نگاهی به آثار سینمایی که پس از توقیف قاچاق شد

فیلم سینمایی خرس ساخته خسرو معصومی ۹ سال پس از توقیف در یوتیوب منتشر شد تا باز هم یکی دیگر از آثار سینمای ایران که در تله توقیف گرفتار است سرنوشتش با قاچاق پیوند بخورد؛ پیش‌تر فیلم‌هایی نظیر مارمولک، سنتوری و زندگی خصوصی نیز به این سرنوشت گرفتار شده بودند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، خسرو معصومی، "خرس" را در سال ۹۰ و به تهیه کنندگی جواد نوروزبیگی جلوی دوربین برد. پرویز پرستویی، مریلا زارعی، فرهاد اصلانی، علی اوسیوند، ناصر آقایی، داوود فتحعلی بیگی، مائده طهماسبی، ابوالفضل شاه کرم و اکبر معززی در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند. خرس در سی امین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای فرهاد اصلانی و سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری را برای محمدرضا دلپاک به ارمغان آورد.

این فیلم روایتگر داستان مرد رزمنده‌ای است که پس از سال‌ها اسارت در هنگام بازگشت به منزل با ازدواج همسرش در زمان غیبت او مواجه می‌شود. نمایش خرس در جشنواره فیلم فجر، نقطه آغاز ایجاد حواشی برای این فیلم بود. برداشت‌های غلط از داستان این فیلم، هیچ گاه اجازه نداد تا رنگ پرده را در اکران به خود ببیند و طی چند مرحله‌ای که در طول این سال‌ها، فیلم‌های توقیفی به اکران رسیدند، خرس در این گردونه قرار نگرفت تا همچنان برچسب توقیف را داشه باشد و حالا هم در محاق نمایش قاچاق گرفتار آید تا کم‌ترین امید به اکران را هم از دست بدهد.

خسرو معصومی در آخرین واکنش خود به توقیف این فیلم، سال گذشته گفته بود حتی حاضر است فیلمش را یک هفته اکران کند. این کارگردان، امسال با اکران آنلاین فیلمش مخالفت کرد و اعلام نمود که دنبال کسب مجوز اکران فیلم خرس در سالن سینماهاست.

حالا باید منتظر واکنش مدیران سینمایی وقت نشست و دید آیا تصمیمی برای عرضه آثار توقیفی در شبکه نمایش خانگی، پیش از قاچاق می‌گیرند یا همچنان باید نظاره‌گر قاچاق فیلم‌های توقیفی بود؟

فیلم‌های توقیفی که قاچاق شدند

خرس اولین فیلم توقیف شده‌ای نیست که سرنوشتش با قاچاق گره خورده و احتمالاً آخرین هم نخواهد بود. به طور کلی قاچاق فیلم‌ها و انتشار غیر قانونی آنها در کشور ما به دلیل وجود نداشتن قانون کپی‌رایت، یک موضوع عادی تلقی می‌شود. این روزها که به دلیل شیوع بیماری کرونا، اکران آنلاین فیلم‌ها به یک گزینه جدی تبدیل شده است، این انتشار غیر قانونی بیشتر خود را نشان می‌دهد و مانع از آن می‌شود تا تهیه کنندگان و صاحبان آثار به حق و حقوق و سرمایه واقعی خود برسند و عملاً اکران آنلاین یک طرح دست و پا شکسته باقی بماند و نتواند جایگزین مناسبی برای اکران آثار در سینماها باشد.

اما قضیه قاچاق فیلم‌های توقیفی متفاوت است. این آثار امیدشان را برای اکران از دست داده‌اند و از اکران آنلاین قانونی آنها و تماشایشان در ازای پرداخت مبلغ تعیین شده خبری نیست. در واقع قاچاق، سرمایه این فیلم‌ها را برای همیشه نابود می‌کند. کم نبوده‌اند فیلم‌های توقیف شده‌ای که از راه‌های گوناگون، قاچاق شده‌اند. در ادامه به اسامی برخی از مهم‌ترین این آثار اشاره می‌کنیم.

مارمولک

مارمولک، ساخته کمال تبریزی را می‌توان مهم‌ترین فیلم توقیفی دهه هشتاد دانست. این فیلم تنها سه هفته روی پرده بود و با مجموع فروش یک و نیم میلیارد تومان از پرده سینماها پایین کشیده شد و خیلی زود نسخه‌ای از آن که با کیفیت بسیار پایینی از پرده ضبط شده بود وارد بازار قاچاق شد.

مارمولک به دلیل مضمون حساس آن و شوخی با روحانیت مورد غضب واقع شد اما ۱۴ سال پس از توقیف، در جشنواره‌ای با عنوان سینما و روحانیون یکی از فیلم‌های مهم و پیشتاز در این زمینه شناخته شد!

سنتوری

سنتوری یکی از مهم‌ترین آثار کارنامه داریوش مهرجویی است که توقیف آن یکی از تلخ‌ترین اتفاق‌ها برای سازندگان آن بود. این فیلم قرار بود در مرداد ماه سال ۸۶ اکران شود، اما ۴۸ ساعت قبل از اکران جلوی نمایش آن گرفته شد. چند ماه بعد هم نسخه بدون سانسور آن توسط یکی از سایت‌های خارج از ایران در فضای مجازی توزیع شد تا اکران آن برای همیشه به یک حسرت تبدیل شود.

طیبه سیاوشی، عضو کمسیون فرهنگی مجلس وقت، توقیف سنتوری را یک افتضاح بیاد ماندنی نامید.

پنجاه کیلو آلبالو

ساخته پر حاشیه مانی حقیقی در سال ۹۵ اکران شد، اما در روزهای پایانی اکران، به طور غیر مستقیم توسط سازمان سینمایی توقیف شد. ماجرای توقیف فیلم پنجاه کیلو آلبالو از زمان دیدار وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی علی جنتی با یکی از مراجع تقلید شروع شد. ازدواج یک دختر با دو پسر و کنایه‌های فیلم به برخی از مسائل فقهی، اعتراضاتی را برانگیخت که وزیر ارشاد را به عذرخواهی و در ادامه توقیف فیلم واداشت. جنتی اعلام کرد که اگر فیلم را دیده بود به دلیل محتوای مبتذل و سخیف، اجازه صدور پروانه نمایش آن را نمی‌داد.

یک روز پس از انتشار خبر توزیع فیلم در شبکه نمایش خانگی، نسخه قاچاق و بی کیفیت که از سالن سینما ضبط شده بود در فضای مجازی منتشر شد.

زندگی خصوصی

فیلم جنجال برانگیز محمدحسین فرحبخش با فیلمنامه‌ای از اصغر نعیمی، ماجرای نماینده مجلسی را روایت می‌کرد که در پی ارتباط با یک زن در نهایت مرتکب قتل می‌شد. این فیلم با واکنش‌های منفی اصولگرایان مواجه شد. بعد از اعتراض‌های فراوان و همچنین انتقاد احمد خاتمی در نماز جمعه به این فیلم، مسئولان وقت تصمیم به توقیف آن گرفتند. نسخه غیر قانونی این فیلم جنجالی بلافاصله بعد از توقیف، وارد بازار قاچاق شد.

نقاب

این فیلم به کارگردانی کاظم راست گفتار، داستان جسورانه‌ای داشت. قصه‌ای متفاوت پیرامون اغفال زنان و دخترها توسط دو جوان. نقاب سه سال بعد از ساخت و بعد از سنگ اندازی متعدد، بالاخره روانه اکران شد. این فیلم تنها یک ماه روی پرده بود، اما در اتفاقی نادر، همزمان با اکران، نسخه قاچاق فیلم بدون اصلاحات هم توزیع شد. نسخه‌ای که پایان بندی آن با آنچه در سینماها در حال اکران بود فرق داشت. وزیر وقت ارشاد، محمد حسین صفاری پس از اطلاع از این اتفاق بابت نمایش نقاب عذرخواهی کرد و دستور توقف نمایش آن را داد.

کد خبر 441575

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.