ایجاد زیرساخت‌های سبز برای دستیابی به شهرهای پایدار

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، کمبود یا قدیمی بودن زیرساخت‌های شهری تنها مشکل شهرنشینان نیست و وقایعی هم‌چون سیل، آلودگی محیط زیست، افزایش گرما، کیفیت پایین هوای ناشی از صنعت و ترافیک سنگین از جمله مواردی است که گریبانگیر شهرهای پرجمعیت می‌شود. البته نبود زیرساخت مناسب می‌تواند وقوع این رویدادها را بدتر کند و زیست‌پذیری شهرها را کاهش دهد. از سوی دیگر فراگیری جهانی کووید -۱۹ نابرابری دسترسی به منابع و مکان‌های عمومی مختلف و در نهایت آسیب‌پذیری جوامع را به تصویر کشید و نشان داد که بسیاری از شهرهای جهان سیستم‌هایی ضعیف دارند. بنابراین لازم است که مسئولین شهری با اولویت بخشیدن به پایدارسازی شهرهای خود، آینده شهروندان امروز و نسل‌های فردا را تضمین کنند. در این میان به‌کارگیری راه‌حل‌های سبز و دوستدار محیط زیست در کنار همکاری بخش‌های مختلف جوامع به‌منظور در نظر گرفتن تمامی جوانب شهرنشینی می‌تواند منجر به ایجاد زیرساخت‌های پایدار، مقرون به صرفه و طرفدار برابری شود.

مقامات رسمی در اغلب نقاط جهان در مواجهه با شدت گرفتن طوفان‌ها، افزایش دمای هوا، بالا رفتن سطح آب دریا و سردرگمی درباره وضعیت آینده در تلاشند تا زیرساخت‌های شهری را متناسب با تغییرات آب و هوایی بهبود بخشند، که البته تنش‌های مالی ناشی از گسترش ویروس کرونا پیاده‌سازی ایده‌های آنان را از نظر مالی با مشکلات بسیاری مواجه کرده است. با این حال، اگر سران تمام بخش‌های یک شهر دست در دست هم برای پیاده‌سازی پروژه‌ها تلاش کنند و راه‌حل‌هایی برای زیرساخت‌های طبیعی ارائه دهند بهتر می‌توانند مشکلات موجود در یک شهر را برطرف کنند و از استراتژی‌هایی مقرون به صرفه برای بهبود زیرساخت‌های شهری بهره ببرند. در این زمینه می‌توان از راهکارهایی هم‌چون بازگشت طبیعت به شهرها بهره برد.

تحقیقات حاکی است که زیرساخت‌های سبز نظیر درختان، تالاب‌ها، پارک‌ها، فضاهای باز و بام‌های سبز می‌تواند پاسخگوی بسیاری از مشکلاتی باشد که جوامع پرجمعیت با آن دست و پنجه نرم می‌کند. زیرساخت‌های سبز می‌تواند مزایای زیادی برای شهر و شهروندان همراه داشته باشد و نیازهای عمده جوامع را برآورده کند. به عنوان مثال، کاشت درختان و سایر گیاهان سبز منجر به تولید اکسیژن و کاهش کربن می‌شود و به پایین آوردن سطح آلاینده‌های هوا کمک زیادی می‌کند. علاوه بر این، افزایش پوشش درختی در سراسر یک شهر، به تأمین سایه برای مردم و زیرساخت‌ها، فراهم آمدن سکونت‌گاه‌های حیات وحش، جذب آب باران، کاهش سرعت روان‌آب‌ها و تقویت سلامت روحی مردم منجر می‌شود. در این راستا طراحان می‌توانند به جای احداث زیرساخت‌های بتنی و پر هزینه، باغ‌ها، پارک‌ها و خیابان‌های مملو از درختان سبز ایجاد کند تا از این طریق به افزایش جذب آب باران بپردازند. این‌گونه اقدامات همچنین می‌تواند به بهبود سطح سلامتی و ایمنی ساکنان شهرها کمک کند، مثلاً بیماری‌های تنفسی یا گرمازدگی را به حداقل برساند و مسیر تردد کودکان از خانه تا مدرسه و غیره را ایمن سازد. مهم‌تر از همه اینکه، ایجاد زیرساخت‌های سبز هزینه‌ای به مراتب کمتر از احداث زیرساخت‌های خاکستری (بتنی) در بر می‌گیرد و در نتیجه می‌تواند سرعت توسعه شهری را افزایش دهد.

نمونه‌ای موفق از یک زیرساخت سبز

از آنجایی که زیرساخت‌های سبز بسیاری از نیازهای شهری را مورد توجه قرار می‌دهد، در نتیجه مستلزم همکاری بخش‌های مختلف و ارائه ایده‌های گوناگون از سوی بسیاری از آژانس‌های شهری است. نمونه‌های موفق زیادی از پیاده‌سازی این نوع زیرساخت‌ها در فضاهای عمومی جهان وجود دارد که به‌عنوان مهم‌ترین آن‌ها می‌توان از پارک Bishan-Ang Mo Kio در سنگاپور نام برد. این پارک به خوبی نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با صرف هزینه‌ای به مراتب کمتر از بودجه لازم برای احداث زیرساخت‌های خاکستری، به ایجاد فضاهای پرداخت که بیشترین مزایا را برای شهر و شهروندی به دنبال دارد.

چندین دهه قبل، دولت سنگاپور کانالی بسیار بزرگ از بتن و محصور در نرده‌های فلزی ایجاد کرد تا از طریق آن، آب رودخانه کالنگ را که به سمت شهر و ساختمان‌های شهری جریان دارد، روان آب و سیل را کنترل کند. این کانال به مدت چندین سال به عنوان یک مرز نمادین بین مناطق همجوار شهر عمل می‌کرد. با گذشت زمان، کانال مذکور فرسوده شد و نیاز به بازسازی پیدا کرد. مسئولان تصمیم گرفتند این بار کانال را به صورت آبراهه‌ای طبیعی طراحی کنند تا آب باران و رودخانه کالنگ را در مسیری درست هدایت کند و از وقوع هرگونه پیشامد ناگوار جلوگیری کند. طبیعی‌سازی مسیر حرکت آب رودخانه کالنگ نیازمند مشارکت بخش‌های مختلف شهری، به خصوص آژانس پارک‌های سنگاپور بود که مدیریت و مالکیت زمین‌های اطراف را بر عهده داشت. در نتیجه، این آژانس با همکاری دیگر سازمان‌های شهری نظیر شهرداری، وزارت محیط زیست و وزارت بهداشت پروژه "زیرساخت سبز-آبی" را طراحی و اجرا کرد و کانال آبی جدید در فضایی سبز احداث شد که این کار به کنترل سیل و بهبود کیفیت آب نیز کمک زیادی کرده است.