به گزارش خبرنگار ایمنا، بیژن حیدری متولد سال ۱۳۵۹ داوری را از سال ۱۳۷۸ در همدان شروع کرده و دارای مدرک دکترای پزشکی عمومی و تخصص جراحی ارتوپدی است که در کنار داوری فوتبال به طبابت می‌پردازد. وی سال ۱۳۸۹ برای ادامه تحصیل رشته تخصصی ارتوپدی از همدان به تهران نقل مکان کرد و سال ۱۳۹۳ بعد از فارغ‌التحصیلی به همدان برگشت و در یکی از بیمارستان‌های این شهر مشغول به کار شد.
حیدری برای نخستین بار قضاوت دیدار دو تیم استقلال و پرسپولیس تهران (به عنوان حساس‌ترین بازی فصل فوتبالی ایران) از هفته دهم لیگ برتر فوتبال ایران در سال ۱۳۹۶ را بر عهده داشت. خبرنگار ایمنا گفت و گویی با این او انجام داده که در ادامه می‌خوانیم:
چه اتفاقی افتاد که وارد داوری شدید؟
همیشه علاقه زیادی به فوتبال داشتم و برای اینکه از آن دور نباشم سال ۷۸ همراه با برادرم یک دوره کلاس‌های داوری درجه سه را در همدان شرکت کردیم. این کلاس‌ها با قبول شدن در رشته پزشکی هم زمان شد و این دو کار را باهم شروع کردم.
کار داوری و پزشکی باهم تداخل پیدا نمی‌کند؟
هر فعالیتی به تلاش نیاز دارد، داوری و پزشکی کارهای بزرگی هستند. ادامه داوری در سطح پایین کار سختی نیست، اگر بخواهیم به صورت حرفه‌ای در آن فعالیت کنیم باید تمرینات منظم داشته باشیم و بازی‌های مختلفی را قضاوت کنیم.
بیشتر مواقع از وقت استراحت و زمان‌هایی که باید در کنار خانواده باشم گذشتم تا در داوری و پزشکی موفق شوم. زمان‌هایی که ورزش می‌کنم باعث شده برای کار پزشکی انرژی دریافت کنم.
داوری چه سختی‌هایی دارد؟
سختی داوری در رده‌های مختلف قضاوت متفاوت است. زمانی که داوری را شروع می‌کنی باید در مسابقات شهرستان حاضر شوی و از لیگ‌های سطح پایین به سمت داوری در لیگ برتر پیش بروید. برای برخی مسابقات باید از طریق راه‌های زمینی به شهرهای دور بروید، شب‌ها در جاده باشید و در نهایت با امکانات کم از جانب تیم میزبان روبرو شوید، در کنار این موارد زمانی که داور مصدوم می‌شود به تمرین‌های خاص و باز توانی نیاز دارد تا بهبود یابد.
در لیگ برتر و لیگ یک باید وقت و انرژی بیشتری گذاشت که باعث خلل در شغل اصلی می‌شود، داوری در کشور ما به صورت حرفه نیست و داوران به عنوان شغل دوم به آن نگاه می‌کنند. در بسیاری از کشورها داوری فوتبال پیشرفته شده و به صورت یک شغل مجزا در آمده است.
یک داور زمانی که می‌خواهد به شهری برود باید آمادگی ذهنی لازم را داشته باشد و در مقابل توهین و ناسزایی که می‌شنود خودش را کنترل کند. مردم باید بدانند داور زمانی که اشتباه می‌کند، اول خودش ناراحت می‌شود و ممکن است چند روز از نظر روحی و روانی تحت فشار باشد، این موضوع در مسابقات سطح بالا بیشتر رخ می‌دهد. آسیب روحی که به داور وارد می‌شود باعث ایجاد مشکل در دیگر کارهای او هم خواهد شد. داور باید همه چیز را کنترل کند مانند زمانی که در زمین بازی به همه موارد اشراف کامل دارد.
حقوق داوری مناسب است؟
اکثر افراد در ایران به خاطر عشق و علاقه داوری فوتبال را انجام می‌دهند و جنبه مادی آن در اولویت آخر قرار دارد. دریافتی فعال‌ترین داور لیگ که کل فصل را قضاوت کرده و مصدومیتی نداشته به حقوق یک هفته بازیکن حرفه‌ای نمی‌رسد و مبلغی که به داوران لیگ برتر ایران تعلق می‌گیرد با خیلی از کشورهای حاشیه خلیج فارس قابل قیاس نیست.
خطرات جانی شما را تهدید می‌کند؟
زمانی که به عنوان یک علاقه مند بازی فوتبال را نگاه کنی با خطری رو برو نیستی، اما وقتی که شهر خودت را ترک کنی و به استانی دیگر بروی با خطراتی روبرو می‌شوید. بسیاری از داوران در مسیر رفت و برگشت دچار حادثه شده‌اند. در این کار خانواده یک داور هم در معرض خطر است. یک ورزشکار بعد از سن بازنشستگی می‌تواند از مزایای آن رشته‌ای که فعالیت داشته استفاده کند، اما اکثر پیشکسوتان داوری دچار آسیب دیدگی‌هایی مانند مشکل زانو، قلب و …شده اند.
به غیر از خطرات جسمی، به علت فشار روانی که از جانب رسانه‌ها، مربیان و هواداران روی داور است، او دچار آسیب دیدگی روحی می‌شود. انسان جایزالخطا است و تا زمانی که بشر قضاوت می‌کند خطا وجود دارد. داورانی هم که مصدوم می‌شوند به علت دوری از رقابت‌ها صدمات روحی می‌بینند.
برخورد خوب یا بد مردم تا چه میزان در روحیه دارو تأثیر گذار است؟
اگر هوادار بودم، دوست داشتم همیشه تیم مورد علاقم از داوری سود ببرد یا حداقل ضرری نبیند، یک اشتباه داوری ممکن است تیمی را برنده و تیمی را بازنده اعلام کند که همین موضوع باعث شده هوادار ذهنیتی منفی در مورد داور مسابقه پیدا کنند. افرادی که فوتبال را می‌فهمند، می‌دانند اگر اشتباهی رخ دهد خطای انسانی است و برخورد بدی صورت نمی‌گیرد، اما در کنار آن ناملایماتی هم وجود دارد. تا به حال به صورت حضوری برخورد منفی ندیدم که باید انتظار این راهم داشت موقع خروج از استادیوم توهین‌هایی بشنویم.
برخی هواداران اعتقاد دارند بعضی از داورها به نفع یک تیم خاص سوت می‌زنند، شما این را قبول دارید؟
زمانی که تیمی نتیجه نمی‌گیرد باعث می‌شود هوادار فکر کند یکسری عوامل خارجی مانع از نتیجه گیری تیم می‌شوند. تمام داوران ایرانی نمی‌خواهند اشتباهی داشته باشند، آبروی خود را به خطر بیندازند و باعث ناراحتی عده‌ای از مردم شوند.
نظر شما در رابطه با var چیست؟ آیا با ورود به ایران باعث کیفیت بخشیدن به لیگ برتر می‌شود؟
فوتبال روز به روز پیشرفت می‌کند، سرعت آن بالا می‌رود و با گذشته قابل قیاس نیست. سریع شدن فوتبال باعث شده نا خودآگاه اشتباهاتی رخ دهد؛ از طرفی دیگر تکنولوژی هم پیشرفت کرده است. var به داوران کمک می‌کند تا در قضاوت بهتر عمل کنند. زمانی که داور مرتکب اشتباهی می‌شود باید چیزی باشد تا اشتباه او را پوشش دهد با این کار مربیان و هواداران دوتیم آرام می‌شوند. لازم به ذکر است که در کشورهای اروپایی از این سیستم استفاده می‌شود، اما بازهم اشتباه وجود دارد. وقتی که سیستم var باشد تنها مواقعی که تصمیم داور در نتیجه بازی تأثیر گذار است می‌شود به آن رجوع کرد و برای هر خطایی اجازه استفاده از آن را نمی‌دهند. به نظرم ورود این سیستم به داوری‌ها می‌تواند کمک کند، خیلی از افراد هم معتقدند var هیجان فوتبال را سرکوب می‌کند.
قضاوت کدام بازی برای شما سخت بود؟
هر بازی سختی‌های خاص خودش را دارد. زمانی که به داور اعتماد می‌شود و قضاوت بازی برعهده او قرار می‌گیرد باید بداند که آن دیدار ساده نیست. زمانی که یک داور رقابتی را برای خودش ساده بگیرد روز مرگ داوری او به حساب می‌آید. هیچ زمانی بازی را برای خودم آسان ندیدم زیرا این فکر باعث می‌شود بیشترین خطا را در آن بازی داشته باشم. در رقابت‌هایی که حضور داشتم همیشه سعی کردم به حق قضاوت کنم و سپس از نوع داوری و اشتباهات کمی که داشتم لذت ببرم.
علاقه به داوری در کشورهای دیگر مانند علیرضا فغانی را دارید؟
در داوری مانند فوتبال نمی‌شود لژیونر شد. شرایط علیرضا فغانی خاص بود، زیرا رزومه جام جهانی را داشت و برای جام جهانی بعدی هم کاندید شده است. کشورهای آسیایی آرزوی داشتن داوری مانند فغانی را دارند که خود او اگر نمی‌خواست از ایران معرفی شود به راحتی می‌توانست از کشورهای دیگر به عنوان داور بین المللی خود را مطرح کند. من پزشک هستم و اگر بخواهم مهاجرت کنم باید شغل اصلی که پزشکی است و برای آن زحمت زیادی کشیدم رها کنم. از شرایطی که دارم راضی هستم و می‌توانم داوری و پزشکی را در کشور خودمان ادامه دهم.
برای شما داوری بیشتر اهمیت دارد یا پزشکی؟
هر دو کارم را دوست دارم زیرا برای آنها زحمت زیادی کشیدم. زمانی که برای داوری می‌گذارم از پزشکی بیشتر است، اما سن داوری محدود است و در نهایت من و کار پزشکی می‌مانیم. در حال حاضر قصد دارم هر دو را باهم پیش ببرم و نمی‌توانم بگویم کدام را بیشتر دوست دارم.
کدام یک از داوران را به عنوان الگو قرار دادید؟
هر داوری را به خاطر یک خصوصیتی که دارد الگو قراردادم زیرا یک داور تمام خصوصیات مدنظر من را ندارد، برای مثال "پیرلوئیجی کولینا" را به خاطر شخصیت کاریزماتیکی که دارد دوست دارم و "مارکوس مرک" را برای شخصیت اجتماعی که دارد می‌پسندم. در ایران داوران بزرگی را داریم مانند فغانی که هرکدام الگو هستند.
گفت و گو از: کیمیا گلپیرا _ خبرنگار سرویس ورزش ایمنا
نظر شما