بحران فضاهای سبز شهری در دوران پسا کرونا

پاندمی کرونا باعث شد مزایای فضاهای سبز بیش از پیش برای مردم و دولت‌ها آشکار شود؛ با گسترش بیماری کووید -۱۹، تقریباً تمام زمین‌های بازی، پارک‌ها و مکان‌های عمومی برای تفریح و سرگرمی روی مردم بسته شد.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، فضاهای سبز اثرات مثبت زیادی بر سلامت روانی، تناسب اندام، همبستگی اجتماعی و رفاه دارد. اگرچه محققان می‌گویند ویروس کرونا در محیط‌های داخلی بسیار راحت‌تر از فضاهای بیرونی از یک فرد به دیگری منتقل می‌شود، با این حال بر این باورند که استفاده متمرکز از فضاهای سبز احتمال انتقال کووید -۱۹ را به طور چشمگیری افزایش خواهد داد.

با کاهش محدودیت‌های اعمال شده برای مهار کرونا، شهرنشینان بیش از گذشته از اهمیت فضاهای سبز آگاه شده‌اند و همین شناخت باعث شده است گرایش مردم به این مکان‌ها افزایش یابد. از نظر بسیاری از مردم، طبیعت شهری نوعی منبع پایدار و مقاوم در دوران شیوع کرونا به شمار می‌رود که باید هرچه بیشتر از آن بهره برد. اما توجه بیشتر به فضاهای سبز در دوران شیوع کرونا واقعیت ناخوشایند دیگری را در ذهن همگان به وجود آورده و آن نابرابری دسترسی مردم به این فضاهاست.

منافع انسانی تنها بخش کوچکی از مزایای فضای سبز است

وجود فضاهای سبز و جنگل‌های شهری مختلف برای ارتقای پایداری و مقاومت شهرها نسبت به چالش‌های پیش رو ضروری است. علاوه بر این، چنین فضاها و جنگل‌هایی می‌تواند به شهرها در زمان مواجهه با بحران تغییرات آب و هوایی کمک شایانی کند چرا که آب باران، فشار گرما و کیفیت هوا را به خوبی مدیریت می‌کند.

فضاهای سبز شهری از اهمیت بسیار بالایی به خصوص برای حفظ تنوع زیستی برخوردار است اما متأسفانه تا چند سال اخیر کسی به طور جدی به این ارزش فکر نکرده است. در واقع تحقیقات حاکی است که خیره شدن به درختان به مدت تنها چند دقیقه، منفعت‌های روانی بسیاری را به دنبال دارد و می‌تواند انسان‌ها را تا ساعت‌ها بعد سرزنده نگه دارد و مانع از تسلط افکار منفی بر ذهن آدمی شود.

مقامات رسمی شهرها در سراسر دنیا می‌توانند اصلاحاتی تدریجی را در پیش گیرند تا فضاهای سبز اطراف خود را به نفع تمام شهرنشینان ارتقا بخشند. برای این کار یکی از مهم‌ترین اقدامات این است که زیرساخت‌های بتنی قدیمی را با پوشش گیاهی محصور کرد و در هر نقطه خالی آن، درختی کاشت.

برنامه‌ریزان شهری برای افزایش فضاهای سبز در سازه‌های بتنی باید نوعی رویکرد طراحی اکوسیستمی اتخاذ کنند که از طراحی طبیعت_محور برای ایجاد شهرهای پایدارتر و زیست‌پذیرتر بهره می‌گیرد.

رویکرد اکوسیستم محور در طراحی شهر

رویکردهای اساسی‌تر برای طراحی چشم‌انداز، فراتر از افزودن فضاهای سبز به یک زیرساخت بتنی پیش می‌رود؛ در واقع بسیاری از برنامه‌ریزان با در نظر گرفتن مزایای گیاهان و خاک اقدام به گسترش فضاهای سبز در شهرهای خود می‌کنند.

حتی زمانی که تدابیر و طرح‌های آرمانی قابل دسترسی است، این احتمال وجود دارد که ابزارهای مورد نیاز برای پیاده‌سازی طراحی شهری اکوسیستم_محور هنوز ایجاد نشده باشد؛ مؤلفه‌های طراحی فضای سبز نادیده گرفته می‌شود چراکه قابل رؤیت نیست و در نتیجه در ذهن طراحان نیز خطور نمی‌کند.

به عنوان مثال، لحاظ مشخصه‌های کمیت و کیفیت خاک برای زیرساخت‌های سبز و آبی (با پوشش گیاهی و آبی) بسیار حائز اهمیت است اما به تنهایی برای طراحی‌های مبتنی بر طبیعت کافی نیست. طراحی‌های موفق زیرساخت‌های عظیم آبی و گیاهی همگی دارای یک وجه مشترک هستند: اینکه به طور جدی خدمات اکوسیستم و مزایایی را که انسان از آن کسب می‌کند مورد توجه قرار می‌دهند.

کلانشهر اوترخت در هلند، نمونه بارزی از یک مرکز پایدار است که با اصول جدید، فضاهای شهری را با دقت تمام طراحی می‌کند تا بیشترین سازگاری را با تغییرات آب و هوایی داشته باشد و محیط‌های شهری سالم و زیست‌پذیر ایجاد کند. دولت اوترخت از سال ۲۰۰۷ اهداف بلندپروازانه خود در خصوص بهبود زیرساخت‌های سبز و آبی را آغاز کرده و تا کنون با موفقیت‌های زیادی مواجه شده است.

همزمان با اینکه ما در حال پیش‌بینی آینده شهری در دوران پساکرونا هستیم و می‌خواهیم بدانیم که شهرها چگونه تحت تأثیر شیوع این بیماری قرار می‌گیرد، برنامه‌ریزان شهری تلاش می‌کنند عملی‌ترین رویکردها را در پیش گیرند. بحران کرونا به ما آموخت که مردم به طور نابرابر به فضاهای سبز دسترسی دارند و شاید رهایی از این دوران فرصت خوبی برای پیاده‌سازی بیشترین تغییرات ممکن باشد.

کد خبر 432069

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.