اگر این علائم را دارید، سبزیجات بخورید؟

به گزارش خبرنگار ایمنا، مدیر گروه دفتر بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، گفت: در دوران نقاهت، اشتها افزایش یافته و این زمان بهترین فرصت برای جبران کمبود آب، الکترولیت‌ها، ویتامین‌ها، و انرژی مورد نیاز بدن است.

نسرین علیزاده، اضافه کرد: در دوره بیماری کووید ۱۹، اشتهای بیمار کاهش یافته و به دلیل عدم دریافت کافی مواد مغذی، احتمال بروز سو تغذیه یا کمبود ریز مغذی‌ها افزایش می‌یابد بنابراین لازم است تمامی بهبود یافتگان به ویژه افراد آسیب پذیر همچون کودکان، مادران باردار و شیرده، سالمندان و مبتلایان به بیماری‌های مزمن همچون سل، سرطان، دیابت، فشارخون بالا و … تحت نظر و مراقبت تغذیه‌ای ویژه قرار گیرند.

وی تاکید کرد: در دوران نقاهت، اشتها افزایش یافته و این زمان بهترین فرصت برای جبران کمبود آب، الکترولیت‌ها، ویتامین‌ها، پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن است که در طول بیماری به علت افزایش نیاز به مواد مقوی و مغذی، آب و الکترولیت‌های ناشی از سوخت و ساز بالا در بدن و در عین حال بی اشتهایی ناشی از بیماری به میزان لازم و کافی تأمین و جذب نشده‌اند.

علیزاده، تصریح کرد: رعایت رژیم غذایی غنی از غذاهای گیاهی یا حداقل فرآوری شامل میوه، سبزی، نان و غلات سبوس دار، حبوبات، ماهی، مرغ و مصرف کم گوشت قرمز برای تسریع در بهبودی توصیه می‌شود چرا که دریافت کافی مواد غذایی و رعایت تعادل و تنوع در مصرف منجر به تقویت سیستم ایمنی و بازگشت سریع‌تر سلامتی می‌شود.

وی با تاکید براینکه کمبود خواب شبانه، تأثیر منفی بر ترمیم سیستم ایمنی و تنظیم فشارخون دارد، گفت: خواب کافی و همچنین حرکات سبک ورزشی باعث محافظت از سلول‌های ایمنی می‌شود.

علیزاده، اظهار کرد: ضروری است تمامی الزامات تغذیه‌ای، پرهیزهای غذایی و نکات بهداشتی و ایمنی در تمامی مراحل تهیه، آماده سازی، نگهداری، پخت و سرو غذا توسط مراقبین و تأمین کنندگان غذا در نقاهتگاه‌ها و منازل مورد توجه و دقت قرار گیرد.

منابع غذایی غنی از روی را بشناسید

برخی از مطالعات حاکی از آن است که جذب روی کافی موجب کاهش شدت و طول سرماخوردگی شده، عملکرد غده‌ی تیروئید را بهبود بخشیده، مشکل انعقاد خون را برطرف می‌سازد و تأثیرات مخرب افزایش سن در زوال قرنیه را محدود می‌کند. مطابق با مطالعات انجام شده در ژوئن ۲۰۱۵ مشخص شد که روی نقشی اساسی در تنظیم ضربان قلب ایفا می‌کند و بالقوه به مبارزه با بیماری قلبی ناشی بی‌نظمی ضربان قلب می‌پردازد. روی در زمره مواد معدنی محدود اما ضروری قلمداد می‌شود، که بدن برای حفظ سلامت خود فقط به مقدار اندکی از آن نیازمند است (حدود هشت میلی گرم برای زنان بالغ و ۱۱ میلی‌گرم برای مردان بالغ کفایت می‌کند).

مواد غذایی سرشار از روی می‌تواند روی مورد نیاز روزانه بدن را تأمین کند. صدف خوراکی منبعی غنی از روی است که سیستم ایمنی بدن را تا حد زیادی تقویت می‌کند. صدف پخته، تن صدف و یا خوراک سرو شده روی صدف را امتحان کنید زیرا چندان مهم نیست چگونه آن را سرو می‌کنید، مهم این است که غذایی خوشمزه میل نموده‌اید. البته شایعات دال بر آن است که صدف فواید دیگری نیز برای حفظ سلامت دارد.

انواع خاصی از ماهی‌ها از قبیل ساردین، سالمون، flounder و sole حاوی روی هستند تنوع گسترده‌ایی از غذاهای دریایی به رژیم‌های غذایی تأمین سلامت قلب اضافه می‌شود و بالطبع با روی موجود در آنها قلبی تپنده‌تر را برایتان به ارمغان می‌آورند. گوشت گوساله و مرغ فقط حاوی پروتئین نیستند بلکه منابعی مفید برای تأمین روی نیز به حساب می‌آیند. برای جذب حداکثری روی و بهره‌گیری از دیگر فواید حبوبات، غذاهایی مانند نخود پخته، نخود، عدس، لوبیا سبز و لوبیای سیاه را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید.

سبزیجات مغذی مانند قارچ، اسفناج، کلم، کلم بروکلی و سیر حاوی روی هستند و در عین حال ویتامین‌های حیاتی و مواد معدنی را در خود جای داده‌اند. آجیل و مغزها از دیگر منابع عالی برای تأمین روی محسوب می‌شوند که علاوه بر روی، روح نیز به شما می‌بخشند. فواید غلات کامل در حفظ سلامت بی‌شمار است. زیرا سرشار از فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و روی است. همچنین غلات صبحانه با برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی از قبیل روی غنی شده‌اند. شیر و ماست علاوه بر اینکه سرشار از کلسیم هستند، بسیار خوشمزه و مملو از روی نیز هستند.

خواص درمانی عسل

اصولاً ًاز عسل به عنوان ماده‌ای انرژی‌زا استفاده می‌کنند. همچنین این ماده در بهبود زخم‌ها و سایر جراحات نیز نقش مهمی را ایفا می‌کند. برای قرن‌ها عسل به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده و همچنین گندزدا مورد استفاده قرار می‌گرفت و به صورت موضعی بر روی زخم‌ها، سوزش‌ها و جراحات استعمال می‌شد. مصرف روزانه یک قاشق عسل، گردش خون در رگ‌ها را تسریع می‌بخشد و موجب تولید آنتی‌اکسیدان‌های خاصی در بدن انسان می‌شود.

امروزه هم عده زیادی معتقدند، عسل طبیعی یک غذای کامل است که خواص درمانی زیادی دارد و بی تردید، نه تنها از آن به عنوان ماده قندی، بلکه به عنوان معالج بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌کنند. طبق بعضی از منابع علمی عسل طبیعی در بهبود بیماری‌های قلبی و گوارشی و کمک کرده و یک غذای مفید برای کودکان دو سال به بالا به حساب می‌آید که در رشد آن‌ها تأثیر به سزایی دارد، همچنین مصرف آن در کودکان و کهنسالان به علت هضم و جذب سریع حائز اهمیت است. عسل طبیعی برای معالجه زخم‌های سطحی، زخم معده و برای ساختن بسیاری از داروها خصوصاً شربت سینه نیز بکار می‌رود.

خواص اثبات شده دارویی عسل به شرح زیر است: خواص ضد باکتری و آنتی بیوتیکی و همچنین خاصیت ضدالتهابی عسل از نظر عملی اثبات شده است، گلوکز و فروکتوز عسل سریعاً جذب شده و به انرژی تبدیل می‌شوند. اعمال کبد را فعال کرده و در دفع سموم از کبد مؤثر است، حرکات و ترشحات روده را بهبود می‌بخشد، عسل دارای یک اثر ملین بوده و ترشحات روده‌ها را تحریک می‌کند و همچنین در درمان بیماری‌های قلبی، درمان بیماری‌های گوارشی، درمان ضعف اعصاب، درمان کندی حافظه، درمان بیماری‌های کبد و درمان بیماری‌های کودکان کاربرد دارد.

تغذیه مناسب برای کودکانی که اضافه وزن دارند

ا گرچه والدین همه کودکان چاق با مشکل اضافه وزن مواجه نیستند که بخواهند در برنامه در نظر گرفته شده با فرزندانشان همراه باشند، اما مطالعات مرتبط حاکی است چاقی فرزندان بیشتر زمینه ارثی دارد و می‌توان علت اصلی آن را در والدینشان جستجو کرد. اگر والدین در این برنامه همراه فرزندانشان باشند، انگیزه لازم را برای کاهش وزن در اختیار آنها قرار می‌دهند و فرزندان نیز آنها را به عنوان یک الگوی مناسب می‌پذیرند. در این تحقیق، ۸۰ کودک چاق در محدوده سنی ۸ تا ۱۲ سال همراه والدینشان شرکت داشتند.

در این برنامه ۵ ماهه از والدین خواسته شد با استفاده از روش‌های مختلف مانند گنجاندن غذاهایی سالم و کم کالری در برنامه غذایی روزانه اعضای خانواده، کنترل میزان وعده‌های غذایی روزانه کودکان و همچنین فعالیت‌های ورزشی در برنامه‌ای که برای کاهش وزن فرزندانشان در نظر گرفته می‌شود، آنها را همراهی کنند. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد، همراهی والدین و فرزندان، اثر بخشی برنامه کاهش وزن را افزایش می‌دهد.

لازم نیست به‌دنبال چرایی این موضوع باشید. این تنها راه برای تشویق فرزندانتان به کم خوری، مصرف سبزیجات تازه در برنامه غذایی روزانه و شرکت در برنامه‌ها و فعالیت‌های ورزشی است. اگر خودتان به رعایت این نکات پایبند نباشید، از فرزندانتان چه توقعی دارید. باید پذیرفت اگر رعایت بعضی اصول در خانواده‌ها نهادینه شود در مدت زمان کوتاهی می‌توان به این مشکل و پیامدهای ناشی از آن غلبه کرد. مصرف بیش از اندازه فست‌فود که از پیامدهای زندگی ماشینی است و کاهش علاقه‌مندی کودکان به میوه‌ها و سبزیجات تازه به عنوان یک میان وعده غذایی سالم و همچنین کم تحرکی آنها و اختصاص زمان قابل توجهی از اوقات فراغت به بازی‌های کامپیوتری و تماشای برنامه‌های تلویزیونی از عوامل زمینه‌ساز شیوع چاقی در جامعه امروز است که باید با آنها مبارزه کرد.

لزوم مصرف سبزیجات و پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌ها

مصرف سبزی‌ها در عملکرد صحیح اندام‌ها و ارگان‌های بدن و پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌های مزمن موثراست. انواع سبزی‌ها علاوه بر تأمین آنتی اکسیدان‌ها بهترین منبع تأمین فیبر مورد نیاز بدن است که به هضم غذا کمک می‌کند. اما متأسفانه بسیاری از ما به دلیل زحمت تمیز کردن و شست وشوی سبزی یا احتمال اینکه ممکن است آلودگی آن به طورکامل برطرف نشود یا دلایل دیگر تمایلی به مصرف سبزی نداریم و همین موضوع باعث می‌شود تا خود را از منبع غنی مواد مغذی محروم کنیم. از طرفی کمبود مواد مغذی در بدن همراه با علائمی است که هر فردی می‌تواند با توجه به آن‌ها جلوی پیشرفت کمبود را بگیرد و مانع از مشکلات بعدی شود. در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم:

احساس خستگی

سبزیجات منبع مهمی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که بدن برای داشتن عملکرد مناسب به آن‌ها نیاز دارد. مصرف ناکافی سبزیجات و مصرف خوراکی‌های سرشار از مواد غذایی فراوری شده و حاوی کربوهیدرات می‌تواند باعث احساس خستگی و به مرور از دست دادن حافظه و نوسانات خلق و خو و در نهایت افسردگی می‌شود.

احساس گرسنگی

مصرف میزان کافی سبزیجات به فرد کمک می‌کند تا برای مدت بیشتری احساس سیری داشته باشد و از طرفی تمایل وی به مصرف غذای سالم بیشتر از مصرف مواد غذایی ناسالم باشد و برعکس این موضوع هم زمانی که سبزی کافی مصرف نمی‌کنید، صادق است.

آسیب پوست

همان طور که همیشه شنیده‌اید، آنتی اکسیدان‌ها در برابر رادیکال آزاد به عنوان سپر عمل و از آسیب آن به بدن جلوگیری می‌کند. یکی از مهم‌ترین نقاطی که رادیکال‌های آزاد به آن آسیب می‌رساند، پوست است که با مصرف کافی سبزی می‌توان از پیری و چروک افتادن پوست پیشگیری کرد.

گرفتگی عضلات

عضلات برای رفع انقباض و گرفتگی به پتاسیم کافی نیاز دارند. سطح پایین این ماده معدنی در خون، باعث گرفتگی عضلات می‌شود و سبزیجات بهترین منبع پتاسیم است. سیب زمینی، اسفناج و سبزیجات تیره از بهترین منابع گیاهی پتاسیم هستند.

یبوست

سبزی هم مانند میوه مقدار زیادی فیبر خوراکی دارد که با مصرف کافی آن می‌توان مانع از بروز یبوست شد. اگر دچار کم کاری روده‌ها شدید به ناکافی بودن مصرف سبزی مشکوک شوید.

بد شکلی موها و ناخن

ویتامین بیوتین نقش مهمی در طراوت و شادابی مو و ناخن دارد. خارش و قرمزی پوست از جمله دلایل کمبود این ویتامین است. به میزان کافی منابع گیاهی این ویتامین را داریم.

کسانی که تمایل به مصرف منابع حیوانی این ویتامین ندارند یا به دلیل مشکلات اقتصادی منابع گیاهی را ترجیح می‌دهند، باید به میزان کافی از سبزی‌های حاوی این ویتامین مانند گل کلم، توت، بادام و موز استفاده کنند.

خون‌مردگی

خون‌مردگی بیشتر مواقع به دلیل کمبود ویتامین C در بدن اتفاق می‌افتد. با مصرف کافی این ویتامین از خون مردگی پوست جلوگیری کنید.

ناموفق بودن در کاهش وزن

بیشتر میوه‌ها و سبزی‌ها کالری کمی دارند. افزون بر این، مصرف میوه می‌تواند به کاهش هوس‌های غذایی برای خوراکی‌های شیرین نیز کمک کند. به عنوان مثال به جای مصرف بستنی می‌توانید یک کاسه توت فرنگی بخورید و ۲۰۰ کالری کمتر دریافت کنید.

نکته اینکه هر فرد باید در روز چهار تا پنج نوع مختلف سبزیجات استفاده کند. روزانه باید به میزان چهار تا پنج واحد سبزی استفاده شود که برابر با یک عدد گوجه‌فرنگی یا خیار متوسط، یک لیوان سبزی خام مانند کاهو یا نصف لیوان سبزی پخته است. برای پخت سبزیجات، توصیه بر این است که آن‌ها را بخارپز یا با روغن کتان، روغن زیتون طبخ کنید. اضافه کردن چربی‌های سالم به این سبزیجات، جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در آن‌ها را در بدن چند برابر می‌کند.