددی در حوزه سواد آموزی اجرا می‌کنیم، طرحی برای باسوادی زندانیان و افرادی که در ندامتگاه‌ها هستند در برنامه‌ها اجرا کردیم. طی هفت سال گذشته حدود ۶۰۰ نفر از زندانیان در محل زندان‌ها آموزش‌های سواد آموزی را دیدند و به جمع سواد آموزان استان اضافه شدند.
در خصوص سوادآموزی اتباع خارجی و کودکان کار چه اقداماتی شده است؟
از فعالیت‌های شاخص دیگر در حوزه سواد آموزی بحث آموزش اتباع خارجی است که با همکاری که بین مجموعه سواد آموزی و کمیساریا و طرح‌های اتباعی که به سازمان نهضت سواد آموزی استان ابلاغ می‌شود شاهد آموزش این گروه هستیم که در طول هفت سال گذشته هفت هزار و ۸۶۸ نفر بی‌سواد و کم سواد اتباع خارجی در دوره سواد آموزی و انتقال جذب شدند و آموزش‌های لازم به آنها ارائه شده است. کودکان کار در گروه سنی ۱۰ تا ۲۰ سال هستند و در طول هفت سال گذشته برای دو هزار و ۳۴۰ نفر کودک بازمانده از تحصیل بی‌سواد و کم سواد فعالیت‌هایی شده است.
نرخ باسوادی و بیسوادی استان اصفهان بین دیگر استان‌های کشور چگونه است؟
مطابق سرشماری سال ۱۳۹۵ نرخ باسوادی کشور ۸۷.۶ و نرخ باسوادی استان اصفهان ۸۹.۹ اعلام شد که آخرین سرشماری نشان می‌دهد نرخ باسوادی استان اصفهان نسبت به میانگین کشوری بالاتر است و اصفهان جز پنج استانی است که در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال در جمع استان‌های دارای وضعیت خوب از نظر باسوادی قرار دارد. ابتدا تهران، البرز، سمنان، یزد و سپس اصفهان با نرخ ۸۹.۹ از بالاترین نرخ باسوادی برخوردار هستند. در سال ۹۶ و ۹۷ و ۹۸ عملکردها باعث شده که ۳/۱ افزایش باسوادی را داشته باشیم. در قدر مطلق بیسوادی در سال ۱۳۹۵ آمار استان اصفهان ۸۹.۹ بوده است و بر اساس آموزش‌هایی که سازمان نهضت سواد آموزی ارائه کرده است اکنون این آمار به عدد ۹۱.۲ رسیده و افزایش و رشد ۳/۱ درصدی باسوادی را نشان می‌دهد.
اجرای چهار طرح سوادآموزی و استقبال از این طرح‌ها در استان چگونه بوده است؟
در کنار فعالیت‌های اصلی سواد آموزی که سواد خواندن، نوشتن، حساب کردن و روخوانی قرآن کریم است، طرح‌های تکمیلی را هم برای این افراد اجرا می‌کنیم. یکی از این طرح‌ها، طرح عملی نماز کلید بهشت است که این طرح با هدف آموزش شیوه‌های عملی نماز و احکام برای سواد آموزان اجرا می‌شود و در طول هفت سال گذشته هشت هزار و ۲۶۸ نفر در این طرح شرکت کردند.
در طرح خواندن با خانواده که هدف تثبیت سواد است، دانش‌افزایی و تکرار آموزش سواد آموزان در خانواده انجام می‌شود و همدلی و محیط خوبی را هم برای فرد و خانواده ایجاد می‌کند که در طول اجرای این طرح هم شش هزار و ۳۴۶ نفر را آموزش دادیم. طرح سوم حلقه‌های کتاب و کتابخوانی است و این طرح هم با هدف عادت به مطالعه، یادگیری مادام‌العمر، تثبیت و تحکیم سواد، ارتقای آگاهی‌ها و ترویج فرهنگ مطالعه برای سواد آموزان اجرا می‌شود و تعداد دو هزار ۱۵۲ نفر در طول هفت سال گذشته در این طرح شرکت کردند. طرح چهارم مسابقات پرسش مهر و کتاب خوانی است که با هدف ارتقای سرانه مطالعه و تحکیم سواد بین این افراد اجرا می‌شود و ۲۴ هزار ۱۹۰ نفر در طول هفت سال گذشته در این طرح‌ها شرکت کردند.
تا چه حد مهارت آموزی و توانمندسازی سوادآموزان مورد نظر بوده است؟
مراکز یادگیری محلی به همین منظور ایجاد شدند این مراکز با هدف حرفه آموزی، مهارت آموزی، تقویت مهارت‌های اجتماعی، تقویت حقوق شهروندی فعال هستند. در واقع این پایگاه‌ها در جهت رشد و ارتقای سواد آموزان تشکیل شده است و در حال حاضر ۱۵ مرکز یادگیری محلی در شهرستان‌های فریدون‌شهر، فلاورجان، سمیرم، دهاقان، شهرضا، ناحیه سه و چهار اصفهان، جرقویه سفلی، مبارکه، خمینی شهر و نجف آباد در حال ارائه خدمات به سواد آموزان هستند. در تعدادی از شهرستان‌ها بیش از یک مرکز یادگیری محلی وجود دارد که قرار است در روز ۱۷ شهریورماه همزمان با روز جهانی مبارزه با بیسوادی در شهرستان دهاقان یک مرکز یادگیری محلی جدیدی افتتاح شود.
با توجه به شیوع کرونا آموزش سوادآموزان در سایه این بحران چگونه بوده است؟
در آستانه روز جهانی مبارزه با بیسوادی هستیم و هر سال برای این روز که شروع فعالیت این نهاد است شعاری تعیین می‌شود. امسال شعار روز جهانی مبارزه با بیسوادی «آموزش و یادگیری سواد آموزی در بحران کووید ۱۹ است» و همه فعالیت‌ها در سطح استان و مناطق متأثر از شرایط بیماری کووید ۱۹ است و برنامه‌ریزی های خوبی در این زمینه انجام گرفته است، با این برنامه تلاش می‌شود تا در زیست بوم جدید بتوانیم مباحث سواد آموزی با محوریت همین شعار را در استان برای مخاطبان اجرا کنیم. تلاش می‌کنیم که از سایر روش‌ها به غیر از روش حضوری با استفاده از ابزارها، فضای مجازی و امکانات آموزش و پرورش که طراحی شده است برای اجرای برنامه‌های سواد آموزی و طرح‌های تکمیلی از این بستر به نحو مطلوبی بهره مند شویم. همه طرح‌های سال ۹۸ را با وجود شرایط سخت اپیدمی کرونا به پایان رساندیم و آزمون‌های سواد آموزان با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و با حضور سواد آموزان برگزار شده است و ارزشیابی آنها هم انجام و نتایج آن اعلام شده است، اکنون همه سواد آموزان را ترغیب می‌کنیم که در اپیدمی کرونا عضو سامانه شاد شوند و در حوزه سواد آموزی از امکانات این شبکه بهرمند شوند.
نظر شما