احسان کاظمی، روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: سوگ، واژه‌ای است که وقتی فرد عزیزی را از دست می‌دهیم دچار این حالت می‌شویم و سوگواری، تجربه شخصی اندوهناک برای از دست دادن فردی است که به او تعلق خاطر داشته‌ایم، البته فرایند سوگواری بسته به ویژگی‌های شخصیتی، فرهنگی و نیز کیفیت رابطه ما با فرد از دست رفته متفاوت خواهد بود، برای برخی از افراد گریستن و مرور خاطرات گذشته برای مدتی کوتاه خواهد بود ولی برخی دیگر ماه‌ها و سال‌ها دچار غم و انفعال روحی و عاطفی می‌شوند و به تدریج اختلال سوگ پیدا می‌کنند.
وی با بیان اینکه شرایط سوگواری در وضعیت کرونا بسیار متفاوت از گذشته است، تصریح کرد: در شرایط معمول زندگی، برگزاری مراسم ترحیم و یادبود، دلداری دادن و همدلی کردن اطرافیان با خانواده و نزدیکان داغدار و رفتن بر سر مزار فرد درگذشته، تا حدود زیادی سنگینی و فشار روانی ناشی از فراغ را کاهش می‌دهد اما در شرایط غیرمعمول، مانند همین موقعیت بحرانی ناشی از شیوع بیماری کووید ۱۹، به دلیل اینکه کل جامعه در شرایط سختی به سر می‌برند و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی مردم هم نامساعد است روابط بین فردی به شدت محدود شده که در این شرایط تحمل سوگ و عبور از مراحل آن با مشکلات جدی روبرو خواهد بود.
این روانشناس در خصوص مشکلات خانواده‌هایی که فوت شده‌ای از بیماری کرونا دارند، افزود: متاسفانه این خانواده‌ها نه اجازه دفن متوفی خود در مکان موردنظر خودشان را دارند نه امکان برگزاری مراسم تشییع با حضور همه اقوام خود را دارند و نه از حمایت اطرافیان به شکل اساسی برخوردار هستند.
وی با بیان اینکه سوگواری برای یک عزیز اهمیت زیادی دارد، گفت: سوگواری باعث تخلیه احساسات غم، خشم و ناراحتی می‌شود ولی اگر به هر دلیلی این امکان وجود نداشته باشد، این احساس غم و حالت سوگ در وجود فرد باقی می‌ماند و می‌تواند آسیب جدی به ساختار شخصیت، رفتار، عملکرد شغلی، اجتماعی و ویژگی‌های عاطفی روانی فرد وارد کند.
لزوم همدردی با خانواده متوفیان
کاظمی با تاکید بر اینکه در این حالت با سوگ ابراز نشده یا سوگ حل نشده روبرو هستیم، اظهار کرد: این افراد به دلایل شخصیتی یا شوک ناشی از فوت عزیزشان نمی‌توانند به شکل مناسب سوگواری کنند و در محدودیت‌های مربوط به کرونا این امکان وجود ندارد تا به شیوه دلخواه و کامل به سوگ بنشینند.
وی با بیان اینکه این افراد ممکن است دچار علائم فیزیکی عجیب یا دوره‌های مکرر افسردگی در سال‌های آینده شوند، گفت: برخی که فرصتی برای سوگواری مناسب نداشته‌اند در آینده دچار علائمی می‌شوند همچنان که توجه شدید به مراقبت از خانواده یا امور شغلی می‌تواند از علائم بی‌توجهی به سوگواری کردن باشد.
این روانشناس در انتقاد به برگزاری نحوه مراسم سوگواری در سال‌های اخیر، خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر متاسفانه مراسم ترحیم و بزرگداشت درگذشتگان در جامعه ما به نوعی جنبه تشریفات به خود گرفته است و تبدیل به مناسک دست و پاگیری شده که گمان می‌رود اگر خانواده‌ای نتواند برای عزیز از دست رفته خود مراسم آنچنانی بگیرد به معنای آن است که حق مطلب را خوب ادا نکرده و نوعی شرم اجتماعی را برای آنها همراه خواهد داشت.
وی با تاکید بر اینکه باید برای حمایت از خانواده‌هایی که عضوی از خود را به دلیل بیماری کرونا از دست داده‌اند تمهیداتی اندیشیده شود، اظهار کرد: هم جامعه باید به سبک و روشی جدید برای بزرگداشت و یادبود این عزیزان دست یابد و هم اطرافیان و نزدیکان لازم است برای کاهش آلام و دردهای خانواده عزیز از دست داده حمایت عاطفی و روانی مناسبی از خود نشان دهند.
کاظمی در خصوص نحوه برگزاری مراسم سوگواری و همدردی با این خانواده‌ها، گفت: برگزاری مراسم در فضای مجازی، انجام کارهای خیر و نیک به نیت درگذشته، گفتگوی تلفنی و استفاده از فضای مجازی برای ارتباط تصویری با خانواده متوفی، حمایت مالی در صورت نیاز، کمک کردن و به عهده گرفتن برخی از کارها و امور خانواده داغدار و در صورت نیاز ارتباط با یک مشاور متخصص در این زمینه برای پیشگیری از افسردگی و احساس درماندگی می‌تواند مفید حال این خانواده‌ها باشد.
نظر شما