جان هایی که کف جاده ها جا ماند

یکی از جدی‌ترین مسائلی که امروز در کشور با آن مواجه هستیم ایمنی ترددها در شهرها و جاده‌ها است. ایمنی تردد در شهرها و جاده ها یکی از جدی ترین مسائل کشور است. جان های زیادی کف خیابان های شهرها و جاده ها مانده است.

به گزارش ایمنا، بر اساس آمارهای منتشر شده ۴۵ درصد تلفات ناشی از تصادفات مربوط به داخل شهرها و ۵۵ درصد مربوط به بیرون شهرها است. سردار کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا در آخرین آماری که از میزان کشته شدگان تصادفات جاده ای اعلام کرد به مرگ ۴۵ تا ۵۵ نفر در روز اشاره کرد. او سیاه ترین سال جاده های کشور را سال ۸۴ عنوان می کند که در آن سال ۲۷ هزار نفر در کشور جان خود را از دست دادند. این گزارش را که پیش‌تر در نهمین شماره مجله الکترونیک «شهرگاه» منتشر شده است، در ادامه می‌خوانید:

این آمار هشداری می شود برای مسئولان کشور البته با تغییراتی که در رویکرد کلان کشور اتفاق افتاد و با کمک هایی که توسط این دولت و دولت های گذشته انجام شد، از سال ۸۵ به تدریج آمارها کاهش پیدا کرد.

اما از سال ۹۶ در کاهش این روند متوقف شدیم به طوری که در این سال تعداد کشته های جاده ای ۱.۲ درصد افزایش یافت و سال ۹۷ این افزایش ها برابر با ۱.۷ درصد بود.

سال ۹۷؛ ۱۷ هزار و ۱۳۸ نفر جان خود را در جاده های کشور بر اثر تصادف از دست دادند و بالغ بر ۳۶۵ هزار نفر نیز بر اثر این تصادفات مجروح و معلول شدند. بر اساس آمارهای پلیس راهور روزانه ۴۵ تا ۵۵ نفر جان خود را بر اثر تصادف از دست می‌دهند، بخش زیادی از این تصادفات به ناوگان عمومی باز می‌گردد. در شرایط کنونی ۹۰ درصد حمل و نقل بار و مسافر بر روی جاده‌ها، ۷ درصد ریلی، ۲ درصد هوایی و کمتر از یک درصد نیز دریایی است.

پلیس راهور ناجا برای کاهش آمار تلفات جاده ای دو برنامه مشخص دارد که یکی از آنها کاهش سوانح و حوادث است و جدی‌ترین بخش آن به اتوبوس‌های مسافربری باز می گردد. برنامه دوم توسعه انضباط ترافیکی است، در جاده‌ها و شهرها علائم‌، خط‌کشی و تابلو داریم ولی با توسعه ناوگان کشور خیلی انضباط ترافیکی در تراز کشور توسعه یافته یا درحال توسعه، در کشور حاکم نیست که این نقش دستگاه ها را می طلبد تا بتوانیم از این ظرفیت ها استفاده کنیم.

در حال حاضر ۲۳.۵ میلیون خودرو، بیش از ۴۰ میلیون راننده و حدود ۱۲ میلیون موتورسوار در کشور وجود دارد. امسال نیز آمار تصادفات جاده ای افزایش داشته است.

به گفته رئیس پلیس راهور ناجا آمار تصادفات حمل ونقل عمومی و اتوبوس‌ها افزایش داشته است، البته این تصادفات فاجعه‌بار نبود ولی نسبت به سال گذشته با افزایش همراه بود. در دو ماه اخیر سال جاری ۳۴ فوتی تنها در بخش اتوبوس‌ها داشتیم که این رقم در مشابه سال گذشته ۱۹ بود. امسال ۱۵۸ درصد نیز در بخش آمار مجروحین افزایش داشته و ۸۱ درصد مقصران در این تصادفات نیز رانندگان اتوبوس بودند.

او معتقد است: نظارت‌های جدی باید در پایانه‌ها صورت گیرد و این نظارت‌ها باید در بخش فنی جدی گرفته شود و پیشنهادمان این است که در پایانه‌های اتوبوسرانی، پلیس راهور مستقر کنیم که دغدغه ها رفع شود.

هادیانفر علت اصلی بیشتر تصادفات در اتوبوس‌ها را عدم توجه به جلو می داند و می گوید: ریشه آن در استفاده از تلفن همراه و تلویزیون حین رانندگی است. به طور کلی علت ۳۴ درصد تصادفات اتوبوس‌ها عدم توجه به جلو، ۱۰ درصد سرعت بالا و ۹درصد انحراف به چپ است.

رئیس پلیس راهور ناجا با اشاره به اینکه مدیریت نقلی دیگر پاسخگوی امروز ما نیست چون دنیا از آن عبور کرده است، گفت: امروزه بایستی مدیریت بر پایه عقل باشد و عقل نیز مبتنی بر فناوری و اطلاعات است، یعنی بایستی از تکنولوژی و فناوری‌های جدید استفاده کنیم و از حضور استارتاپ‌ها نیز بهره مند شویم. امروزه می‌توان رانندگان و ناوگان را کنترل کرد. ما آمادگی داریم در این حوزه نیز جلسات و همکاری‌های بیشتری داشته باشیم.

هادیانفر با اشاره به اینکه مسئله جدی امروز ما کنترل راننده از مبدا است، گفت: ما باید قبل از حرکت، وضعیت راننده و اتوبوس و مسافر را کنترل کنیم که این وضعیت شامل بستن‌کمربند و تعداد مسافر و … است.

به گفته وی چهار عامل شکل گیری تصادفات در کشور شامل سرعت بالا، سبقت غیر مجاز، عدم توجه به جلو و خستگی و خواب آلودگی راننده است که هر چهار عامل را در ناوگان عمومی داریم.

۶۲ درصد تصادفات در ۳۰ کیلومتری بعد از شهرها یا ۳۰ کیلومتر مانده به شهرها اتفاق می‌افتد زیرا یا راننده انرژی و سرعت بسیاری دارد و یا به دلیل طی مسافت طولانی خسته و خواب آلوده شده است.

علیرضا اسماعیلی، استادیار دانشگاه علوم انتظامی و عضو مرکز تحقیقات و ارتقای ایمنی دانشگاه شهید بهشتی در خصوص عواملی که در بروز تصادفات جاده ای نقش دارند می گوید: دیدگاه سنتی در ایمنی جاده ها این است که مسئولیت تصادفات جاده ای معمولا بر عهده کاربران فردی جاده است. اما با وجود این بسیاری از عوامل دیگر خارج از کنترل این کاربران ممکن است در این زمینه نقش داشته باشد. تخمین زده می شود که خطای انسانی بین ۶۴ تا ۹۵ درصد از تمام علل تصادفات رانندگی در کشورهای در حال توسعه را تشکیل می دهد.

اختلال در عابران پیاده عامل دیگری است که این استاد دانشگاه به آن اشاره می کند، به گفته او تقریباً همیشه تصور می شود که رانندگان مسئول تمامی تصادفات هستند، اما اختلال در عابران پیاده نیز یک احتمال دیگر است. عابران پیاده مجنون یا مست در جاده ها به وضوح از دیگر علل تصادفات جاده ای هستند. عابران ناشنوا و نابینا، مصروع و سالمندان و بیماران بدون همراه نیز از موارد دیگر قابل ذکر در این زمینه هستند.

او ادامه می دهد: اصلاح محیط جاده برای کاهش جریان ترافیک، سرعت خودرو، جداسازی رانندگان با سرعت بالا و پایین یا جلوگیری از ورود وسایل نقلیه به برخی از مناطق خاص از جمله اقداماتی است که می توان برای کمک به کاهش تصادفات جاده ای انجام داد اما در اکثر کشورهای در حال توسعه اجرا نمی شوند.

اسماعیلی در ادامه به وضعیت جاده های کشور اشاره می کند و می گوید: جاده اگرچه بی خطر ترین راه مسافرت نیست، رایج ترین نوع حمل و نقل داخلی در سراسر جهان است. ارایه حمل و نقل عمومی مناسب و مقرون به صرفه با قطار یا اتوبوس می تواند به کاهش استفاده از حالت های پرخطر حمل و نقل کمک کند. متاسفانه، در اکثر کشورهای در حال توسعه اهمیت راه آهن درک نشده و عمدتاً با حمل و نقل جاده ای جایگزین شده است؛ در نتیجه سیستم های جاده ای بیش از حد شلوغ شده اند. خیابان ها و جاده ها به غیر از حمل ترافیک، اغلب برای مقاصد عمومی که از کشوری به کشور دیگر متفاوت است استفاده می شوند.

به گفته او کشورهای در حال توسعه پیشرفت کمی در زمینه مدیریت ایمنی جاده تجربه کرده اند، این نشان دهنده لزوم در اولویت قرار دادن این زمینه برای تمام کشورها است.

محمود قربانی کارشناس حوزه حمل و نقل و ترافیک، آمار بالای تصادفات رانندگی در ایران را فاجعه ملی در ابعاد بین المللی قلمداد می کند می گوید: در تهران روزانه به طور متوسط ۲ نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست می دهند که یکی از آنها عابران پیاده هستند.

وی با اشاره به اینکه سال گذشته در استان تهران هزار و ۲۳۱ نفر بر اثر تصادفات ترافیکی جان باختند و از این تعداد حدود ۶۰ درصد در تهران جان خود را از دست دادند، می گوید: به طور متوسط به ازای هر یک نفر که جان خود را در تصادف رانندگی از دست می دهد، ۲۰ نفر مجروح و مصدوم می شوند. به این ترتیب، سال گذشته در کشور ۱۶ هزار و ۲۰۰ نفر در تصادفات رانندگی کشته و ۳۳۶ هزار نفر نیز مجروح و مصدوم شدند که این آمار برای تهران حدود ۷۴۰ کشته و ۱۵ هزار مجروح بود.

این کارشناس حمل و نقل و ترافیک به عوامل تصادفات داخل شهری اشاره می کند و می گوید: از جمله عوامل مهم افزایش تلفات رانندگی در کشور با وجود اینکه بسیاری از کشورهای اروپایی، هدف گذاری خود را برای به صفر رساندن تلفات رانندگی مشخص کرده اند، وسیله ای به نام تلفن همراه است. که متاسفانه در بین رانندگان و راکبان موتور سیکلت و عابران پیاده نیز بسیار رواج داشته و باعث افزایش تصادفات و افزایش مرگ و میر عابران پیاده در جریان تصادفات شده است.

به گفته قربانی، پدیده ای با نام عابران سر به هوا که با بی مبالاتی برای خود خطر می آفریدند امروزه جای خود را به عابران سر به موبایل داده اند. ضمن اینکه شاهد استفاده از این وسیله و حتی گشت و گذار در شبکه های اجتماعی از سوی رانندگان خودروها و راکبان موتور سیکلت هستیم که با یک دست مشغول راندن موتور با یک دست ارسال و دریافت پیام در تلفن همراه هستند.

این کارشناس حمل و نقل و ترافیک ادامه می دهد: متاسفانه شاهد هستیم که در پایتخت کشور روزانه حداقل یک عابر پیاده ای که صبح از منزل خارج می شود هرگز به جمع خانواده باز نمی گردد و عدد بالای متوسط یک عابرپیاده در تهران کشته می شود، این برای کلان شهر تهران و مسئولان شهری یک فاجعه است که لزوم بازنگری دستورالعمل های دستگاه های مسئول در این حوزه را یادآوری می کند.

اجرای اصلاحات هندسی کم هزینه اما موثر در بسیاری از معابر پرخطر بزرگراهی، شریانی و درجه یک در داخل و حاشیه شهر و تمرکز بر روی موتور سیکلت ها به عنوان یکی از اصلی ترین حوادث رانندگی که جان خود و سایران را به خطر می اندازد، پیشنهادات این کارشناس حوزه ترافیک برای کاهش تلفات عابران پیاده است.

درپژوهشی که با موضوع افزایش ایمنی عابران پیاده و موتور سواران توسط سیده فروغ سلیمی اشکوری کارشناس سلامت انجام شده به برخی از راهکارهای کاهش این آمار اشاره شده است.

بر اساس این پژوهش همه ساله نزدیک به ۱.۲ میلیون نفر در جهان جان خود را به علت حوادث ترافیکی از دست می دهند و بیش از پنجاه میلیون نفر دیگر مجروح می شوند. ۹۰ درصد موارد مرگ ناشی از حوادث ترافیکی مربوط به کشورهای با در آمد کم یا متوسط است. آمارهای ارائه شده در ایران نشان می دهد که پس از بیماری‌های قلبی عروقی، حوادث ترافیکی دومین علت مرگ و میر در همه گروههای سنی و اولین عامل مرگ در گروه سنی زیر ۴۰ سال است. عابران پیاده، دوچرخه سواران، موتورسواران در مقایسه با رانندگان و سرنشینان اتومبیل ها و وسایل نقلیه دیگر بیشتر در معرض خطر هستند.

پلیس آمار دقیق تری از میزان قربانیان تصادفات درون شهری ارائه می کند. بر اساس آمارهای پلیس، ۳۹ درصد از متوفیان حوادث رانندگی عابران پیاده و ۳۷ درصد از آنان را موتورسیکلت سواران شامل می‌شوند که بیشتر رانندگان فوتی موتورسیکلت در تصادفات در اثر ضربه به سر جان خود را از دست داده‌اند.

به گفته سلیمی اشکوری استفاده از کلاه ایمنی به عنوان یکی از ساده ترین و بهترین روش ها برای کاهش میزان آسیب در حوادث رانندگی موتورسیکلت است. هنگام بروز تصادف، موتورسیکلت فاقد هر گونه سیستم محافظ است و خطر ناکترین وسیله نقلیه ای است که درصد بالایی از تلفات جانی را به خود اختصاص داده و صدمات جبران ناپذیری به نقاط حساس بدن به ویژه سر و صورت راکب وارد می شود. با توجه به نمونه های عینی، استفاده از کلاه ایمنی هنگام بروز حادثه، خطر ضربه مغزی و تصادف منجر به فوت را کاهش می دهد. همچنین احتمال برخورد اجسام و ذرات معلق به سر و صورت موتور سوار را کم می کند.

براساس این پژوهش دید نامناسب نیز یک عامل خطر کلیدی است که سرنشینان خودرو و عابران پیاده را مورد تهدید قرار می دهد. وقوع تصادفات رانندگی در غروب یا شب و در هنگام طلوع خورشید بر اثر دید ناکافی بیشتر از ساعات دیگر شبانه روز اتفاق می افتد. نور ناکافی معابر، استفاده نکردن از تجهیزات ایمنی نظیر چراغ خطر و شبرنگ در عقب، جلو و روی چرخ های دوچرخه و ناسالم بودن چراغ موتورسیکلت و وسایط نقلیه احتمال رخداد حادثه را تشدید می کند.

همچنین حواس پرتی ناشی از تلفن همراه باعث عکس العمل های تاخیری، انحراف از مسیر و عدم رعایت حداقل فاصله طولی می شود. رانندگانی که از تلفن همراه استفاده می کنند چهار برابر رانندگانی که از تلفن همراه استفاده نمی کنند در معرض تصادفات رانندگی قرار دارند.

آمار کشته شدگان تصادفات ایران از آمار جنگ های طولانی مدت و زلزله های مهیبی که در این سال ها به وقوع پیوسته بیشتر است. خسارت مالی و جانی و خانواده هایی که پس از این حوادث آسیب های جدی می بینند قابل توجه است. برای کاهش این تلفات تکالیفی مشخص شده است .

بر اساس بخش (الف) ماده (۱۰۸) قانون برنامه ششم توسعه باید تا پایان این برنامه میزان تلفات حوادث رانندگی شهری نسبت به تعداد ۱۰ هزار دستگاه خودرو، ۳۱ درصد کاهش یابد. همچنین  بر اساس بند(۳۹) بخش (ج) از ماده (۳۰) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور نیز باید سالانه دستگاه‌های اجرایی ۱۰ درصد کاهش میزان تلفات را برنامه ریزی و در خصوص آن اقدامات لازم را انجام دهند.

اما آمارها نشان می دهد، بندهای مربوط به کاهش تصادفات چندان جدی گرفته نشده اند و همچنان جاده ها و خیابان‌های کشور قربانی می گیرند.

کد خبر 418793

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.