«تغییر اقلیم» و «سازه‌های ناایمن» دو عامل خطرپذیری اصفهان در حوادث

مقاوم سازی ساختمان‌های شهری و روستایی یکی از اولویت‌های ستاد مدیریت بحران استان اصفهان برای پیشگیری از وقوع حوادث غیر مترقبه و کاهش خسارات ناشی از مخاطرات طبیعی است که در این راستا در سال‌های اخیر ۷۶ هزار واحد مسکونی مقاوم سازی و بهسازی شده است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، اگر چه در یک قرن گذشته حادثه طبیعی بزرگ و مخرب در استان اصفهان رخ نداده است، اما به اعتقاد برخی صاحب نظران شرایط این خطه مستعد بروز ۱۲ بلای طبیعی در حوزه اقلیم، آب و هوا، خشکسالی، سیل، سرمازدگی، وارونگی دما و آلودگی هواست و از سوی دیگر ۱۴ بحران مانند آلودگی‌های شیمیایی، هسته‌ای، قطع ارتباطی ناگهانی دکل‌های برق، فیبرنوری و مخابراتی و آتش سوزی که به دلیل دخل و تصرف‌های انسان در طبیعت رخ می‌دهد و بحران‌های انسان ساخت به شمار می‌رود، این استان را تهدید می‌کند.

اما تغییر اقلیم مهمترین عاملی است که بر افزایش خطرپذیری اصفهان تأثیر می‌گذارد، استان اصفهان با وسعت ۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار در قلب فلات مرکزی ایران، اقلیمی خشک و نیمه خشک دارد و قرار گرفتن آن در حاشیه کویر مرکزی می‌تواند مخاطرات طبیعی این خطه را دو چندان کند؛ برای مثال دو پدیده فرونشست زمین و انتشار گرد و غبار که در سال‌های اخیر گریبانگیر این خطه شده به دلیل کاهش بارندگی، بروز بحران آب و از بین رفتن منابع آب سطحی و زیرزمینی به وجود آمده است.

بر پایه آمار شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در چهار دهه گذشته این استان نزدیک به ۱۲ میلیارد مترمکعب کسری ذخیره مخازن آب زیرزمینی داشته و نزدیک به ۷۳ درصد سطح این استان درگیر خشکسالی شده است.

این در حالی است که بارش‌های نرمال و فراتر از نرمال دو سال اخیر در برخی مناطق به ویژه روستاهای غرب و جنوب استان اصفهان منجر به سیلاب شد و بر زیرساخت‌ها و ساختمان‌های فرسوده خسارت‌هایی وارد کرد و بسیاری از ساختمان‌های مسکونی بین ۲۰ تا ۷۰ درصد تخریب شدند. خسارت مالی ناشی از سیل فروردین ۹۸ در این مناطق نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود و خسارات سال ۹۹ هنوز اعلام نشده است.

این در حالی است که دستگاه‌های متولی برای پیشگیری از خسارت‌های بیشتر با تأمین زیرساخت‌های آبخیزداری و آبخوان داری برای مهار آب‌های سطحی، مقاوم سازی ساختمان‌ها در برابر حوادث طبیعی و توسعه تجهیزات امداد و نجات تاکنون تلاش بسیاری کرده‌اند.

اجرای ۴۱ پروژه پیشگیری از سیل در روستاهای اصفهان

منصور شیشه فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در همین رابطه به خبرنگار ایمنا گفت: سال گذشته برای بازسازی ساختمان‌های خسارت دیده از سیل حدود ۴۶ میلیارد تومان کمک بلاعوض به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اصفهان اختصاص دادیم؛ همچنین ۱۲۱ میلیارد تومان برای بازسازی و تعمیر واحدهای مسکونی آسیب دیده از سیل شامل بیش از ۳۴ هزار واحد تسهیلات بانکی کم بهره داده شد که روند بازسازی آنها هم اکنون ۹۰ درصد پیشرفت دارد و در مناطق غرب و جنوب استان اصفهان در حال اجراست.

وی ادامه داد: ۱۴ میلیارد تومان اعتبار نیز به منظور اجرای ۴۱ پروژه در زمینه پیشگیری از سیل در روستاهای اولویت دار این مناطق به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اختصاص یافت که برخی از آنها همزمان با هفته دولت به بهره برداری می‌رسد.

مقاوم سازی ۷۶ هزار واحد مسکونی

به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان امسال نیز بالغ بر ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی کم بهره و ۶ میلیارد و ۸۲۰ میلیون تومان کمک بلاعوض به منظور ادامه طرح بازسازی و تعمیر بافت مسکونی آسیب دیده از سیل فروردین در شهرضا و دیگر مناطق استان در اختیار بنیاد مسکن استان قرار گرفته است.

شیشه فروش با بیان اینکه مقاوم سازی ساختمان‌های شهری و روستایی یکی از اولویت‌های ستاد مدیریت بحران در استان اصفهان است، گفت: در این حوزه، طرح ویژه بهسازی مسکن روستایی با وام کم بهره بانکی به میزان ۴۰ میلیون تومان در شهرهای با جمعیت کمتر ۱۲ هزار نفر و روستاها در حال اجراست.

وی با اشاره به مقاوم سازی ۷۶ هزار واحد مسکونی در سال‌های اخیر، افزود: مقاوم سازی و بهسازی هفت هزار و ۲۳۰ واحد مسکونی آسیب دیده ناشی از حوادث جوی از سال گذشته تاکنون انجام شده است و این پروژه برای نزدیک به سه هزار واحد دیگر در دست اقدام است.

ممنوعیت ساخت و ساز در مناطق ناایمن در برابر حوادث

شیشه فروش با تاکید بر اینکه مقاوم سازی ساختمان‌ها از سیاست‌های کلی نظام در پیشگیری از وقوع حوادث غیرمترقبه است و توجه به این امر را در کاهش خطرات مهم دانست و خاطرنشان کرد: مدیریت بحران در سال جاری این موضوع را در چند بخش پیگیری می‌کند که از جمله آنها می‌توان به ممنوعیت ساخت و سازهای غیر فنی در بافت فرسوده شهری و روستایی و مناطق ناایمن در برابر حوادث و الزام بیمه و استفاده از همه استانداردها اشاره کرد و این برنامه‌ها به اداره کل راه و شهرسازی، بنیاد مسکن، شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و سازمان نظام مهندسی استان ابلاغ شده است.

لزوم به کارگیری فناوری‌های نوین و سازه‌های سبک

وی به ضرورت استاندارد سازی ساختمان‌ها با استفاده از مصالح مرغوب اشاره کرده و بر لزوم ترویج فناوری‌های نوین و پایدار و ساخت و سازهای سبک به منظور کاهش خسارات حوادث غیرمترقبه تاکید کرد و گفت: در بسیاری از حوادث غیرمترقبه شاهد بودیم که ساختمانی بتنی یا آهنی به دلیل مقاوم نبودن دچار خسارت شده است از این رو برنامه‌ریزی مدیریت بحران اصفهان این است که ساختمان‌ها در مناطق پرخطر با فناوری‌های نوین و سازه‌های سبک احداث شود.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان تدوین و اصلاح طرح‌های توسعه عمرانی شهری و روستایی متناسب با خطر پذیری مناطق در برابر سیل و زلزله را از دیگر برنامه‌های در دست اقدام برای پیشگیری از وقوع حوادث و کاهش خسارات دانست و اظهار کرد: شهرداری‌ها و اداره کل راه و شهرسازی استان مکلف شدند ملاحظات خطرپذیری و ایمنی را در طرح‌های تفصیلی، جامع و هادی روستایی بنیاد مسکن رعایت کنند.

شیشه فروش تصریح کرد: بهبود نظارت و مدیریت بر ساخت و ساز با بکارگیری نیروهای متخصص و ماهر در همه سطوح، تقویت نظام مهندسی، ایجاد تشکل‌های فنی و حرفه‌ای و استفاده از تجارب گذشته می‌تواند به پیشگیری و کاهش خسارات حوادث غیرمترقبه کمک کند؛ سیلاب فروردین ۹۸ که لرستان و خوزستان و همچنین مناطق جنوبی و غرب استان اصفهان را در برگرفت یا تجربه زلزله بم و سرپل ذهاب کرمانشاه نشان می‌دهد که توجه به این موارد می‌تواند راهگشای کاهش خسارات حوادث غیر مترقبه باشد.

وی گفت: مکان‌یابی و مناسب سازی کاربری‌ها در مراکز جمعیتی شهری و روستایی مناسب با پهنه بندی اقلیمی به ما در کاهش خطر حوادث غیر مترقبه مانند سیل، زلزله و فرونشست زمین کمک می‌کند.

به گفته مدیرکل ستاد مدیریت بحران استانداری اصفهان، ایمن سازی و بهسازی ساختمان‌های دولتی و عمومی و تأسیسات زیربنایی و بافت‌های فرسوده از دیگر برنامه‌هایی است که این نهاد برای کاهش خطرات ناشی از حوادث غیرمترقبه پیگیری می‌کند که به این منظور سازمان هواشناسی استان باید پدیده‌های جوی و اقلیمی و میزان آسیب آنها را شناسایی و اعلام کند تا دستگاه‌های اجرایی نیز متناسب با اثرات پدیده‌های اقلیمی برنامه‌ریزی کنند.

شناسایی پدیده‌های اقلیمی از محورهای اصلی آمایش سرزمینی

شیشه فروش با بیان اینکه شناسایی و تعیین تأثیر پدیده‌های اقلیمی یکی از محورهای اصلی آمایش سرزمین است، خاطرنشان کرد: آثار ۲۰ سال تداوم خشکسالی در استان اصفهان شرایطی را به وجود آورده که کانون‌های گرد و غبار در مناطق مختلف فعال شود؛ اصفهانی‌ها تابستان امسال تاکنون پنج مرتبه خیزش گرد و غبار را تجربه کردند که ناشی از اقلیم خشک و نیمه خشک و کم بارشی سال‌های اخیر است از این رو ایجاد نظام به هم پیوسته پایش و بهبود نظام‌های هشدار سریع و پیش آگاهی بلند مدت از برنامه‌هایی است که ستاد مدیریت بحران پیگیری می‌کند زیرا انجام مطالعات و شناسایی پدیده‌های اقلیمی و تأثیر آن بر پهنای سرزمینی و ارائه راهکارهای سازگاری با تغییر اقلیم ضروری است.

وی همچنین افزایش آگاهی و فرهنگ سازی ایمن در همه بخش‌ها و تقویت امکانات دستگاه‌های اجرایی و امداد را از دیگر برنامه‌های مدیریت بحران استان دانست و اظهار کرد: قانون مدیریت بحران در سال ۹۸ به تصویب مجلس رسید و ابلاغ شد که وظایف هر بخشی در پیشگیری، کاهش خطر، آمادگی، پاسخ، بازسازی و بازتوانی مشخص شده است و فرق آن با قانون قبلی این است که به برنامه‌ای برای تعیین وظایف دستگاه‌ها تبدیل شده است.

شیشه فروش با بیان اینکه این قانون دارای هفت فصل و ۲۶ ماده است و مفاد آن در جلسه اخیر مدیریت بحران استان به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد، گفت: همه دستگاه‌ها موظف شدند یک واحد سازمانی مناسب برای مدیریت بحران با نیروی متبحر در این زمینه در نظر بگیرند و آموزش کارکنان در مدیریت بحران را در دستور کار قرار دهند.

پرداخت ۴۵ میلیارد تومان غرامت حوادث جوی به کشاورزان

وی افزود: هر دستگاه باید ساز و کارهای آمادگی و راهکارهای کاهش خطر برای مدیریت بحران در برابر حوادث را تدوین کند؛ همچنین پوشش بیمه‌ای اموال منقول و غیر منقول دستگاه‌ها و نهادها و بخش خصوصی به ویژه کشاورزان تا پایان برنامه ششم ضروری است زیرا اگر به موقع محصولات خود را بیمه کنند می‌توانند از خدمات حمایتی بیمه بهره مند شوند.

شیشه‌فروش گفت: سال گذشته از صندوق بیمه حدود ۴۵ میلیارد تومان به کشاورزان غرامت پرداخت شد، بی شک در سال زراعی پیش رو نیز کشاورزان، دامداران و باغداران باید نسبت به برقراری پوشش بیمه‌ای اقدام کنند. همچنین شهرداری‌ها نیز برای الزام بیمه مناطق مسکونی برابر حریق، سیل و زلزله اقدام کنند.

قلع و قمع ۱۰۰ واحد ویلا تا ذخیره آب برای شرایط اضطراری اصفهان

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با بیان اینکه فراهم کردن ساز و کار کاهش خطر و آمادگی برای مقابله با آن بسیار مهم است، گفت: کارگروه شناسایی پایش سازه‌های پرخطر در استان تشکیل شده است که نهادهای متولی مانند شهرداری، اداره کل راه و شهرسازی و نظام مهندسی، تاب‌آوری مناطق و کاربری‌های فرهنگی، آموزشی، مذهبی و تاریخی و تجاری را در شهرها و روستاها بررسی و پیگیری می‌کنند تا در اصفهان بروز حوادثی نظیر پلاسکو یا آتش سوزی مراکز درمانی تهران را شاهد نباشیم.

وی اضافه کرد: همچنین شرکت آب منطقه‌ای اصفهان موظف است که با همکاری شهرداری و دهیاری‌ها اقداماتی را جهت جلوگیری از سیل اجرا کند.

شیشه فروش با اشاره به تشکیل کارگروه پیشگیری از سیل، ادامه داد: شرکت آب منطقه‌ای موظف است حریم رودخانه‌ها را تعیین کرده و موانع را رفع تصرف کند از این رو در سال‌های اخیر یکصد ویلا قلع و قمع و بسیاری از اراضی رفع تصرف شد؛ آزادسازی و ساماندهی حریم رودخانه‌های استان نیز در حال اجراست چرا که طبق قانون، شرکت آب منطقه‌ای باید حریم رودخانه‌ها را آزادسازی کند.

وی همچنین به جلسه اخیر کارگروه سازگاری با کم آبی اشاره کرد و افزود: وضعیت کم آبی استان و وضعیت سد زاینده رود هر هفته پایش شده و اقدامات کوتاه مدت و بلند مدت بررسی می‌شود در جلسه هفته گذشته مدیریت بحران تاکید شد که شرکت آب و فاضلاب برای ذخیره سازی آب برای شرایط اضطراری اقدام کند.

کد خبر 440348

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.