به گزارش خبرنگار ایمنا، این اخبار کمتر از ۱۲ ساعت تکذیب و پس از آن، نمایی دیگر از کنش و واکنش‌ها در رسانه‌ها پدیدار شد؛ با این حال همچنان در میان خبرها شاهد طرح ادعایی جدید از سوی مراکز درمانی و آزمایشگاه‌ها هستیم و در این شرایط برخی از دانشمندان فرانسوی خبر از مقابله با پژوهش‌های خود در این زمینه می‌دهند. به نظر می‌رسد طرح این ادعاها بیش از آنکه گره‌گشایی از گره فروبسته در حوزه دانش و خصوصاً علم پزشکی و در نهایت نجات جان انسان‌های گرفتار ویروس مرگ‌بار باشد، ریشه در جدل‌های سیاسی و هجوم بی‌امان سرمایه به کشور کشف کننده دارو دارد.
پیشگیری، کنترل و درمان ویروس کرونا بیش از هر موضوعی به سیاست‌گذاری دولت‌ها در سراسر جهان مربوط است. با شکل‌گیری و فراگیری این بیماری عالم‌گیر، نقش توصیه‌های پزشکی و راه‌کارها برای دور شدن از بیماری، بیش از آنکه توسط شهروندان صورت بگیرد در سیاست‌های سیاست‌گذاران و دولت‌ها نقش دارد. کنترل عبور و مرور در سطح شهرها، قرنطینه، محدود کردن کسب و کارها، اجرای طرح‌های فاصله‌گذاری، تعطیلی سازمان‌های دولتی، تعطیل کردن لیگ‌های ورزشی و برنامه‌های تجمع‌محور، احداث بیمارستان‌های صحرایی، کمک گرفتن از نیروهای نظامی و … همه و همه از سوی دولت‌ها برنامه‌ریزی و مدیریت می‌شود؛ از همین‌رو خبرها و تحلیل‌هایی که در رسانه‌ها منتشر می‌شود مرتبط با بازخوانی سیاست دولت‌ها در کشورهای مختلف است؛ بنابراین تلاش و جدال دولت‌ها برای دستیابی به واکسن درمان ویروس کرونا به دو نتیجه قابل توجه منجر خواهد شد. الف: ادعای یک دولت و کشور برای نجات جان انسان‌ها در سراسر عالم. ب: سرازیر شدن میلیاردها دلار سرمایه به آن کشور.
طی روزهای گذشته شاهد جنگ لفظی میان اهل قدرت در کشور آلمان و آمریکا بوده‌ایم. پس از آنکه خبرکزاری یورونیوز خبر از موفقیت نسبی آزمایش واکسن کرونا روی داوطلبان توسط یک شرکت خصوصی آلمانی را منتشر کرد در ادامه از جدال دولت آلمان و آمریکا در این باره سخن گفت و نوشت: یک شرکت آلمانی به ساخت واکسنی برای ویروس کرونا نزدیک شده و مقامات برلین می‌گویند واشنگتن تلاش کرده با پیشنهادِ «مبالغ هنگفتی پول» نوعی دسترسی انحصاری به این واکسنِ احتمالی را داشته باشد. وزارت بهداشت آلمان تأیید کرد که دونالد ترامپ خواسته شرکت «کیور-واک» آلمان را مجاب کند تا آزمایشگاه‌هایش را به ایالات متحده منتقل کند. صاحبان اصلی این شرکت به فاصله کمتر از یک ساعت در مصاحبه‌ای اعلام کردند قصد خروج از کشور آلمان را ندارند و با هرگونه انحصار نیز مخالف هستند. در واقع موضع رسمی قدرت‌مداران آلمانی را با ادبیاتی دیگر بازگو کردند. با وجودی که بازارهای سرمایه در اکثر نقاط جهان به دلیل فراگیری ویروس کرونا با سقوط‌های پی‌درپی شاخص کل روبرو شده‌اند، سهام شرکت آمریکایی که همین ادعا را منتشر کرده بود در کمتر از سه روز کاری بیش از ۵۰ درصد رشد داشت. ما با یک جدال برای کنترل انحصاری دانش و سرمایه از سوی دولت‌ها رو به رو هستیم.
بر اساس قیمت‌های مندرج سایت‌های فروش دارو در ایالات متحده و کشور آلمان، خرید یک واکسن آنفولانزا کمتر از ۲۰ دلار هزینه دارد. این نرخ‌گذاری برای دارویی است که در هر نقطه از جهان قابل دسترس بوده و از سوی کشورهای مختلف نیز تولید می‌شود و در ایران نیز بر اساس قیمت اعلام شده از سوی وزارت بهداشت و درمان، در سال ۱۳۹۸ با پرداخت ۴۰ هزار تومان قابل تهیه و استفاده بوده است. حال اگر در ماه‌های آینده کل جمعیت ۷.۵ میلیاردی جهان خواهان تزریق واکسن کرونا باشند، بدون در نظر گرفتن هزینه‌های حمل و نقل، شبکه توزیع و مبالغی که در شبکه درمان توسط شهروندان پرداخت می‌شود، بیش از ۲ هزار میلیارد دلار سرمایه به کشور کشف کننده واکسن کرونا از سوی شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای درمانی سراسر جهان سرازیر خواهد شد. صعود افسار گسیخته سهام دو شرکت آلمانی و آمریکایی طی روزهای اخیر و جدال لفظی سیاست‌مداران در همین مدت با چنین اعداد تقریبی ارتباط مستقیم دارد.
بی‌شک بحران شکل گرفته در کشورها برای مبتلایان و خانواده‌های فوت شدگان چیزی به غیر از درد و غم به همراه نداشته است، اما آن سوی چنین روایت تلخ و جان‌سوزی، فرصتی دوباره برای شماری از دولت‌ها فراهم شده تا توان مدیریتی خود را در حوزه درمان، همبستگی اجتماعی و توانایی سیاست‌گذاری نمایان‌تر کرده و از طرفی در اوج بحران به دنبال رونمایی از دانش انباشت شده و کاربردی دانشمندان و جذب سرمایه‌های بیکران خود باشند.
** دکترای علوم سیاسی
نظر شما