به گزارش خبرنگار ایمنا، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده در سال ۲۰۱۶ برجام را زیان بارترین توافق آمریکا تلقی کرد و پس از رسیدن به قدرت در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ از آن خارج شد و بازگشت تحریم‌ها به صورت گذشته را علیه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد؛ در حال حاضر نیز از هیچ تلاشی برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران دریغ نمی‌کند.
اخیراً روزنامه نیویورک تایمز با انتشار گزارشی فاش کرد که وزیر امور خارجه آمریکا دنبال استدلالی حقوقی است تا نشان دهد کشورش همچنان عضوی از توافق هسته‌ای بوده، تا از این طریق برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران اعمال نفوذ کند.
اما یک روز بعد از آنکه واشنگتن، پیش‌نویس تمدید تحریم تسلیحات ایران را به شورای امنیت داد. این شورا، جلسه‌ای را برای بررسی محتوای این پیش‌نویس تشکیل داد. در این جلسه مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در اظهاراتی خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران شد. وی در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد ضمن درخواست تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران، گفت که "اگر این تحریم‌ها تمدید نشود، تهران یک تهدید بالقوه برای خاورمیانه خواهد بود."
وزیر امور خارجه آمریکا مدعی شد که آمریکا در زمان شیوع کرونا خواستار کمک به ایران برای مقابله با کووید ۱۹ شده، اما تهران پیشنهاد واشنگتن را رد کرده است. وی در این خصوص ادعا کرد که "اینکه بگوییم تحریم‌های ما مشکلاتی در ایران در این زمینه ایجاد کرده، سوءتفاهم است. "
اما در مقابل اعضای شورای امنیت سازمان ملل از جمله کشورهای اروپایی متحد آمریکا، به طور کامل از ادامه برجام حمایت کردند. آنها همچنین یکجانبه‌گرایی آمریکا در اعمال تحریم‌ها علیه ایران و خروج از برجام را مورد انتقاد قرار داده و تاکید کردهد که تمدید ممنوعیت تسلیحاتی ایران بر اساس آنچه آمریکا ارائه داده، خلاف مفاد برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بوده و با قاطعیت با آن مخالفت کردند.
ترامپ حاضر است امتیازهای زیادی به ایران بدهد
سید جلال‌الدین ساداتیان، دیپلمات سابق وزارت امور خارجه ایران معتقد است که "آمریکا همواره دنبال این بود تا ایران را تحت فشار حداکثری قرار دهد و به همین دلیل در اولین گام، به صورت غیرقانونی از برجام خارج شد و بر این باور بود که اروپا نیز از وی حمایت خواهد کرد اما اتحادیه اروپا با انتشار بیانیه‌ای، خروج آمریکا از برجام را محکوم کرد.
به گفته وی، ترامپ در پاسخ به سرپیچی کشورهای اروپایی از تصمیم خود، آنها را تهدید کرد که در صورت همکاری با ایران آنها را مشمول تحریم‌های خود قرار خواهد داد.
این دیپلمات سابق وزارت امور خارجه می‌گوید که جمهوری اسلامی ایران نیز انتظار داشت که کشورهای اروپایی طبق برجام، مبادلات خود را با ایران ادامه دهند. در مقابل نیز اروپا برای مبادله با ایران سازوکار اینستکس را راه اندازی کرد، اما تهران این کانال ارتباطی را نپذیرفت و در پنج گام تعهدات هسته‌ای خود را کاهش داد.
به گفته ساداتیان، اروپا نیز در واکنش به خروج ایران از تعهدات برجام، تهدید کرد در صورتی که ایران به خروج خود از معاهدات برجام ادامه دهد، مکانیزم ماشه را علیه این کشور فعال خواهد کرد. ایران نیز در پاسخ اعلام کرد که در این صورت از معاهده NPT خارج خواهد شد.
به عقیده وی، اخیراً رافائل ماریانو گروسی، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تحت فشارهای حداکثری ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار گرفت و در گزارش سالیانه خود اعلام کرد که تروئیکای اروپا، خواستار تنظیم قطعنامه‌ای علیه ایران است تا این کشور را وادار به همکاری با بازرسان آژانس کند.
به گفته این دیپلمات سابق وزارت امور خارجه، آمریکا فرصت را غنیمت شمرد و طرح پیشنهادی تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را در شورای امنیت مطرح کرد.
ساداتیان می‌گید که طرح پیشنهادی تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، در شورای امنیت موفقیتی کسب نکرده و با مخالفت جدی کشورهای چین و روسیه رو به رو شد. این دو کشور مانع از تشکیل اجماع نظر اعضای شورای امنیت علیه ایران شدند تا ایالات متحده به اهداف خود برای تمدید تحریم‌های تهران نرسد.
به عقیده وی، ترامپ و پمپئو در تلاش هستند تا قبل از موعد لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا، با اعمال فشارهای حداکثری ایران را سر میز مذاکره بکشانند.
این دیپلمات سابق وزارت امور خارجه خاطرنشان می‌کند که ترامپ دنبال آن است تا از طریق مذاکره با ایران، میزان آرای خود در انتخابات ریاست جمهوری را بالا ببرد. البته باید توجه داشت که ترامپ به دلیل تحمل فشارهای گوناگون، حاضر است امتیازهای مطلوبی به ایران بدهد.
همیشه قدرت آمریکا سد راه امنیت حاکم بوده است
فواد ایزدی، کارشناس روابط امور بین‌الملل نیز معتقد است که "ایالات متحده آمریکا ضمن خروج از برجام، قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت را نیز نقض کرده و اعلام می‌کند که اگر اعضای شورای امنیت این قطعنامه را کنار نگذارند، مشمول تحریم‌های آمریکا می‌شوند.
به گفته وی به همین دلیل طرح پیشنهادی تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران را در شورای امنیت مطرح کرد که با مخالفت اکثریت اعضا مواجه شد.
این کارشناس روابط بین‌الملل معتقد است که همواره قدرت آمریکا بر تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل حاکم بوده و به همین دلیل ممکن است با فشارهای این کشور، برخی اعضای شورای امنیت با تصمیمات وی همراه شوند.
به گفته ایزدی، در صورتی که پیشنهاد تمدید تحریم‌های تسلیحاتی توسط کشورهای روسیه و چین وتو شود، آمریکا نیز از مکانیزم ماشه علیه ایران استفاده خواهد کرد.
به عقیده وی آمریکا مدعی است که ذیل مفاد برجام می‌تواند از مکانیزم ماشه استفاده کند اما بسیاری از کشورهای شورای امنیت، این تفسیر آمریکا از قطعنامه ٢٢٣١ را قبول ندارند، زیرا واشنگتن از برجام خارج شده و نمی‌تواند از مفاد برجام استفاده ابزاری کند.
این کارشناس روابط بین‌الملل خاطرنشان می‌کند: جمهوری اسلامی تاکید کرده تمامی مفاد قطع نامه ٢٢٣١ باید اجرایی شده و خواستار تشکیل کمیسیونی تخصصی برای بررسی این موضوع در شورای امنیت است.
نظر شما