کرونا ویروس باعث ایجاد چه بیماری هایی می‌شود؟

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، معمولاً یک نفر از هر ۶ فرد مبتلا به ویروس کرونا با عوارضی روبه‌رو می‌شود که تهدید کننده زندگی است. بسیاری از این عوارض به دنبال یک بیماری شناخته‌ شده به نام "سندروم آزادسازی سیتوکین" (Cytokine release syndrome) ایجاد می‌شود. سیتوکین یا سایتوکین‌ها گروهی از پروتئین‌های محلول در آب هستند که وظیفه آن‌ها انتقال پیام بین سلول‌هاست و برای پاسخ در مقابل یک تحریک، ترشح می‌شوند که رهاسازی آن‌ها معمولاً با مرگ سلول همراه است.

سندروم آزادسازی سیتوکین چیست؟

سندروم آزادسازی سیتوکین که به آن واکنش انفوزیون نیز گفته می‌شود نوعی پاسخ التهابی ساختاری است که به دنبال فعال شدن حجم بالایی از گلبول‌های سفید دستگاه ایمنی بدن برای مقابله با عوامل بیماری‌زا اتفاق می‌افتد و سلول‌های بیشتری را برای مبارزه با این عوامل تحریک و فعال می‌کند. در موارد شدید به این سندروم "طوفان سیتوگین" نیز گفته می‌شود. در این شرایط سیتوکین‌ها می‌توانند منجر به مرگ بافت شوند و به اعضای بدن از جمله ریه‌ها، قلب و کلیه‌ها آسیب برسانند که در برخورد با یک بیماری عفونی قوی هم‌چون کووید -۱۹ این عملکرد غیرمحتمل نیست.

کرونا و ذات‌الریه

سیتوکین‌ها در برخورد با ویروس کرونا می‌تواند منجر به عوارض بسیاری نظیر نارسایی حاد تنفسی شود. در این شرایط ممکن است ریه‌ها اکسیژن کافی را وارد خون نکنند یا دی‌اکسیدکربن به اندازه کافی خارج نشود؛ هر دوی این مشکلات می‌تواند هم‌زمان نیز اتفاق بیفتد که در نهایت این امر منجر به مرگ بیماران می‌شود. از دیگر عوارض این مواجهه پنومونی یا ذات‌الریه است. کیسه‌های هوایی در ریه‌ها در افراد مبتلا به ذات‌الریه ملتهب می‌شود و تنفس را دشوار می‌کند. ریه‌های این افراد با مایعات، عفونت و بقایای سلولی پر می‌شود و در نتیجه بدن بیماران برای عملکرد درست سیستم‌های خود قادر به انتقال اکسیژن مورد نیاز به خون نیست.

کرونا و سندروم دیسترس حاد تنفسی

سندروم دیسترس حاد تنفسی ( ARDS) از دیگر عوارض ابتلا به کووید -۱۹ است که در روزهای ابتدایی شیوع ویروس از رایج‌ترین عوارض این بیماری در چین بود. در صورت ابتلا به ARDS ریه‌ها به حدی آسیب می‌بیند که مایعات به درون آن‌ها نشت کرده و در نتیجه بدن برای ورود اکسیژن دچار مشکل می‌شود و ممکن است بیمار تا زمان بهبودی به استفاده دستگاه‌های تنفسی مکانیکی نیاز داشته باشد.

کرونا و آسیب حاد کبدی

از دیگر عوارض ابتلا به کووید -۱۹ می‌توان به آسیب حاد کبدی اشاره کرد. هر چند دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که ویروس کرونا می‌تواند به کبد آسیب برساند، تحقیقات نشان می‌دهد بیماران مبتلا به کووید-۱۹ حاد با بیشترین خطر آسیب کبدی مواجه هستند و نارسایی کبدی از جمله عوامل تهدید کننده زندگی برای این افراد محسوب می‌شود. آسیب‌های جدی و ناگهانی قلبی نیز از جمله عوارض ذکر شده برای بیماری کروناست؛ تا جایی که مطالعه مبتلایان به کرونا ویروس در چین و واشنگتن حاکی از بروز بعضی از مشکلات قلبی هم‌چون آریتمی قلبی در این بیماران است. البته هنوز مشخص نیست که ابتلای به بیماری یا استرس بالای ناشی از آن منجر به بروز این مشکلات شده است، اما مشکلات قلبی تا مدتی طولانی پس از بهبود کووید -۱۹ نیز همچنان پایدار می‌ماند.

کرونا و آسیب حاد کلیه

از دیگر عوارض ابتلا به کووید -۱۹ بروز عفونت‌های ثانویه است؛ این نوع عفونت‌ها به دنبال وجود نوعی عفونت اولیه و ناتوان شدن سیستم ایمنی بدن برای مقابله با ویروس‌ها و باکتری‌هایی اتفاق می‌افتد که در حالت طبیعی و سالم بدن به راحتی دفع می‌شود و حساسیت بدنی فرد را در برابر بیماری‌ها افزایش می‌دهد. بدین‌ ترتیب افراد مبتلا به کووید -۱۹ مستعد ابتلا به دیگر بیماری‌های عفونی نیز هستند. از دیگر عوارض ممکن اما غیر شایع ابتلا به کرونا ویروس، آسیب حاد کلیه است که در صورت بروز خطر مرگ را به همراه دارد و نیازمند درمان سریع در مراحل ابتدایی و بازگرداندن عملکرد کلیه‌ها به حالت عادی است؛ در بعضی موارد کلیه‌های فرد بهبود نمی‌یابد و باید در طولانی‌ مدت مراقبت شود.

کرونا و شوک سپتیک

بیماران مبتلا به کرونا ممکن است با شوک سپتیک نیز مواجه شوند؛ سپسیس زمانی رخ می‌دهد که واکنش بدن به عفونت نادرست باشد. در این صورت مواد شیمیایی موجود در جریان خون برای مقابله با بیماری، واکنش مناسبی را ایجاد نمی‌کنند و اعضای بدن آسیب می‌بیند؛ چنانچه این روند ادامه یابد بدن با شوک مواجه می‌شود. در صورتی که فشار خون بیش‌ازحد افت کند، شوک سپتیک می‌تواند کشنده باشد.

کرونا و انعقاد درون‌رگی منتشر

همچنین کووید -۱۹ همچنین می‌تواند منجر به لخته‌شدن خون و یا بروز بیماری ثانویه خطرناک و کشنده انعقاد درون‌رگی منتشر ( DIC) شود که هرگز به خودی خود اتفاق نمی‌افتد. در این صورت پاسخ لخته شدن خون در بدن درست ایجاد نمی‌شود و در نتیجه ایجاد لخته‌های غیرطبیعی می‌تواند منجر به خونریزی داخلی یا نارسایی اندام شود. برخی محققان معتقدند کرونا ویروس ممکن است باعث ایجاد یک شرایط لخته‌سازی جدید خونی شود.

کرونا و ربدومیولیسیس

در وضعیتی بسیار نادر نیز نمونه‌هایی از ربدومیولیسیس (Rhabdomyolysis) در میان مبتلایان به کرونا دیده شده است که منجر به تجزیه عضلات و از بین رفتن بافت می‌شود. با جدا شدن سلول‌ها از هم، پروتئینی به نام میوگلوبین به جریان خون وارد می‌شود که اگر کلیه‌ها نتوانند به سرعت کافی آن را از خون دفع کنند، تحت‌الشعاع تبعات آن قرار می‌گیرند و این امر باعث مرگ افراد می‌شود. از سوی دیگر برخی از کودکان و نوجوانان مبتلا به کرونا با سندرم التهابی مولتی سیستم در کودکان ( MIS-C یا PMIS) مواجه می‌شوند که دارای علائمی هم‌چون تب، درد شکم، استفراغ، اسهال، سردرد و سردرگمی است. این علائم مشابه سندرم شوک سمی یا بیماری کاوازاکی است که باعث ایجاد رگ‌های خونی در کودکان می‌شود.