به گزارش خبرنگار ایمنا، مراسم رونمایی از کتاب "طعنه سیاسی: پایان یک دموکراسی دروغین" با حضور دیپلماتهای ارشد وزارت امور خارجه، سفیر واتیکان در ایران، اسقف اعظم ارامنه اصفهان و سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ساعاتی پیش در سالن همایشهای هتل آسمان اصفهان برگزار شد.
سید عباس موسوی در آغاز ضمن تشکر از آکادمی پیامآوران صلح برای برگزاری این مراسم گفت: یکی از شاخصههای تمدن ایرانی صلح است. ایرانیان در سراسر تاریخ به عنوان مردمی صلح دوست شناخته میشوند.
وی افزود: مطالعه اخبار ناگوار جهان موید این بوده که پدیدههای شومی مانند تروریست، خشونت، جنگ، نژاد پرستی و… همه محصول بشر پسا مدرن است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: انسان این عصر میکشد تا هویت خویش را با نفی هویت دیگری به اثبات رسانده و بودن خود را در نبودن دیگری میپندارد. چرا هنوز در هزاره سوم تاکید بر هویت خویش، با نفی هویت دیگری همراه است؟
موسوی ادامه داد: آیا جوامع ما تنها به دلیل تفاوت دین، زبان، نژاد، ملیت و عقیده انسانهایی که در آن زندگی میکنند تا ابد گرفتار تنش و فوران خشونتهای مرگبار از حملات انتحاری تا نسلکشی و بیعدالتی خواهند بود؟ قطعاً نمیتوان نقش دولتهای سرکوبگر و استعمارطلب را در این اتفاقات نادیده گرفت، این همه اختلاف و بحران در جهان بیش از آنکه ناشی از نقطه نظرات متفاوت باشد، از ناتوانی انسانها برای رسیدن به تفاهم و درک مشترک است.
وی تصریح کرد: برای درک مشترک باید به زبان مشترک رسید؛ زبان مشترکی که همگی از آن به احساسات مشترک و مشابه برسند. گفتوگو زمانی محقق میشود که زبانی مشترک وجود داشته باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: اساساً انسانها در طول تاریخ به دنبال ارائه مبانی خود به دیگران بودهاند و دیگران نیز گاهی این مبانی را پذیرفتهاند و گاهی نپذیرفتهاند.
موسوی ادامه داد: آنجا که بشر به مبانی مشترک دست یافت، صلح پایدار ایجاد شد؛ آنجا که صلح تنها به دلیل قدرت بیشتر یک طرف علیه طرف دیگر اتفاق افتاده، صلح به وجود آمده اما پایدار نبوده و به محض ضعیف شدن طرف قوی یا قوی شدن طرف ضعیف، جنگ دیگری رخ داده است. اهمیت رسیدن انسانها به درک و مفاهیم مشترک برای رسیدن به صلح پایدار مشخص است.
وی تصریح کرد: امروزه صلح و امنیت بینالمللی از زمره پیشنیازهای حقوق بشر است. با به خطر افتادن صلح و امنیت بینالملل، تمامی حقوق و آزادی انسانها دچار مخاطره میشود؛ زیرا جنگ و تهدید در سطح جهان نه تنها صلح و امنیت بینالمللی را متأثر میکند، بلکه حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حق بر توسعه و حق بر محیطزیست را نیز تحتالشعاع خود قرار میدهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پایان گفت: در چند دهه اخیر اقداماتی برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی شکل گرفته و اشکال مختلفی از آن پدید آمده است. جامعه جهانی تلاش میکند با شناسایی زندگی در صلح با عنوان حقوق بشری، حفظ صلح و امنیت بینالمللی را به یک تعهد فراگیر بینالمللی تبدیل کند.
کم رنگ شدن مرز میان خود و دیگری، آرمان صلح است
حسین رستمی، مدیر آکادمی پیامآوران صلح نیز در این مراسم اطهار کرد: از بدو تأسیس آکادمی پیامآوران صلح، دغدغه اصلی ما کشف و حمایت و شکوفایی استعدادهای جوان در عرصه هنر و ادبیات بود.
وی افزود: ما معتقدیم که یکی از راههای تحقق صلح، ادبیات بوده و برای این مهم دلایلی نیز داریم. مهمترین دلیل این است که ادبیات بازتاب دهنده آن چیزهایی است که در جامعه رخ میدهد و بازتاب دهنده ارزشهای انسانی است.
مدیر آکادمی پیامآوران صلح ادامه داد: با خواندن ادبیات ملتها میتوان به این نکته رسید که خود و دیگری میتوانند به یک وحدت برسند.
رستمی تصریح کرد: مهمترین دلیلی که ابرقدرتها همیشه برای حمله به دیگر کشورها از آن استفاده کردهاند، حس خود برتر بینی بوده است. کاری که ادبیات برای ما انجام میدهد این است که در فهم ذات، دغدغه و ترس مشترک ملتها به ما کمک میکند.
وی ادامه داد: این شناخت باعث میشود تا به تدریج مرز میان خود و دیگری کم رنگ و محو شود که به وحدت و صلح منجر میشود. این آرمان صلح است. البته آرمان بالاتری هم وجود دارد که به گفته لویناس، انسان در راه صلح به مرحلهای میرسد که دغدغههای دیگری را بر خود ترجیح میدهد. این ماهیت واقعی ادبیات است.
مدیر آکادمی پیامآوران صلح با بیان اینکه این آرمان تنها در آثار نویسندگان معاصر دیده نمیشود، گفت: در ادبیات معاصر، پدیده صلح گرایی به یک گفتمان تبدیل شده و بسیاری از نویسندگان معاصر به صورت آگاهانه از این پدیده در آثار خود استفاده میکنند.
رستمی خاطرنشان کرد: اشاره به صلح گرایی پدیدهای نیست که تنها بتوان آثار نویسندگان سراغ آن را گرفت، زیرا قدمتی به اندازه خود ادبیات دارد. از روز اولی که ادبیات به وجود آمده و آثار ادبی خلق شدهاند، نویسندگان دغدغه صلح داشتند.
خلقت بشر بر اساس فرمولی دموکراتیک است
ضیاالدین صبوری، رئیس انجمن ایرانی روابط بینالملل هم در این مراسم در مورد صلح و پیامآوران صلح گفت: صحبت کردن در مورد واژههایی که ما به ازا خارجی دارند بسیار راحت تر از صحبت کردن در مورد واژهها و مفاهیمی است که انتزاعی بوده و ما به ازا خارجی ندارند و راحتترین روش برای فهم این قبیل واژهها و مفاهیم، دوگانه سازی ذهنی است، مانند قرار دادن سلامت در برابر بیماری یا دوستی در برابر دشمنی.
وی افزود: به این ترتیب، میتوانیم واژه صلح را در برابر جنگ قرار دهیم و از این دوگانه سازی مفهوم و معنا استخراج کنیم. تقسیم جنگ و صلح به دو مقوله متضاد، از تعارض و تضادی بر میخیزد که در روح و روان فرد و جامعه حاکم میشود و در کتاب آسمانی ما نیز، جنگ صلح میان خداوند و شیطان تقسیم شده است.
رئیس انجمن ایرانی روابط بینالملل ادامه داد: دو حزب خداوند و شیطان با همین تقسیم بندی، دو اردوگاه را در هماورد تاریخ پیش روی بشریت قرار داده است. وجود انسان از ترکیب نیروها و گرانشهای متفاوتی ترکیب شده و از همین رو میپنداریم که انسان پیچیدهترین موجود روی زمین است، در صورتی که در قراعت آسمانی این موجود از روح خداوند تکمیل یافته، همانگونه که عیسی (ع) به عنوان سنبل تاریخی این تکمیل، روح خدا بود، کلمه خدا بود و روحالقدس که ۴۵ بار با نام عیسی (ع) و ۱۵ بار در ۱۵ آیه با لقب مسیح از ایشان یاد شده است.
صبوری افزود: مسیح آمد تا در کالبد بی جان بشر روح ایمان، برادری، صفا و صمیمیت بدمد و نوید بخش حیات طیبه در پرتو مهر الهی باشد، اما چرا ما در طول تاریخ این تعداد بیشمار بشر مبتلا به شقاوت و بسامد و خون ریز میتوانیم سراغ بگیریم؟ این سوال را چگونه میتوان پاسخ داد؟ طبیعتاً راز و رمز دین درون، آزادی خدادادی است که بشر را میان دو امر خوب و بد و زیبا و زشت محیر کرده و به وی اختیار داده که بتواند از میان خوب و بد و زیبا و زشت انتخاب کند.
وی با بیان اینکه خلقت بشر بر اساس فرمولی دموکراتیک و بر مبنای قدرت انتخاب و اختیار است، گفت: قدرت انتخاب برای بشر، وی را موجودی دموکرات در جامعه قرار میدهد. نوع بشر در طول تاریخ خود انتخاب کرده است که موسی باشد یا فرعون و ابراهیم باشد یا نمرود. حال پرسش این است که چه مکانیزمی برای دوری از گرایشهای منفی در وجود بشری وجود دارد؟
رئیس انجمن ایرانی روابط بینالملل در پاسخ به سوال مطرح شده، گفت: آموزش و تزکیه انسانی بهترین و کارآمدترین مکانیزم ساخت بشر و انسان کیفی است. در اینجا داریم صحبت از یک انسان کیفی میکنیم. در ادبیات علمی معاصر و فلسفه اومانیستی گفته میشود که انسان مرکز جهان است. انسان خردمند، باهوشترین، پرنفوذترین و البته مخربترین موجود روی زمین است، اما در ادبیات فلسفی و عرفان اسلامی، از دو انسان یاد میشود؛ انسان کبیر و انسان صغیر.
صبوری افزود: انسان کبیر همان جهان است. میان این انسان صغیر و کبیر به اتحاد نیاز داریم تا برآیند آن تعامل و تفاهم باشد و نه تنش و نزاع. نیروهای این دو جهان نباید به سمت افراط و تفریط و تعارض میان دو نیرو کشیده شود، همانطور که ملاصدرا فضیلت را میان افراط و تفریط و قدرت برقراری صلح میان این دو نیرو میداند.
وی با بیان اینکه دنیا دارای هدف بوده و انسان داری تکلیف است، گفت: حرکت دنیا تکاملی و تکامل فرایندی بوده و تمدن محصول این حرکت تکاملی است و نهایتاً مقصد رسیدن به کمال است، اما کمال چیست؟
رئیس انجمن ایرانی روابط بینالملل در پاسخ به سوال مطرح شده، گفت: درواقع مقصد صلح و آرامش بشری بوده و کمال همان صلح است. اگر حرکت تکاملی برای این مقصد، هدفمند و برنامهریزی شده نباشد، فساد در برابر صلح قد علم کرده و سایهاش را بر ساحتهای مختلف فرد، خانواده، جامعه، حکومت، حاکمیت و دولت میگستراند؛ چرا که منطق حرکت نقص میشود.
صبوری ادامه داد. ضروریترین نیاز چیست؟ تعارض و تضاد میان غرایز و گرایشهای بشری سنتز میطلبد. ما همزمان نیازمند صلح درونی و صلح بیرونی هستیم. اینجا است که ضرورت امر آموزش و پژوهش در حوزه صلح مطرح میشود.
جامعه تداوم صلح و عشق است
وی با بیان اینکه دوره صلح، دوره استراحت برای جنگ نیست، گفت: مدینه یا جامعه تداوم صلح و عشق است. مفهوم شهر و شهروندی نیز در اثر تداوم صلح و عشق و دوستی محقق میشود، وگرنه بربریت ابتدایی بر جامعه و شهر حاکم میشود. صلح لازمه نظم شهروندی است و از همین رو زیست اخلاقی بشر نیز نیازمند صلح اندیشی است.
رئیس انجمن ایرانی روابط بینالملل ادامه داد: در تفکر یونانی، سیاست با اخلاق پیوستگی دارد و در اندیشه اسلامی نیز همین اصل وجود دارد و در این زمینه، شمارا به اندیشه فارابی ارجاع میدهم. در تفکر یونانی، مشخصاً دوگونه حیات وجود دارد؛ "فیوس" زندگی مادی و حیوانی است و "زئو" حیات معنوی و زندگی مدنی و اخلاقی است.
صبوری خاطرنشان کرد: نظام هستی، نظام فلسفی و دارای حکمت بوده و معقول و منطقی است و عشق و صلح نیز وابسته به درایت، حکمت و دانایی است و جز با آموزش و پژوهش استوار نمیشود. صلح تنها با تربیت و تزکیه پایدار و نهادینه خواهد شد. انسان امروز میان ظواهر تکنولوژی و زرق و برق مدرنیته احاطه شده و محتوای بشریت تحتالشعاع این عوارض مادی است و این تعارضی است که رهایمان نمیکند.
وی ادامه داد: صلح، عشق و دوستی نیازمند افسون زدایی، آموزش مستمر و پژوهش عمیق است تا گفت و گو و تحمل کردن، مدارا، گذشت و کریم بودن را یاد بگیریم و کرامت انسانی را پاس بداریم تا این خصلتها و ویژگیهای ارزشمند و کلیدی در نظم شهروندی نهادینه شود. مسئولیت این مهم بر عهده ما دانشگاهیان و شما جوانان است که درد جامعه و دغدغه مدنیت و شهروندی دارید.
اصفهان از اولین شهرهای دنیا بود که در آن گفت و گو میان دو تمدن رخ داد
لیو بوکاردی، سفیر واتیکان در ایران نیز در این مراسم ضمن تکریم صلح و دوستی، گفت: اگر یک چیز برای رساندن پیام صلح و گفت و گوی بین تمدنها باشد، آن نوشتن و کتاب بوده و مورد دیگر هنر شاعری و هنرمندان هستند که همیشه نگهبان صلح بودهاند.
وی افزود: هنرمندان اولین افرادی هستند که خطر فقدان صلح در جامعه را احساس و گوشزد میکنند. موسیقی "بتهوون" خود یک پیامآور صلح جهانی و پیوند تمدنها و همنوایی فرهنگهای مختلف بوده که سمفونی همزیستی مسالمتآمیز است.
سفیر واتیکان در ایران ادامه داد: "پابلو نرودا" نیز شاعری برای صلح است که میگوید "تمدنها باید در کنار هم رشد کنند و بدون صلح ثبات جهانی و آرامش و تعالی بشریت غیرممکن است. " به راستی شاعران پیامآوران صلح هستند و شعر بهترین زبان برای گسترش صلح است؛ چرا که در مغز و قلب مردم نفوذ میکند.
بوکاردی با اشاره به شاعران بزرگ ایرانی، گفت: در ایران نیز "مولانا" شاعری جهانی و پیامآور صلح بوده و خود ایران نیز کشوری بوده که همواره برای صلح ثابت قدم بوده و اولین منشور صلح و حقوق بشر را دارد.
وی ادامه داد: شعر فقط برای زیبایی و خیال نیست، بلکه درون انسانها را بازسازی کرده و روان انسان را صیقل میدهد. شعر اگر برای صلح باشد، بهترین وسیله برای پیوند انسانی و گسترش مهربانی میان فرهنگها است.
سفیر واتیکان در ایران با بیان اینکه اصفهان از اولین مکانهای دنیا بود که گفت و گو بین دو تمدن مسلمانان و ارامنه در آن رخ داد، گفت: این مردم مهربان و نازنین، ارامنه را با آغوش باز پذیرا شدند و به آنها آزادی عقیده و زندگی شرافتمندانه بخشیدند و سالها است که این دو فرهنگ در کنار هم مهربانانه زندگی میکنند.
بوکاردی افزود: اصفهان شهر شعر است و ایران برای اولین بار در جهان و در زمان اصلاحات، بحث گفت و گوی تمدنها و صلح را جهانی کرد.
وی خاطرنشان کرد: در این میان مسئولیت شاعران و نویسندگان و اهالی رسانه بسیار بزرگ است؛ چراکه باید بی عدالتی را گوشزد و کشف کنند. کمک این عزیزان برای بازسازی جوامع و صلح جهانی لازم است.
همچنین در این مراسم، از طرح کتاب آینده آکادمی پیامآوران صلح به نام "ملودی صلح" نیز رونمایی شد.
نظر شما