به گزارش ایمنا، بیشک یکی از اهداف شهرداریها، ایجاد شرایط بهینه زندگی برای شهروندان است، بنابراین باید بپذیریم تمام رویدادهایی که در شهر اتفاق میافتد به مدیریت شهری مربوط است. هر چند شهرداریها در اذهان عمومی وظیفه تمیز کردن معابر و جمعآوری زباله را بر عهده دارند، اما این تصویری نادرست از نهاد شهرداری است و واقعیت این است که امروزه شهرداریها نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی شهری دارند.
یکی از مواردی که شهرداریها میتوانند در بهبود کیفیت زندگی شهروندان نقش داشته باشند، بهتر شدن حال مردم با اتخاذ تمهیداتی است که از سوی این نهاد به کار گرفته میشود. علاوه بر این شهرداریها هنگام بحران و حوادثی است که عواطف و احساسات مردم را درگیر میکند، به عنوان بازویی مهم برای تسکین آلام مردم هستند. اتفاقاتی که طی سالهای اخیر به وفور شاهد آن هستیم از وقوع سیل گرفته تا رخداد زلزله و سقوط هواپیما. حال سوال این است که مدیریت شهری چه نقشی در بهبود حال عمومی شهروندان در مصیبتها دارد.
دکتر حسین ایمانی جاجرمی، استاد دانشگاه و جامعهشناس حوزه شهری در خصوص بهبود حال مردم از سوی شهرداریها معتقد است که مدیریت شهری نقش مهمی را میتواند در بهبود حال مردم داشته باشد به شرط اینکه اقدامات در جایگاه مناسب خود و با مدیریت مردم ارائه شود. با او درباره نقش شهرداریها در بهتر شدن حال مردم در مواقع بحرانی و مصیبتها صحبت کردهایم. این گفت و گو را که پیشتر در نهمین شماره مجله الکترونیک «شهرگاه» منتشر شده است، در ادامه میخوانید:
از آنجا که وقوع حوادث تلخی که عواطف عموم مردم را دربر میگیرد در روحیه شهروندان اثرگذار است، شهرداریها به عنوان نهادهای مردمی چگونه میتوانند در بهتر شدن حال شهروندان نقش داشته باشند؟
شهرداریها اگر نهادهایی دموکراتیک باشند، سعی میکنند از آنجا که از دل مردم انتخاب شدهاند، در حالت ایدهآل از مسائل مردم مطلع و در کنار آنها باشند. بنابراین شهرداریهای دموکراتیک، کاملا به روز هستند و در اتفاقات عمومی خود را بخشی از مردم و شریک اتفاقات میدانند. اگر مصیبت یا اتفاقی عمومی برای مردم رخ دهد همچون اتفاق اخیر در سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی که عواطف مردم درگیر شد، اقداماتی را برای اینکه نشان دهند در کنار مردم هستند، اتخاذ میکنند. به عنوان نمونه میتوانند مراسمی را برگزار کنند یا اماکنی را برای قراردادن گل تعریف کنند. در مقابل هرچقدر که شهرداریها بروکراتیک و متمرکز باشند و به دولت وابسته باشند، همراهی و همدلی با مردم برای آنها کمتر میشود.
شهرداریهای ما چه وضعی دارند؟
شهرداریهای ما بینابین هستند. از طرفی با تشکیل شوراهای شهر، بُعد مردمی بودن به مدیریت شهری اضافه شده است و تلاش میکنند در بسیاری از اتفاقات در کنار مردم باشند اما این کافی نیست چون باید اقداماتی اتخاذ شود که حالِ مردم بهتر شود.
آیا ایجاد اماکنی برای سوگواری مردم از سوی شهرداریها امکانپذیر است؟
بعید میدانم جایی برای سوگواری تعیین شود. بهتر است شهرداریها اماکن عمومی را برای اقداماتی که حال مردم را خوب میکند ایجاد و از آن مراقبت کنند. در واقع کاربری آن هر چه باشد، باید در اختیار مردم قرار بگیرد چون مردم میدانند متناسب با اتفاقات و شرایط چه کاری انجام دهند. متناسب با شرایط جشن میگیرند یا اعتراض میکنند یا در مواقع سوگواری، سوگواری میکنند. شهرداریها باید مراقبت کنند تا اقداماتی که انجام میدهند منجر به تغییر کاربری فضاهای سبز، بوستانها و زمین بازی کودکان نشوند چون بارها نمونه این اتفاق را شاهد هستیم، در حالی که وجود این فضاها میتواند در بهتر شدن حال مردم اثرگذار باشد.
برای اینکه این فضاها از سوی شهرداریها در اختیار مردم قرار بگیرد، شما چه پیشنهادی دارید؟
به نظر میرسد شهرداریها بهتر است که مراقب فضاهای عمومی باشند و خود را امانتدار اموال عمومی بدانند و هنگامی که در کمیسیونها و اتاقهای دربسته به تراکم فروشی و تغییر کاربریها رأی میدهند یادشان باشد که کیفیت شهر از دست میرود. بنابراین اگر چنین فضاهایی وجود داشته باشد بهتر است استفاده آن در اختیار مردم باشد. شهروندان به اندازه کافی خلاق هستند و استفاده از فضاهای اینچنینی را میدانند. پیشنهادم این است که فضاها در اختیار مردم و مدیریت آن با مردم باشد. معتقدم هر چقدر که سرمایه اجتماعی کشور بیشتر باشد، آدمها تعامل بیشتری باهم دارند و توانشان برای تحمل آسیبها و مصیبتها بالا میرود و به اصطلاح تابآوری اجتماعی افراد افزایش مییابد. نقش شهرداریها هم در این حوزه همین است که در تعریف و نگهداری و حفظ فضاهای عمومی مشترک دخالت نکنند و اجازه دهند این فضاها در مدیریت مردم باشد و باید به خرد جمعی احترام بگذارند، اما متاسفانه در کشور ما این موضوع مورد بیتوجهی قرار گرفته است. لازم نیست کسی مدیریت کند وقتی انبوه خلق شکل بگیرد فضای مدیریتی نیز شکل میگیرد و این مساله در همه جای دنیا جواب داده است، ولی ما از این فضاها خیلی کم داریم.
با این اوصاف شهرداریها چطور میتوانند شرایط شادی را فراهم کنند؟
شهروندان نیازمند آسایش و آرامش و شادی هستند و اینها فراهم نمیشود مگر اینکه در کنار نظمی که وجود دارد زیرساختهای شادی در جامعه فراهم شود؛ شهرداری میتواند با اقدامات زیادی برای ایجاد نشاط و شادی بسترسازی کند و شهرداریها باید حال مردم را خوب کنند. بنابراین مدیریت شهری میتواند در بخشهای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی زیرساختهایی را برای آرامش روان مردم ایجاد کند.
نظر شما