با شروع فصل تابستان، عده‌ای از شهروندان به دلیل یافتن فرصت بیشتر نسبت به هفته‌هایی که تماماً با فکر وحشت از ویروس کرونا گذشت به فکر سفر و احتمالاً به جا آوردن دید و بازدیدهای نوروزی خواهند بود. اما فصل تابستان برای اجاره‌نشین‌ها همیشه با دغدغه تمدید قرارداد، یافتن مکانی مناسب‌تر با توجه به توان مالی و سر زدن به بنگاه‌های ملک و املاک می‌گذرد. مستأجران که به جای یک‌سال زندگی، به دلیل فشار مالک و بنگاه‌دار معمولاً ۱۰ ماه از سال را زندگی می‌کنند و در هر حالتی به سیستم بنگاه‌داری و مالک و حتی همسایه‌های ساکن در یک آپارتمان بدهکار هستند.
بر اساس نظرسنجی ایسپا که در تاریخ ۲۴ تا ۲۷ فروردین ماه سال جاری انجام شده است، بیش از ۵۰ درصد از شهروندان بیان کردند با شیوع ویروس کرونا درآمدهای آنها نسبت به گذشته کاهش داشته، همچنین ۴۱ درصد نیز اعلام کرده‌اند کسب و کار آنها تعطیل شده است. معنای دیگر تعطیل شدن کسب و کار و کاهش درآمدهای خانواده‌ها یعنی فقیرتر شدن نسبت به گذشته. همین دغدغه و کاهش درآمد برای خانواده‌ای که مستأجر هستند، دشواره‌ای پررنگ‌تر است.
سالی که ویروس کرونا زمینه‌ای شده تا برخی از کسب و کارها آسیب جدی ببینند و شماری از کارکنان دستگاه‌های خصوصی به دلیل تمدید نشدن قرارداد کاری به طرف دریافت بیمه بیکاری بروند، همچنین بر اساس قانون نانوشته و نامعلومی مالکان و بنگاه‌دارها هر سال به مبلغ پیش و کرایه ماهیانه می‌افزایند، لاجرم سختی‌های بیشتری را به دوش مستأجران خواهد گذاشت. حتی در سال‌هایی که نرخ تورم کمی بیشتر از ۱۰ درصد و حتی تک رقمی بوده است، مالکان با هماهنگی بنگاه‌دارها و بر اساس نیاز خود مبلغ اجاره را افزایش داده‌اند. در واقع و طی تمام سال‌ها شاهد افزایش کرایه خانه‌ها بوده‌ایم و این همه یعنی فشار مضاعف به مستأجران، حال به این موضوع کاهش نرخ سپرده بانکی و شیوع ویروس کرونا را نیز بیفزاییم.
با اعلام نرخ سود سپرده‌های بانکی به میزان ۱۵ درصد، بی‌تردید مالکان خواهان دریافت مبلغ کمتری در قبال پول پیش خانه و ملک هستند. بنابراین طی دو ماه آینده شاهد آن خواهیم بودیم که مالکان به مبلغ کرایه ماهیانه به شیوه‌ای اعجاب‌انگیز افزوده و نرخ پول پیش خانه را به شدت پایین بیاورند، این مسئله به کسب و کارهای مالکان خانه نیز ارتباط مستقیم دارد، آنان نیز امکان بهره‌وری از پول پیش خانه را به دلیل افول کسب و کارها مانند گذشته نخواهند داشت. این همه دست در دست یکدیگر داده تا مستأجران در سالی که ویروس کرونا درآمد آنها را کاهش داده متحمل زیان بیشتری به دلیل افزایش سرسام‌آور کرایه خانه شوند.
سوال اینجاست؛ کاهش نرخ سود سپرده‌ها، شیوع ویروس کرونا و به دنبال آن کاهش درآمد عموم شهروندان و به صورت خاص‌تر مستأجران چه پیامدی را برای آنان به دنبال خواهد داشت؟ بی‌تردید بسیاری از مستأجران به دلیل عدم پرداخت نرخ کرایه‌های مسکن در سال جدید راهی حاشیه شهرها خواهند شد. انتخاب روستاهای نزدیک شهرها، شهرک‌های تازه تأسیس، مناطق مسکونی جدید و محله‌هایی که از آبادانی چندانی برخوردار نیستند مقصد مستأجران در تابستان امسال هستند.
**دکترای علوم سیاسی
نظر شما