مزارع موادغذایی بر فراز بام‌های شهری

در طول یک دهه اخیر محبوبیت پشت‌بام‌های سبز همواره در حال افزایش بوده تا جایی که در بعضی نواحی این بام‌ها در مقیاسی عظیم شکل گرفته است.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، با توجه به مزایای زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و سلامتی فراوانی که در استفاده از بام‌ها و دیوارهای سبز در شهرها، خصوصا شهرای شلوغ وجود دارد، بسیاری از کشورهای سراسر جهان در حال افزایش استفاده از این گزینه سلامتی در ساختمان‌های سربه‌فلک‌کشیده خود هستند تا جایی که حتی بدین منظور در آمریکای شمالی یک انجمن صنعت سقف و دیوار سبز تحت عنوان "بام‌های سبز برای شهرهای سالم" (GRHC) تأسیس شده است که به حمایت، آموزش، گسترش حرفه‌ای، طراحی و اجرای بهترین حالت ممکن برای این بام‌ها در شهرهای سراسر دنیا می‌پردازد. استفاده از این سقف‌ها در طول سالیان گذشته خصوصا یک دهه اخیر با استقبال بی‌نظیری مواجه شده و در بسیاری از نقاط جهان در مساحت‌های بزرگی شکل گرفته‌ است. بزرگ‌ترین پشت‌بام سبز ایجاد شده در دنیا، سقفی به مساحت ۸۹هزار مترمربع بر فراز مرکز همایش بزرگ شهر منهتن است.

به طور معمول پشت‌بام‌های سبز از سطوح تحت کشت و کف‌پوش‌هایی تشکیل می‌شود که قابلیت رشد و نمو گیاهان و سبزه‌های کم ارتفاع را دارند. این سقف‌های سبز می‌تواند محیطی امن و زیستگاهی مناسب برای پرندگان و حشرات نیز فراهم آورد و برای خود ساختمان‌ها هم‌چون عایق حرارتی عمل کند. علاوه بر این، سقف‌های سبز از جاری شدن روان‌آب‌های ناشی از طوفان و باران‌های شدید جلوگیری می‌کند و در بسیاری از موارد از وقوع سیل و عواقب ناشی از آن پیشگیری بعمل می‌آورد. بروز این عوامل طبیعی به سیستم‌های زیرساختی و شبکه‌های فاضلاب شهری خسارات جبران‌ناپذیر و یا پرهزینه‌ای وارد می‌آورد.

یکی از مزایای عمده این بام‌های سبز کاهش تأثیرات منفی و ناگوار جزایر گرمایی شهری است که با توجه به میزان بالای جذب گرما توسط آسفالت و بتن ایجاد می‌شود و دمای شهرها را تا چندین درجه نسبت به حومه‌های شهری افزایش می‌دهد. با این حال از آنجایی‌که درختان و فضاهای سبز می‌توانند تابش‌هایی با امواج کوتاه را به خود جذب و از آن‌ها برای تبخیر آب از برگ‌هایشان استفاده کنند، ایجاد بام‌ها و دیوارهای سبز می‌تواند نوعی اثر خنک‌گنندگی مضاعف ایجاد و به کاهش چشمگیر دمای هوای کمک کند.

این تأثیر در مطالعات و تحقیقات بسیاری به اثبات رسیده است. یکی از جالب‌ترین تحقیقات در این زمینه توسط دانشگاه جورجیا در سال ۲۰۱۵ انجام گرفت که نشان داد شهرهای سرسبز و دوستدار محیط زیست، نه تنها شهرهایی جذاب‌تر و دوست‌داشتنی‌تر از سایر شهرها به حساب می‌آیند بلکه با ایجاد شبکه‌هایی از فضاهای سبز شامل پارک‌ها، باغ‌ها، دیوارها و بام‌های سبز که نقش مؤثری در کاهش چشمگیر درجه حرارت یک شهر دارند، می‌توانند تأثیری چندین برابر بیشتر از وجود پارک‌های ساده و زمینی حتی در وسعت زیاد در شهرهایی با شرایط مشابه داشته باشند. 

پس از انتشار نتایج این تحقیق شوراهای شهری در بسیاری از مناطق اروپایی و آمریکایی اقدام به ارائه خدمات انگیزشی و مالی قابل توجهی برای توسعه سقف‌های سبز در سراسر مرزهای خود کردند و مزایای  مالی چشمگیری در بخش ساخت و ساز این سقف‌ها در اختیار صاحبان املاک و پیمان‌کاران ساختمانی قرار دادند. برای مثال در هامبورگ صاحبان ساختمان‌ها می‌توانند حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد از هزینه نصب سقف‌های سبز را به صورت یارانه‌ای دریافت کنند. علاوه بر این قانونی در این شهر نوشته شد که از ابتدای سال ۲۰۲۰، تمامی بناهای جدید و بزرگ در آن را ملزم به اجرای پروژه‌های سقف سبز می‌کند و هیچ یک از آن‌ها تحت هیچ شرایطی اجازه سرپیچی از این اقدام را ندارد.

از سوی دیگر با توجه به اهمیت امنیت غذایی و تغذیه شهری که منجر می‌شود رسیدگی به این موارد هر روز بیش از پیش در دستور کار سازمان ملل متحد قرار ‌گیرد، جنبشی جهانی در زمینه استفاده از سقف‌های سبز برای تولید مواد غذایی و خوراکی در سراسر دنیا در حال شکل‌گیری است. هدف از این جنبش آن است که حداقل شهرهای گوناگون بتوانند تولیدات محلی موردنیاز خود را با کم‌ترین هزینه در مزرهای خود تهیه کنند. دستیابی به این هدف به هیچ وجه دشوار نیست؛ چرا که در صورت استفاده از خاک مناسب در مناطق دارای آب و هوای خوب و به‌کارگیری بهترین شیوه‌های آبیاری که از اتلاف آب نیز پیشگیری می‌کند، می‌توان به کشت انواع گوناگونی از سبزیجات مختلف، میوه‌ها، گیاهان دارویی و سبزیجاتی هم‌چون کاهو، کلم، بروکلی و سایر گیاهان خوراکی اقدام کرد که به سبزیجات برگی یا سبزیجات سالاد  شناخته می‌شوند. علاوه بر این می‌توان در این محیط‌های سبز اقدام به پرورش گونه‌های خوراکی جانوری هم‌چون مرغ و یا پرورش زنبور عسل نیز پرداخت.

بنابراین می‌توان گفت که بدون شک ایجاد شبکه‌ای از پشت‌بام‌های سبز خصوصا آن دسته از بام‌ها که به‌عنوان سقف‌های تولیدی و نه تنها به منظور برآورده‌سازی اهداف تفریحی یا پاک‌کنندگی هوا از آلاینده‌های گازی ایجاد می‌شوند، علاوه بر کاهش بارهای منفی زیست‌محیطی می‌تواند برای تهیه انرژی و غذا نیز مورد استفاده قرار بگیرد و از طرق مختلف برای جوامع محلی مفید واقع شود.

کد خبر 405561

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.